Τα βότανα ήταν τα πρώτα φάρμακα. που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος και αποτέλεσαν για πολλούς αιώνες το μόνο όπλο του για να αντιμετωπίσει τις αρρώστιες. Ο όρος ιατρική ήταν άρρηκτα συνδεδεμένος με τα βότανα και την ειδική χρήση τους (αφεψήματα, σκόνες, καταπλάσματα, βάμματα κ.τ.λ).Η μελέτη και έρευνα χάνεται στα βάθη των αιώνων, ιδιαίτερη όμως πρόοδο παρουσίασαν κατά την αρχαία ελληνική, ρωμαϊκή εποχή και τον Μεσαίωνα όπου τα βότανα είχαν μόνιμη θέση στα εργαστήρια των Αλχημιστών.
Οι κύριοι εκπρόσωποι και μελετητές είναι ο Ιπποκράτης, ο Αριστοτέλης, ο Θεόφραστος, ο Διοσκουρίδης, ο Γαληνός, ο Πλίνιος και πολύ άλλοι. Με το πέρασμα των αιώνων βέβαια την θέση των βοτάνων πήραν τα σύγχρονα φάρμακα, που τα χρησιμοποιεί βέβαια σαν πρώτη ύλη για τα θεραπευτικά παρασκευάσματα της.
Τα τελευταία χρόνια όμως όπως συμβαίνει σε πολλούς άλλους επιστημονικούς τομείς, έτσι και στην ιατρική επιστρέφουν στις πανάρχαιες μεθόδους και αντιλήψεις ως προς την θεραπεία των ασθενειών. Κι αυτό γιατί πολύχρονες έρευνες και εξαντλητικές μελέτες απέδειξαν ότι οι γνώσεις και τα μέσα όλων των αρχαίων λαών δεν έχασαν καθόλου την αξία και την ισχύ τους. Αντίθετα επιβεβαιώνεται συνεχώς ή απίστευτη ευρύτητα των ιατρικών γνώσεων της εποχής εκείνης.
Στο άρθρο αυτό αναλύονται τρία από τα χιλιάδες βότανα της ελληνικής χλωρίδας τα οποία κάθε άνθρωπος μπορεί να βρει εύκολα σε κάποιο μαγαζί ή να τα συλλέξει μόνος του από την φύση. Εύχομαι αυτό το άρθρο να το βρείτε ενδιαφέρον και να σας βοηθήσει κάποια στιγμή στην σας ζωή.
Δυόσμος - Mentha Viridis L.
Περιγραφή:Ο δυόσμος ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών (Lamiaceae, Labiatae). Είναι πολυετής πόα με ύψος μέχρι 70 εκ., έχει φύλλα ωοειδή και τα άνθη του είναι μικρά ρόδινα ή μωβ ανοιχτό. Βγαίνουν πολλά μαζί σε στάχεις στις κορυφές των βλαστών. Μοιάζει πολύ με την μέντα, ιδίως στο σχήμα και στον τρόπο εκπτύξεις των φύλλών καθώς και στις ταξιανθίες και τα άνθη τους.
Η πιο έντονη διαφορά του δυόσμου από την μέντα είναι στο χρώμα των φύλλων και του βλαστού, ιδιαίτερα στο δεύτερο. Ο βλαστός του δυόσμου έχει χρώμα πράσινο ενώ της μέντας σκούρο ιώδες. Όταν το πιάσουμε βγάζει ωραίο ευχάριστο άρωμα.
Άνθηση και συγκομιδή: Αρχές Ιουλίου αρχίζει η άνθηση και διαρκεί όλο τον Ιούλιο. Η εποχή συλλογής του δυόσμου εξαρτάται από το προϊόν που θέλουμε να πάρουμε (φύλλα και άνθη για αιθέριο έλαιο). Έτσι αρχές Μαΐου και Σεπτεμβρίου μπορούμε να συγκομίσουμε τα φύλλα του, ενώ μέσα Ιουλίου (μέσα άνθησης) για το αιθέριο έλαιο.
Στην αρχαιότητα τον χρησιμοποιούσαν στην κατασκευή μύρου αλλά και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Ο Διοσκουρίδης, ο Ιπποκράτης και ο Πλίνιος το ανέφεραν συχνά ως φυτό με μεγάλη φαρμακευτική αξία και ωραιότατο άρωμα. Οι αρχαίοι Έλληνες έτριβαν το τραπέζι τους με δυόσμο, πριν καθίσουν να φάνε.
Η χρήση του είναι εσωτερική και εξωτερική.
Εσωτερική: είναι τονωτικό, χωνευτικό, καταπραϋντικό του στομάχου, αντισπασμωδικό, εναντίον του λόξιγκα, βοηθά στις ημικρανίες και στον πονόδοντο, αν μασήσουμε τα φύλλα.
