Δεντροδόχος με κυψελες δομησης εδαφους και συστημα υπόγειας αγκύρωσης του δεντρου Ολατσα ομβρια του πεζοδρομίου αποστραγγίζουν στην δεντροδόχο αποθηκευοντας προς αρδευση πολλά κυβικά νερού
Η Πράσινη Υποδομή (ΠΥ) είναι απαραίτητη προϋπόθεση στον σύγχρονο πολεοδομικό
σχεδιασμό, όχι ως συμπλήρωμα αλλά ως δομικό στοιχείο της πόλης. Φυσικά δεν
εννοούμε μόνο τις βιώσιμες υποδομές που αφορούν όχι μόνο την ορθολογική
εγκατάσταση του πρασίνου, αλλά και τις υποδομές όπως για αποστράγγιση των
όμβριων και την προστασία από πλημμύρες (SuDS). Ιδιαίτερα να σταθούμε στο
φαινόμενο των πλημμυρών που μαστίζει τις πόλεις της Ευρώπης και όχι μόνο.
Στην πραγματικότητα, οι αστικοί χώροι πρασίνου, αν και ανεπαρκείς και ανεπαρκώς διασκορπισμένοι (τα ποσοστά πρασίνου είναι 2,4% για την Αθήνα και 2% για τη Θεσσαλονίκη) παρουσιάζουν όμως αυτοί μεγάλες δυνατότητες ενσωμάτωσης των χαρακτηριστικών του «πράσινου», της «συνδεσιμότητας», της «πολυλειτουργικότητας» και της «προσβασιμότητας», τα οποία είναι βασικά για την βιώσιμη σχεδίαση.
Η έννοια της ΠράσινηςΥποδομής έχει ενσωματωθεί εδώ και καιρό σε έγγραφα πολιτικής διαχείρισης στις πόλεις, όπως τα Ρυθμιστικά Σχέδια και των δύο μητροπολιτικών περιοχών. Και παρ’ όλα αυτά ακόμη κι αν η (ΠΥ) σαν όρος δεν αναφέρεται ξεκάθαρα σε κανένα από τα δύο Ρυθμιστικά Σχέδια, υπάρχει σαφής στόχος για το σχεδιασμό και τη δικτύωση των χώρων πρασίνου, την παροχή ευκαιριών αναψυχής και άλλων λειτουργιών, καθώς και προσβασιμότηταςσε όλους τους πολίτες.
Η ιδέα της Πράσινης Υποδομής κέρδισε δυναμική στη θεωρία και την πράξη σχεδιασμού μετά τη δεκαετία του 1990, αρχικά στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη συνέχεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση(Naumann et al. 2011; Lennon 2015).
Σύμφωνα με την EC (COM/2013/0249 ) η Πράσινη Υποδομή ορίζεται ως:
«Ένα στρατηγικά σχεδιασμένο δίκτυο από φυσικές και ημιφυσικές περιοχές με άλλα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά που σχεδιάστηκαν και κατόρθωσαν να προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα Υπηρεσιών ως οικοσυστημάτα. Ενσωματώνει χώρους πρασίνου (και μπλε υποδομών εάν πρόκειται για υδάτινα συστήματα) και άλλες φυσικές χαρακτηριστικά χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές. Στην ξηρά, η Πράσινη Υποδομή είναι παρούσα σε αγροτικές και αστικές περιοχές».
Ανεξάρτητα από την προέλευση της ιδέας, η Πράσινη Υποδομή δεν είναι μόνο ένα εργαλείο που ασχολείται με την περιβαλλοντική θεωρία αλλά και ένα εργαλείο σχεδιασμού, που αφορά τηνπολιτική στα Κοινωνικοοικονομικά Ζητήματα
όπου ο σχεδιασμός απαιτεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, με βασικές πτυχές:
- την κλίμακα σχεδιασμού,
- οι βάσεις των ΠΥ,
- τα ενσωματωμένα χαρακτηριστικά και
- τις παρεχόμενες λειτουργίες .
Όσον αφορά την κλίμακα σχεδιασμού, η Πράσινη υποδομή μπορεί να αντιμετωπίσει. μια. πληθώρα στόχων οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, δηλαδή πέρα από την αυστηρή περιβαλλοντική βελτίωση μπορεί μέσω του σχεδιασμού και την εφαρμογή σε πολύ διαφορετικές κλίμακες κι όπως πολλοί μελετητές υποστηρίζουν, που κυμαίνονται από το αστικό και τοπικό επίπεδο έως μια παν-περιφερειακή κλίμακα (City Parks Forum 2003, Benedict and McMahon 2006, Mell 2010, Lafortezza et al. 2013).
ΟΙ βάσεις σχεδιασμού των Πράσινων υποδομών είναι κυρίως δύο (Benedict and McMahon 2002): οι "κόμβοι" και οι "συνδέσεις". Οι κόμβοι αποτελούν τα σημαντικά σημεία για που το πράσινο πραγματικά προσφέρει στην πόλη και περιλαμβάνει πλατείες , υπαρχοντα αστικά ποτάμια και ρέματα, πάρκα, δεντροστοιχίες, αρχαιολογικούς χώρους και ανοιχτούς χώρους, φυσικές εκτάσεις, άλση και καλλιεργήσιμες εκτάσεις, φυσικό δάσος, υπαίθριες αθλητικές εγκαταστάσεις, χωράφια, αστικά αγροκτήματα, προστατευόμενες περιοχές και ζώνες αποκατάστασης πχ περιαστικά νταμάρια (ανενεργα)
Οι συνδέσεις είναι οι λεγόμενες "πράσινές διαδρομές" που συνδέουν οι μπορούν να συνδέσουν τις υποδομές-κομβους- βελτιώνοντας σημαντικά την απόδοσή τους στο περιβάλλον και στην κοινωνία.
Τα ενσωματωμένα χαρακτηριστικά είναι ουσιαστικά πέρα από τα ίδια τα φυτα , δέντρα και χλοοτάπητες ειναι οι μεσω του αναγλυφου μπορουμε να δημιουργουμε λίμνες, περιαστασιακά λίμνες ή κήπους βροχής, στοιχεία νερού, φυτεμενα δώματα και τοίχοι κ.α
Οί παρεχόμενες λειτουργίες .που ουσιαστικά αναδεικνύουν την πολυλειτουργικότητα των ΠΥ και αναγραφονται επείτα οι Παρεχόμενες λειτουργίες
- είναι Βιοκλιματικές όπως:
Μείωση θερμοκρασιών πόλης και σημαντική μείωση φαινομένου αστικής θερμικής νησίδος
δέσμευση CO2 και παραγωγή Οξυγόνου, δέσμευση ρύπων και καθαρισμός του αέρα της πόλης, αύξηση υγρασίας ατμόσφαιρας και αίσθηση δροσισμού, ενεργειακή οικονομία,
- Στο Υδατικό ισοζύγιο :
Εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα, μείωση πιθανότητας πλημμύρας (με τις μεθόδους αυτές όπου είναι ένα εξειδικευμένο κομμάτι στην Αρχιτεκτονική Τοπίου το νερό λαμβάνεται από τα κτήρια και τις επιφάνειες που δεν έχουν μεγάλη απορροφητικότητα-ασφαλτό πεζοδρόμια (οι λεγόμενες αδιαπέραστες επιφάνειες) , και στη συνέχεια αποθηκεύεται με την οπτική που μελετάται ή απορροφάται και καταλήγει στο υδροφόρο ορίζοντα, βασική λεπτομέρεια θεωρείται φυσικός πόρος και όχι απόβλητο)
- Αισθητικές
Αισθητική βελτίωση των χώρων, Σκίαση οδων και πεζοδρομίων με την συγκόμωση των δέντρων ,
- Κοινωνικές
Δημιουργουνται χώροι όπου ξαναμαζεύεται η γειτονιά, , υπαρχει σημαντική βελτίωση στην υγεία των πολιτών , βελτίωση ποιότητας ζωής της κοινωνίας, δημιουργία χώρων χαλαρωσης και ενσυναίσθησης, αναψυχής, αθλήσης, κοινωνικές συναναστροφές, παιδικές χαρές
- Περιβαλλοντικές
Αυξάνεται η βιοποικιλότητα , δημιουργούνται ενδιαιτήματα ακόμα και για άγρια πανίδα και χλωρίδα στην πόλη, χώροι βιωματικής εκπαίδευσης,
Στην Ελλάδα, που είναι μια χώρα με σχετικά μικρή παράδοση στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό και διαχείριση χώρων πρασίνου, η έννοια της Πράσινης Υποδομής είναι παρούσα στις τρέχουσες προσπάθειες σχεδιασμού. Αυτό είναι γεγονός στις περιπτώσεις της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης τόσο ως προς την φιλοσοφία περιβαλλοντικού σχεδιασμού τους όσο και ως προς τους χώρους πρασίνου τους είναι αναγκαία.
Στην Ελλάδα, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, υπήρχε μία εντονη κοινωνίκή τάση για δημιουργία και προστασία Δασων και πραγματοποιήθηκαν πολλές ενέργείες όπου σε αυτές οφείλεται η υπαρξη πολλών αστικών και περιαστικών δασών σε όλη την χώρα
Η ανάπτυξη χώρων πρασίνου για οικολογικούς σκοπούς επικράτησε μετά τη δεκαετία του 1960. Έκτοτε, ο αστικός χώρος πρασίνου έχει γίνει προτεραιότητα και βασικός τύπος χρήσης γης σε όλες τις ελληνικές πόλεις και μητροπόλεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα , υπάρχει μεγάλη ποικιλία χώρων πρασίνου διαφορετικού μεγέθους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη αλλά η κάλυψη χώρων πρασίνου και στις δύο περιπτώσεις υπολείπεται(αναφέρεται παραπάνω) του ευρωπαικού προτύπου (δηλαδή 9 m² πράσινου ανά κάτοικο).
Η έλλειψη είναι πολύ μεγαλύτερη στην περίπτωση της Αθήνας και πολύ μεγαλύτερη στις κεντρικές συνοικίες και τις υποβαθμισμένες περιοχές. Όσον αφορά το υπεριαστικό πράσινο, αν και μπορεί να αντισταθμίσει αυτήν την έλλειψη εντός των πόλεων, απειλείται συνεχώς από πυρκαγιά και ανεξέλεγκτη αστική ανάπτυξη.
Παρά το γεγονός ότι και οι δύο μητροπολιτικές περιοχές βρίσκονται στην παράκτια ζώνη, & το υδάτινο («μπλε») στοιχείο έχει παίξει σημαντικό ρόλο κυρίως στα Ρυθμιστικά Σχέδια. και σπάνια στην πράξη. Η συνεχιζόμενη οικονομική ύφεση στην Ελλάδα έχει αντιφατικό ρόλο στην ποσοτική αναβάθμιση των χώρων πρασίνου. Αφενός, αναστέλλει τη δημιουργία νέων χώρων πρασίνου, αφού οι δήμοι δεν διαθέτουν τα κονδύλια για τη δημιουργία νέων αστικών χώρων πρασίνου σύμφωνα με τα νομοθετημένα χωροταξικά σχέδια.
Οι Πρασινές υποδομές και τα οφέλη που προσφέρουν είναι μία εξαιρετική ευκαιρία για επένδυση Μια εξαιρετική εργασία είναι το εγκόλπιο Λύσεων Βασιμένων στην Φύση που εχει παραχθεί απο την ΠΕΕΓΕΠ και συνεισφέρει σε αυτές τις ενέργείες
Τι είναι το SuDS και πώς λειτουργούν; Sustainable Drainage Systems
ΠΩΣ Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ «ΦΙΛΤΡΑΡΕΙ» ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΠΗΓΩΝ
Εναλλακτική Διαχείριση Ομβρίων Υδάτων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου