Ο δεντροκόμος και το άσκοπο κλάδεμα

            Συχνά συνειδητοποιώ ότι σε όλους (ή σχεδόν όλους, εκτός από μία μικρή επιστημονική ομάδα) αρέσουν τα έντονα κλαδέματα, αλλά αυτό ίσως γίνεται διότι οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τις συνέπειες των πράξεων τους. Αρκετές φορές παρατηρώ εξαιρετικά επιβλαβείς ενέργειες, που μπορεί να σταματήσουν μόνο όταν οι ίδιοι οι κλαδευτές ή οι υπηρεσίες, ή οι ιδιώτες που τους προσλαμβάνουν, κατανοούν πιο είναι το επιστημονικά ορθό, που διασφαλίζει την μέγιστη ασφάλεια και πραγματικά βοηθά στην υγιή, ανάπτυξη και διαχείριση των αστικών δέντρων. 

Το αποτέλεσμα της καρατόμησης ειναι σαπίλα και τελικά θανατος (φωτο στο κεντρικο παρκο την Μυτιλήνης Κ.Τάτσης)
                                                                                  

           Ειλικρινά πιστεύω, ότι όλοι αυτοί στην πραγματικότητα με τις παρεμβάσεις τους πράττουν έτσι επειδή αγαπούν τα δέντρα η διότι πιστεύουν ότι έτσι βελτιώνουν την κατάσταση τους…                                                                             

        Υπάρχουν βέβαια και πολλοί άλλοι που έχουν την αντίληψη του κυρίαρχου όντος, όπου αποφασίζει για την χρήση του φυτού και ότι οι ενέργειες τους δεν έχουν επίπτωση στην υγεία των δέντρων.                                                              

        Παράλληλα τα τελευταία έτη από τον χιονιά και τον άνεμο είδαμε τόσα «ξαπλωμένα δέντρα»  ….που ήταν ειλικρινά σοκαριστικό. Όταν συχνά-πυκνά βλέπουμε ένα δέντρο να πέφτει διαπιστώνουμε τα λάθη που έχουν γίνει στην διαχείρισή του, όπως είναι τα λανθασμένα κλαδέματα και συνηθέστερα η καταστροφή στο ριζικό σύστημα από εργασίες κατά την εκτέλεση έργων (ιδιαίτερα σε δίκτυα κοινής ωφέλειας) ή από άγνοια λειτουργίας αυτού. 

        Ο άνεμος -ή ο χιονιάς- συνήθως ολοκληρώνει αδυναμίες που εμείς οι άνθρωποι έχουμε προκαλέσει για χρόνια κακής διαχείρισης. Ο άνεμος είναι μόνο η αιτία οριστικότητας, η εξήγηση της πτώσης που είναι συχνά πολύ νωρίτερα.    

Κλάδεμα στο Βιετναμ(Κ.Τάτσης)

                       

Ας μιλήσουμε λοιπόν για αυτά ...

           Ως επιστήμονάς ασχολούμενος με το πράσινο , αναρωτιέμαι συχνά και το θέτω στον εαυτό μου και στους πελάτες:                                                                                

«Γιατί σκεφτόσαστε και ζητάτε να κλαδέψουμε το δέντρο σας;» 

         Μετά από μερικά χρόνια δουλειάς, και απαντήσεων κατέληξα στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν αρκετές εξηγήσεις για αυτό το είδος πρακτικής. Αλλά όλες έχουν μία κοινή βάση :ΤΗΝ ΑΓΝΟΙΑ!                                                                                

     Στην φυσιολογική ζωή των δέντρων στην ύπαιθρο αυτά αναπτύσσονται σε περιοχές όπου έχουμε δάσος, δηλαδή οικοσυστήματα. Στην πόλη δεν έχουμε δάσος αλλά μονάδες η τοποθεσίες με αφιλόξενα περιβάλλοντα όπου τα δέντρα είναι απαραίτητα για την επιβίωσή μας, τα εγκαθιστούμε λοιπόν  σε αυτό το αφιλόξενο χώρο για εμάς (με τα πλάσματα αυτά  για εκατομμύρια χρόνια ζούσαμε μαζί στην φύση ).                                                                                   

    Στην διαχείρισή τους όμως συνήθως κυριαρχεί η άγνοια και ο φόβος του ανθρώπου. Πρώτο: Άγνοια όταν επιλέγουν είδη δέντρων... κύρια σε ιδιωτικούς χώρους,  φυτεύουν οτιδήποτε, με οποιονδήποτε τρόπο, οπουδήποτε! (Αυτή είναι η νούμερο ένα αιτία της ιδιωτικής κοπής Δέντρου!) 

        Το να φυτεύεις ένα πεύκο πάνω από την πισίνα σου η ένα Λέϋλαντ, συχνά καταλήγει σε συνεχή αυστηρά κλαδέματα ή τελικά σε μία πτώση του, επειδή στην ουσία το έχουμε περιορισμένο με περιμετρικά τοιχία και με δαπεδοστρώσεις που του δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες .                                                   

        Το ίδιο και για τα δέντρα της πόλης! Ένας πλάτανος 40 μέτρα ύψος, δηλαδή ένας ενήλικας κύριος που είναι το τοπόσημο κάθε ελληνικής πλατείας, συχνά είναι «στριμωγμένος» σε λίγα τετραγωνικά δεντροδόχο…. Αντέχει ? Εκτός αν θέλουμε δέντρα με μέγιστο ύψος 10μ ...,ενώ παράλληλα μιλάμε για σκίαση και καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης. 

Ενας πολυ προσεκτικά και ποιοτικά κλαδεμένος Πλάτανος στην κεντρική Πλάτεία στα Πράμαντα(φωτο Κ.Τάτσης)
 

        Η άγνοια, σε συνδυασμό με τον φόβο, είναι η επιτομή των καταστροφικών παρεμβάσεων. Στα αστικά δέντρα ακόμη και με 3-3,5 μέτρα ύψος, υπάρχουν αιτήματα κλάδευσης (γιατί ρίχνουν φύλλα, μην ανέβουν κλέφτες κ.α) ή για την κοπή τους. Ένα δέντρο γνωρίζει πολύ καλά το μέγεθος, το βάρος, τον τύπο εδάφους και το κλίμα στο οποίο αναπτύσσεται και συμβιβάζεται με τον χώρο που του δίνεται. 

        Αν βρεθεί σε βαθύ έδαφος, το δέντρο θα επιτρέψει στον εαυτό του να ανέβει ψηλότερα να αγκυρώσει εξαιρετικά. Αντίθετα, σε πετρώδες ή σ’ ένα έδαφός όπου είναι γεμάτο διελεύσεις ΟΚΩ (Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας), η με ελάχιστη δεντροδόχο θα έχουμε ασθενικότερα δέντρα. 

        Τα δέντρα που «λυγίζουν» περισσότερο >45° είναι συνήθως αυτά που πέφτουν λιγότερο! Γιατί το δέντρο έχει επίγνωση της κλίσης του, και αναπτύσσει  εντυπωσιακές ρίζες ανάντι…… ~Τί γίνεται όμως αν περάσει ένα συνεργείο για να εγκαταστήσει μία νέα γραμμή πχ. τηλεφωνίας;                                                                                                      

        Στην Ελλάδα δεν έχουμε ακόμα προδιαγραφές προστασίας δέντρων αν και η ΠΕΕΓΕΠ έχει κάνει προσπάθειες σύνταξης τους. Επίσης δεν ωφελεί να θέλουμε να «κόψουμε» ένα δέντρο γιατί είναι " ψηλό". Τι σημαίνει ψηλό; Πολύ ψηλά για ποιόν; Πραγματικά και για πιο λόγο;                                                                    

        Έχω ύψος 1.74m περίπου στον μέσο όρο αλλά δεν είμαι πολύ ψηλός αλλά ούτε πολύ κοντός... και για τα δέντρα ισχύει ακριβώς το ίδιο ,….                                

        Ποιος επιλέγει για το δέντρο ότι είναι πολύ ψηλό ή ότι απαιτείται να κοπεί η κορυφή του!;

         Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι ένα δέντρο ύψους 20 μέτρων που δεν έχει υποστεί μεγάλες πληγές κοπής είναι ΣΙΓΟΥΡΑ πολύ λιγότερο επικίνδυνο από ένα ίδιο δέντρο κοντά κλαδεμένο από 20 ύψος στα 10 μέτρα! 

        Αυτό το δεδομένο, πολύ λίγοι άνθρωποι – πέρα από τους γνώστες και τους επιστήμονές του χώρου- το κατανοούν, γιατί οι συνέπειες μία τέτοιας κλάδευσης είναι αισθητές αρκετά χρόνια μετά , ακόμα ίσως και δεκαετίες αργότερα. Συχνά υπάρχει ιδιαίτερα μεγάλη πίεση από αιρετούς-προφανώς και από τους πολίτες για πραγματικά άσκοπα, που μπορεί μελλοντικά να μεταβληθούν και σε επικίνδυνα κλαδέματα . Αν οι συνέπειες αυτών των ενεργειών ήταν χρονικά πολύ πιο κοντά, θα υπήρχαν πολλοί που θα σέρνονταν στο δικαστήριο, αυτοί που αντίθετα τώρα, πιέζουν για κλαδεύσεις η κλαδεύουν με την ευθύνη να την έχουν οι άλλοι. Αλλά οι χρόνοι για τα δέντρα μετρούν πολύ διαφορετικά. 

        Μεγαλύτερο πρόβλημα είναι στα «ιδιωτικά» δέντρα που ουσιαστικά δεν υπάρχει ευθύνη αλλά η κλάδευση ή η κοπή είναι μία διαδικασία καταβολής «ελάχιστων αμοιβών» με αμειβόμενους προτείνοντες μηχανικούς που δεν έχουν καμία σχέση με το γνωστικό αντικείμενο και «εγκρίνοντες», επίσης μηχανικούς, που δεν έχουν καμία σχέση με το γνωστικό αυτό αντικείμενο…                                                                 

        Αποτέλεσμα όλων αυτών, είναι μετά τους χιονιάδες των τελευταίων ετών να έχει πραγματοποιηθεί μια γενοκτονία των πεύκων χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος παρά μόνο φόβος.  Ας γυρίσουμε στα δέντρα… 

Καρατομημένα δέντρα όπου ήδη πολλοί νέοι βλαστοί ξεκινούν(φωτο Κ Τατσης(
                                 

        Η καρατόμηση (αφαίρεση μεγάλου τμήματος της κορυφής με κλάδεμα), συνήθως δημιουργεί μεγάλες πληγές που είναι μια ανοιχτή πόρτα σε όλα τα παθογόνα παράσιτα όπως μύκητες και ξυλόφαγα έντομα. Ακριβώς εκεί θα εμφανιστεί πιθανά επουλωτικός ιστός αλλά και νεαροί βλαστοί δίπλα στην πληγή η κάτω από την ίδια πληγή, που η στήριξή τους (στον κορμό) θα είναι πολύ πιο επισφαλής από τον παλαιό βλαστό που κόπηκε, όχι μόνο γιατί είναι πολλοί αλλά και γιατί συνδέονται με ασθενέστερο τρόπο πρόσδεσης αλλά και διότι το ξύλο εσωτερικά ενδέχεται πλέον να έχει υποστεί σήψη... Στην αρχή όχι πολύ σπουδαία… τους πρώτους μήνες/χρόνια, αλλά όσο περνάει ο καιρός και τόσο πιο πολύ εξασθενεί το ξύλο και υποβαθμίζετε όλη η περιοχή της πληγής. Την ίδια στιγμή, οι νέοι κλάδοι αποκτούν ύψος, μάζα και μεγάλη αντίσταση στον άνεμο! Και είναι μια ωραία μέρα .... Κρακ και θραύση!!!

      Εν κατακλείδι, αν ο πελάτης ζητά το κλάδεμα, την μείωση της κόμης πχ για ζήτημα έλλειψης φωτεινότητας είναι πολύ δύσκολο να το πετύχει, διότι γρήγορα τα νέα κλαδιά θα αναπτυχθούν -και αυτό το βλέπουμε όλοι στις παλαιές καρατομήσεις - σε ύψη παρόμοια με την αρχική κόμη, η και ψηλότερα με τον χρόνο. 

    Αν είναι θέμα ότι ενοχλούν τα φύλλα στο έδαφος,-και αυτό το ακούμε συχνά!!- υπάρχει ανάγκη για ακόμα περισσότερο και βαθύτερο κλάδεμα οπότε το δέντρο για να μπορέσει να κερδίσει ενέργεια και να προσπαθήσει να ανακτήσει όσα του κόστισε η κλάδευση, μελλοντικά θα κάνει κλαδιά (λαίμαργα) πολύ μεγαλύτερα από ότι ήταν τα αρχικά… και περισσότερο επισφαλή. Εάν ο σκοπός της καρατόμησης ήταν για να μην κινδυνεύσει να σπάσει ή να πέσει, (άγνοια της αρχιτεκτονικής των δέντρων). Δεν γίνεται να κάνουμε πιο λανθασμένη ενέργεια (μεσοπρόθεσμα & μακροπρόθεσμα) αφού αποδυναμώνει τους υπάρχοντες ιστούς ….                             

        Για να ξαναδημιουργηθούν νέοι κλάδοι -όπου αυτοί θα αναπτυχθούν πολύ κοντά στην τομή- η προσπάθεια που γίνεται στο ξύλο, μεταφέροντας θρεπτικές ουσίες από αυτό για δημιουργία νέας βλάστησης, είναι τεράστια, οι ίνες ξύλου αποδυναμωμένες σκίζονται ευκολότερα σαν μυϊκό σχίσιμο μετά από έντονη προσπάθεια. 

        Τελικά βρισκόμαστε με τον ίδιο προβληματικό, και τον ίδιο σκοπό όπως και στις προηγούμενές περιπτώσεις. Κάθε τραύμα, προκαλεί τεράστια απαίτηση για ενέργεια για να ξεπεράσει αυτόν τον ακρωτηριασμό του, αποδυναμώνει το δέντρο που αναγκάζεται να τραβήξει στα αποθέματά του, από τους ιστούς του δημιουργώντας μηχανική αδυναμία (κίνδυνος θραύσης). 

        Το ασθενέστερο δέντρο αποικίζεται πιο εύκολα από μύκητες κάθε είδους. (Μαζί με τους μύκητες της ρίζας που βέβαια μεταδίδονται και από τον αέρα ή με τα εργαλεία κλάδευσης και είναι διασυστηματικοί οπότε αναπτύσσονται σε όλους τους ιστούς του δέντρου !

         Και ναι.... Κόβοντας ένα κλαδί επηρεάζουμε και τις ρίζες! 

    Γενικά το λιγότερο που αγγίζεις ένα δέντρο, και όσο περισσότερη γνώση έχει αυτός που παρεμβαίνει όταν απαιτείται, τόσο καλύτερα προστατεύεται. 

    Εάν γίνει παρέμβαση, είναι προτιμότερο να προτιμήσουμε την ομοιόμορφη αραίωση σε όλη την κόμη του δέντρου και στην κορυφή για να περιοριστεί η αντίσταση στον άνεμο. Οι τομές πρέπει να γίνονται όσο το δυνατόν μικρότερες ώστε το δέντρο να μπορεί να επουλώσει τις πληγές του (ουλές) το συντομότερο δυνατό. 

        Αν έχουμε ένα καρατομημένο δέντρο, για να επανέλθει η διαδικασία είναι πλέον κοστοβόρα και συνεχής, αφού θα πρέπει να (ακολουθώντας τον κανόνα 3-2-1/ `Από τους Tedioli/Moreli) και να περάσει ακόμα και μία δεκαετία μειώνοντας τους, συνεχώς εναπομείναντες κλάδους ώστε να μην μπορέσουν να ανέβουν γρήγορα πολύ ψηλά και να κινδυνεύουν να σπάσουν.                         

    Οικονομικά μιλώντας τελικά η καρατόμηση είναι ακριβή, με την πάροδο του χρόνου, δεδομένης της συχνότητας της παρέμβασης Η δουλειά μας στο κλάδεμα δεν επιτηρείται καθόλου. 

        Σήμερα, ο καθένας μπορεί να αποκαλεί τον εαυτό του κλαδευτή, αρκεί να έχει ένα αλυσοπρίονο στο πίσω μέρος του πόρτ μπαγκάζ του…... 

    Πολύ λίγοι κλαδευτές-ελάχιστοι- γνωρίζουν το δέντρο στο σύνολό του. Ο ανταγωνισμός είναι σκληρός στον κλάδο.                                                       

Το ερώτημα μου: «Είστε σε θέση να αποτρέψετε ένα άχρηστο κλάδεμα σε έναν πελάτη;…

 Σε ένα αντιδήμαρχο που τα θέλει όλα καρατομημένα;                              

 Το πιθανότερο αν αρνηθείτε, θα ρωτήσει τον πρώτο «γυρολόγο» που πάει πόρτα-πόρτα, με το καλάθι του και θα τα καταστρέψει ευχαρίστως... 

Εδώ είναι... Στο χέρι μας σαν επιστήμονές είναι να κηρύξουμε τις ορθές πρακτικές διαχείρισης δεντροκομίας. Όσο πιο πολύ είναι γνωστές είναι αυτές, πόσο πιο σοβαρά είναι τα ουσιαστικά προβλήματα που θα παρουσιάσουν τα δέντρα και οι λανθασμένες πρακτικές κλάδευσης, τόσο λιγότερα καρατομημένα δέντρα θα δούμε και θα προστατευτεί το φυτικό κεφάλαιο της χώρας

 Κωστας Τάτσης με συμβολή Μανώλη Καπανταη 

ΑΝΑΛΟΓΑ ΑΡΘΡΑ:

• Σκοτώνει τα δέντρα το άσκοπο κλάδεμα

• Δέντρων κλαδέματα: Μια πονεμένη ιστορία

• Νομοθεσία για Κοπή δένδρων σε κοινόχρηστους χώρους

• Στα δέντρα γράφεται η ιστορία

• με αφορμή την κοπή ενος δέντρου...

• Ανεμορριψίες, Δέντρα και άνεμος

• Τα δέντρα στους δρόμους κάνουν τους ανθρώπους πιο υγιείς

• Η ΠΟΛΗ, ΟΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΣΑΝ «ΦΥΣΙΚΑ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΑ»

• Γιατί τα δέντρα στην Πόλη λύνουν τα περισσότερα από τα προβλήματά μας

• Η φύτευση δέντρων στις μεγαλουπόλεις μπορεί να εξοικονομήσει ετησίως εκατοντάδες εκατομμύρια

• 7 Τρόποι με τους οποίους τα δέντρα και η βλάστηση, είναι ουσιαστικής σημασίας για τις πόλεις και την Υγεία μας
• Τι γίνεται το Φθινόπωρο στα δέντρα?

• ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΕΝΔΡΩΝ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΠΑΣΣΑΛΟΥ

• Επιχώσεις δέντρων: θάνατος σε 1 εικόνα
• Topping trees is a crime against nature- Η καρατόμηση των δέντρων είναι έγκλημα κατά της φύσης
• Αστοχίες δέντρων στην πόλη
• Το φθινόπωρο τα δέντρα αλλάζουν χρώμα και όχι το σχήμα τους
• O Κανόνας κλαδέματός με τα 5 D
• Ο δεντροκόμος και το άσκοπο κλάδεμα

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΜΠΛΕ - ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΤΩΝ S.U.D.S ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ.

 ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΜΠΛΕ - ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ  ΤΩΝ  S.U.D.S  ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ  ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ.

Πράσινη Μπλέ υποδομή αύξησης της διήθησης τύπου ROOTSPACE νερού της εταιρείας Green blue urban της πρωτης που κατασκεύασε  δομημενα εδαφη για SuDS

Η ενίσχυση της μπλε-πράσινης υποδομής (BGI) θα βοηθήσει τις πόλεις να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή. Η μελέτη αυτή επικεντρώθηκε στην αστική κοινωνία, και συγκεκριμένα στους κατοίκους, στον τομέα της στέγασης και των ακινήτων στη δημόσια διοίκηση στις πόλεις της Φρανκφούρτης και της Στουτγάρδης, διερεύνησε τρόπους για την ενίσχυση της BGI σύμφωνα με τις αντιλήψεις, τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις τους. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις περιόδους ζεστού και ξηρού καιρού.

Κατά τη διάρκεια εργαστηριακών μετρήσεων, ανάλυσης απόψεων φορέων, συνεντεύξεων εμπειρογνωμόνων και δύο εργαστηρίων εμπειρογνωμόνων, εξετάστηκαν οι θέσεις, το επίπεδο γνώσεων και οι στάσεις των διαφόρων ομάδων και εντοπίστηκαν τα εμπόδια για την BGI, ενώ παράλληλα συζητήθηκαν μέτρα για την υπέρβαση αυτών των εμποδίων.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι εντός της αστικής κοινωνίας η μεγαλύτερη υποστήριξη για την BGI προέρχεται από τους κατοίκους, ακολουθούμενη από τους δημοτικούς υπαλλήλους, ενώ οι φορείς του τομέα της στέγασης(real estate) και της ακίνητης περιουσίας είναι οι πιο απρόθυμοι παρότι η αξία των ακινήτων μεγαλώνει σημαντικά (εως και 30%αν υπάρχουν σε αυτά πράσινές μπλε υποδομές ). Έγινε φανερό ότι υπάρχει ανάγκη για δράση ώστε να ξεπεραστούν μια σειρά από εμπόδια.

Συνολικά, για την επιτυχή ενίσχυση της BGI συνιστάται πολιτική υποστήριξη, συμμαχίες μεταξύ των ενδιαφερομένων, ενθάρρυνση του τομέα της στέγασης και των ακινήτων να αναλάβουν δράση και να εστιάσουν στην ανάληψη δράσης σε επιλεγμένες αστικές περιοχές. Για να εξασφαλιστεί ο μέγιστος δυνατός αντίκτυπος, θα πρέπει επίσης να υπάρχει ένας συνδυασμός δραστηριοτήτων "από κάτω προς τα πάνω" και "από πάνω προς τα κάτω".

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ

- Η παρούσα μελέτη  επικεντρώνεται σε περιόδους ζεστού, ξηρού καιρού για την ενίσχυση της μπλε-πράσινης υποδομής (BGI).

- Οι ομάδες εντός της αστικής κοινωνίας διαφέρουν ως προς τις αντιλήψεις, τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις τους από την BGI.

- Οι κάτοικοι τάσσονται περισσότερο υπέρ και υποστηρίζουν την BGI, ακολουθούμενοι από τους δημοτικούς υπαλλήλους.

- Οι παράγοντες στον τομέα της στέγασης και των ακινήτων (real estate) είναι πιο διστακτικοί όσον αφορά τη BGI.

- Ο συνδυασμός των δραστηριοτήτων "από κάτω προς τα πάνω" και "από πάνω προς τα κάτω" έχει μέγιστο αντίκτυπο.

Τα μέτρα για την ενίσχυση της BGI προσδιορίστηκαν με μια διαδικασία τριών σταδίων.

Πρώτον, τα μέτρα και οι συστάσεις που επισημάνθηκαν στις συνεντεύξεις συλλέχθηκαν και ταξινομήθηκαν.

 Δεύτερον, αναλύθηκαν σύμφωνα με το συνολικά εμπόδια που εντοπίστηκαν.

 Τρίτον, τα αδύναμα μέτρα επεξεργάστηκαν περαιτέρω, αναπτύχθηκαν πρόσθετα μέτρα και

εξάλειψη των ακατάλληλων μέτρων. Το συνολικό σύνολο των μέτρων συζητήθηκε στη συνέχεια στις δύο προαναφερθείσες ομάδες  εμπειρογνωμόνων για τη συμπλήρωση και την οριστικοποίηση της επιλογής.

 

Κατηγορίες για την ανάλυση των φορέων

·         Εστίαση στο επίπεδο εργασίας κύρια στα τμήματα των  δήμων

·         Οι στρατηγικές αποφάσεις, π. χ. με τη μορφή των επεξεργασμένων εγγράφων σχεδιασμού, οι οποίες επηρεάζουν το επίπεδο εργασίας, συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση του δικτύου των φορέων

·         Σε Παράγοντες που είναι υπεύθυνοι για το σχεδιασμό των διαταγμάτων, των καταστατικών και των προγραμμάτων χρηματοδότησης

·         Πολιτειακή και ομοσπονδιακή νομοθεσία (νομοθεσία περί υδάτων, οικοδομική νομοθεσία)

 

Πράσινη Μπλέ υποδομή αύξησης της διήθησης νερού της εταιρείας Green blue urban της πρωτης που κατασκεύασε SuDS 

 

Κατηγορίες ποιοτικής ανάλυσης περιεχομένου για τις συνεντεύξεις εμπειρογνωμόνων

·         Σημασία του αστικού πρασίνου για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής

·         Νέοι τύποι αστικού πρασίνου

·         Αντίληψη και αξιολόγηση των εναλλακτικών υδάτινων πόρων

·         Απαιτήσεις συντήρησης

·         Κόστος και αισθητική

·         Εμπόδια στην επέκταση και αναβάθμιση των αστικών υποδομών μπλε-πράσινου

·         Εμπόδια στις διαδικασίες σχεδιασμού

·         Προσεγγίσεις για την υπέρβαση των εμποδίων

·         Σημαντικοί παράγοντες για την ενίσχυση της μπλε-πράσινης υποδομής

·         Πιθανές δράσεις για την προώθηση της αστικής μπλε-πράσινης υποδομής

 

Κατηγορίες ποιοτικού περιεχομένου ανάλυση για τα "μελλοντικές¨ εργασίες

 

·         Έννοια και σημασία του αστικού πρασίνου

·         Βελτίωση/επέκταση του αστικού πρασίνου

·         Επιθυμητοί τύποι αστικού πρασίνου με έμφαση στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής

·         Ανάγκη για δράση και ευκαιρίες

·         Αξιολόγηση των δυνατοτήτων δράσης

·         Αξιολόγηση επιλεγμένων λύσεων για αστικές μπλε-πράσινες δομές

o Μετατροπή περιοχών κυκλοφορίας

o Αποσφράγιση επιφανειών

o Πρασίνισμα οροφής και πρόσοψης

o Συστήματα κατακράτησης νερού και προώθησης του αστικού πρασίνου

Συνεργασία κατοίκων και δημοτικών αρχών

Πηγη: Μελέτη :Enhancing blue-green infrastructure in German cities with the involvement

of urban society: insights from Frankfurt/Main and Stuttgart

Μελετητική ομάδα :Martina Winkera,*, Jutta Deffnerb, Michaela Rohrbacha, Engelbert Schramma and Melina Steinb

a Research Unit Water Infrastructure and Risk Analyses, ISOE – Institute for Social-Ecological Research, Hamburger Allee 45, Frankfurt/Main

60486, Germany

b Research Unit Mobility and Urban Spaces, ISOE – Institute for Social-Ecological Research, Hamburger Allee 45, Frankfurt/Main 60486, Germany

*Corresponding author. E-mail: winker@isoe.de

 

 ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ : Μαρίνα Πολυζώη/ Αρχιτεκτονας Τοπίου 

 

ΑΝΑΛΟΓΑ ΑΡΘΡΑ :

ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΡΟΧΙΝΟΥ ΝΕΡΟΥ

Συλλογή και χρήσεις νερού

Παρτέρια -Ζαρτινιέρες Απορροής και συλλογής νερού Βioswales

ΓΙΑΤΙ ΠΛΗΜΜΥΡΙΖΕΙ Η ΑΘΗΝΑ ;

Ανοιχτή επιστολή ενός γυρίνου προς την Περιφερειάρχη Αττικής κα Δούρου

Τι είναι η Πράσινη υποδομή για διαχείριση νερού;

Η Μαδρίτη πρασινίζει για να γλιτώσει από τους καύσωνες

Η Ανάπτυξη μιας Φλαμουριάς

 Από το στάδιο της παιδικής ηλικίας στη νεότητα: 

μορφοφυσιολογική εξέλιξη μιας νεαρής Φλαμουριάς

 

Αρθρογραφος Giovanni Morelli: DALL’INFANZIA ALLA GIOVINEZZA: EVOLUZIONE MORFOFISIOLOGICA DI UN GIOVANE TIGLIO

 

Τα δέντρα αλλάζουν στο χρόνο και το χώρο ακολουθώντας μια μορφογενετική λογική που στοχεύει στον αποικισμό του περιβάλλοντός τους, τόσο του υπογείου,με το ριζικό τους σύστημα  όσο και του επιγείου.

Το σχήμα του δέντρου, με τους δυναμικούς, προβλέψιμους και συνεπακόλουθους οφθαλμούς του, αντιπροσωπεύει την πλαστική έκφραση αυτής της αλλαγής, που συνοψίζεται αξιοθαύμαστα από τις αρχές της μορφοφυσιολογικής εξέλιξης.

Σύμφωνα με την ερμηνεία του Pierre Raimbault, η μορφοφυσιολογική εξέλιξη μπορεί να χωριστεί σε πέντε θεμελιώδεις φάσεις (περαιτέρω χωρισμένες σε στάδια) που ονομάζονται Παιδική ηλικία, Νεότητα, Ολοκλήρωση η Ενηλικίωση, Ωριμότητα και Γήρας.

Κάθε Φάση διακρίνεται από τον συγκεκριμένο μορφολογικό στόχο στον οποίο τείνει το δέντρο και για τη μορφογενετική στρατηγική που διέπει την επίτευξη του ίδιου του στόχου.

Η Παιδική Φάση τείνει να αυξάνεται σε ύψος μέσω της «κατασκευής» του κορμού, ενώ η Νεανική Φάση της, τείνει να αυξάνεται σε όγκο μέσω της «κατασκευής» του φυλλώματος.

Κατά τη διάρκεια της Παιδικής Φάσης (που σχεδιάζεται στα αριστερά της διαφάνειας) η οργάνωση του νεαρού φυτού συμπίπτει με τη λεγόμενη Αρχιτεκτονική Μονάδα («ενιαίο» δέντρο), ωστόσο, στην αρχή της Φάσης Νεότητας  (σχεδιάζοντας δεξιά στη διαφάνεια), εμφανίζονται νέες αρχιτεκτονικές ενότητες στην κορυφή του κορμού που δίνουν μια νέα και  πρωτοφανή πολυπλοκότητα στη μάζα κορυφής («αποικιακό» δέντρο).                         

Η κόμη, ωστόσο, εμπλουτίζεται επίσης με πολλές μερικές επαναλήψεις, τόσο με επιτονική λειτουργία (κίτρινα βέλη στη φωτογραφία και διάγραμμα κάτω δεξιά) όσο και με υποτονική λειτουργία (μπλε βέλη στη φωτογραφία και διάγραμμα κάτω δεξιά), αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία ...

Η ανάπτυξη αυτών των νέων αρχιτεκτονικών μονάδων, όταν ενσωματωθεί στη μορφογενετική διαδικασία του δέντρου, ονομάζεται Διαδοχική Ολική Επανάληψη (Sequential Total Reiteration). Η εμφάνιση των συνολικών Επαναλήψεων σηματοδοτεί επίσης την ανατομική διάκριση μεταξύ του «προσωρινού» φυλλώματος, που προορίζεται για αυτο-κλάδεμα, και του μόνιμου φυλλώματος, το οποίο - αν και ανάμεσα σε χίλιες τροποποιήσεις (μεταμορφισμός κορυφής η της κόμης) - θα συνοδεύει το δέντρο μέχρι τη Φάση του Γήρατος (λευκή διακεκομμένη γραμμή στη φωτογραφία και χρωματικές διαφορές στα σχέδια).

Η μετάβαση μεταξύ Παιδικής και Νεανικής ηλικίας βρίσκεται υπό αυστηρό ορμονικό έλεγχο και προϋποθέτει την προοδευτική χαλάρωση της κυριαρχίας κορυφής (πολύ ιεραρχικά στην περιοχή της κόμης, λευκό βέλος στη φωτογραφία για να δείξει την κύρια κορυφή), μέχρι το συνολικό, φυσιολογικό, «κλείσιμο» της, ώστε να επιτρέψει το ίδιο το φαινόμενο της ολικής επανάληψης.

Πολλά είδη, ωστόσο, τείνουν να εισάγουν μια πρώιμη μορφή ολικής επανάληψης - για το λόγο αυτό ονομάζεται πρώιμη ολική επανάληψη - σε ένα πλαίσιο που εξακολουθεί να είναι έντονα ιεραρχικό. Στην πράξη, ο κορυφαίος οφθαλμός υφίσταται μια προσωρινή λειτουργική "επιβράδυνση" όσον αφορά την παραγωγή ορμονών, έτσι ώστε να επιτρέψει την ανάπτυξη μιας έντονης χαμηλής πλευρικής επανάληψης (κόκκινο βέλος στη φωτογραφία). Μετά από μερικά χρόνια, όταν αυτό επαναλαμβάνεται αποκτά ορμονική και ενεργειακή αυτονομία, ο κορυφαίος οφθαλμός συνεχίζει τη δραστηριότητά του, συνεχίζοντας την αποστολή του για «κατασκευή» του κορμού (λευκό βέλος στη φωτογραφία) ο οποίος, από αυτή τη στιγμή, θα εξακολουθεί να παρουσιάζει μια εμφανή διακλάδωση. 

Ακόμη και η αναμενόμενη ολική επανάληψη, επομένως, καθώς και η διαδοχική ολική επανάληψη, μπορεί να ειπωθεί ότι είναι τέλεια ενσωματωμένη στη φυσική μορφογενετική εξέλιξη του δέντρου.

Εάν ο σκοπός της διαδοχικής ολικής επανάληψης μας φαίνεται προφανής - για να ενισχύσει τη δυνατότητα της φωτοσύνθεσης - η λειτουργία της αναμενόμενης ολικής επανάληψης αξίζει πιο προσεκτικό προβληματισμό και διερεύνηση. 

Πρώτα απ’ όλα, όπως είναι προφανές, αυτή η επανάληψη αυξάνει επίσης την ικανότητα φωτοσύνθεσης, αλλά δεν αρκεί. Στην πραγματικότητα, οι πρώιμες επαναλήψεις επιταχύνουν την ανάπτυξη των περιτονιακών ριζών, με τις οποίες συνδέονται άμεσα (ενώ ο κύριος κορμός τροφοδοτείται κατά προτίμηση, αν και όχι αποκλειστικά, από την ρίζα), βελτιστοποιώντας την υπογεία δραστηριότητα.(Η -περιτονημένη- ρίζα είναι μια διαμόρφωση του ριζικού συστήματος των φυτών που χαρακτηρίζεται από την ομοιόμορφη ανάπτυξη πολυάριθμων μη διακλαδισμένων ριζών, ξεκινώντας από το ίδιο σημείο.)                                                     

Δεύτερον, η πρώιμη ολική επανάληψη διατηρεί το κέντρο βάρους του δέντρου χαμηλό και, μέσω πολλαπλών ασύγχρονων κινήσεων της κόμης στον άνεμο, ευνοεί τη διάχυση της αιολικής ενέργειας, μετριάζοντας την παραμόρφωση των μεμονωμένων αξόνων και αποφεύγοντας επίσης φαινόμενα συντονισμού. Επιπλέον, ο κορμός, μέσω των υποστηρικτικών στηλών που συνδέουν το προσδοκώμενο σύνολο επαναλήψεων με τις περιτονοποιημένες ρίζες, χάνει την κυκλικότητά του, υποδιαιρούμενος σε αντιπαρατιθέμενα στοιχεία, γνωρίζοντας έτσι τα αρχικά φαινόμενα σκληροποίησης και, έχοντας φτάσει στη φάση ωριμότητας, επίσης της μελλοντικής, φυσιολογικής σπηλαίωσης. 

Το δέντρο μεγαλώνει και αναπτύσσεται ακολουθώντας ακριβείς μορφογενετικές στρατηγικές, μια έκφραση τόσο των οικείων ορμονικών, ενεργειακών και μηχανικών ισορροπιών όσο και των των ευρείων και αρθρωτών  σχέσεων-διακλαδώσεων  με το πλαίσιο, ακόμη και σωματικό, στο οποίο τοποθετούνται.

Μόνο μια αφηρημένη και βαρετή ανάγνωση της μορφής του δέντρου μπορεί να μας οδηγήσει στο μοιραίο λάθος να πιστέψουμε ότι η συστηματική και βίαιη τροποποίηση του δέντρου (σκεφτείτε το κλάδεμα για την αφαίρεση της κορυφής-topping) μπορεί ποτέ να έχει βελτιωμένο χαρακτήρα. 

Πολύ υψηλό, πολύ φαρδύ, παχύ διογκωμένο να κάνουμε ότι θέλουμε...

Τα δέντρα πληρώνουν καθημερινά μια ανθρωποκεντρική προκατάληψη, που είναι γέννημα  μιας  παρεξήγησης. Η πραγματική δυνατότητα να παρεμβαίνουμε, δεν σημαίνει ότι πρέπει. 

