Τα βασικά ερωτήματα είναι
•
Υπάρχει νερό
στις πόλεις;
• Πως & που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε
υποβαθμισμένα ύδατα;
•
Πως μπορούμε
να αποθηκεύσουμε το νερό;
•
Εξυγίανση
νερού μπορεί να γίνει?
Ιστορικά
Στην χώρα μας υπάρχει μία μακρά
ιστορία συλλογής νερού. Στέρνες, μικροί ταμιευτήρες, απίστευτη οικονομία όχι
μόνο στην νησιωτική χώρα αλλά και σε ορεινά χωριά η διαχείριση του νερού
γινόταν με μεγάλη σύνεση.
Παράλληλα μέχρι πρόσφατα υπήρχε η
τέχνη των ανθρώπων που αναγνώριζαν τα σημεία που κρατούσε υγρασία και θα
μπορούσε να κατασκευαστεί πηγή. Η σύγχρονη τεχνολογία δεν είναι πολύ μακρυά από
αυτή την παράδοση.
 |
| ο χωρος τη Εurodisney είναι εντός του κύκλου και περιμετρικά αναπτυσσονται πλέον κατοικίες |
Το
παράδειγμα της κοιλάδας του Μάρνη( στο Val d'Europe)
O χώρος που παραδόθηκε στην Εurodisney για την επένδυση ήταν μία περιοχή με συχνές πλημμύρες
και άνυδρη το καλοκαίρι . Είχε περίπου πεντακόσιους κατοίκους. Σήμερα πέρα από
το πάρκο με τα τεράστια ξενοδοχεία και τους δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες έχει
και περίπου δεκαπέντε χιλιάδες μόνιμους κατοίκους ενώ αναμένεται σε λίγα χρόνια
να φτάσουν τους 150.000. μόνιμους κατοίκους. Παράλληλα κατασκευάζονται και οι
υποδομές για το νερό που θα χρησιμοποιείται.
Στην περίμετρο του πάρκου αλλά και μέσα στην Εurodisney υπάρχουν λίμνες
–ταμιευτήρες που συγκεντρώνουν το απαραίτητο νερό ενώ παράλληλα βελτιώνουν
αισθητικά όλη την περιοχή. Με ποια μέθοδο?
Οι
αποθήκες αυτές που χρησιμοποιούνται για
τη ρύθμιση της απορροής επιφανειακών ρευμάτων, αποθηκεύουν νερό και απαλλάσσουν
τις ροές σύμφωνα με τη χωρητικότητα των δικτύων και των υδατορεμμάτων.
Το όλο σύστημα ισχύει για την αποθήκευση μεγάλου όγκου επιφανειακών απορροών νερού, που συνήθως δημιουργούνται από μικρά επεισόδια βροχοπτώσεων (τα οποία διαρκούν από λίγα λεπτά έως μερικές ώρες) σε ειδικά ανασκαλευμένες υδατοστεγείς ζώνες χαμηλής ροής για την απελευθέρωση του νερού για μεγάλες χρονικές περιόδους (από μερικές ώρες σε αρκετές ημέρες) . Το επίπεδο του νερού στο δοχείο αυτό αυξάνεται ραγδαία κατά τη διάρκεια της βροχής και στη συνέχεια πέφτει αργά, για να εκτελεί μια ρυθμιστική λειτουργία.
Το όλο σύστημα ισχύει για την αποθήκευση μεγάλου όγκου επιφανειακών απορροών νερού, που συνήθως δημιουργούνται από μικρά επεισόδια βροχοπτώσεων (τα οποία διαρκούν από λίγα λεπτά έως μερικές ώρες) σε ειδικά ανασκαλευμένες υδατοστεγείς ζώνες χαμηλής ροής για την απελευθέρωση του νερού για μεγάλες χρονικές περιόδους (από μερικές ώρες σε αρκετές ημέρες) . Το επίπεδο του νερού στο δοχείο αυτό αυξάνεται ραγδαία κατά τη διάρκεια της βροχής και στη συνέχεια πέφτει αργά, για να εκτελεί μια ρυθμιστική λειτουργία.
Οι ταμιευτήρες επίσης παίζουν
σημαντικό ρόλο στην λειτουργία ελέγχου της ρύπανσης, δεδομένου ότι τα σωματίδια
των ρύπων που μεταφέρονται στη ορισμένη διευθέτηση των ομβρίων υδάτων, ενώ το
νερό αποθηκεύεται.
Από μια αστική σχεδιαστική άποψη,
οι ταμιευτήρες ενισχύουν την αναβάθμιση
του περιβάλλοντος, προσθέτοντας σε μια γειτονιά τα κατάλληλα στοιχεία ώστε να
μπορεί να φαίνεται και να σχηματίζει μια φυσική δραστηριότητα αναψυχής,
εστίασης, με ευκαιρίες για βόλτες, με
βάση δραστηριότητες του νερού και της παρατήρησης. Η κοινωνική αυτή λειτουργία
είναι ιδιαίτερα εκτιμημένη από τους τοπικούς πληθυσμούς.
Θα αναλύσουμε κάποια παραδείγματα
Πάράδειγμα
δεξαμενής Νο 14
Τύπος
|
μικτή
ταμιευτήρα
|
ημερομηνία
εκκίνησης
|
2006
|
επαληθεύεται
επιφάνεια (V100,m3)
|
45
|
Χωρητικότητα
(m3)
|
31,500
|
Εισροή(m3/s)
|
3.5
|
οργανωμένη
εκροή(ha)
|
0.
|
επιφάνεια
του νερού(ha)
|
0.
|
εγκαταστάσεις
επιφάνειας(ha)
|
2,50
|
Η
κατασκευή αυτού του ταμιευτήρα ήταν μια ευκαιρία για την ανάπτυξη ενός
καινοτόμου, μακροχρόνιου οικολογικού έργου του τοπίου, χρησιμοποιώντας νέες
τεχνικές, φυσικά υλικά, όπως είναι η καρύδα και οι καστανιές, και μια
εναλλακτική διαχείριση των εγκαταστάσεων που προκύπτουν.
Το
εννοιολογικό κλειδί πίσω από το σχέδιο ήταν ότι ο ταμιευτήρας της δεξαμενής θα
ποικίλλει ανάλογα με τις διάφορες συνθήκες
βροχόπτωσης,
και το γεγονός ότι τα φυτά μεγαλώνουν
εδώ θα εκτελεί μια χρήσιμη λειτουργία, στον καθαρισμό του νερού.
Η
μεγάλη πρωτοτυπία του σχεδιασμού του ταμιευτήρα είναι ότι διαθέτει
χαρακτηριστικά λωρίδων γης σε διάφορα επίπεδα.
Οι ταινίες
διατηρούνται στη θέση τους με καστανιές και yuta (λινατσα)
Όταν
βρέχει, αυτά βυθίζονται σταδιακά τα στοιχεία αναλογα το νερό που δεχεται η
λίμνη πλημυρίζοντας τον χώρο.
Οι
διηθήσεις του νερού του εδάφους και της γης εξαφανίζονται, αφήνοντας ορατή μόνο
τη βλάστηση των φυτών και αλόφυτων, οπότε συντάσσει μια περίεργη εντύπωση μιας
πλωτής αρχιτεκτονικής του τοπίου
Σε
αυτό το είδος του έργου, τα φυτά επιλέγονται με βάση την επαφή τους με το νερό
και τη συχνότητα των πλημμύρων. Οι βασικοί τύποι φυτών που έχουν βρει μία
μόνιμη υποστήριξη επαφής με το νερό και άλλα δικαιολογητικά στο ξηραντήριο του
κατακλύσιμου περιβάλλοντος είναι δύο.
1)
φυτά σε μόνιμη επαφή με το νερό: acorus calamos, carex riparis, carex pseudocyperus, glyceria aquatica, iris pseudacorus, juncus inflexus, lythrum salicaria, scripus lacustris
2) φυτά στην περιοχή κατακλυσμού :
descampsia caespitosa, miscanthus sinensis, pennisetum alopecurides, phalaris
arudinacea variegate, carex remota, filippendula ulmaria, geum rivale, iris
versicolor, lisimanchia vulgaris, valeriane afficinalis, solidago virgaurea
 |
| ΣεπτεμβριοςΤα φυτά έχουν κλαδευτεί τώρα που η δεξαμενή έχει την μικρότερη ετησια ποσότητα ύδατος(φωτο:Κ Τάτσης) |
Η
τεχνική των ταινιών που αποτελούνται από την ψάθα καρύδας JUTA.
Οι
λωρίδες σχηματίζονται από δύο μήκη της ψάθας καρύδας, στη θέση του από
καστανιές και τα μερίδια που έχουν φυτευτεί με αλόφυτα
Υπάρχουν
δύο βασικά χαρακτηριστικά του τοπίου:
-πυκνές φυτείες των αναχωμάτων
-αρχιτεκτονικά στοιχεία (τοίχοι, ταράτσες, αναχώματα, δασικό μονοπάτι κ.α.), ενεργούν με μια οπτική διασύνδεση με το αστικό περιβάλλον του ενώ ο ταμιευτήρας που υπάρχει δίπλα χρησιμοποιείται και για ψάρεμα, ιστιοπλοΐα, και αναψυχή των κατοικιών που βρίσκονται ολόγυρα.
Μια προσεχή ανάπτυξη θα περιλαμβάνει κατασκευή καταστρωμάτων από τροπική ξυλεία, σταθεροποίηση των τραπεζών με βράχους, ή με σπορά χόρτου.
Δεξαμενή στο γήπεδο
golf
 |
| είσοδος στον χώρο της δεξαμενής (φωτο:Κ Τάτσης) |
Τύπος
|
μικτή
ταμιευτήρα
|
τοποθεσια
|
ru
coupvray Το VNF τότε το κανάλι
|
ημερομηνία
εκκίνησης (ha)
|
1991
|
επιφάνεια (V100,m3)
|
104
|
Χωρητικότητα
(m3/s)
|
40.000
|
Εισροή(m3/s)
|
4
|
οργανωμένη
εκροή(ha)
|
0.22
|
επιφάνεια
του νερού(ha)
|
2.5
|
εγκαταστάσεις
επιφάνειας(ha)
|
5
|
ονομαστικό
επίπεδο(NN)-NGF
|
125
|
εκατό
ετών μέγιστο επίπεδο(N100)-NGF
|
127
|
Οι
ταμιευτήρες όμβριων υδάτων no
12 είναι σε μια τοποθεσία του Magny le Hongre, που γειτνιάζουν με το γήπεδο golf της Eurodisney.
 |
| η χερσόνησος της δεξαμενης(φωτο:Κ Τάτσης) |
Δεδομένης αυτής της θέσης εκτελεί μια σημαντική λειτουργία επαφής του τοπίου μεταξύ του γηπέδου γκολφ και της πόλης. Αυτό κατασκευάστηκε μαζί με το γηπέδο golf ως μέρος των εξελίξεων για την πρώτη φάση του έργου Εurodinseyland. Βρίσκεται κατάντη της Εurodisneyland και επίσης στις αποχετεύσεις όμβριων υδάτων από τα γειτονικά συγκροτήματα κατοικιών που κατασκευάσθηκαν πιο πρόσφατα.
Το
κυρίαρχο είδος φυτού είναι το μπαμπού, το οποίο επιτρέπει την εγκατάσταση μιας
εξωτικής όψης σε αντίθεση με τις γύρω φυτείες των ιθαγενών ειδών.
Στη
πίσω νότια τράπεζα φυτεύτηκε μια μεγάλη ποσότητα για να σχηματίσουν μια φυσική
επέκταση του γηπέδου γκολφ. Στη πίσω βόρεια είναι πιο σκόπιμα συγκείμενο με
διαφορετικό ύψος φυτών είτε είναι κλαδεμένα είτε όχι. Εκεί υπάρχει μια
κατακλυσμένη περιοχή χερσονήσου με την μορφή λιβαδιών και εναλλακτικών τραπεζών
μεταξύ επενδύσεων φυτών και απλών φυτειών. Ένα μονοπάτι οδηγεί από το κτήμα
Belvedere, κι περιβάλλει τη λίμνη και είναι ευχάριστα προσβάσιμη σε περιοχές χλοοτάπητα που είναι ιδανικές για
χαλάρωση.
 |
| Κατοικίες βρίσκονται δίπλα στην λίμνη -δεξαμενή(φωτο:Κ Τάτσης) |
Η
λίμνη αποδεικνύεται πολύ δημοφιλής και ενώσεις ναυταθλητικές επισκέπτονται συχνά τον χώρο .
Δεξαμενη Νο8 μέσα στην πόλη
Η
νότια δεξαμενή no
8 όμβριων υδάτων είναι ένα από τα
μεγαλύτερα της περιοχής Val
d’Europe, και βρίσκεται στο άναντη τμήμα που
εκτείνεται στο Ru
des Gassets.