Τρόπος παρασκευής ροφήματος: για αφέψημα βράζουμε για 4-5 λεπτά (4-5) πρέζες* ξερών ή χλωρών φύλλων σε ένα μπρίκι νερό, το σουρώνουμε και το πίνουμε ζεστό.
Για έγχυμα βάζουμε ένα κουταλάκι του γλυκού (σε ένα μπρίκι καυτό νερό και το αφήνουμε μισή ώρα.
Εξωτερική: μεγάλη ανακούφιση προσφέρουν τα φρέσκα φύλλα, αν τα τρίψουμε στις κλειδώσεις που πονάνε, καθώς και στο μέτωπο σε περιπτώσεις πονοκεφάλου. Σε αποστήματα βάζουμε σκόνη από τριμμένα φύλλα.
Αιθέριο έλαιο: δύο με τρεις σταγόνες ανακουφίζουν με εντριβή τους πόνους των ρευματισμών. Ενώ δύο σταγόνες αιθέριο έλαιο δυόσμου σε ένα μαντιλάκι, μπορεί να σας ανακουφίσει από τον πονοκέφαλο και να σταματήσει τη ναυτία. Μερικές σταγόνες επίσης σε χλιαρό νερό γίνονται γαργάρα σε περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας, ουλίτιδας και φλεγμονών του ρινοφάρυγγα.
Για ξεκούραστα πόδια αναμείξτε 50 ml αμυγδαλέλαιο με 30 σταγόνες αιθέριο έλαιο δυόσμου και κάντε με αυτό ένα απαλό μασάζ στις γάμπες και στα πέλματα. Mʼ αυτό τον τρόπο, θα καταπολεμήσετε την κακοσμία των ποδιών και την ανάπτυξη μυκήτων.
Η Μέντα η πιπερώδης - Mentha piperita L.
Περιγραφή: Η μέντα όπως και ο δυόσμος ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών (Lamiaceae, Labiatae).Η μέντα η πιπερώδης φαίνεται ότι είναι προϊόν διασταύρωσης των ειδών (μέντα η πράσινη, δυόσμος Mentha Viridis)και (μέντα η υδροχαρής Mentha aquatica), που σταθεροποιήθηκε εξαιτίας του πολλαπλασιασμού της με ριζώματα. Είναι φυτό πολυετές, ύψους μέχρι 80 εκατοστά. Έχει βλαστό όρθιο, τετραγωνικό, χνουδωτό χρώματος σκούρου ιώδους. Τα φύλλα είναι ωοειδή - στρογγυλά, χρώματος σκούρο πράσινο, χνουδωτά επάνω στις νευρώσεις. Τα άνθη είναι σε ακραία στάχυα, χρώματος άσπρου ή ρόδινου. Είναι αυτοφυές σε υγρά μέρη και στις όχθες ποταμών και ρυακιών.
Άνθηση και συγκομιδή: Αρχές Ιουλίου και συγκομιδή την ίδια περίοδο.
Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Λατίνοι τη χρησιμοποιούσαν για δαγκώματα φιδιών ,σκορπιών, τσιμπήματα εντομών, κολικούς, βήχα, εμετούς, κάθε είδους προβλήματα του ουροποιητικού, ίλιγγους, πονοκεφάλους, σεξουαλική ανικανότητα και πόνους κατά την περίοδο.
Η χρήση της είναι εσωτερική και εξωτερική.
Εσωτερική: είναι τονωτικό, στομαχικό, χωνευτικό, αντισπασμωδικό, καταπραϋντικό και διουρητικό. Τονώνει την λειτουργία του συκωτιού, κατά της καταρροής και της μητραλγίας. Επιταχύνει τους παλμούς της καρδιάς και αυξάνει τη θερμοκρασία.
Τρόπος παρασκευής ροφήματος: για αφέψημα βράζουμε για (4-5) λεπτά (4-5) πρέζες* ξερών ή χλωρών φύλλων σε ένα μπρίκι νερό, το σουρώνουμε και το πίνουμε ζεστό με μέλι.
Για έγχυμα βάζουμε σε μια κατσαρόλα ένα λίτρο καυτό νερό και (4-5) πρέζες* ξερών ή χλωρών φύλλων και το αφήνουμε μισή ώρα. (1 φλιτζάνι το πρωί σκέτο μέντα και ένα φλιτζάνι το βράδυ αλλά μαζί με τίλιο. Το παρασκεύασμα του εγχύματος μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και για γαργάρες ( κακοσμία του στόματος, πονόδοντους, ουλίτιδας).