Ας καθίσουμε με πραγματικό στοχασμό και, για μια φορά, ας δεχτούμε το δώρο της άυλης πολυπλοκότητας.

Και, αν πραγματικά πρέπει να παρέμβουμε, δίνουμε στην παρέμβασή μας τον χαρακτήρα σχεδιασμού, προσαρμοσμένου στους χρόνους και τους τρόπους των δέντρων. Γι' αυτό είμαστε  οι δενδροκόμοι

 

Μετάφραση : Μανώλης Καπάνταης 

Γιατί ο ανθρώπινος εγκέφαλος λειτουργεί καλύτερα στην εξοχή και όχι στις πόλεις

 

Εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης μέσα σε ένα φυσικό και όχι αστικό περιβάλλον φαίνεται πως έχουν «καλωδιώσει» έτσι τον ανθρώπινο εγκέφαλο, ώστε ενστικτωδώς ακόμα και σήμερα να προτιμά τη γαλήνη της εξοχής παρά τη σύγχυση των πόλεων ακόμα και αν έχει γεννηθεί σε αυτές, αναφέρει νέα έρευνα Βρετανών ψυχολόγων.

Η νέα μελέτη έρχεται να προστεθεί σε άλλες που δείχνουν ότι τα φυσικά περιβάλλοντα ασκούν θετική επίδραση στη σωματική και ψυχική – νοητική υγεία των ανθρώπων, αναφέρει η Independent, στην οποία μιλά ο επικεφαλής της έρευνας Ιαν Φράμπτον, ο οποίος εξηγεί πως χρησιμοποίησαν την τεχνική της μαγνητικής απεικόνισης του εγκεφάλου για να καταγράψουν τη νευρωνική δραστηριότητα μιας ομάδας εθελοντών που έβλεπαν είτε ειδυλλιακά τοπία στη φύση, είτε εικόνες από τη ζωή σε μια μεγαλούπολη.

Η έρευνα έδειξε ότι η περιοχή του ανθρώπινου εγκέφαλου που σχετίζεται με τη γαλήνια ηρεμία, ενεργοποιείται αυθόρμητα πολύ γρήγορα στη θέα της εξοχής και ενός αγροτικού τοπίου. Αντίθετα, στη θέα ενός αστικού περιβάλλοντος, δραστηριοποιείται -και μάλιστα με σημαντική καθυστέρηση- η εγκεφαλική περιοχή που εμπλέκεται στην επεξεργασία των πολύπλοκων οπτικών ερεθισμάτων, καθώς ο άνθρωπος προσπαθεί να ξεδιαλύνει τις ακριβώς βλέπει στο οπτικό πεδίο του.

Όπως είπε ο Ιαν Φράμπτον, «όταν ο εγκέφαλος κοιτάζει αστικά περιβάλλοντα, αναγκάζεται να κάνει πολλή δουλειά γιατί δεν ξέρει τι είναι αυτό που βλέπει. Ο εγκέφαλος δεν έχει μια άμεση και φυσική αντίδραση κι έτσι πρέπει να κάνει πυρετώδεις επεξεργασίες, οπότε, καθώς αναρωτιέται: «Τι ακριβώς βλέπω;», ενεργοποιείται το τμήμα του που ασχολείται με την οπτική πολυπλοκότητα. Ακόμα κι αν κάποιος έχει ζήσει στην πόλη όλη τη ζωή του, φαίνεται πως ο εγκέφαλός του συνεχίζει να μην ξέρει απόλυτα τι να κάνει με αυτές τις πληροφορίες, με αποτέλεσμα να καταφεύγει στην οπτική επεξεργασία».

Ο Βρετανός ψυχολόγος επεσήμανε πως οι αγροτικές εικόνες της υπαίθρου παράγουν μια «πολύ πιο ήπια» αντίδραση σε ένα τελείως διαφορετικό τμήμα του εγκεφάλου. «Δημιουργείται μια πολύ μικρότερη αντίδραση στο στεφανιαίο σύστημα, μια πολύ αρχαιότερη εξελικτικά περιοχή του εγκεφάλου, την οποία οι άνθρωποι μοιράζονται με τις μαϊμούδες και τους πιθήκους».

Μάλιστα, αυτή η διαφορά αντίδρασης του εγκεφάλου δεν φαίνεται να είναι αισθητικής φύσης, αφού, όπως έδειξαν τα πειράματα, λαμβάνει χώρα ακόμα κι όταν οι άνθρωποι βλέπουν είτε πολύ ωραία αστικά περιβάλλοντα, είτε πολύ βαρετές εξοχές.

Ενας από τους ερευνητές, ο καθηγητής Μάικλ Ντεπλέτζ, σχολίασε ότι οι κάτοικοι των πόλεων, βαθιά μέσα τους, μπορεί να υποφέρουν όπως τα ζώα που είναι αιχμάλωτα σε κλουβιά. Είναι ενδεικτικό, όπως είπε, ότι η μαζική μετακίνηση των ανθρώπων από την ύπαιθρο στις πόλεις έχει συνοδευθεί από «μια απίστευτη αύξηση της κατάθλιψης και των διαταραχών συμπεριφοράς». Η αιτία, ανέφερε, είναι ότι «έχουμε παραμελήσει τη σχέση που τα ανθρώπινα όντα έχουν με το (φυσικό) περιβάλλον τους και το πόσο ισχυρά συνδεδεμένοι είμαστε με αυτό».

πηγη:   iefimerida.gr ,  independent.co.uk αντικλειδι