Κήποι χωρίς απαιτήσεις

Επιλέξτε τα σωστά φυτά για έναν ανθισμένο κήπο όλο το καλοκαίρι

Φωτογραφία: Εύα Παπαδημητρίου

                 O κήπος του εξοχικού έχει δικό του χαρακτήρα, ταιριαστό στο ύφος και στη φυσιογνωμία του μεσογειακού τοπίου που τον φιλοξενεί. Αν οι επισκέψεις στο εξοχικό δεν είναι ούτε τακτικές ούτε απολύτως προγραμματισμένες και εφόσον δεν είστε διατεθειμένοι να πληρώσετε κηπουρό, πρέπει να επιλέξετε για τον κήπο σας φυτά χωρίς μεγάλες απαιτήσεις. Το ίδιο ασφαλώς μπορείτε να επιλέξετε και για τον κήπο του μόνιμου σπιτιού σας, αν θέλετε να κάνετε οικονομία νερού και να νιώθετε ελεύθεροι ώστε να φεύγετε ταξίδια τακτικά και χωρίς τύψεις.Οι απαιτήσεις ενός κήπου που βρίσκεται στο βουνό είναι διαφορετικές από εκείνου που βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, όμως και στις δύο περιπτώσεις τα φυτά θα πρέπει να έχουν μικρές ανάγκες σε νερό άρδευσης και να απαιτούν περιορισμένη καλλιεργητική φροντίδα: όπως για παράδειγμα κλαδέματα, λιπάνσεις, ψεκασμούς για εντομολογικές και μυκητολογικές ασθένειες. Ο τρόπος για να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο είναι να δημιουργήσετε έναν άνυδρο κήπο με ελάχιστες απαιτήσεις συντήρησης. Δέντρα, θάμνοι και φυτά εδαφοκάλυψης, που δεν απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα, αλλά μπορούν να σκληραγωγηθούν και να επιβιώσουν όταν θα αρχίσει να μειώνεται η άρδευση, είναι κατάλληλα για να εξασφαλίσουν το πράσινο, αλλά και το χρώμα που χρειάζεται το καλοκαίρι μας. Υπάρχουν φυτά που επιβιώνουν σε μακρές ξερικές περιόδους, είτε βρίσκονται σε υψόμετρο είτε κοντά στη θάλασσα, και άλλα που έχουν πιο μικρό εύρος προσαρμοστικότητας. Δείτε παρακάτω τις κατηγορίες φυτών που ταιριάζουν σε έναν άνυδρο κήπο και συγκεκριμένα τι ταιριάζει στις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή όπου βρίσκεται ο δικός σας κήπος.

              Πώς θα σκληραγωγήσετε τα φυτά Αραιώνοντας σταδιακά τις αρδεύσεις, εκτός του ότι κάνετε οικονομία στο νερό, σκληραγωγείτε τα φυτά σας. Μην το επιχειρήσετε σε φυτά που μόλις έχουν μεταφυτευτεί. Εχουν υποστεί έντονο στρες, το οποίο μπορούν να αντιπαρέλθουν μόνο με μεγάλη και σωστή περιποίηση. Μόλις δυναμώσουν, δηλαδή αρκετούς μήνες αργότερα, θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την ελάττωση του νερού και να γίνουν ανθεκτικά στην ξηρασία και σε εντομολογικές και μυκητολογικές ασθένειες.

1

Επιλέξτε ανθεκτικά φυτά στην ξηρασία ή φυτά που δεν απαιτούν συχνές αρδεύσεις. Αυτά τα φυτά έχουν την ικανότητα να αποθηκεύουν νερό στους ιστούς τους και να το αποδίδουν όταν αυτό το χρειάζεται ή να κάνουν οικονομία στο νερό, μειώνοντας κατά πολύ την εξατμισοδιαπνοή.

2 
Φυτεύετε τα φυτά του άνυδρου κήπου το φθινόπωρο. Είναι η ιδανική περίοδος φύτευσης, γιατί το φυτό προλαβαίνει να αναπτύξει ριζικό σύστημα και να εξοικειωθεί με το νέο περιβάλλον στο οποίο το φυτέψατε. Αργότερα, την άνοιξη, θα αναπτύξει νέους βλαστούς και θα ανθοφορήσει, ενώ το καλοκαίρι, με τη διαδικασία σκληραγώγησης, θα αρχίσει να μπαίνει σε περίοδο «ανάπαυσης».

3
 Μετά το πρώτο πότισμα της μεταφύτευσης, σκαλίστε το χώμα ώστε να μαλακώσει και να απορροφήσει πιο βαθιά το νερό του επόμενου ποτίσματος. Μετά πιέστε με το χέρι ή τα πόδια σας το χώμα ώστε να «κλείσουν» οι πόροι, κρατώντας την υγρασία μέσα του.

4 
Ποτίζετε τακτικά στην αρχή. Προσοχή, δεν υπάρχουν φυτά που να μη θέλουν καθόλου νερό μετά τη μεταφύτευσή τους. Πάντοτε, την πρώτη περίοδο προσαρμογής (από έναν μήνα έως έναν χρόνο, ανάλογα με το είδος και την εποχή φύτευσης) είναι απαραίτητο να μη μείνει στεγνό το φυτό ούτε μια μέρα. Ποτίζετε καθημερινά και για αρκετή ώρα, ώστε να αναπτύξει το φυτό βαθύ και δυνατό ριζικό σύστημα που θα το βοηθήσει να επιβιώσει τις ζεστές ημέρες. Ποτίζουμε συνήθως πολύ πρωινές ώρες ή μετά το σούρουπο.

5 
Αραιώνετε τις αρδεύσεις ποτίζοντας στην αρχή μία φορά κάθε δύο ημέρες (πάντα με «βαθύ πότισμα») και έπειτα από μερικούς μήνες δοκιμάζετε να ελαττώσετε και πάλι τις αρδεύσεις. Δεν υπάρχει ακριβής κανόνας για το πώς θα επιτύχετε τη σκληραγώγησή τους, καθώς παίζουν ρόλο το είδος των φυτών, το έδαφος και ο προσανατολισμός του κήπου σας. Γι’ αυτό θα πρέπει να ελέγχετε πώς ανταποκρίνονται τα φυτά σας κάθε φορά που ελαττώνετε το νερό, ώστε να επανεξετάζετε τις ανάγκες τους.

6

Απλώνετε τα ζιζάνια (δηλαδή τα άγρια χόρτα που ξεριζώνετε από το κτήμα στο τέλος της άνοιξης), γύρω από τους κορμούς των δέντρων. Αυτό βοηθά στην προστασία από την εξάτμιση του νερού και στη χλωρή λίπανση. Μπορείτε, επίσης, να επιλέξετε άλλους τρόπους εδαφοκάλυψης, όπως ο φλοιός πεύκου ή το χαλίκι.

Ιδανικά φυτά για άνυδρους κήπους

• Παχύφυτα με σαρκώδες φύλλωμα,όπως ο Αθάνατος (Agave americana), η Αλόη (Aloe vera), η Φραγκοσυκιά (Ficus opulus), η Ευφόρβια (Euphorbia sp.) και όλα τα κακτοειδή.
• Αρωματικά με γκρίζο χνούδι, που προστατεύει το φύλλωμα σκιάζοντάς το, όπως η Λεβάντα (Lavandula officinalis, Lavandula dentata), η Αρμπαρόριζα (Pelargonium odoratissimum), το Δενδρολίβανο (Rosmarinus officinalis), η Ρίγανη (Origanum vulgare), το Θυμάρι (Thymus vulgaris), ο Δίκταμος (Origanum dictamus) κτλ.
• Δέντρα, όπως η Ελιά (Olea europaea), η Τζιτζιφιά ή Μοσχοϊτιά (Elaeagnus angustifolia), η Ροδιά (Punica granatum), η Πικροδάφνη (Nerium Oleander), η Ακακία η κυανόφυλλη (Acacia cyanophylla), η Ψευδοπιπεριά (Schinus molle) και η Κουτσουπιά (Cercis siliquastrum).
• Ξηροφυτικοί θάμνοι, όπως το Σπάρτο (Spartium junceum), ο Σχίνος (Pistacia lentiscus), ο Κίστος ή Λαδανιά (Cistus creticus), η Αγγελική (Pittosporum tobira), ο Ελαίαγνος (Elaegnus x ebbinge).
• Διακοσμητικά χόρτα, που είναι πολυετή αγρωστώδη με έντονο διακοσμητικό και αρχιτεκτονικό χαρακτήρα, σε πολλά χρώματα, όπως διάφορα είδη Stipa, Μίσχανθου, Penissetum κτλ.

Ανθιζουν τον Ιούνιο 
Η Αγγελική (Pittosporum tobira) με λευκό μικρό και αρωματικό άνθος, το Πολύγαλα (Polygala myrtifolia), που θα συνεχίσει να έχει τα φούξια άνθη του μέχρι και τον Οκτώβριο, τα πολύχρωμα μονοετή Ερωτάκια, η Τουλμπάκια (Tulbaghia violacea) με το μοβ ανθάκι της, η Λεβαντίνη (Santolina chamaecyparisus) με κίτρινο άνθος, ο Αγάπανθος (Agapanthus praecox) σε μοβ ή σε λευκό και η Μυρτιά (Myrthus communis) με λευκό αρωματικό άνθος, που ανθίζει από το τέλος Μαΐου.

      Αν ο κήπος βρίσκεται κοντά σε θάλασσα, δοκιμάστε θάμνους όπως η Πικροδάφνη (Nerium oleander) σε όλες της αποχρώσεις της – λευκό, ροζ, φούξια, κόκκινο, κρεμ – και η Λαντάνα (Lantana camara) με τα πολύχρωμα άνθη της, που θα συνεχίσει να ανθίζει μέχρι και τον Νοέμβριο.

       Για τους μεσογειακούς κήπους, εκτός από τη Λεβάντα, άνθη σε μοβ και γαλάζιες αποχρώσεις μπορούν να δώσουν οι θάμνοι όπως η Αρμπαρόριζα (Pelargonium odoratissimum), το Δενδρολίβανο (Rosmarinus officinalis) γαλάζιο-μοβ, το γνωστό Φασκόμηλο (Salvia officinalis) και η Βερβένα (Verbena x hybrida). Είναι χαμηλοί θάμνοι που γεμίζουν πολύ εύκολα και γρήγορα τις γωνιές σε έναν κήπο με λίγο νερό (ξηροφυτικό, δηλαδή, περιβάλλον) και δεν απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα.

Ανθίζουν τον Ιούλιο

Οι Βουδλέιες (Buddleja alternifolia) με τα μοβ μεγάλα τσαμπιά, οι Ιβίσκοι οι σινικοί (Hibiscus rosa – sinensis) για ήπια κλίματα και παραθαλάσσιες περιοχές, με εντυπωσιακά άνθη σε κόκκινες, πορτοκαλί και κίτρινες αποχρώσεις ή οι Ιβίσκοι οι συριακοί (Hibiscus syriacus) με μοβ, λευκά ή φούξια άνθη και οι γνωστές μας Λυγαριές (Vitex agnus castus).

Συνεχίζουν την ανθοφορία τους, που έχουν ξεκινήσει από τον Μάιο, Το Ελίχρυσο με ανοιχτό κίτρινο άνθος, οι Πικροδάφνες, το αρωματικό Αγιόκλημα (Lonicera japonica), η Βουκαμβίλια (Bougainvillea x buttiana), σε όλες τις αποχρώσεις του κόκκινου, μοβ, φούξια, κεραμιδί μέχρι και κίτρινο και διάρκεια ανθοφορίας από Μάιο έως Νοέμβριο, και το Ερίγερο (Erigeron karvinskianus) με λευκό έως απαλό ροζ άνθος και διάρκεια ανθοφορίας έως τον Οκτώβριο.

Ανθίζουν τον Αύγουστο

H Κάσσια (Cassia floribunda) με έντονο κίτρινο άνθος, το Πλουμπάγκο (Plumbago capensis), που είναι γνωστό και σαν γαλάζιο γιασεμί, ο Δίκταμος (Origanum dictamus) με ένα πολύ όμορφο κρεμαστό ροζ άνθος και η Λαγκεστρέμια (Lagerstroemia indica) ή Στρατηγός με φούξια, μοβ ή λευκό άνθος.

*Διαβάστε το βιβλίο του Ολιβιέ Φιλιππί «Για έναν άνυδρο κήπο», από τη σειρά «Τόπος», Επιμέλεια Ελλη Παγκάλου, Εκδόσεις Καστανιώτης