ΚΙΤΡΙΝΟ

Καλημερα
ευτυχώς η δουλειά μας είναι κύρια έξω και παρακολουθούμε την μαγεία της φύσης.. Ετσι παρατήρησα ότι μπήκαμε στην περίοδο όπου κυριαρχεί το κίτρινο.
Ολόκληρες πλαγιές με σφαλάχτρια(ασπάλαθους) με συμπλήρωμα τα σπάρτα δίπλα στους δρόμους , τις μηδικές, τις γαλατσίδες(euforbia charachias) , τα ελίχρυσα,, τις ξινήθρες που δημιουργούν στρώμα στους ελαιώνες και τα σινάπια στα παρατημένα κτήματα ...Οι ακακίες- κύρια οι κυανοφυλες ολοκληρώνουν την κίτρινη πανδαισία .
Η Κουτσουπιά διαφέρει πρόλογος για την επόμενη"λυπημένη" περίοδο αν που και που βλέπεις καμιά έτοιμη παπαρούνα και οι Λαλάδες στην Χίο έσκασαν .

Ένα με το ποίημα του Σεφέρη στο δίσεκτο έτος που περνάμε

«Επί ασπαλάθων ...»

Ήταν ωραίο το Σούνιο τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού
πάλι με την άνοιξη.
Λιγοστά πράσινα φύλλα γύρω στις σκουριασμένες πέτρες
το κόκκινο χώμα κι ασπάλαθοι
δείχνοντας έτοιμα τα μεγάλα τους βελόνια
και τους κίτρινους ανθούς.
Απόμακρα οι αρχαίες κολόνες, χορδές μιας άρπας αντηχούν ακόμη ...

Γαλήνη.
- Τι μπορεί να μου θύμισε τον Αρδιαίο εκείνον;
Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ, χαμένη στου μυαλού τ' αυλάκια·
τ' όνομα του κίτρινου θάμνου
δεν άλλαξε από εκείνους τους καιρούς.
Το βράδυ βρήκα την περικοπή:
«Τον έδεσαν χειροπόδαρα» μας λέει
«τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν
τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν
απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους
και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο, κουρέλι».

Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του
ο Παμφύλιος Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος.

Euphorbia acanthothamnos(Φωτογραφία Σταυρος Αποστόλου)

Του Αντωνιου Καπετανιου Δασολόγου Περιβαλλοντολόγου  

Επί ασπαλάθων…

Ο ασπάλαθος στην πυρά!

Η Calicotome villosa (ασπάλαθος) έναι ένας ακανθώδης θάμνος (ημίδενδρο), της οικογένειας των Fabaceae, με ύψος μέχρι 3 μέτρα, με εναλλασσόμενους κλάδους και με διακριτές αυλακώσεις κατά μήκος των βλαστών, που όταν οι βλαστοί του ξεραθούν το καλοκαίρι μετατρέπονται σε σκληρά αγκάθια.

Αυτά μας λέγει η βοτανική επιστήμη για τον ασπάλαθο. Ότι είναι είδος δασικό, που ανήκει στην οικογένεια των Fabaceae, στην οποία υπάγονται δασικά είδη όπως η κουτσουπιά, η ακακία, η ψευδακακία, η γκλεντίτσια, η χαρουπιά, ο κύτισος, το σπάρτο, η δενδρώδης μηδική, το λαβούρνο, η σοφόρα κ.ά. Χαρακτηρίζει οικολογικά περιοχές συγκροτώντας φυσικά μεσογειακά οικοσυστήματα με σημαντική περιβαλλοντική καθώς και πολιτιστική αναφορά/προσφορά.

Γνωστό το φυτό από τα αρχαία χρόνια, αφού με αυτή την ονομασία -ασπάλαθος- αναφέρεται από τον Διοσκουρίδη, σύμφωνα με τον οποίο (και τον Πλάτωνα), με τα κλαδιά του, που φέρουν ισχυρά αγκάθια, τιμωρούσαν οι θεοί τους τυράννους στον Άδη. Σε αυτήν την ιστορική αναφορά βασίζεται και το τελευταίο ποίημα που έγραψε ο Γιώργος Σεφέρης στις 31 Μαρτίου 1971, το οποίο ονομάζεται «Επί Ασπαλάθων».

Εξάγοντας τον ασπάλαθο από τη δασική προστασία, κατά τον τρόπο που απεφάνθη τελευταίως το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών, τον απεντάσσουμε εμμέσως (πλην σαφώς!..) από τα δασικά είδη, κρίνοντας αντιεπιστημονικά και πέραν κάθε λογικής. Κατά τον ίδιο τρόπο και με την ίδια λογική θα έπρεπε κι όλα τα υπόλοιπα είδη της οικογένειας Fabaceae να τα αντιμετωπίσουμε με τον ίδιο επιλεκτικό τρόπο, ο οποίος, με μια γενικευμένη αφαιρετική αντιμετώπιση, θα μπορούσε να επεκταθεί σε κάθε δασικό είδος, οποιασδήποτε οικογένειας, οπότε θα επέρχονταν πλήρης διάλυση των επιστημονικών δεδομένων, καθώς και των περιβαλλοντικών κεκτημένων. Μια λογική, δηλαδή, του “παραλόγου”, της ανατροπής υπέρ κάποιας “πρακτικής λογικής” διά της υποβάθμισης!

Πηγαίνοντας στην ερμηνευτική εγκύκλιο του νόμου 998/1979, ο οποίος εφαρμόζεται τροποποιημένος και σήμερα, και η οποία δείχνει (επεξηγεί) τη βλάστηση που προστατεύει η δασική νομοθεσία (εγκύκλιος αριθ. 159140/1077/12-3-1980 του Υπουργού Γεωργίας), βλέπουμε στη σελ. 34 αυτής να παρατίθεται πίνακας όπου σύμφωνα με τα τρία “βοτανικά ευαγγέλια”, τα βοτανολογικά λεξικά των Γενναδίου, Καββάδα και Διαπούλη, ο ασπάλαθος κατατάσσεται στους δασικούς θάμνους και αποτελεί ξυλώδη βλάστηση που χαρακτηρίζει δασικά τα οικεία περιβάλλοντα. Αυτή η παγίως ισχύουσα και επιβαλλόμενη επιστημονικά θέση της διοίκησης, γιατί αλλάζει σήμερα; Και γιατί ένα επιστημονικό συμβούλιο, το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών, καλείται (για ακόμα μια φορά…) να κρίνει με όρους που αντίκεινται στη δασολογική επιστήμη και σε βάρος των φυσικών μας περιβαλλόντων;