Η στεγαστική ανάπτυξη σε αυτόν τον τομέα προσπάθησε να διατηρήσει την ροή ως ένα ελκυστικό χαρακτηριστικό γειτονικού νερού. Το προαύλιο του σχολείου προσβλέπει μόνο στην λίμνη . Η δεξαμενή, μεταγενέστερα, προσφέρει μια πολύ μεγάλη υδάτινη περιοχή , γεγονός που αντανακλά το χρώμα του ουρανού και των σπιτιών, και προσφέρει ένα προστατευτικό φράγμα από τη κατειλημμένη λεωφόρο που οδηγεί στο κέντρο της πόλης.
Ορυκτά
και φυτικά χαρακτηριστικά μείγματα, παράγουν ένα φυσικό, αυθόρμητο αποτέλεσμα. τα διάφορα επίπεδα που συχνά κατακλήζονται από νερό θα
υποστηρίζονται με πάγκους, και περιλαμβάνει χωμάτινα αναχώματα συμπεριλαμβανομένου επίπεδων χαρακτηριστικών συμψηφισμένα με γήπεδα για διάφορα αθλήματα που και αυτα σκεπάζει το νερό σε περιόδους κρίσης .
Η
χρήση κοφινωδοτών
δομών απεικονίζονται με μια φυσική λογική . Τα φυτά είναι προσαρμοσμένα στο
περιβάλλον του νερού. Τα Willows είναι μια συνειδητή επιλογή για τα κυρίαρχα
είδη σε επίπεδο δένδρων, μαζί με τα χαμηλότερα επίπεδα φυσικών αποικιών κατά
μήκος του ποταμού. Το δροσερό και σκιερό αποτέλεσμα προσθέτει μια ευχάριστη
ατμόσφαιρα.
Το
μονοπάτι κατά μήκος της ροής θα εντάσσεται σε ένα εκτεταμένο δίκτυο, ευχάριστο
για τον πεζό που περπατά συνδέοντας διάφορες περιοχές της Val d 'Europe. Οδηγεί
στη κατάντη του ταμιευτήρα N 8
Νότου, στη συνέχεια, η λίμνη θα ενταχθεί στην πεζόδρομους κατά μήκος της Boulevard. Οι ξυλινές επιφάνεις του ταμιευτήρα
είναι azobe, που αποτελούν ένα απλό σύνορο μεταξύ του ύδατος και του χόρτου.
Μια γραμμή μονοπατιού και των δέντρων, σε αντίθεση με τις ad-lib φυτείες
δείχνουν τη μοναδικότητα του ρέματος.
Η δεξαμενή σήμερα αποδεικνύεται πολύ δημοφιλής για ερασιτέχνες ψαράδες.
Η δεξαμενή σήμερα αποδεικνύεται πολύ δημοφιλής για ερασιτέχνες ψαράδες.
 |
| πως φαίνεται το δίκτυο από την πόλη (φωτο:Κ Τάτσης) |
 |
| παροχετεύσεις ομβρίων , μονοπάτι /ρέμα(φωτο:Κ Τάτσης) |
 |
| οι αγωγοί μετατρέπονται σε χωρους πρασίνου, και αναψυχής (φωτο:Κ Τάτσης) |
 |
| η δεξαμενή είναι ταυτόχρονα ναυταθλητικό κέντρο και γειτνιάζει με το σχολείο και το αθλητικό κέντρο του οικισμού Η στάθμη του νερού συχνά φτάνει το πάνω επίπεδο (φωτο:Κ Τάτσης) |
Χώρος εγκατάστασης
νέας πόλης 10000 κατοίκων στο val’de Europe
 |
| Η λιμνη θα διατρέχει όλη την μελλοντική πολη και στο βαθος φαίνεται το Mall που κατασκευάζεται(φωτο:Κ Τάτσης) |
 |
| Η δεύτερη λιμνη με το διοικητήριο που εχει κατασκευαστεί (φωτο:Κ Τάτσης) |
Η
χρηματοδότηση για το έργο ήταν από το 3ο
ΚΠΣ με αντικείμενο το landscape και
την κατασκευή των δύο τεράστιών δεξαμενών 300μ μήκος με 8 5
μέγιστο πλάτος ώστε να λειτουργεί σαν αντιπλημμυρικό και σαν δεξαμενή όλης της
πόλης που θα κατασκευαστεί έπειτα. Είναι προφανές ότι η κατασκευή της πόλης δεν
ήταν επιλέξιμή δαπάνη για το3οΚΠΣ όπως είναι το πάρκο.
Ποιος
θα έμενε σε μία τεράστια έκταση με καλαμπόκιά χωρίς το πάρκο?
Wissous Parc Orly airport(2008
Intrenational Trend Award
ELCA
Πέρα
από την πάρα πολύ καλή σχεδίαση το πάρκο αυτό στον βιομηχανικό χώρο του
αεροδρομίου του Οrly
με εγκαταστάσεις μέσα όπως ένα Mαll
και to
logistics
του Fnac, έχει ρόλο και χώρου εξυγίανσης των
υποβαθμισμένων νερών που παράγονται από τις εγκαταστάσεις με συνεχές πέρασμα
μέσα από διαδοχικές λίμνες και την
επαναχρησιμοποίηση του όχι μόνο για τις ανάγκες του πάρκου αλλα και για τους βιομηχανικούς χώρους που βρίσκονται στην περιοχή
 |
| άδειος ταμιευτήρας δίπλα στους διαδρόμους του πάρκου Ο κάθε ταμιευτηρας γεμίζει και το νερό διηθηται μόνο, στον επόμενο μεσα από χαλίκια και άμμο και με μια διαδοχική διαδρομή 6 ταμιευτήρων φτάνει στην τελική δεξαμενή προς χρήση (φωτο:Κ Τάτσης) |
 |
| 1ος Ταμιευτήρας με το κέντρο logistics tτου FNAC στο βάθος (φωτο:Κ Τάτσης) |
Το παράδειγμα του Αlicante
 |
| φωτογραφίες Ι. Γιαλυψός |
Η
δεξαμενή που δέχεται το νερό από τον τριβάθμιο βιολογικό καθαρισμό της πόλης
είναι χώρος αναψυχής της πόλης.
Το
νερό μέσα από μηχανοστάσιο μεταφέρεται στην πόλη και αρδεύει με υπόγειους
σταλλατηφόρους αγωγούς όλο το πράσινο στην πόλη
 |
| φωτογραφίες Ι. Γιαλυψός |
 |
| φωτογραφίες Ι. Γιαλυψός |
Την ϊδια μέθοδο χρησιμοποιούμε και στην χώρα
μας σε πάρα πολλά έργα όπως :
 |
| όλη η άρδευση πραγματοποιήται με υπόγειο σταλλακτηφόρο(φωτο:Κ Τάτσης) |
Ξενοδοχειό
PORTO BELLO (ΚΩ)
 |
| όλη η άρδευση πραγματοποιήται με υπόγειο σταλλακτηφόρο(φωτο:Κ Τάτσης) |
Ξενοδοχείο
Νeptun
Κως
Στις
παραπάνω εγκαταστάσεις υπάρχει υπόγεια άρδευση όλων των χώρων δεκάδων στρεμμάτων με χρήση των νερών του βιολογικού από το 2002
 |
| όλη η άρδευση στο φυτεμένο δώμα πραγματοποιήται με υπόγειο σταλλακτηφόρο (φωτο:Κ Τάτσης) |
Σε πάρα πολλά Ολυμπιακά έργα υπάρχει η
πρόβλεψη με υπόγειους σταλλακτηφόρους αγωγούς ώστε να μπορούν στο μέλλον να
πάρουν υποβαθμισμένα ύδατα όπως Νίκαια, Λιόσια (Βαρέων αθλ.)παραλιακό μέτωπο,
τράμ κτλ.
Υπάρχουν
και πολλοί δήμοι όπως Καλλιθέα , Μεταμόρφωση, Ν.Ιώνία που έχουν ενιαίο δίκτυο
άρδευσης όλων των χώρων πρασίνου από γεωτρήσεις και μπορεί εύκολα να μετατραπεί
σε δίκτυο υποβαθμισμένου νερού για άρδευση
Ο δήμος Λάρισας από
τον βιολογικό αρδεύσει σημαντικό τμημα της πόλης .
Από πλευρά τεχνικής και δράσεων αν δεν είναι
γνωστό είμαστε στην πρωτοπορία των περισσότερων Ευρωπαϊκών χωρών αλλά έχουμε
δρόμο πολύ γιατί είμαστε πίσω από τις ανάγκες
Τατσης
Κωνσταντινος
MScΓεωπόνος
ΤΟΠΙΟΔΟΜΗ
ΕΠΕ
Η παρουσίαση της συγκεκριμένης εισήγησης έγινε στην Ημερίδα της ΠΕΕΓΕΠ το 2009 "8 λόγοι για πράσινο στην Πόλη"
Αναλογα άρθρα :
