ΚΑΡΠΟΥΖΙ
Το καρπούζι ή
"υδροπέπων" (επιστ.: Κίτρουλλος ο εριώδης, Citrullus
lanatus), σύμφωνα με τον Αυστραλό χημικό Τζέιμς
Κένεντι, μπορεί ίσως να είναι το πιο αφύσικο φρούτο στον κόσμο. Αυτό που
σημαίνει είναι ότι το καρπούζι, στα χέρια των ανθρώπων, έχει αλλάξει τόσο
σημαντικά ώστε τώρα δεν είναι σαν το αρχικό φρούτο.
Το προγονικό καρπούζι ήταν ιθαγενές της
Αφρικής. Η Αίγυπτος είναι η μητέρα χώρα του και όταν πρωτοεμφανίστηκε πριν από περίπου
5000 χρόνια, ήταν ένας πικρός μικρός καρπός με
διάμετρο περίπου 6 εκατοστά σε διάμετρο.
Σήμερα, το καρπούζι έχει κατά μέσο όρο πάνω από 60 εκατοστά σε διάμετρο -
μια αύξηση 1.680 φορές σε όγκο σε σχέση με το προγονικό του και ζυγίζει κάπου
μεταξύ 4 και 18 κιλά.
Το καρπούζι έγινε πιο αφύσικο ακόμα στον 20ο αιώνα με την εισαγωγή του
καρπουζιού χωρίς σπόρους. Τα καρπούζια χωρίς σπόρους γίνονται από την
κολχικίνη, μια χημική ουσία που προέρχεται από τους κρόκους, γεγονός που
προκαλεί τον πολλαπλασιασμό του αριθμού των χρωμοσωμάτων του καρπουζιού.
Το καρπούζι είναι κυρίως νερό Το 91% του
καρπουζιού αποτελείται από νερό και αυτός είναι και ο λόγος που είναι τόσο
δροσιστικό και έχει πολύ λίγες θερμίδες.
Πάνω από 1200 διαφορετικά είδη καρπουζιού καλλιεργούνται κάθε χρόνο
παγκοσμίως.
Η σάρκα του - ο ιστός που περιβάλλει τους σπόρους - δεν είχε την
έντονη συγκέντρωση λυκοπενίου του σύγχρονου φρούτου, εκείνη την λαμπερή κόκκινη
χρωστική που δίνει το χρώμα στα σημερινά καρπούζια, τις ντομάτες και το κόκκινο
γκρέιπφρουτ.
Το καρπούζι σήμερα, είναι στην κορυφή του καταλόγου λυκοπενίου, που
περιέχει 40 τοις εκατό περισσότερο από την ντομάτα. Αυτό είναι ένα πλεονέκτημα
αφού το λυκοπένιο είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό. Μελέτες υποδηλώνουν ότι οι
δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λυκοπένιο μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακών
παθήσεων, ορισμένων μορφών καρκίνου και οφθαλμικών διαταραχών που σχετίζονται
με την ηλικία.
Επίσης, μπορεί να αντιμετωπίσει την υπέρταση, την αθηροσκλήρωση και πολλά
άλλα.
Οι αριθμοί δείχνουν ότι αγαπάμε τα εύκολα, χωρίς σπόρους καρπούζια - αλλά
μερικοί ερευνητές επισημαίνουν ότι το μάσημα των σπόρων είναι προς το συμφέρον
μας.
Στην πραγματικότητα, ορισμένοι διατροφολόγοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να
τους τρώμε. Οι σπόροι -που έχουν γεύση σχεδόν όπως οι ηλιόσποροι- είναι γεμάτοι
με πρωτεΐνες, βιταμίνη Β, μαγνήσιο και καλά λίπη, που έχουν αποδειχθεί ότι
μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης και τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
Τριάντα χρόνια μετά από την πρώτη πώλησή
τους τα τετράγωνα καρπούζια συνεχίζουν να κοστίζουν 150 δολάρια στην Ιαπωνία.
Ωστόσο, κάποιοι πωλητές λένε ότι είναι καλύτερα για διακοσμητικά, παρά για
φρούτα καθώς η γεύση τους είναι κατώτερη από αυτή των κανονικών καρπουζιών.
Σύμφωνα με τους καλλιεργητές, μπορεί κάποιος να το κρατήσει στο σπίτι του για
περίπου ένα μήνα σε θερμοκρασίες δωματίου.
Ο άνθρωπος που καλλιέργησε για πρώτη φορά
τετράγωνα καρπούζια μέσα σε καλούπια τη δεκαετία του 80’ είχε σκεφτεί ότι με
αυτόν τον τρόπο θα εξοικονομούσε χώρο μέσα στο ψυγείο.
Η υψηλή ζήτηση τους έχει σπρώξει και
άλλους καλλιεργητές να δημιουργήσουν καρπούζια και σε άλλα σχήματα, όπως
καρδιές κλπ.
Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Αναλογα Αρθρα:
Καρπούζι - Διάφορα προβλήματα
Καλλιέργεια ανοιξιάτικων κηπευτικών χωρίς πότισμα.
Φτιάξτε κανάτα-βαρελάκι από καρπούζι
Αρθρα του Κ Μπουχέλου:
του Κ.Μπουχελου:
Μια πρόταση για τους φοίνικες
Η «άμπελος του θεού των κεραυνών» και ο καρκίνος
Ακάρεα της σκόνης του σπιτιού