Εξωτερική: χρησιμεύει στην περιποίηση πληγών και χτυπημάτων, μολύνσεων και φλογώσεων, των διαφόρων μερών του σώματος που πονούν από ρευματισμούς και ουρική αρθρίτιδα.
Τρόπος παρασκευής κομπρέσας : σε ένα λίτρο χλιαρό νερό βάζουμε 10 πρέζες* φύλλων και το αφήνουμε για λίγη ώρα.
Αιθέριο έλαιο: δύο με τρεις σταγόνες ανακουφίζουν με εντριβή τον πονοκέφαλο.
Χαμομήλι - Matricaria Chamomilla L.
Περιγραφή: Tο χαμομήλι ανήκει στην οικογένεια των Αστεροειδών, Συνθέτων (Asteraceae, Compositae). Είναι ετήσια πόα, ύψους 20-60 εκ. ελαφρά αρωματικό. Έχει βλαστό λείο, πολύκλαδο, όρθιο. Τα φύλλα είναι πτεροείδη, με τμήματα βραχέα, στενά σχεδόν τριχοειδή. Τα άνθη που λέγονται και κεφαλίδες, έχουν το γνωστό σχήμα της μαργαρίτας, που χαρακτηρίζει τα είδη αυτής της οικογένειας είναι σε ακραία κεφάλια, ασπροκίτρινα.
Άνθηση και συγκομιδή: Αρχές Απριλίου και διαρκεί μέχρι και τον Ιούνιο. Η συγκομιδή γίνεται αμέσως μετά την ολοκλήρωση της άνθησης του φυτού, συνήθως τον Μάιο.
Οι θεραπευτικές του ιδιότητες είναι γνωστές από την αρχαιότητα και βέβαια ο Ιπποκράτης το θεωρούσε θαυματουργό για πολλές περιπτώσεις.
Η χρήση του είναι εσωτερική και εξωτερική.
Εσωτερική: εξαιρετικό καταπραϋντικό για το στομάχι και θαυμάσιο μαλακτικό έχει αντιβακτηριδιακές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις, Έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία των κολικών, των αιμορροΐδων, της στοματίτιδας και για διάφορες άλλες παθήσεις του πεπτικού συστήματος συμπεριλαμβανομένου και του έλκους. βοηθά στην αϋπνία, στον παροξυσμό άσθματος, στις νευραλγίες και στις ημικρανίες.
Τρόπος παρασκευής ροφήματος: για αφέψημα βράζουμε (3-4) λεπτά μια πρέζα* από τις κεφαλίδες χαμομηλιού σʼ ένα λίτρο νερό και πίνουμε 1 φλιτζάνι το πρωί νηστικοί.
Για έγχυμα. βάζουμε μισή πρέζα* χαμομήλι σε 150γρ. βραστό νερό και το αφήνουμε 15 λεπτά. Το σουρώνουμε και το πίνουμε με μέλι.
Για στομαχόπονους, πόνους του εντέρου και δυσμηνόρροια σε 200 γρ. βραστό νερό ρίχνουμε 5 κεφαλίδες και το αφήνουμε για 5 λεπτά αφού σουρώσουμε, πίνουμε ένα φλιτζάνι πριν το μεσημεριανό.
Εξωτερική: το έγχυμα (χωρίς μέλι) χρησιμοποιείται στο καθάρισμα μολυσμένων ματιών και πληγών του δέρματος. Για λουτρά βάζουμε 300γρ. χαμομήλι, σε μία κατσαρόλα με καυτό νερό και το αφήνουμε για 15 λεπτά. Σουρώνουμε και ρίχνουμε το έγχυμα στο νερό του μπάνιου. Ξεκουράζει και ηρεμεί από το στρες. Για επούλωση πληγών και καταπολέμηση του πύου σε ένα λίτρο νερό ρίχνουμε μια χούφτα κεφαλίδες και βράζουμε για 4-5 λεπτά κατόπιν αφού κρυώσει ελαφρά κάνουμε ελαφρύ τοπικό μασάζ για πολύ ώρα ώστε να εισχωρήσει βαθιά.
Προσοχή: η κατάχρηση της εσωτερικής χρήσης όλων των βοτάνων μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες καταστάσεις.
*Πρέζα: όταν μιλάμε για πρέζα, εννοούμε την ποσότητα εκείνη που μπορεί να κρατηθεί ανάμεσα στον αντίχειρα και τον δείκτη. Μια πρέζα ισοδυναμεί περίπου με 1-2 γρ. λουλουδιών φύλλων
κ.τ.λ.
Να στε πάντα καλά!!!!
Σταμπουλίδης Θανάσης
Πηγή: http://greekforests.blogspot.com/
www.TOPIODOMI.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου