Νέα μελέτη βρίσκει σύνδεση μεταξύ των χώρων πρασίνου και της αστυνομικής βίας

 

Νέα μελέτη βρίσκει σύνδεση μεταξύ των χώρων πρασίνου και της αστυνομικής βίας

Μια πρωτοποριακή μελέτη που εξέτασε τη σχέση μεταξύ της ύπαρξης πρασίνου μιας περιοχής και της αστυνομικής βίας , διαπίστωσε ότι οι περιοχές με μεγαλύτερο χώρο πρασίνου καταγράφουν λιγότερους θανατηφόρους πυροβολισμούς από την αστυνομία. Στη μελέτη συμμετείχαν ο καθηγητής αρχιτεκτονικής τοπίου του Πανεπιστημίου του Ιλινόις Urbana-Champaign, William Sullivan και ο καθηγητής αρχιτεκτονικής τοπίου του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ Bin Jiang ,ο οποίος μάλιστα έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα στο Ιλινόις. Φωτογραφία από L. Μπράιαν Στάουφερ

Ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα έχει δείξει ότι οι περιοχές με περισσότερους χώρους πράσινου έχουν μικρότερη  επίδραση της αστυνομικής βίας. Η συγκεκριμένη μελέτη  είναι η πρώτη που βρίσκει σημαντική σχέση μεταξύ των επιπέδων του πρασίνου και των θανατηφόρων πυροβολισμών της αστυνομίας και έδειξε ότι οι πιο κοινωνικά και οικονομικά μειονεκτικές περιοχές φαινόταν να επωφελούνται περισσότερο από τους χώρους πρασίνου.

«Είναι μια νέα ανακάλυψη. Δεν γνωρίζουμε κανέναν που να έχει διερευνήσει αυτό το ερώτημα», δήλωσε ο καθηγητής αρχιτεκτονικής τοπίου του Πανεπιστημίου του Ιλινόις Urbana-Champaign, William Sullivan, ο οποίος ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Ανοίγει μια νέα γραμμή έρευνας για ένα αποτέλεσμα που σχεδόν κανείς δεν έχει σκεφτεί όσον αφορά τα οφέλη των πράσινων τόπων στη ποιότητα ζωής».

Η ερευνητική ομάδα περιελάβανε επίσης τον Μπιν Τζιανγκ, καθηγητή αρχιτεκτονικής τοπίου στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ που έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα στο Ιλινόις, τον Τζιαλ Λι, διδακτορικό φοιτητή υπό την επίβλεψη του Τζιανγκ ο οποίος διετέλεσε διευθυντής του έργου και κύριος αναλυτής δεδομένων. και ο Μάθιου Μπράουνινγκ, πρώην μέλος του διδακτικού προσωπικού του Ιλινόις και νυν συνδιευθυντής του Εργαστηρίου Εικονικής Πραγματικότητας και Φύσης στο Πανεπιστήμιο Clemson.

Ο Jaili Li, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, ήταν ο κύριος αναλυτής δεδομένων για το ερευνητικό πρόγραμμα. Ευγενική παραχώρηση Jaili Li

Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε από το περιοδικό « Environment and Behavior», «υποδηλώνει ότι τόσο η ποσότητα όσο και η ποιότητα του τοπίου παίζουν ρόλο για την επίτευξη ασφαλέστερων γειτονιών και περιοχών», δήλωσε ο Jiang.

Η ομάδα συνέλεξε δεδομένα για τον χώρο πρασίνου και για θανατηφόρους πυροβολισμούς από αστυνομικούς από 3.100 κομητείες στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων 805 μητροπολιτικών κομητειών, σε μια περίοδο 5 ετών από το 2016-2021. Εξέτασαν επίσης μέτρα κοινωνικής στέρησης σε μειονεκτούσες κοινότητες για να παρέχουν ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο. Τα μέτρα κοινωνικής στέρησης περιλαμβάνουν τη φτώχεια, τα επίπεδα εκπαίδευσης, τα μονογονεϊκά νοικοκυριά, τα ενοικιαζόμενα ακίνητα, τις υπερπλήρεις οικιστικές μονάδες, τα νοικοκυριά χωρίς τα ποσοστά αυτοκινήτου και απασχόλησης για άτομα ηλικίας κάτω των 65 ετών.

«Αυτή η έρευνα ήταν αυστηρή και περιεκτική, με εκτεταμένους ελέγχους για να ληφθούν υπόψη και άλλες μεταβλητές», δήλωσε ο Sullivan.

Είπε ότι ήταν αρχικά σκεπτικός ως προς το αν θα μπορούσε να βρεθεί συσχέτιση μεταξύ του πρασίνου ενός χώρου και των πυροβολισμών της αστυνομίας. Τα αρχικά ευρήματα έδειξαν αρνητική σχέση μεταξύ του πρασίνου  και των αστυνομικών πυροβολισμών και, όπως είπε, «προς εξιλέωση μου, καθώς η βαθμολογία κοινωνικής στέρησης έγινε υψηλότερη, η σχέση μεταξύ του πρασίνου και των πυροβολισμών της αστυνομίας αυξήθηκε. Δηλαδή, όσο πιο πράσινη είναι μια περιοχή, τόσο λιγότερο θανατηφόροι πυροβολισμοί της αστυνομίας σε κάθε επίπεδο κοινωνικής στέρησης.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι μητροπολιτικές κομητείες είχαν ισχυρότερη συσχέτιση μεταξύ του πρασίνου και του επιπέδου των θανατηφόρων αστυνομικών πυροβολισμών και οι περιοχές με την περισσότερη κοινωνική στέρηση είχαν την ισχυρότερη συσχέτιση και φαινόταν να επωφελούνται περισσότερο από τους χώρους πρασίνου. Ευγενική παραχώρηση William Sullivan

Η ομάδα εξέτασε υποθέσεις ως προς το γιατί μπορεί αυτό να συμβαίνει.

«Πιστεύουμε ότι τα υψηλότερα επίπεδα του πρασίνου μπορούν να μειώσουν τη βία μέσω τεσσάρων σημαντικών μηχανισμών: μειωμένη εγκληματικότητα, βελτιωμένη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ψυχική υγεία, εκπομπή του  μηνύματος ότι ένα μέρος είναι περιποιημένο ενθαρρύνοντας παράλληλα τους κατοίκους της γύρω περιοχής να χρησιμοποιούν περισσότερο τους υπαίθριους χώρους.», δήλωσε ο Λι.

Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι οι χώροι πρασίνου συμβάλλουν στην ταχύτερη ανάρρωση από το στρες, την καλύτερη ψυχική υγεία και σε μειωμένα επίπεδα εγκληματικότητας και βίας, δήλωσε ο Sullivan.

«Οι άνθρωποι που είναι διανοητικά κουρασμένοι πολύ μεγαλύτερες δυσκολίες στον έλεγχο των παρορμήσεών τους. Είναι πιο πιθανό να παραβλέψουν λεπτές κοινωνικές ενδείξεις και να βρίσκονται σε κακή ή επιθετική διάθεση», είπε.

«Αν ένας χώρος είναι πιο πράσινος, οι αστυνομικοί μπορεί να αισθάνονται λίγο λιγότερο αγχωμένοι», δήλωσε ο Sullivan. «Αν συμβαίνει αυτό, φέρνουν τις καλύτερες γνωστικές τους ικανότητες σε οποιαδήποτε εμπλοκή με τους ανθρώπους που ζουν σε αυτές τις κοινότητες και είναι πιο πιθανό να αναδείξουν καλύτερα τις επαγγελματικές τους δεξιότητες για να αντέχουν στην αποκλιμάκωση και να αποφύγουν τη βία».

Προηγούμενες έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι το περισσότερο πράσινο συμβάλλει στους ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ των γειτόνων, οι οποίοι μπορεί να περάσουν περισσότερο χρόνο έξω κοινωνικοποιούμενοι σε ένα πιο πράσινο περιβάλλον. Αυτό μπορεί να αυξήσει την εμπλοκή των πολιτών και την άτυπη επιτήρηση της γειτονιάς και να κάνει τους κατοίκους πιο διατεθειμένους να επιλύσουν τις συγκρούσεις μη βίαια, δήλωσαν οι ερευνητές.

«Όταν οι γειτονιές είναι πιο πράσινες, υπάρχει μια ισχυρότερη αίσθηση ότι κάποιος νοιάζεται για αυτό το μέρος και ότι είναι πιο ασφαλής», δήλωσε ο Sullivan.

Ο τύπος του πρασίνου έχει σημασία. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι οι πράσινες τοποθεσίες μπορούν να γίνουν έδαφος για τις συμμορίες και ότι οι άνθρωποι φοβούνται για την ασφάλειά τους όταν η βλάστηση περιορίζει την ορατότητα ή παρέχει κρυψώνες για άτομα που ασχολούνται με παράνομες δραστηριότητες. Δεν είναι μόνο οη ποσότητα  των χώρων πρασίνου, αλλά και η ποιότητά τους, που έχει σημασία, είπε ο Τζιανγκ.

Η μελέτη αποτελεί βάση για περαιτέρω έρευνα. Για παράδειγμα, οι ερευνητές δήλωσαν ότι οι θανάσιμοι πυροβολισμοί της αστυνομίας συχνά υποτιμώνται και τα δεδομένα που χρησιμοποίησαν δεν περιλαμβάνουν μη θανατηφόρους πυροβολισμούς της αστυνομίας. Είπαν ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να κατανοηθούν οι μηχανισμοί πίσω από την αρνητική συσχέτιση μεταξύ των χώρων πρασίνου και των πυροβολισμών της αστυνομίας και ποιες μεταβλητές επηρεάζουν τα άτομα έναντι των ομάδων.

 

Οι ερευνητές ανέφεραν ότι η μελέτη προσφέρει επιπλέον τεκμήρια σχετικά με τις ευεργετικές επιδράσεις των χώρων πρασίνου στην υγεία ,στοιχεία που μπορούν να αξιοποιήσουν πολεοδόμοι, κατασκευαστές ακινήτων και αρχιτέκτονες τοπίου, προκειμένου να αναδείξουν πώς η επένδυση σε πιο πράσινες γειτονιές ωφελεί την τοπική κοινότητα.

«Η προσθήκη πράσινης κάλυψης μπορεί να είναι μία από τις λιγότερο δαπανηρές παρεμβάσεις που διαθέτει μια κοινότητα που επιδιώκει να μειώσει τη βία. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη μετατροπή κενών οικοπέδων σε μίνι πάρκα ή κοινοτικούς κήπους ή την εφαρμογή αστικών δασικών προγραμμάτων», δήλωσε ο Li.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι αν και οι χώροι πρασίνου είναι επωφελείς, η μείωση της βίας θα απαιτήσει από τις κοινότητες να αντιμετωπίσουν επίσης συστημικά αυτά τα ζητήματα στο σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης, να εφαρμόσουν πρακτικές κοινοτικής αστυνόμευσης και να παρέχουν εκπαίδευση και υποστήριξη για τους αστυνομικούς.

«Αναγνωρίζουμε ότι ακόμη και αν το επίπεδο πρασίνου σε μια κοινότητα σχετίζεται με θανατηφόρους πυροβολισμούς της αστυνομίας, πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα για να κατανοήσουμε την υπόθεση. Αναγνωρίζουμε επίσης ότι η αντιμετώπιση των πυροβολισμών της αστυνομίας απαιτεί πολύ περισσότερα από τη φύτευση δέντρων και άλλων μορφών βλάστησης στις γειτονιές», έγραψαν.

Η εργασία «Πράσινη, στέρηση και θανατηφόρες αστυνομικές δολοφονίες: Μια πενταετής πανεθνική μελέτη στις Ηνωμένες Πολιτείες» είναι διαθέσιμη onlineστο διαδίκτυο. DOI: 10.1177/001391652116106.

https://news.illinois.edu/new-study-finds-link-between-green-spaces-and-police-violence/?fbclid=IwY2xjawMJDBVleHRuA2FlbQIxMABicmlkETBMQU42V2VOU2kwQ1ROWXlJAR5-DQ7GWMnq0m-vT3TKRw9MBn5xlF9GdGFfZAvY1RHvKif1MGemOWgHjbVB3A_aem_qpsZqhCz9VpQgXpcDO_pEQ

 

   Απόδοση στα Ελληνικά : 

   Μανώλης Καπάνταης  Δασολόγος Περιβαντολόγος 

Υπάρχει πλέον στην Αγγλία, ξεχωριστός Προυπολογισμός για Πράσινες Υποδομές!!

 

Εξισορρόπηση στο Αστικό Περιβάλλον  μέ την Πράσινη Υποδομή

Στην εποχή της ταχύτατης αστικοποίησης και κλιματικής αλλαγής, η ορθολογική κατανομή των περιορισμένων διαθέσιμων φυσικών πόρων καθίσταται πιο κρίσιμη από ποτέ. Η έννοια του "land budgets", δηλαδή του  “προϋπολογισμού της  γης”, προσφέρει μια συστηματική προσέγγιση για τη βέλτιστη και δίκαιη χρήση της γης, φέρνοντας σε ισορροπία  τις ανάγκες ανάπτυξης και διατηρώντας ταυτόχρονα το φυσικό περιβάλλον. Σήμερα, η πρόκληση αυτή αποκτά επείγουσα διάσταση, καθώς οι πολεοδόμοι και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, αναγνωρίζουν την ανάγκη για επένδυση σε πράσινες υποδομές.

Πρόσφατες εθνικές και πολιτικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένου του Urban FWAC Network’s Vision για το «Ανθεκτικό Αστικό Πράσινο» που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2025, αναδεικνύουν την ανάγκη ύπαρξής  των δέντρων, ακόμα και μικρών  δασικών εκτάσεων και των πράσινων χώρων ως βασικών στοιχείων στον αστικό ιστό. Υπάρχουν πλέον, πολλαπλοί μηχανισμοί που επιτρέπουν την ενσωμάτωση των πράσινων αυτών στοιχείων στο τοπικό σχεδιασμό. Η ενσωμάτωση των Προτύπων Πράσινων Υποδομών, του Προτύπου Συντελεστή Αστικού Πρασίνου καθώς και νέων πλαισίων, αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για τη συστηματική ενσωμάτωση της φύσης στο τοπικού σχεδιασμού σε ολόκληρη την Αγγλία.

Κατανόηση του όρου « Προϋπολογισμός  της γης»

Οι προϋπολογισμοί γης προσφέρουν ένα πλαίσιο για την εξισορρόπηση αντικρουόμενων απαιτήσεων, όπως η κατοικία, η εμπορική ανάπτυξη, οι υποδομές με τη περιβαλλοντική προστασία και τους πράσινους χώρους, μέσω ποσοτικοποιημένης κατανομής της γης για κάθε χρήση. Παρόλο, που στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια παραμένει ο υπάρχων θεσμοθετημένος μηχανισμός καθορισμού χρήσης γης, οι προϋπολογισμοί γης εμφανίζονται όλο και συχνότερα σε προτεινόμενα έγγραφα πολεοδομικού σχεδιασμού με σκοπό την υλοποίηση του. Και οι δύο προσεγγίσεις εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό: τη διαχείριση των περιορισμένων φυσικών πόρων ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες της κοινότητας,  τηρώντας παράλληλα τις εθνικές οδηγίες σχεδιασμού.

Τα Τοπικά Σχέδια (Local Plans) θεμελιώνουν νομικά τις αποφάσεις για τη χρήση γης, ορίζοντας περιοχές για κατοικία, βιομηχανία, εμπόριο, πράσινους χώρους και υποδομές. Οι «προϋπολογισμοί γης» δομούν αυτή τη διαδικασία, ποσοτικοποιώντας  και κατανέμοντας τη γη σε κάθε χρήση. Έτσι, βοηθούν τους πολεοδόμους να διασφαλίζουν ότι κανένα στοιχείο δεν υπερισχύει υπερβολικά. Με την ενσωμάτωση πράσινων υποδομών σε αυτές τις κατανομές από την αρχή, οι προϋπολογισμοί γης συμβάλλουν στη δημιουργία πιο ισορροπημένων και βιώσιμων κοινοτήτων.

Η  Εκτίμησης  της Πράσινης Υποδομής

Η πράσινη υποδομή ιστορικά, δεν υπερισχύει στις αποφάσεις κατανομής της γης. Οι πόροι του φυσικού τοπίου έχουν υποτιμηθεί και περιθωριοποιηθεί υπέρ του δομημένου αστικού περιβάλλοντος, καθώς είναι δύσκολο να αποδοθεί οικονομική αξία στους πράσινους χώρους. Αυτό έχει οδηγήσει τις επενδύσεις σε πράσινη υποδομή να αντιμετωπίζονται ως δευτερεύουσα επιλογή, αντί να θεωρούνται βασικά στοιχεία ενός βιώσιμου αστικού περιβάλλοντος.

                Ωστόσο, οι έρευνες δείχνουν μεγάλη στήριξη από το κοινό για επενδύσεις σε πράσινες υποδομές. Μια μελέτη το 2013 στο Μάντσεστερ,  έδειξε ότι οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για πιο πράσινο περιβάλλον, με το 75 % των συμμετεχόντων να δηλώνουν ότι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για επενδύσεις σε πράσινες υποδομές μέσω των φόρων. Το γεγονός αυτό αντανακλά τα πολλαπλά οφέλη που προσφέρουν οι πράσινες υποδομές όπως τη βελτιωμένη ευημερία, η ρύθμιση του κλίματος και  αύξηση της αξίας των ακινήτων. Αυτά τα οφέλη ενισχύουν σημαντικά την οικονομία, με εκτιμήσεις που δείχνουν ότι η πράσινη υποδομή μπορεί να προσθέσει δισεκατομμύρια στη εθνική οικονομία ετησίως.

Trees in St Peter’s Square, Manchester

Ο Καταλύτης  παράγοντας για το Αστικό Πράσινο           

Το πλαίσιο της «Πράσινης Υποδομής» της Natural England έχει αναδειχθεί ως ένα εργαλείο κλειδί για τον μετασχηματισμό του τρόπου με τον οποίο οι τοπικές αρχές προσεγγίζουν τη αστική «πράσινη» ανάπτυξη. Από την κυκλοφορία του πριν από δύο χρόνια, το πλαίσιο έχει αποκτήσει δυναμική, με τοπικές αρχές σε όλη την Αγγλία να ενσωματώνουν τις αρχές και τα πρότυπά του στα Τοπικά Σχέδιά τους. Αυτό αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αλλαγή στην αντιμετώπιση της πράσινης υποδομής ως προαιρετικής προσθήκης, στην αναγνώρισή της ως βασική αστική υποδομή.

 Το πρότυπο «Παράγοντας Πράσινης Ανάπτυξης» (Urban Greening Factor Standard) παρέχει έναν μηχανισμό για να εξασφαλίζεται η συνεπής παροχή πράσινης υποδομής, έχοντας ελάχιστες απαιτήσεις για την κάλυψη πράσινου χώρου σε σχέση με το αποτύπωμα ανάπτυξης. Αυτή η προσέγγιση διασφαλίζει ότι τα στοιχεία πράσινης υποδομής ενσωματώνονται από τα πρώτα στάδια του σχεδιασμού, αντί να προστίθενται εκ των υστέρων ως δευτερεύον σκέψεις. Η ενσωμάτωση των πολιτικών για την Πράσινη Υποδομή στα Τοπικά Σχέδια έχει επιταχυνθεί δραματικά. Οι δήμοι Bournemouth, Christchurch και Poole, Exeter και Portsmouth έχουν ενσωματώσει πλήρως τις πολιτικές αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν το «Παράγοντα Πράσινης Ανάπτυξης» και τα «Πρότυπα Κάλυψης Πράσινης Στέγης.» Αυτές οι προοδευτικές αρχές θέτουν το παράδειγμα, ξεπερνώντας τις φιλοδοξίες και εφαρμόζοντας  πρότυπα που διασφαλίζουν ότι η πράσινη υποδομή παρέχεται με συνέπεια, αποτελεσματικότητα και σε μεγάλη κλίμακα.

Η Natural England ανέπτυξε μια πλήρη σειρά προτύπων που θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει την επόμενη εξέλιξη στον σχεδιασμό της πράσινης υποδομής. Αυτά τα πρότυπα παρέχουν στους ενδιαφερόμενους φορείς καθοδήγηση για τη δημιουργία πράσινων χώρων που είναι προσβάσιμοι, πολυλειτουργικοί και αντανακλούν το τοπικό χαρακτήρα. Η Natural England θα πραγματοποιήσει διαβουλεύσεις για αυτά τα πρότυπα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, επιτρέποντας στις τοπικές αρχές να τα δοκιμάσουν και να τα βελτιώσουν.  Η επιρροή του πλαισίου επεκτείνεται στην εθνική πολιτική μέσω της ένταξής του στο Εθνικό Πλαίσιο Πολιτικής Σχεδιασμού (National Planning Policy Framework),   όπου στόχος της κυβέρνησης είναι η κατασκευή 1,5 εκατομμυρίων κατοικιών υψηλής ποιότητας που θα ωφελήσουν τόσο τους ανθρώπους όσο και τη φύση. Η διεθνής αναγνώριση ήρθε μέσω μιας μελέτης στη Σύνοδο Κορυφής G7, τοποθετώντας την Αγγλία ως ηγέτη στον συστηματικό σχεδιασμό πράσινης υποδομής.

Μια Στρατηγική Προσέγγιση στους Προϋπολογισμούς Γης

Για να αντιμετωπιστούν οι εμπορικές προκλήσεις και να διασφαλιστεί η συστηματική ένταξη της πράσινης υποδομής, οι πολεοδόμοι πρέπει να υιοθετήσουν πλαίσια βασισμένα στην πολυλειτουργικότητα, τη συνδεσιμότητα, την ολοκληρωμένη διαχείριση, τις στρατηγικές επενδύσεις και την ακριβή οικονομική αποτίμηση. Οι προϋπολογισμοί γης, παρέχουν έναν δομικό μηχανισμό για την επίτευξη αυτών των στόχων, διασφαλίζοντας ότι η πράσινη υποδομή ενσωματώνεται από την αρχή στις διαδικασίες σχεδιασμού.

Με τη θέσπιση προϋπολογισμών γης που υπογραμμίζουν  την πραγματική αξία των πράσινων υποδομών, οι πόλεις μπορούν να λαμβάνουν πιο τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με την κατανομή των πόρων. Αυτή η προσέγγιση διασφαλίζει ότι οι πράσινοι χώροι αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της αστικής ανάπτυξης, ήδη από το στάδιο του σχεδιασμού .Οι πολυάριθμες πρωτοβουλίες που αυτή τη στιγμή συμβάλλουν στην υλοποίηση της πράσινης υποδομής —από το πλαίσιο της Natural England έως τις στρατηγικές των τοπικών αρχών— οδηγούν όλες προς τον ίδιο στόχο: τη συστηματική ενσωμάτωση της φύσης στο αστικό περιβάλλον. Οι επενδύσεις σε πράσινες υποδομές βελτιώνουν την αισθητική των πόλεων και των οικισμών, αυξάνουν την αξία των ακινήτων, μειώνουν τα υγειονομικά κόστη, μετριάζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και ενισχύουν τη συνολική ποιότητα ζωής. Η ύπαρξη πράσινης υποδομής καθίσταται κρίσιμος παράγοντας για τους  πολίτες, διασφαλίζοντας ότι τα οφέλη κατανέμονται δίκαια σε όλες τις κοινότητες και δεν συγκεντρώνονται μόνο σε εύπορες περιοχές.

Green Infrastructure at Kampus, Manchester

Συμπεράσματα

Η ταχεία εξέλιξη της πολιτικής και της πρακτικής για την πράσινη υποδομή σηματοδοτεί μια σημαντική μετατόπιση στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τον αστικό σχεδιασμό. Από το ολοκληρωμένο πλαίσιο της Natural England έως την εφαρμογή των Προτύπων Πράσινης Υποδομής και του Προτύπου Παράγοντα Πράσινης Ανάπτυξης από τις τοπικές αρχές, πολλαπλοί μηχανισμοί συγκλίνουν για να ενσωματώσουν συστηματικά την πράσινη υποδομή στις διαδικασίες τοπικού πολεοδομικού σχεδιασμού. Αν και αυτές οι προσεγγίσεις δεν είναι απαραίτητα υποχρεωτικές, αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας να διασφαλιστεί ότι οι περιβαλλοντικοί παράμετροι ενσωματώνονται από τα πρώτα στάδια του πολεοδομικού σχεδιασμού. Οι προϋπολογισμοί γης προσφέρουν έναν μηχανισμό για την υποστήριξη αυτής της μετάβασης, μέσω της κατανομής χώρου για πράσινη υποδομή μέσα στα πλαίσια σχεδιασμού από τα πρώτα στάδια. Αντί να αντιμετωπίζεται ο πράσινος χώρος ως προαιρετικό πρόσθετο στοιχείο, αυτή η συστηματική προσέγγιση τον αναγνωρίζει ως ουσιώδη υποδομή, ζωτικής σημασίας για την ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική αλλαγή, τη βιοποικιλότητα και την ευημερία των πολιτών.

Η νέα σειρά προτύπων της Natural England προσφέρει επιπλέον εργαλεία για την υλοποίηση της ποιοτικής πράσινης υποδομής . Όλες οι πολιτικές πρωτοβουλίες συγκλίνουν προς την ίδια κατεύθυνση, δημιουργώντας ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για την υλοποίηση της πράσινης υποδομής. Οι τοπικές αρχές, οι φορείς ανάπτυξης και οι κοινότητες αναγνωρίζουν ολοένα και περισσότερο την αξία των πράσινων υποδομών , ενώ τα εθνικά πλαίσια πολιτικής παρέχουν την αναγκαία στήριξη για φιλόδοξες εφαρμογές. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι οργανισμοί και οι άνθρωποι που απαιτούνται για την υλοποίηση αυτής της μετάβασης εργάζονται ενεργά προς την επίτευξη  αυτών των κοινών στόχων .Η πρόκληση πλέον έγκειται στη διατήρηση αυτής της δυναμικής και στη διασφάλιση ότι τα εργαλεία και τα πλαίσια που αναπτύσσονται θα μεταφραστούν σε απτά αποτελέσματα και βελτιώσεις στο αστικό περιβάλλον σε ολόκληρη την Αγγλία.

Αποδοση στα Ελληνικά : Αλεξάνδρα Δαβραδου, Φοιτήτρια Γεωπονικής Σχολής Αθηνων

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΡΧΙΣΟΥΝ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ ΚΑΥΣΩΝΑ

           ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΟΥΝ: 

ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΡΧΙΣΟΥΝ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΓΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ ΚΑΥΣΩΝΑ 

αλλά έχουμε καθυστερήσει τουλάχιστον 20 χρόνια

Verified • Following

Francesco Ferrini 

Prof. at University of Florence

    Το Forbes, το πιο διάσημο περιοδικό στον κόσμο σχετικά με την κατάταξη, την οικονομική κουλτούρα, την επιχειρηματική ηγεσία, την καινοτομία και τον τρόπο ζωής, δημοσίευσε πριν από λίγο καιρό το άρθρο "Οι πόλεις πρέπει να αρχίσουν να σχεδιάζουν για μελλοντικούς καύσωνες, προειδοποιούν οι ειδικοί" του Jamie Hailstone. Το άρθρο θέτει ένα κρίσιμο σημείο σχετικά με την ανάγκη πολεοδομικού σχεδιασμού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τα κύματα καύσωνα αποτελούν αυξανόμενο κίνδυνο όχι μόνο για τη δημόσια υγεία, αλλά και για την οικονομία και τις υποδομές των πόλεων. Η παράβλεψη αυτού του κινδύνου θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστροφικές συνέπειες, ενώ η προληπτική αντιμετώπισή του μπορεί να μειώσει σημαντικά τη ζημιά.

    Κορυφαίοι ειδικοί μας έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό ότι οι πόλεις πρέπει όχι μόνο να αρχίσουν να σχεδιάζουν για τις σημερινές θερμοκρασίες ρεκόρ, αλλά και για τους καύσωνες του αύριο.

«Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι το Παρίσι, το οποίο είναι μια πόλη που αντιμετωπίζει αυτό το ζήτημα εδώ και αρκετό καιρό, σχεδιάζει σενάρια που περιλαμβάνουν 50 βαθμούς Κελσίου». Πριν από πέντε χρόνια, τέτοια σχέδια θα ήταν αδιανόητα, αλλά τώρα πρέπει να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε για ένα πολύ θερμότερο μέλλον, επειδή δεν είναι καν θέμα αν θα συμβεί ή όχι».

        Όλα αυτά ενώ η ΕΕ Υπηρεσία Κλίματος  Κοπέρνικος δημοσιεύει συνεχώς δεδομένα, τα οποία δείχνουν ότι, για αρκετούς συνεχόμενους μήνες, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

    Ο Dima Zogheib, της  εταιρείας μηχανικής και βιώσιμης συμβουλευτικής Arup, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι η εταιρεία ερευνά το πρόβλημα της αστικής θερμότητας σε πόλεις σε όλο τον κόσμο, χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη και ψηφιακά εργαλεία μοντελοποίησης θερμότητας. Αυτά τα εργαλεία χρησιμοποιούνται επίσης από την Arup για τη μέτρηση του αντίκτυπου των παρεμβάσεων σχεδιασμού σε κλίμακα περιοχής ή πόλης.

    Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι ερευνητές της Arup μέτρησαν τη μείωση της θερμοκρασίας σε μια περιοχή της πόλης μετά την εισαγωγή στεγάσιων σκίασης, δέντρων, διαπερατών επιφανειών και άλλων μέτρων και διαπίστωσαν ότι η διαφορά μπορεί να φτάσει τους 10 βαθμούς Κελσίου.

    Πολλά δομικά υλικά που χρησιμοποιούνται σήμερα, όπως το σκυρόδεμα, ο χάλυβας και η άσφαλτος, απορροφούν θερμότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας και την απελευθερώνουν αργά τη νύχτα, γι 'αυτό και οι θερμοκρασίες παραμένουν υψηλές το βράδυ. Και οι βραδινές θερμοκρασίες είναι οι πιο επικίνδυνες και οδηγούν σε υψηλά επίπεδα θνησιμότητας και νοσηρότητας.

        Όλα αυτά βρίσκονται σε μια συνθήκη «έλλειψη φύσης» σε πολλές πόλεις, η οποία συμβάλλει στην αύξηση των αστικών θερμοκρασιών. Από αυτή την άποψη, η μελέτη Lancet του 2023, που επίσης σχολιάστηκε σε αυτή τη σελίδα, είναι θεμελιώδης, υποστηρίζοντας ότι η αύξηση της κάλυψης των δέντρων στο 30% στις ευρωπαϊκές πόλεις θα μπορούσε να μειώσει τους θανάτους που σχετίζονται με την αστική θερμότητα κατά ένα τρίτο.

Απόδοση στα Ελληνικά :Κ. Τάτσης

Χώροι στάθμευσης: πράσινα νεκροταφεία στον ήλιο

 Χώροι στάθμευσης: πράσινα νεκροταφεία στον ήλιο του Αυγούστου 

Φωτογραφία του F. Ferrini

        Είναι 1η Αυγούστου....... 

Ο ήλιος χτυπά αδυσώπητα και η άσφαλτος σχεδόν λιώνει κάτω από τα πόδια. Σε αυτό το μεγάλο πάρκινγκ, τόσο μεγάλο όσο και ίσως περισσότερο από ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, δεν υπάρχει πρακτικά σκιά.

        Τα δέντρα που υποτίθεται ότι θα ήταν εκεί – αυτά που σημειώθηκαν σε σχέδια και γιορτάστηκαν στα εγκαίνια του έργου – έχουν μεινει ως αποξηραμένα κοτσάνια ή εγκαταλελειμμένα κούτσουρα.

        Χωρίς άρδευση, χωρίς φροντίδα, καμία πραγματική θέληση να τα αφήσουμε να μεγαλώσουν.

    Η βλάστηση, όταν υπάρχει, συχνά είναι διακοσμητική μόνο στο χαρτί· στην πραγματικότητα, είναι ΠΑΡΩΔΙΑ αστικού πρασίνου.

    Λοιπόν, εκεί όπου θα μπορούσε να είναι ένας σκιερός, αξιοβίωτος χώρος, όπου τα αυτοκίνητα γίνονται λιγότερο ζεστά και οι άνθρωποι δεν καίνε την παλάμη τους αγγίζοντας την χειρολαβή, μετατρέπεται σε ένα τεράστιο καυτό πάρκινγκ.

    Πόση ώρα θα κανείς να επανέλθει στο αυτοκίνητο σε βιώσιμη θερμοκρασία???         

        Πρακτικά ο χώρος σταθμεύσης μετατράπηκε σε ένα θερμικό πολλαπλασιαστή που επιδεινώνει το αστικό μικροκλίμα, αυξάνει πάρα πολύ την κατανάλωση ενέργειας και κάνει το περιβάλλον εχθρικό, ακριβώς όταν το χρειάζεται περισσότερο.

Πολύ λίγα θα ήταν αρκετά.

    Σε ένα άλλο πάρκινγκ, όχι μακριά, τα δέντρα – όλα του ίδιου είδους, αμφισβητήσιμη επιλογή για βιοποικιλότητα και φυτοϋγειονομικούς κινδύνους – ωστόσο, είναι ζωντανά, ώριμα, με πολύ σκιά .

Φωτογραφία του F. Ferrini

Γιατί;

    Επειδή κάποιος το σχεδίασε σωστά, τα φύτεψε σωστά, προέβλεψε άρδευση, τα θεράπευσε. Και ένας επιβλέπων έκανε την δουλειά του !!

    Το αποτέλεσμα είναι σε κοινή θέα: χαμηλότερες θερμοκρασίες, προστατευμένες επιφάνειες και χαμηλές θερμοκρασίες .

    Το ερώτημα είναι: πόσο ακόμα πρέπει να ανεχόμαστε έργα που "βάζουν δέντρα" μόνο για να συμμορφωθούν με έναν κτιριακό κανονισμό, να «πάρουν ένα πράσινο πρόγραμμα» και τα καταδικάσουμε σε εγκατάλειψη;

    Τα δέντρα δεν είναι αστικά έπιπλα: είναι βασικές πράσινες υποδομές επιβίωσης ….

    Η συντήρηση και φροντίδα των φυτών δεν είναι μόνο μια "διακοσμητική" προτεραιότητα, αλλά μια ουσιαστική επένδυση για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στους αστικούς χώρους. Ειδικά σε περιόδους ζέστης, η εγκατάλειψη αυτών των πρασίνων μπορεί να κάνει τους δημόσιους χώρους αφόρητους και επικίνδυνους για τους ανθρώπους.

Βασιμένο σε ενα σχολίο του Καθηγητη F. Ferrini

Αξιολόγηση Φυσικών και Παραδοσιακών Λύσεων για την Από-συμπύκνωση του Αστικού Εδάφους

 

Αξιολόγηση Φυσικών και Παραδοσιακών Λύσεων για την Από-συμπύκνωση του Αστικού Εδάφους

 Ένα άρθρο από των Glynn C. Percival και συνεργατών, δημοσιευμένο στο Arboriculture & Urban Forestry το 2025.

 Ενα πολυ σημαντικό ζητημα για την υγεία των αστικών δεντρων είναι η συμπίεση του εδάφους οπότε εχουν κακό αερισμό αρα και ανάπτυξη 

Εξετάστηκαν δύο δυνητικές λύσεις από συμπύκνωσης  του εδάφους βασισμένες στη φύση (προσθήκη γαιοσκωλήκων, καλλιέργεια  τριφυλλιού με ικανότητα δέσμευσης αζώτου) σε συνδυασμό με πιο γνωστά συστήματα αποσυμπίεσης του εδάφους (κατακόρυφο εδαφοκάλυμμα, επιφανειακό στρώμα από θρυματισμένα ξυλοτεμαχίδια). Οι επιδράσεις στην ποιότητα του εδάφους (φαινόμενη πυκνότητα, οργανική ουσία, pH, εκτιμώμενη απελευθέρωση αζώτου, αποσύνθεση λωρίδων βαμβακιού και καταμέτρηση γαιοσκωλήκων) και στην υγεία των δέντρων (διάμετρος σε ύψος στήθους [DBH], πυκνότητα κόμης, ξηρή μάζα ριζών) παρακολουθήθηκαν για 3 χρόνια.

Η μελέτη, η οποία διεξήχθη σε ένα αστικό πάρκο στην Αγγλία σε δείγματα Tilia × europaea, έδειξε ότι όλες οι εφαρμοζόμενες τεχνικές, τόσο οι παραδοσιακές όσο και οι βασισμένες στη φύση, βελτιώνουν την ποιότητα του εδάφους και την ανάπτυξη των δέντρων. Ειδικότερα, η συνδυαστική προσέγγιση (κατακόρυφο εδαφοκάλυμμα + εδαφοκάλυψη + γαιοσκώληκες) αποδείχθηκε η πιο αποτελεσματική στη μείωση της πυκνότητας του εδάφους, στην αύξηση της βιολογικής δραστηριότητας (αξιολογούμενης και μέσω δοκιμών με λωρίδες βαμβακιού), στη βελτίωση της ξηρής ριζικής μάζας και στην αύξηση της διαμέτρου και της πυκνότητας της κόμης.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι οι γαιοσκώληκες μετακινήθηκαν σταδιακά από τις περιοχές επεξεργασίας προς τις μη επεξεργασμένες περιοχές, επεκτείνοντας με την πάροδο του χρόνου τα οφέλη της αποσυμπίεσης. Το Vertical Mulching είναι μια τεχνική αποσυμπίεσης του εδάφους που συνίσταται σε κάθετες διατρήσεις του εδάφους, οι οποίες γεμίζονται με πορώδη υλικά (όπως άμμος, χαλίκι ή κομπόστ), με σκοπό τη βελτίωση του αερισμού, της αποστράγγισης και της ανάπτυξης των ριζών των δέντρων. Το τριφύλλι, γνωστό για την ικανότητά του να δεσμεύει ατμοσφαιρικό άζωτο, συνέβαλε στην αύξηση της γονιμότητας και της ριζικής βιομάζας, αλλά έδειξε σημαντικά αποτελέσματα μόνο όταν χρησιμοποιήθηκε σε συνδυασμό με τεχνικές αρχικής αποσυμπίεσης. Παρατηρήθηκε επίσης ότι κάποιες βελτιώσεις στη δομή και στη γονιμότητα του εδάφους επεκτάθηκαν και σε γειτονικές περιοχές επεξεργασίας, υποδηλώνοντας βιολογικά φαινόμενα διάχυσης.

Η μελέτη παρέχει μία από τις πιο λεπτομερείς και τεκμηριωμένες αξιολογήσεις του δυναμικού των Nature-Based Solutions (NBS) για τη διαχείριση συμπιεσμένων αστικών εδαφών. Σε ένα πλαίσιο όπου οι συμβατικές προσεγγίσεις είναι συχνά δαπανηρές και δύσκολα εφαρμόσιμες σε μεγάλη κλίμακα, η ενσωμάτωση παραδοσιακών τεχνικών με βιολογικές παρεμβάσεις – όπως η ελεγχόμενη εισαγωγή εδαφικών οργανισμών – αποτελεί μια ρεαλιστική ευκαιρία για την αποκατάσταση των αστικών οικοσυστημάτων με βιώσιμο τρόπο.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι τα οφέλη δεν περιορίζονται στις άμεσα επεξεργασμένες ζώνες, αλλά τείνουν να επεκτείνονται με την πάροδο του χρόνου χάρη στην κινητικότητα και την "μηχανική" ικανότητα των γαιοσκωλήκων. Αυτό ενισχύει την άποψη ότι η ζωτικότητα του εδάφους είναι κρίσιμος παράγοντας για την αστική ανθεκτικότητα και ότι οι χώροι πρασίνου πρέπει να διαχειρίζονται με μια ολιστική οικολογική προσέγγιση. Συνοψίζοντας, πρόκειται για μια μεθοδολογικά έρευνα, με εφαρμόσιμα αποτελέσματα, που αξίζει να αποτελέσει πρότυπο στον σχεδιασμό του αστικού πρασίνου, ιδιαίτερα σε περιοχές με αδιαπέραστες επιφάνειες.

 Απόδοση στα ελληνικά : Αλεξάνδρα Δαβραδου, Φοιτήτρια Γεωπονικής Σχολής Αθηνων  

Τα νέα εθνικά Αγγλικά πρότυπα SuDS μεταμορφώνουν την ανάπτυξη για ένα πιο ανθεκτικό μέλλον

Τα νέα εθνικά Αγγλικά  πρότυπα SuDS μεταμορφώνουν την ανάπτυξη για ένα πιο ανθεκτικό μέλλον

Σίγουρα δεν το γνωρίζατε αυτό: Τα δέντρα μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στην αποτροπή πλημμυρών στον δρόμο σας!

Ναι, σύμφωνα με τους νέους κανόνες στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα δέντρα αναγνωρίζονται πλέον επίσημα ως μέρος του αποχετευτικού συστήματος.
Γιατί;

🌳 Απορροφούν τη βροχή
🌳 Φιλτράρουν τη ρύπανση
🌳 Μειώνουν την απορροή ομβρίων
🌳 Συμβάλλουν στη βιωσιμότητα και ασφάλεια των αστικών περιοχών

Την επόμενη φορά που θα δείτε μια δεντρόστοιχία ή έναν κήπο της βροχής, θυμηθείτε:
Δεν πρόκειται μόνο για μια όμορφη πράσινη γωνιά.
Είναι ένα πραγματικό εργαλείο ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή.

Είναι υποδομή. Είναι προστασία. Είναι μέλλον.

Η εισαγωγή νέων εθνικών προτύπων για τα Συστήματα Βιώσιμης Αποστράγγισης (SuDS) σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προόδου στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζεται η διαχείριση των υδάτων στον αστικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη.Η κανονιστική αυτή επικαιροποίηση ενισχύει μια διευρυνόμενη συναίνεση μεταξύ των επαγγελματιών του κλάδου: ότι οι λύσεις αποστράγγισης πρέπει να λειτουργούν σε αρμονία με τις φυσικές διαδικασίες και όχι ενάντια σε αυτές.

Το πλαίσιο στο Ηνωμένο Βασίλειο

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα SuDS αναγνωρίζονται εδώ και χρόνια ως θεμελιώδες στοιχείο για την αποτελεσματική διαχείριση των υδάτων. Ο ρόλος τους ενισχύθηκε νομοθετικά με τον Νόμο για τη Διαχείριση Πλημμυρών και Υδάτων του 2010, ο οποίος ανέθεσε στις αρμόδιες τοπικές αρχές (Lead Local Flood Authorities – LLFA) την ευθύνη για τη διαχείριση του τοπικού κινδύνου πλημμυρών, συμπεριλαμβανομένων των επιφανειακών υδάτων.

Η σημασία των SuDS επιβεβαιώθηκε περαιτέρω με την Υπουργική Απόφαση του 2014, η οποία κατέστησε σαφές ότι τα SuDS θα πρέπει να ενσωματώνονται υποχρεωτικά σε σημαντικά αναπτυξιακά έργα.

Το πρόβλημα: Ασυνέπειες στην εφαρμογή

Αν και το θεσμικό πλαίσιο υφίσταται για περισσότερο από μία δεκαετία, η πρακτική εφαρμογή παρουσιάζει ασυνέπειες. Οι διαφορές στην επιβολή και υλοποίηση ανάμεσα σε τοπικές αρχές οδήγησαν σε ανομοιογενή αποτελέσματα.

Η λύση: Εθνικά Πρότυπα με Ρυθμιστική Σαφήνεια

Τα νέα εθνικά πρότυπα έρχονται να καλύψουν αυτό το κρίσιμο κενό. Παρέχουν:

• Ρυθμιστική σαφήνεια για τις αρχές και τους εμπλεκόμενους φορείς,

• Τεχνική καθοδήγηση για την ποιοτική και συνεπή εφαρμογή των SuDS,

• Ένα ενιαίο πλαίσιο που προάγει τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα στον τομέα της ανάπτυξης.

Η μετάβαση προς πιο φυσικές, έξυπνες και ανθεκτικές λύσεις διαχείρισης υδάτων είναι όχι μόνο αναγκαία, αλλά πλέον καθοδηγείται και θεσμικά. Η εμπιστοσύνη στα SuDS, με ενισχυμένα εργαλεία και κατευθυντήριες γραμμές, αποτελεί την πύλη προς ένα πιο βιώσιμο και κλιματικά ανθεκτικό αστικό μέλλον.

Οι Κινητήριες Δυνάμεις της Αλλαγής στα Συστήματα Διαχείρισης Υδάτων

Η επείγουσα ανάγκη για κανονιστικές αλλαγές στη διαχείριση υδάτων αντικατοπτρίζει τις εντεινόμενες περιβαλλοντικές πιέσεις που αντιμετωπίζουν οι αστικοί μας χώροι.

Η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει τα βροχοπτωτικά μοτίβα, προκαλώντας συχνότερα και εντονότερα ακραία καιρικά φαινόμενα τα οποία υπερφορτώνουν τα παραδοσιακά αποστραγγιστικά συστήματα. Παράλληλα, η συνεχής αστικοποίηση περιορίζει τη φυσική ικανότητα του εδάφους να απορροφά το νερό, με αποτέλεσμα την αύξηση της απορροής επιφανειακών υδάτων.

Ίσως ακόμη πιο ανησυχητική είναι η συνεχιζόμενη απώλεια βιοποικιλότητας, η οποία υπονομεύει τα φυσικά συστήματα που παραδοσιακά ρύθμιζαν τους κύκλους του νερού. Οι πιέσεις αυτές έχουν αναδείξει με σαφήνεια τους περιορισμούς της παλιάς προσέγγισης, σύμφωνα με την οποία το ζητούμενο ήταν η ταχύτερη δυνατή διοχέτευση του νερού μέσω σωλήνων και αγωγών.

Σε μια εποχή περιβαλλοντικής αβεβαιότητας, αυτή η μονοδιάστατη μέθοδος δεν επαρκεί πλέον για τη συνολική διαχείριση:

• του κινδύνου πλημμύρας,

• της ποιότητας του νερού,

• και της αστικής ανθεκτικότητας.

Αυτό που απαιτείται είναι μια ολοκληρωμένη και προσαρμοστική προσέγγιση:
Ένας τρόπος διαχείρισης του νερού που δεν λειτουργεί ενάντια στις φυσικές διεργασίες, αλλά σε συνεργασία με αυτές. Μια νέα φιλοσοφία για το πώς εντάσσουμε το νερό στο δομημένο περιβάλλον — με στόχο όχι μόνο τη διαχείρισή του, αλλά την επανασύνδεσή του με τα φυσικά οικοσυστήματα.

Κάρντιφ, Γουντ Στριτ – Το SuDS Raingardens μπορεί να ωφελήσουν τη βιοποικιλότητα και τη διαχείριση των επιφανειακών υδάτων

Επαναπροσδιορισμός της Διαχείρισης Πλημμυρικών Κινδύνων μέσω Φυσικών Διεργασιών

Η εισαγωγή των νέων εθνικών προτύπων για τα Συστήματα Βιώσιμης Αποστράγγισης (SuDS) σηματοδοτεί μια θεμελιώδη αλλαγή στη στρατηγική διαχείρισης του νερού στο δομημένο περιβάλλον. Ο ακρογωνιαίος λίθος αυτών των προτύπων είναι η απαίτηση για συγκράτηση και επεξεργασία του νερού επιτόπου, αμφισβητώντας τη συμβατική προσέγγιση της «σωλήνωσης» και της άμεσης απομάκρυνσης των υδάτων.

Ανθεκτικότητα με βάση τη φύση

Τα SuDS, εμπνευσμένα από τις φυσικές διαδικασίες αποστράγγισης, μεταμορφώνουν όχι μόνο την ανθεκτικότητα των αστικών περιοχών στις πλημμύρες, αλλά και τον χαρακτήρα του τοπίου. Πράσινες υποδομές όπως οι δενδροδόχοι, οι κήποι βροχής και τα βιοανάχωμα, χρησιμεύουν ως πολυλειτουργικά στοιχεία που επιβραδύνουν, αποθηκεύουν και επεξεργάζονται το νερό της βροχής πριν το απελευθερώσουν σταδιακά, μειώνοντας την ένταση των απορροών και την πίεση στα κατάντη συστήματα.

Αντί να μετατοπίζεται ο κίνδυνος πλημμύρας μέσω υπόγειων αγωγών, το νέο πρότυπο προωθεί τη διαχείριση της απορροής στην πηγή. Η προσέγγιση αυτή:

• Αποφορτίζει τα παλαιωμένα δίκτυα αποχέτευσης (πολλά εκ των οποίων δεν ανταποκρίνονται στις σημερινές απαιτήσεις),

• Ενισχύει την τοπική υδρολογική ισορροπία,

• Και συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας του νερού, ειδικά σε μια εποχή συχνών ακραίων καιρικών φαινομένων.

Αυτός ο επαναπροσδιορισμός σηματοδοτεί τη μετάβαση από μια αντιδραστική σε μια προληπτική φιλοσοφία διαχείρισης των υδάτων.

Ποιότητα Νερού ως Κρίσιμος Περιβαλλοντικός Παράγοντας

Οι νέοι κανονισμοί αναγνωρίζουν ότι κάθε αστική επιφάνεια συμβάλλει στη ρύπανση. Από χώρους στάθμευσης έως στέγες, οι απορροές μεταφέρουν ρύπους (πετρέλαιο, βαρέα μέταλλα, μικροσωματίδια), οι οποίοι καταλήγουν, χωρίς επεξεργασία, στους φυσικούς αποδέκτες.

Το νέο πρότυπο απαιτεί τη διαχείριση και επεξεργασία της ποιότητας του νερού στην πηγή. Με παρεμβάσεις που συλλαμβάνουν και διασπούν τους ρύπους πριν φτάσουν σε ρέματα, ποτάμια και παράκτιες ζώνες, τα SuDS:

• Υποστηρίζουν τις δεσμεύσεις του Ηνωμένου Βασιλείου βάσει της Οδηγίας-Πλαισίου για τα Ύδατα της Ε.Ε.,

• Ενισχύουν την οικολογική κατάσταση των λεκανών απορροής,

• Παρέχουν μετρήσιμα αποτελέσματα για τη βελτίωση της ποιότητας νερού σε μεγάλης κλίμακας εφαρμογές.

Η ένταξη πολλαπλών επεξεργαστικών σταδίων SuDS (σειριακή διαχείριση με διαφορετικά στοιχεία) ενισχύει τα σωρευτικά περιβαλλοντικά οφέλη, προσφέροντας ένα αποτελεσματικό και εφαρμόσιμο μοντέλο «πράσινων υποδομών» για τον αστικό σχεδιασμό.

Ολοκληρωμένος Σχεδιασμός με Πολλαπλά Οφέλη

Ένα από τα πιο ουσιαστικά στοιχεία των νέων προτύπων είναι η προσέγγιση του SuDS ως στοιχείου ποιότητας του τόπου και όχι απλώς ως τεχνική υποδομή. Πλέον, τα έργα αποστράγγισης δεν θεωρούνται "αναγκαίο κακό" που πρέπει να αποκρύπτεται, αλλά εντάσσονται στον σχεδιασμό του δημόσιου χώρου.

Οι σχεδιαστικές παρεμβάσεις:

• Μετατρέπουν κηπούς βροχής σε αισθητικά και λειτουργικά σημεία ενδιαφέροντος,

• Δημιουργούν δεντροφυτεμένες περιοχές που προσφέρουν σκίαση και βιότοπο,

• Αξιοποιούν τις λεκάνες κατακράτησης ως εποχιακούς χώρους αναψυχής.

Η πολυλειτουργική αξία των SuDS — διαχείριση πλημμυρών, φιλτράρισμα νερού, αισθητική, κοινωνική συνοχή — μεγιστοποιεί τη χρησιμότητα κάθε τετραγωνικού μέτρου σε ένα έργο.

Το αποτέλεσμα είναι υποδομές που προσφέρουν πρακτική ανθεκτικότητα ενώ ενισχύουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων, λειτουργώντας ως καταλύτες για βιώσιμη αστική ανάπτυξη.

Πάρκο Fleet Valley Pocket, Λονδίνο – Το SuDS θα πρέπει επίσης να δημιουργήσει αξία για τους κατοίκους της περιοχής.

Ενσωμάτωση Βιοποικιλότητας και Οικολογικής Αξίας στα SuDS

Τα νέα  πρότυπα του Ενωμένου Βασιλείου  υπερβαίνουν τον παραδοσιακό, λειτουργικό ρόλο των SuDS και τα αναγνωρίζουν ως μέσα ενίσχυσης της βιοποικιλότητας και δημιουργίας οικοτόπων. Η ενσωμάτωσή τους στο αστικό πράσινο δίκτυο δεν εξυπηρετεί μόνο περιβαλλοντικές υποχρεώσεις — μετατρέπει την υποδομή αποστράγγισης σε λειτουργικό οικοσύστημα.

Η επιλογή ιθαγενών φυτικών ειδών, σχεδιασμένων να είναι φιλικά προς επικονιαστές, συμβάλλει στη στήριξη τοπικών πληθυσμών εντόμων, πτηνών και αμφιβίων. Καθώς αυτά τα συστήματα ωριμάζουν με την πάροδο του χρόνου, η βιολογική και οπτική τους αξία ενισχύεται αντί να υποβαθμίζεται. Παράλληλα, η βελτίωση της φυτικής κάλυψης ενισχύει την απορροφητικότητα και τη  ικανότητα φιλτραρίσματός .

Η έμφαση στο Καθαρό Κέρδος Βιοποικιλότητας (Net Biodiversity Gain) διασφαλίζει ότι οι νέες αναπτύξεις μπορούν να συνεισφέρουν θετικά στους τοπικούς οικολογικούς στόχους, μετατρέποντας τις κανονιστικές απαιτήσεις σε ευκαιρίες για περιβαλλοντική καινοτομία.

 Αποδοτικότητα Πόρων και συλλογή  Όμβριων Υδάτων

Η υδατική ασφάλεια γίνεται ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα για τον αστικό σχεδιασμό και τα SuDS, μέσω των νέων προτύπων, προσφέρουν ένα πλαίσιο για αποδοτικότερη χρήση πόρων.

Το Πρότυπο 1 καθορίζει ιεραρχία προτεραιότητας στην απορροή, με πρώτη επιλογή τη διήθηση και τη συγκομιδή/επαναχρησιμοποίηση του βρόχινου νερού. Η συλλογή όμβριων υδάτων:

• Μειώνει τη ζήτηση για νερό από το δίκτυο,

• Παρέχει ανθεκτικότητα σε περιόδους ξηρασίας,

• Μετατρέπει το νερό από «απόβλητο» σε χρήσιμο πόρο.

Αυτή η προσέγγιση επαναπροσδιορίζει το νερό της βροχής ως στοιχείο αξίας, ενσωματωμένο σε έξυπνα, πράσινα δίκτυα διαχείρισης.

Μακροπρόθεσμη Απόδοση και Συντηρήσιμη Λειτουργία

Ίσως η πιο σημαντική καινοτομία των νέων προτύπων είναι η κατηγορηματική απαίτηση για σχεδιασμό μακροχρόνιας λειτουργικότητας και συντήρησης.

Πλέον, οι μελετητές πρέπει να παρουσιάζουν:

• Πλάνο συντήρησης και χρηματοδότησης σε βάθος χρόνου,

• Σχέδιο υιοθέτησης της υποδομής από αρμόδιους φορείς,

• Ρεαλιστική εκτίμηση του κόστους λειτουργίας.

Αν και τα φυσικά SuDS είναι πιο ανθεκτικά από τα συμβατικά συστήματα, απαιτούν κατάλληλη διαχείριση για να αποδίδουν στο μέγιστο κατά τη διάρκεια ζωής τους. Η προληπτική αυτή προσέγγιση εξασφαλίζει βιώσιμη λειτουργία, αποφεύγοντας την εγκατάλειψη και την υποβάθμιση με το πέρασμα του χρόνου. Τα πρότυπα απαιτούν πλέον από τους σχεδιαστές να καταδεικνύουν πώς τα συστήματα θα συντηρούνται, θα χρηματοδοτούνται και θα διαχειρίζονται μακροπρόθεσμα

Αυτή η στροφή προς τη μακροπρόθεσμη σκέψη αντιμετωπίζει την υπόθεση ότι τα φυσικά συστήματα δεν απαιτούν παρέμβαση. Ενώ τα καλά σχεδιασμένα συστήματα αποστράγγισης SuDS είναι πράγματι πιο ανθεκτικά από τα συμβατικά συστήματα αποστράγγισης, εξακολουθούν να απαιτούν κατάλληλη συντήρηση για να παρέχουν βέλτιστη απόδοση καθ' όλη τη διάρκεια ζωής του σχεδιασμού τους. Οι απαιτήσεις για τις ρυθμίσεις υιοθέτησης και τα σχέδια διαχείρισης διασφαλίζουν ότι αυτή η πραγματικότητα αντιμετωπίζεται από την αρχή του έργο

Συνολικό Όραμα: SuDS ως Πυλώνας Βιώσιμων Κοινοτήτων

Τα νέα εθνικά πρότυπα δεν αφορούν μόνο το πώς διαχειριζόμαστε το νερό. Αφορούν το πώς επανασχεδιάζουμε τις πόλεις μας.

Μέσα από μια φυσική, πολυλειτουργική, ενσωματωμένη προσέγγιση, τα SuDS γίνονται:

• Μέσα πρόληψης κινδύνων,

• Εργαλεία περιβαλλοντικής ανάκαμψης,

• Καταλύτες κοινωνικής συνοχής,

• Υποδομές που εξελίσσονται — και ωριμάζουν — μαζί με την κοινότητα.

Η μετάβαση αυτή δεν είναι απλώς τεχνική — είναι πολιτισμική. Είναι η επιλογή μιας κοινωνίας να λειτουργεί σε συνεργασία με τη φύση και να επενδύει σε ένα μέλλον πιο ανθεκτικό, πιο καθαρό και πιο ανθρώπινο.

Sandwich Quay, Κεντ – Δεν χρειάζονται συντήρηση για SuDS, αλλά έχουν χαμηλή συντήρηση γενικότερα .

Ένα Δομημένο Πλαίσιο για Συστηματική Υλοποίηση

Τα νέα εθνικά πρότυπα SuDS δεν περιορίζονται στη θεωρία – προσφέρουν ένα εφαρμόσιμο, σαφές και δομημένο πλαίσιο για τη μετάβαση από τις αποσπασματικές πρακτικές του παρελθόντος σε μια συνεπή, υψηλής ποιότητας εφαρμογή βιώσιμων υποδομών αποστράγγισης.

Παρότι δεν επιβάλλουν την υποχρεωτική χρήση SuDS, καθορίζουν σαφείς προσδοκίες και προδιαγραφές για τη σχεδίαση και τη διαχείριση επιφανειακών υδάτων σε νέες αναπτύξεις.

Το Πρότυπο 1 εισάγει μια σαφή ιεραρχία προορισμών απορροής:

• Πρώτα η διήθηση στο έδαφος,

• Έπειτα η συγκράτηση και επαναχρησιμοποίηση,

• Και μόνο ως ύστατη επιλογή, η απορροή στους αποχετευτικούς αγωγούς.

Αυτό το σχήμα προσφέρει στους σχεδιαστές και κατασκευαστές ένα λογικό και τεχνικά τεκμηριωμένο πλαίσιο λήψης αποφάσεων, που προωθεί τη χρήση βιώσιμων λύσεων όπου αυτό είναι εφικτό.

Πρότυπα 2–7: Από τον Σχεδιασμό στη Συντήρηση

Τα Πρότυπα 2 έως 7 καθορίζουν ελάχιστα υποχρεωτικά κριτήρια για:

• τον σχεδιασμό,

• την κατασκευή,

• τη συντήρηση,

• και τη μακροχρόνια λειτουργία των SuDS.

Αυτό εξαλείφει την ασάφεια που υπήρχε στο παρελθόν και οδηγεί σε ομοιογενή εφαρμογή ανεξαρτήτως τοπικής αρχής ή μελετητή.

Κάθε πρότυπο συνοδεύεται από:

• τεχνική καθοδήγηση,

• σαφείς υποχρεώσεις και επίπεδα συμμόρφωσης,

• και κανονιστική υποστήριξη για όσους εμπλέκονται στη λήψη αποφάσεων.

Η μετάβαση από την ad hoc, περιστασιακή εφαρμογή, στην συστηματική ενσωμάτωση SuDS στην αναπτυξιακή πρακτική, είναι πλέον εφικτή και μετρήσιμη.

Μια Θεμελιώδης Αλλαγή στην Ανάπτυξη

Τα νέα εθνικά πρότυπα για τα Συστήματα Βιώσιμης Αποστράγγισης (SuDS) σηματοδοτούν μια ριζική αλλαγή νοοτροπίας στον τρόπο με τον οποίο οι κατασκευαστές και οι σχεδιαστές αντιλαμβάνονται τη σχέση μεταξύ ανάπτυξης και περιβάλλοντος.

Αντί η διαχείριση υδάτων να αντιμετωπίζεται ως ένα καθαρά μηχανικό πρόβλημα, επιλύσιμο μέσω σωλήνων και αντλιών, τα πρότυπα αυτά προωθούν την προσέγγιση της φύσης ως συμμάχου. Επιβεβαιώνουν ότι οι πιο αποτελεσματικές λύσεις είναι εκείνες που λειτουργούν σε συνεργασία με τις φυσικές διεργασίες, όχι ενάντια σε αυτές.

Καθώς τα SuDS καθίστανται καθιερωμένη πρακτική και όχι απλώς «καινοτόμα εξαίρεση», οι πόλεις επανασχεδιάζονται ώστε:

• Να αντέχουν την κλιματική αβεβαιότητα,

• Να προσφέρουν πράσινες υποδομές που στηρίζουν τόσο την ποιότητα ζωής όσο και την οικολογική υγεία.

Η κανονιστική μετατόπιση που συντελείται δείχνει ότι:

• Η ανθεκτικότητα στο κλίμα,

• Το όφελος για την κοινότητα,

• Και η οικονομική βιωσιμότητα
  δεν είναι ανταγωνιστικοί στόχοι, αλλά συμπληρωματικά αποτελέσματα ενός σωστά μελετημένου και ολιστικού σχεδιασμού.

Πρόκειται για μια επένδυση στο μέλλον:
Απόδειξη ότι η περιβαλλοντική διαχείριση και η ανάπτυξη υψηλής ποιότητας όχι μόνο συνυπάρχουν, αλλά ενισχύουν η μία την άλλη.

Αρχικός τίτλος του άρθρου:

New national SuDS standards are transforming development for a moreresilient future

https://greenblue.com/gb/new-national-suds-standards-are-transforming-

Απόδοση στα Ελληνικά

Μανώλης Καπάνταης Δασολόγος – Περιβαλλοντολόγος