Μ. Καπάνταης Δασολόγος- Περιβαλλοντολόγος
τ. Δ/ντης Πρασίνου
Η
Βλάστηση, η Ανθοφορία και η Γύρη την Άνοιξη και η επίδραση στις αλλεργίες
Εικόνα 1. Από την τοποθεσία National Association of State Foresters
Το ενδιαφέρον για τη σύνδεση μεταξύ των αστικών τοπίων και της αλλεργίας, έχει πρόσφατα αυξηθεί λόγω πολλών παραγόντων. Πρώτον, τα ποσοστά των αλλεργιών αυξάνονται με επιδημικό ρυθμό. Αυτό ισχύει στις ΗΠΑ, αλλά και παγκοσμίως σε όλες τις αστικές πόλεις. Πριν από είκοσι πέντε χρόνια μόνο το 10% του πληθυσμού των ΗΠΑ υπέφερε από αλλεργία. Σήμερα το επίσημο ποσοστό είναι στο 38% και συνεχίζει να αυξάνεται.
Μια αλλεργία από τη γύρη μπορεί να μειώσει πολύ τη χαρά για την άνοιξη. Με τη γύρη τους, τα φυτά από τον Μάρτιο, Απρίλιο και ίσως ενωρίτερα, σε κάνουν να μυρίζεις συνεχώς. Όποιος έχει αλλεργική ρινίτιδα βρίσκεται υπό συνεχή πίεση την άνοιξη: με ρινική καταρροή, κάψιμο στα μάτια, πονοκεφάλους και ενοχλήσεις όπως κάψιμο στο λαιμό. Όταν τα δέντρα γιορτάζουν το γάμο τους, οι πάσχοντες από αλλεργίες δεν έχουν κανένα λόγο για να χαμογελάσουν.
Α.
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τις αλλεργίες
1.
Τι είναι οι αλλεργίες και τα συμπτώματά τους
Οι αλλεργίες, γνωστές και ως
αλλεργικές ασθένειες, είναι ένας αριθμός καταστάσεων που προκαλούνται από
υπερευαισθησία του ανοσοποιητικού συστήματος σε κάποια ουσία από το περιβάλλον,
που συνήθως προκαλεί μικρό πρόβλημα στους περισσότερους ανθρώπους. Κανονικά,
το ανοσοποιητικό σύστημα θα αντιδρούσε μόνο εάν μια επιβλαβής ουσία, όπως τα
βακτήρια, επιτεθεί στο σώμα. Για τα άτομα με αλλεργίες, το ανοσοποιητικό τους σύστημα
εργάζεται πολύ σκληρά και αντιδρά ακόμη και όταν υπάρχουν σχετικά αβλαβείς
ουσίες, όπως η γύρη.
2.
Αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού στα αλλεργιογόνα
Το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αντιμετωπίζει την ουσία (που ονομάζεται αλλεργιογόνο) ως εισβολέα και αντιδρά υπερβολικά, προκαλώντας συμπτώματα που μπορεί να κυμαίνονται από ενοχλητικά έως σοβαρά ή ακόμη και απειλητικά για τη ζωή. Οι άνθρωποι που έχουν συχνά αλλεργίες είναι ευαίσθητοι σε περισσότερα από ένα πράγματα.
Ουσίες που συχνά προκαλούν αντιδράσεις είναι:
• Γύρη: Η γύρη είναι μια από τις κύριες αιτίες αλλεργιών (οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν την αλλεργία στη γύρη ως αλλεργία των χόρτων).
Τα δέντρα, οι θάμνοι και η ποώδης άγρια βλάστηση απελευθερώνουν αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια στον αέρα για να γονιμοποιήσουν άλλα φυτά. Οι αλλεργίες στη γύρη είναι εποχιακές και ο τύπος της γύρης στην οποία κάποιος είναι αλλεργικός καθορίζει πότε θα εμφανιστούν τα συμπτώματα. Για παράδειγμα, στα κράτη του μέσου Ατλαντικού, η επικονίαση των δέντρων ξεκινά τον Φεβρουάριο και διαρκεί μέχρι τον Μάιο, το γρασίδι από τον Μάιο έως τον Ιούνιο και η αμβροσία από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο. έτσι τα άτομα με αυτές τις αλλεργίες είναι πιθανό να εμφανίσουν αυξημένα συμπτώματα κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων. Αναλυτικά περιγράφουμε για τα είδη των φυτών παρακάτω.
• Ακάρεα σκόνης: Τα ακάρεα της σκόνης είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες αλλεργιών. Αυτά τα μικροσκοπικά έντομα ζουν παντού γύρω μας και τρέφονται με τα εκατομμύρια νεκρά κύτταρα του δέρματος που πέφτουν από το σώμα μας κάθε μέρα. Τα ακάρεα της σκόνης είναι το κύριο αλλεργικό συστατικό της οικιακής σκόνης, η οποία αποτελείται από πολλά σωματίδια και μπορεί να περιέχει πράγματα όπως ίνες υφάσματος και βακτήρια, καθώς και μικροσκοπικά ζωικά αλλεργιογόνα. Τα ακάρεα της σκόνης υπάρχουν όλο το χρόνο στα περισσότερα μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών (αν και είναι πολύ λιγότερο συνηθισμένα σε μεγάλα υψόμετρα) και ζουν σε κλινοσκεπάσματα, ταπετσαρίες και χαλιά.
• Σπόροι μυκήτων: Οι μούχλες, ένα άλλο κοινό αλλεργιογόνο, είναι μύκητες που ευδοκιμούν τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους σε ζεστά, υγρά περιβάλλοντα. Σε εξωτερικούς χώρους, οι σπόροι μούχλας μπορούν να βρεθούν σε περιοχές με κακή αποστράγγιση, όπως σε σωρούς φύλλων που σαπίζουν ή σωρούς κομποστοποίησης. Σε εσωτερικούς χώρους, οι μούχλες ευδοκιμούν σε σκοτεινά, ανεπαρκώς αεριζόμενα μέρη, όπως μπάνια και υγρά υπόγεια, καθώς και σε έπιπλα στα οποία κρεμιούνται ή τοποθετούνται ρούχα ή κάτω από νεροχύτες κουζίνας. Μια μυρωδιά μούχλας υποδηλώνει ανάπτυξη μούχλας. Αν και οι μύκητες τείνουν να εμφανίζονται εποχιακά, πολλοί από αυτούς μπορούν να αναπτυχθούν όλο το χρόνο, ειδικά εκείνοι σε εσωτερικούς χώρους.
• Τρίχωμα κατοικίδιων: Τα αλλεργιογόνα κατοικίδιων ζώων από θερμόαιμα ζώα, μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα τόσο στα παιδιά όσο και στους γονείς. Το τρίχωμα των κατοικίδιων (μικροσκοπικές νιφάδες απορριπτόμενου δέρματος, γούνας ή φτερών) μπορεί να οδηγήσει σε αλλεργίες. (Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, το τρίχωμα που προκαλεί αλλεργίες δεν σχετίζεται με το μήκος της γούνας ή της τρίχας ενός ζώου και δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως ένας μη αλλεργιογόνος σκύλος ή γάτα.) Το σάλιο των ζώων μπορεί επίσης να είναι αλλεργιογόνο, όταν ένα κατοικίδιο γλείφει κάποιον ή τον γλείφει τον εαυτό του. Όταν τα κατοικίδια ζώα γλείφονται, το σάλιο μπαίνει στη γούνα ή τα φτερά τους. Καθώς το σάλιο στεγνώνει, τα σωματίδια πρωτεΐνης μεταφέρονται στον αέρα και μεταφέρονται στα υφάσματα του σπιτιού. Οι γάτες είναι οι χειρότεροι παραβάτες επειδή τείνουν να γλείφουν τον εαυτό τους περισσότερο από τα άλλα ζώα, ως μέρος της περιποίησης τους. Τα ούρα κατοικίδιων ζώων μπορούν επίσης να προκαλέσουν αλλεργίες με τον ίδιο τρόπο όταν πέφτουν σε γούνα ή δέρμα που μεταφέρεται στον αέρα ή όταν ένα κατοικίδιο ουρεί σε σημείο που δεν καθαρίζεται. \
• Τρόφιμα: Η Αμερικανική Ακαδημία Αλλεργίας, Άσθματος και Ανοσολογίας εκτιμά ότι έως και 2 εκατομμύρια, ή το 8% των παιδιών στις Ηνωμένες Πολιτείες επηρεάζονται από τροφικές αλλεργίες και ότι οκτώ τροφές ευθύνονται για τις περισσότερες από αυτές: αγελαδινό γάλα, αυγά , ψάρια, οστρακοειδή, φιστίκια, ξηροί καρποί, σόγια και σιτάρι.
• Τσιμπήματα εντόμων: Για τα περισσότερα παιδιά, το τσίμπημα από έντομο σημαίνει πρήξιμο, ερυθρότητα και φαγούρα στο σημείο του δαγκώματος. Αλλά για όσους έχουν αλλεργία σε δηλητήριο εντόμων, ένα τσίμπημα εντόμου μπορεί να προκαλέσει πιο σοβαρά συμπτώματα.
• Φάρμακα: Τα αντιβιοτικά (που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία λοιμώξεων) είναι τα πιο κοινά είδη φαρμάκων που προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις. Πολλά άλλα φάρμακα, συνταγογραφούμενα και χωρίς ιατρική συνταγή, μπορούν επίσης να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις. Εάν το παιδί σας αντιδρά σε ένα φάρμακο, μιλήστε με το γιατρό σας πριν υποθέσετε ότι η αντίδραση είναι σημάδι αλλεργίας.
• Χημικές ουσίες: Μερικές φορές, τα καλλυντικά ή τα απορρυπαντικά ρούχων μπορεί να προκαλέσουν εξάνθημα με φαγούρα. Συνήθως, αυτό συμβαίνει επειδή κάποιος έχει μια αντίδραση στις χημικές ουσίες σε αυτά τα προϊόντα. Οι βαφές, τα οικιακά καθαριστικά και τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται σε γρασίδι ή φυτά μπορούν επίσης να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις σε μερικούς ανθρώπους.
Σε μια προσπάθεια να προστατεύσει το σώμα, το ανοσοποιητικό σύστημα του αλλεργικού ατόμου παράγει αντισώματα που ονομάζονται ανοσοσφαιρίνη Ε (IgE). Αυτά τα αντισώματα στη συνέχεια προκαλούν τα μαστοκύτταρα και τα βασεόφιλα (αλλεργικά κύτταρα στο σώμα) να απελευθερώσουν χημικές ουσίες (συμπεριλαμβανομένης της ισταμίνης) στην κυκλοφορία του αίματος για να αμυνθούν ενάντια στον «εισβολέα» των αλλεργιογόνων. Είναι η απελευθέρωση αυτών των χημικών ουσιών που προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις, επηρεάζοντας τα μάτια, τη μύτη, το λαιμό, τους πνεύμονες, το δέρμα ή τη γαστρεντερική οδό ενός ατόμου καθώς το σώμα προσπαθεί να απαλλαγεί από το εισβάλλον αλλεργιογόνο. Μελλοντική έκθεση στο ίδιο αλλεργιογόνο είναι βέβαιο ότι θα πυροδοτήσει ξανά αυτήν την αλλεργική απόκριση. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που το άτομο τρώει το συγκεκριμένο φαγητό ή εκτίθεται στο συγκεκριμένο αλλεργιογόνο, θα έχει αλλεργική αντίδραση.
3.
Γενικά συμπτώματα αλλεργίας
Όταν έχετε αλλεργική αντίδραση μπορεί να υπάρχει ένας συνδυασμός των παρακάτω συμπτωμάτων αλλεργίας:
• φτέρνισμα
• συριγμός (“σφύριγμα” στην αναπνοή)
• ρινική συμφόρηση
• βήχας
• φαγούρα, υγρά ή πρησμένα μάτια
• καταρροή
• φαγούρα στο λαιμό
• στομαχόπονος
• φαγούρα στο δέρμα
• κυψέλες (που ονομάζονται "κνίδωση" στην τεχνική ιατρική γλώσσα) είναι ένα σύνηθες σύμπτωμα αλλεργίας στα τρόφιμα που μπορεί να προκληθεί από αντιδράσεις σε μια ποικιλία τροφίμων. • κόπωση
• ευερεθιστότητα
• Αναπνευστικό πρόβλημα
• βραχνάδα
•σφίξιμο στο λαιμό
• έμετος
• διάρροια
• κόκκινα σημεία
• πρήξιμο
• πτώση της αρτηριακής πίεσης, που προκαλεί ζαλάδα ή απώλεια συνείδησης
Οι αλλεργικές αντιδράσεις
μπορεί να διαφέρουν. Μερικές φορές το ίδιο άτομο μπορεί να αντιδράσει
διαφορετικά σε διαφορετικές στιγμές.
Ορισμένες αντιδράσεις είναι
ήπιες και αφορούν μόνο ένα σύστημα του σώματος, όπως η κνίδωση στο δέρμα. Άλλες
φορές η αντίδραση μπορεί να είναι πιο σοβαρή και να αφορά περισσότερα από ένα
μέρη του σώματος. Μια ήπια αντίδραση στο παρελθόν δεν σημαίνει ότι μια
μελλοντική αντίδραση θα είναι και ήπια.
B. Η λειτουργία της αερομεταφερόμενης γύρης για την αναπαραγωγή.
H εποχή της ανοιξιάτικης αλλεργίας στη γύρη.
Τα είδη των γυρεοκόκκων μπορούν να ταξιδέψουν! Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει γύρη 640 χιλιόμετρα έξω στη θάλασσα και 3χλμ ψηλά στον αέρα. Τα είδη των γυρεοκόκκων που απαντώνται στην ατμόσφαιρα είναι πάρα πολλά και σχετίζονται με τη βλάστηση και τη ποώδη χλωρίδα της κάθε περιοχής. Οι γυρεόκοκκοι αποτελούν τα «σπερματοζωάρια» του φυτικού βασιλείου και χρησιμεύουν για τον πολλαπλασιασμό, την καρποφορία και την ανάπτυξη των φυτών, τόσο στην περιοχή όπου βρίσκονται, αλλά και σε άλλες περιοχές μακρύτερα από τις αρχικές καλλιέργειες.
Αναφέρεται ενδεικτικά πως ένα
μεμονωμένο δέντρο κλήθρας (Alnus) παράγει κατ’
έτος 7,3 δισεκατομμύρια γυρεόκοκκους, ένα δέντρο σημύδας (Betula) περίπου 6,5 δισεκατομμύρια, ένα φυτό αραβοσίτου (Zea) 10 εκατομμύρια και ένα μεμονωμένο στάχυ σίκαλης (Secale) γύρω στα 4,2 εκατομμύρια γυρεόκοκκους (Ντάφης 1986,
Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992, Βοβόλης κ.ά. 2001). Πλέον, την άνοιξη υπάρχει η καθαρή ποσότητα γύρης: Ένα μόνο φυτό
αμβροσίας μπορεί να δημιουργήσει ένα εκατομμύριο κόκκους την ημέρα.
Ρόλος γυρεόκοκκων στη φύση
Η γύρη ή σκόνη γύρης, εκφράζει εννοιολογικά το σύνολο των γυρεόκοκκων, οι οποίοι αποτελούν το άρρεν στοιχείο στη γονιμοποίηση των φυτών. Το άρρεν άνθος στα σπερματόφυτα αποτελείται από τους στήμονες (μικροσποριόφυλλα), οι οποίοι συγκροτούνται από το νήμα και τους ανθήρες. Κάθε ανθήρας έχει δύο θήκες και κάθε θήκη δύο γυρεόσακκους (μικροσποριάγγεια). Ένα κεντρικό αρχεσπόριο σχηματίζει τα μητρικά κύτταρα των γυρεόκοκκων και στη συνέχεια κάθε ένα από αυτά με μειωτική πυρηνοτομία παράγει 4 μονοκύτταρους γυρεόκοκκους (άρρενες γαμέτες).
Οι
γυρεόκοκκοι, απελευθερούμενοι από τους ανθήρες των στημόνων, μεταφέρονται στο
κολλώδες στίγμα του υπέρου των ανθέων, όπου βλαστάνουν σε γυρεοσωλήνα,
μεταβιβάζουν το γενετικό τους υλικό στο ωάριο (θήλυ γαμετόφυτο) και το γονιμοποιούν.
Ακολουθεί ο σχηματισμός του ζυγώτου και η περαιτέρω εξέλιξή του σε έμβρυο
(Solomon 1984, Αθανασιάδης 1985).
Πώς
λειτουργούν οι μηχανισμοί διασποράς της γύρης
Ο κύριος λόγος για τη φυσική απόκριση στη γύρη, είναι ο τρόπος με τον οποίο πολλά φυτά αναπαράγονται: η επικονίαση με τον άνεμο (ανεμογαμία ή ανεμοφιλία).
Ιδιαίτερα
τα δέντρα συχνά βασίζονται για αναπαραγωγή στην εξάπλωση της γύρης τους μέσω
του αέρα. Άρα έτσι δεν εξαρτώνται από μεγάλο αριθμό εντόμων. Ωστόσο, και δεδομένου
ότι αυτή η αναπαραγωγική παραλλαγή αφήνεται σε μεγάλο βαθμό στην τύχη, έχει σαν
αποτέλεσμα τα φυτά να το αντιμετωπίζουν με την παραγωγή τεράστιας μάζας γύρης.
Η αποστολή όσο το δυνατόν περισσότερης γύρης αυξάνει την πιθανότητα να
συναντήσετε άνθη γονιμοποιημένα του
ίδιου είδους. Τα μεγάλα δέντρα στέλνουν μέχρι και εκατό εκατομμύρια κόκκους γύρης
στο δρόμο τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο αέρας έχει ρύπανση, ιδιαίτερα όταν τα φυτά που επικονιάζουν με τον
άνεμο είναι ανθισμένα. Όποιος είναι ευαίσθητος στη γύρη του αέρα, η οποία
εισέρχεται στην αναπνευστική οδό κατά την εισπνοή, αντιδρά με αμυντικούς
μηχανισμούς όπως αναφέραμε, με καταρροή, βήχα, υγρά μάτια και φτέρνισμα.
Εικόνα
3. Από την τοποθεσία National Association of
State ForestersΜόνοικο (ετυμ. μόνο + οίκος) λέγεται το φυτό που στο ίδιο άτομο έχει αρσενικά και θηλυκά άνθη. Δίοικο (ετυμ. δύο + οίκοι) λέγεται το φυτό που έχει διαφορετικά άτομα για κάθε φύλο. Άλλα είναι αρσενικά και άλλα θηλυκά. Ερμαφρόδιτα η ομόφυλα δηλαδή αυτά που παρουσιάζουν άνθη με τα όργανα και των δύο φύλων μέσα τους.
Οι γυρεόκοκκοι
Οι γυρεόκοκκοι λοιπόν των ανεμόφιλων φυτών, όντες μάλλον μικροί σε μέγεθος και με λεία επιφάνεια και απελευθερούμενοι συχνά σε μεγάλες ποσότητες στην ατμόσφαιρα, δημιουργούν κατά την αιχμή της άνθησης υψηλές συγκεντρώσεις και προκαλούν σε ευαίσθητα άτομα, αναλόγως και της αλλεργιογονικότητάς τους, σοβαρά προβλήματα αλλεργίας (Gregory 1973, Solomon 1984, Bush 1989, Platts-Mills and Solomon 1993, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Απεναντίας, οι γυρεόκοκκοι των εντομόφιλων φυτών είναι συνήθως ογκώδεις, με υγρή και τραχεία επιφάνεια, ώστε να επικολλούνται στο χνουδωτό σώμα των εντόμων, που ρουφούν το νέκταρ του άνθους, και μεταφέρονται έτσι στον ύπερο άλλων ανθέων. Οι γυρεόκοκκοι αυτοί διασκορπίζονται δύσκολα στην ατμόσφαιρα και δεν δημιουργούν υψηλές συγκεντρώσεις, ικανές για πρόκληση αλλεργίας, εκτός και αν υπάρχει μεγάλος αριθμός φυτών και το ευαίσθητο άτομο προσεγγίσει αρκετά το χώρο αυτό ή έλθει σε άμεση οσφρητική επαφή με τα ανθισμένα φυτά. Επομένως, η σημασία των εντομόφιλων φυτών στην πρόκληση γυρεοαλλεργίας είναι μάλλον μικρή ή μηδαμινή (Gregory 1973, Solomon 1984, Platts-Mills and Solomon 1993, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Υπάρχει και μια τρίτη ενδιάμεση κατηγορία εντομόφιλων φυτών, με μικρή μάλλον και λεία επιφάνεια γυρεόκοκκων, που διασκορπίζονται ευκολότερα στην ατμόσφαιρα. Τα φυτά αυτά είναι συγχρόνως και ανεμόφιλα (Βοβόλης κ.ά. 2001).
Γυρεοαλλεργία
Τα εποχικά αλλεργικά νοσήματα (γυρεοαλλεργία) προκαλούνται από τη γύρη των ανεμόφιλων κυρίως φυτών, τα οποία, παρά το γεγονός ότι σε σχέση με τα εντομόφιλα, αριθμητικά είναι λιγότερα στο φυτικό βασίλειο, παράγουν τεράστιες ποσότητες γύρεων, που κυκλοφορούν στην ατμόσφαιρα και μεταφερόμενες με τα ρεύματα του αέρα ευθύνονται για την πρόκληση αλλεργικών εκδηλώσεων. Χαρακτηριστικό της γυρεοαλλεργίας είναι η σαφής περιοδική εμφάνιση των συμπτωμάτων, η οποία συμπίπτει με την περίοδο ανθοφορίας των συγκεκριμένων φυτών, στα οποία οι πάσχοντες είναι ευαίσθητοι. Από διάφορες μελέτες προκύπτει ότι το άσθμα προσβάλλει 5-30% του πληθυσμού στα παιδιά και 2-30% στους ενήλικες. Το μεγάλο εύρος διακύμανσης οφείλεται κυρίως στη διαφορετική γεωγραφική κατανομή των εν λόγω μελετών. Η επίπτωση ωστόσο στα παιδιά είναι μεγαλύτερη από ότι στους ενήλικες, παρ’ όλο που στα παιδιά δεν υπάρχει και ο παράγοντας κάπνισμα. Ρινίτιδα ανευρίσκεται σε 40% του πληθυσμού. Από αυτό, το 30% αφορά σε εποχιακή ρινίτιδα και 10% σε ρινίτιδα καθ’ όλο το έτος (perenial). Στη σχέση ρινίτιδας και άσθματος υπάρχουν πολλές μελέτες, σε μια δε από αυτές, όπου χρησιμοποιήθηκαν ειδικά ερωτηματολόγια για τη ρινίτιδα σε ασθενείς με αλλεργικό άσθμα, αναφέρεται ότι συνυπήρχε περιστασιακά ρινίτιδα μέχρι και 98,9%. Οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι πρόκειται για «χρόνιο αλλεργικό νόσημα των αεραγωγών».
Η γυρεοαλλεργία (πυρετός εκ χόρτου, hay fever, γύρωση, ροllinosis) αποτελεί μια κοινή και αρκετά συχνή πάθηση, που οφείλεται σε υπερευαισθησία του αναπνευστικού συστήματος και των επιπεφυκότων. Με τον όρο γυρεοαλλεργία εννοούμε τις εποχικές αλλεργικές εκδηλώσεις που απασχολούν γιατρούς και ασθενείς κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας των διαφόρων φυτών. Συχνότερες είναι η αλλεργική ρινίτιδα, η αλλεργική επι- πεφυκίτιδα, το αλλεργικό άσθμα και λιγότερο η κνίδωση, με ποικιλία συνδυασμών τους. Ο όρος αναπνευστική αλλεργία καλύπτει ταυτόχρονες αλλεργικές εκδηλώσεις από το ανώτερο και το κατώτερο αναπνευστικό, είναι πολύ συνοπτικός και χρησιμοποιείται ευρύτερα τόσο από Έλληνες, όσο και από ξένους συγγραφείς.
Είναι γνωστό από πολλά χρόνια ότι η εισπνοή γυρεοκόκκων προκαλεί συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα σε ευαισθητοποιημένα άτομα, δηλαδή ρινοεπιπεφυκίτιδα και άσθμα. Πολλά στοιχεία των παρατηρήσεων του χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα τόσο στη διαγνωστική, όσο και στη θεραπευτική των αλλεργικών εποχικών καταστάσεων. Πολλές φορές όμως, λόγω του ότι η μη ειδική υπερευαισθησία του επιθηλίου του οργάνου-στόχου (ρινός, βρόγχων κ.α.) συνεχίζεται και μετά την αποδρομή της ανθοφορίας, έχουμε ολοετή εμφάνιση αλλεργικών συμπτωμάτων και έτσι αποβαίνει δύσκολη η εκτίμηση της συσχέτισης έκθεσης στη γύρη και προκαλουμένων συμπτωμάτων. Έτσι π.χ. είναι δυνατόν ένα άτομο με βρογχικό άσθμα οφειλόμενο σε γύρη ελιάς, κάτω από συνθήκες μακρόχρονης και έντονης έκθεσης στη γύρη αυτή να αποκτήσει συμπτώματα άσθματος, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, λόγω αυξημένης πλέον μη ειδικής υπερευαισθησίας των αεραγωγών (Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου, 1992, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Τα φυτά παρουσιάζουν μια σταθερή περίοδο άνθησης (έχουμε απόκλιση λόγω κλιματικής αλλαγής όπως αναφέρεται παρακάτω) μέσα στο έτος, οπότε η συγκέντρωση γυρεόκοκκων για κάθε συγκεκριμένο φυτό, διαγράφει στην ατμόσφαιρα μία καμπύλη ανόδου, αιχμής και βαθμιαίας εξαφάνισης, κατά κανόνα σε ένα χρονικό διάστημα 2-3 μηνών περίπου (Αθανασιάδης 1986, Ντάφης 1986). Εξάλλου, η εκδήλωση γυρεοαλλεργίας στα ευαισθητοποιημένα άτομα εξαρτάται άμεσα από τη συγκέντρωση των γυρεόκοκκων (αλλεργιογόνο φορτίο) στην ατμόσφαιρα μιας περιοχής.
Η
συγκέντρωση της γύρης με τη σειρά της εξαρτάται πάλι από πολλούς παράγοντες
(Bush 1989, Black et al. 2000, Βοβόλης κ.ά. 2001), όπως είναι:
α) το είδος
του φυτού (ανεμόφιλο ή εντομόφιλο),
β) το ποσό
της παραγόμενης από το φυτό γύρης,
γ) η εποχή
του έτους, αφού μόνο στην περίοδο της ανθοφορίας υπάρχει γύρη στην ατμόσφαιρα,
δ) η
πυκνότητα της βλάστησης σε μια περιοχή (π.χ. σε δάση ή λειμώνες επιτυγχάνονται
μεγαλύτερες συγκεντρώσεις γύρης),
ε) οι
επικρατούσες εκάστοτε καιρικές συνθήκες, δεδομένου ότι η ηλιοφάνεια, οι υψηλές
σχετικά θερμοκρασίες και ο άνεμος, σε συνδυασμό με χαμηλή σχετική υγρασία,
ευνοούν την έκλυση γύρης, ενώ η βροχή απαλλάσσει την ατμόσφαιρα από αυτή και
άλλα σωματίδια,
στ) η ώρα
της ημέρας, γνωστού όντος ότι τα άνθη ελευθερώνουν τη γύρη τους τις πρωινές
(04.00-09.00) και μεταπογευματινές ώρες. Επίσης, η θέση του πάσχοντος ατόμου σε
σχέση με την πηγή του αλλεργιογόνου φορτίου (εγγύς ή μακριά από τα υπεύθυνα
φυτά), η οποία καθορίζει την ένταση της επαφής, καθώς και ο χρόνος έκθεσης του
πάσχοντα με τα φυτά, συνδέονται άμεσα με την ένταση των προκαλουμένων
συμπτωμάτων.
Θα πρέπει ακόμη να τονιστεί ότι στην ετήσια παραγωγή γύρης υπάρχουν πολύ μεγάλες διακυμάνσεις, μέχρι και 100 φορές από έτος σε έτος, και το γεγονός αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία στην κλινική πράξη, αφού τα συμπτώματα των ασθενών παρουσιάζουν κι αυτά διακυμάνσεις, ανάλογες με την ποσότητα της γύρης που κυκλοφορεί στην ατμόσφαιρα μιας συγκεκριμένης περιοχής (Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Η γνώση επομένως της ποιοτικής και ποσοτικής κατανομής του κάθε τύπου γύρης στην ατμόσφαιρα, κατά τη διάρκεια του έτους, είναι απαραίτητη όχι μόνο για την κατάδειξη της αιτιολογικής σχέσεως αυτών με την εμφάνιση αλλεργικών νόσων, αλλά και για την εφαρμογή προληπτικών μέτρων, όπου αυτό είναι δυνατόν, καθώς και για την αξιολόγηση του αποτελέσματος θεραπευτικών μεθόδων, όπως είναι η ειδική ανοσοθεραπεία (απευαισθητοποίηση) ή η προφυλακτική φαρμακευτική αγωγή στο πλαίσιο ερευνητικών μελετών (Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Η
καταγραφή και η πρόβλεψη των γύρεων, που περιέχονται στην ατμόσφαιρα μιας
περιοχής, προσελκύουν σήμερα το ενδιαφέρον των ειδικών επιστημόνων για πολλούς
λόγους. Για
το σκοπό αυτό επινοήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν ειδικές συσκευές, δια των οποίων
τα αιωρούμενα βιολογικά σωματίδια της ατμόσφαιρας (γυρεόκοκκοι, σπόρια μυκήτων)
προσκολλώνται σε ιξώδη επιφάνεια και μπορούν στη συνέχεια να μελετηθούν.
Στην Ελλάδα,
η πρώτη αδρή μελέτη προς την κατεύθυνση αυτή έγινε από τον Αποστόλου, τα έτη
1977-1982, με την απλή παγίδα Durham (πρόδρομος της παγίδας Burkard), η οποία,
στην καλύτερη περίπτωση, μας προσφέρει έναν ποιοτικό δείκτη των γυρεόκοκκων και
των σπορίων μυκήτων που εμφανίζονται στην ατμόσφαιρα κάθε εποχή (Apostolou and Yanitsaros 1977). Στη
συνέχεια, ο καθηγητής Γκιουλέκας εισήλθε δυναμικά στη συστηματικότερη, από
πλευράς μεθοδολογίας, μελέτη των γυρεόκοκκων με την παγίδα Burkard, με αλλεπάλληλες μελέτες στις περιοχές Θεσσαλονίκης,
Πτολεμαΐδας, Καβάλας, Ρόδου και Κρήτης και με στόχο την ανάπτυξη μιας ευρύτερης
βάσης δεδομένων μέσα από ένα δίκτυο σταθμών με αντίστοιχες παγίδες σε
περισσότερες περιοχές του ελλαδικού χώρου.
Όμοια παγίδα
λειτουργεί από 7ετίας στην Αθήνα (Νοσοκομείο Παίδων Αγλαΐα Κυριακού), υπό την
επίβλεψη της καθ. Σαξώνη - Παπαγεωργίου, καθώς και στην περιοχή του Δήμου Ν.
Μουδανιών Χαλκιδικής (διαμέρισμα Ν. Τρίγλιας), υπό την εποπτεία του γράφοντος
(Β. Παπαγεωργίου), με την προσδοκία ότι η προσπάθεια αυτή θα συμβάλει αποφασιστικά
στη βελτίωση των γνώσεών μας, αναφορικά με τα αλλεργιογόνα φορτία των περιοχών,
όπου είναι εγκατεστημένες οι παγίδες, καθώς και στην περαιτέρω κατανόηση και
ερμηνεία του προβλήματος των εποχικών αλλεργικών νοσημάτων (γυρεοαλλεργίας).
Καταγραφή των γυρεόκοκκων της ατμόσφαιρας, η κατάρτιση
Ημερολογιακών Χαρτών Γύρεων (Pollen Calendar)
Ο στόχος αυτής της ανά τον κόσμο επιχειρούμενης σήμερα καταγραφής των γυρεόκοκκων της ατμόσφαιρας, σε συνδυασμό με την αναγνώριση και χαρτογράφηση της βλάστησης κάθε περιοχής, είναι η κατάρτιση Ημερολογιακών Χαρτών Γύρεων (Pollen Calendar) κατά περιοχή και η δυνατότητα ανακοίνωσης από τα ΜΜΕ, Δελτίου Κυκλοφορίας Γύρεων, με απώτερο σκοπό τη μαζική και ατομική προφύλαξη των πασχόντων από γυρεοαλλεργία αφού, παρά τις σημειωθείσες μεγάλες προόδους στο θεραπευτικό τομέα, βασική αρχή στην αντιμετώπιση αυτών των νοσημάτων, παραμένει, ακόμη και σήμερα, η προφύλαξη ( Stix 1981, Nilsson and Spieksma 1992, Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992, Γκιουλέκας 1997, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Στόχος της επιστημονικής έρευνας στην ιατρική επιστήμη είναι η δημιουργία ημερολογιακών χαρτών ανθοφορίας (Pollen calendar), καθώς και η πρόβλεψη της κυκλοφορίας και της διακύμανσης των γυρεοκόκκων φυτικών οικογενειών με αλλεργιολογικό ενδιαφέρον κατά περιοχή. Στη χώρα μας δεν υπάρχουν ημερολογιακοί χάρτες κυκλοφορίας γυρεοκόκκων ( Pollen calendars) που να βασίζονται σε μακρόχρονη ανίχνευση και καταγραφή της κυκλοφορίας τους στην ατμόσφαιρα και να αφορούν ευρύ φάσμα φυτών με αλλεργιολογικό ενδιαφέρον.
Ο ημεροδείκτης καταμέτρησης γύρης δείχνει πότε πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί (στις πόλεις της Ευρώπης). Αυτή τη στιγμή που πολλά δέντρα ανθίζουν τον Μάρτιο – Απρίλιο και τον Μάιο, αυτά μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες.
Από την άποψη αυτή οι γυρεόκοκκοι των αγρωστωδών (Poaceae), της σημύδας (Betula), της ελιάς (Olea), της αμβροσίας (Ambrosia) κ.ά. εντάσσονται στα μείζονα αλλεργιογόνα, ενώ οι γυρεόκοκκοι της πεύκης (Pinus), της δρυός (Quercus), της κλήθρας (Alnus) κ.ά. εντάσσονται στα ελάσσονα αλλεργιογόνα (Βοβόλης κ.ά. 2001).
Εικόνα. 5. Ημερολόγιο γύρεων (Pollen Calendar) για 19
φυτικά είδη σε μέσες τιμές 10ημέρων για 15 έτη καταγραφής (1987-2001) στην
περιοχή Θεσσαλονίκης.
Συμπεράσματα:
Καταγράφτηκε
επί 15 χρόνια η κυκλοφορία των γυρεοκόκκων 16 φυτικών ειδών με το μεγαλύτερο
αλλεργιολογικό ενδιαφέρον στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και παρουσιάζονται για
πρώτη φορά σε μορφή «Ημερολόγιου γύρεων» Pollen Calendar), γεγονός πολύ
σημαντικό για την περιοχή μας και για τη χώρα μας, καθώς και πολύ χρήσιμο για
οποιαδηποτε ιατρική και βιολογική προσέγγιση. Η κυκλοφορία των γύρεων
συσχετίστηκε με τις πλέον σημαντικές μετεωρολογικές παραμέτρους και βγήκαν
σημαντικά αποτελέσματα που θα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν για ιατρικούς και
βιολογικούς σκοπούς και ιδιαίτερα για προφύλαξη αυτών που πάσχουν από
αναπνευστική αλλεργία. Ανιχνεύτηκε η ευαισθησία για 13 είδη γύρεων, σε ασθενείς
με αναπνευστική αλλεργία της περιοχής της Θεσσαλονίκης. Επιλέχτηκαν τα πλέον
συχνά ενοχοποιούμενα διεθνώς φυτικά είδη. Τα αποτελέσματα μπορούν να
χρησιμοποιηθούν σε μεγάλο φάσμα βιοιατρικών μελετών.
Πίνακα 1. Παρουσιάζονται οι ετήσιες απόλυτες τιμές, η
συνολική ετήσια τιμή και η ποσοστιαία κατανομή (%) για το καθένα από τα 16 είδη
γύρεων που καταγράφτηκαν στη 15 ετία 1987-2001.
|
Γύρεις |
1987 |
1988 |
1989 |
1990 |
1991 |
1992 |
1993 |
1994 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
Σύνολο |
M.O. |
% |
|
Κυπαρισσοειδή (Cupressaceae) |
6432 |
659 |
901 |
619 |
1216 |
3044 |
1634 |
1850 |
1772 |
1153 |
3660 |
2621 |
7651 |
1865 |
4069 |
39145 |
2610 |
24,9% |
|
Βαλανιδιά (Quercus spp.) |
1532 |
2544 |
1593 |
1958 |
1575 |
1465 |
579 |
1078 |
1568 |
1543 |
3693 |
1091 |
3105 |
7422 |
1911 |
32657 |
2177 |
20,8% |
|
Κνιδώδη (Urticaceae) |
217 |
270 |
1714 |
229 |
1513 |
302 |
1342 |
614 |
379 |
2001 |
2925 |
2318 |
3332 |
2517 |
1759 |
21432 |
1429 |
13,6% |
|
Ελαιοειδή (Oleaceae) |
155 |
409 |
236 |
407 |
1201 |
1398 |
1226 |
413 |
389 |
1636 |
1339 |
659 |
2399 |
1490 |
1022 |
14379 |
959 |
9,1% |
|
Πευκώδη (Pinaceae) |
403 |
604 |
805 |
587 |
659 |
932 |
1111 |
405 |
661 |
1105 |
1145 |
696 |
1482 |
2672 |
779 |
14046 |
936 |
8,9% |
|
Αγρωστώδη (Poaceae) |
365 |
430 |
398 |
439 |
603 |
241 |
346 |
303 |
267 |
877 |
1267 |
784 |
1956 |
979 |
674 |
9929 |
662 |
6,3% |
|
Πλατανοειδή (Platanaceae) |
44 |
328 |
321 |
287 |
265 |
318 |
286 |
164 |
50 |
1117 |
341 |
433 |
1819 |
1528 |
1210 |
8511 |
567 |
5,4% |
|
Λεπτοκαρυά (Corylus spp). |
100 |
363 |
301 |
287 |
247 |
136 |
190 |
150 |
80 |
379 |
734 |
350 |
430 |
253 |
656 |
4656 |
310 |
3,0% |
|
Χηνοποδιώδη (Chenopodiaceae) |
77 |
154 |
150 |
256 |
333 |
156 |
188 |
125 |
134 |
453 |
501 |
386 |
378 |
376 |
281 |
3948 |
263 |
2,5% |
|
Σύνθετα (Compositae) |
|
|
118 |
133 |
283 |
176 |
179 |
164 |
121 |
169 |
162 |
93 |
209 |
297 |
138 |
2242 |
172 |
1,4% |
|
Λεύκη (Populus
spp.) |
229 |
209 |
178 |
186 |
126 |
84 |
122 |
109 |
107 |
13 |
219 |
242 |
216 |
65 |
104 |
2209 |
147 |
1 4% |
|
Πεντάνευρο (Plantaginaceae) |
16 |
18 |
37 |
10 |
10 |
33 |
56 |
83 |
57 |
52 |
127 |
107 |
296 |
198 |
129 |
1229 |
82 |
0,8% |
|
Ιτιά (Salix
spp.) |
19 |
86 |
31 |
21 |
75 |
46 |
66 |
29 |
34 |
137 |
73 |
127 |
73 |
61 |
65 |
943 |
63 |
0,6% |
|
Άλνος (Ainus
spp.) |
53 |
14 |
8 |
10 |
85 |
25 |
58 |
84 |
144 |
0 |
107 |
107 |
67 |
66 |
97 |
895 |
60 |
0,6% |
|
Φτελιά (Ulmaceae) |
25 |
16 |
32 |
10 |
42 |
40 |
37 |
29 |
21 |
0 |
94 |
79 |
86 |
43 |
56 |
610 |
41 |
0,4% |
|
Σημύδα (Betula
spp.) |
17 |
7 |
14 |
7 |
31 |
38 |
54 |
24 |
35 |
65 |
87 |
51 |
29 |
34 |
1 |
494 |
33 |
0,3% |
|
Σύνολο |
9684 |
6110 |
6837 |
5446 |
8264 |
8434 |
7474 |
5624 |
5789 |
10700 |
16474 |
10144 |
23528 |
19866 |
12951 |
157325 |
9625 |
|
Δ.
ΓΚΙΟΥΛΕΚΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝ Αεροβιολογικές
καταγραφές γύρεων στην περιοχή Θεσσαλονίκης επί Ι5ετία. Σχέσεις με μετεωρολογικές
παραμέτρους και κλινική τους σημασία*
Δ.
ΓκιουΛέκας1, Α. ΔάμιαΛης1, Δ. Παπακώστα1, X.
ΜπαΛαφούτης2, Γ. Χατζηγεωργίου1, Δ. Πατάκας1 1 Πνευμονολογικη
Κλινική ΛΠΘ, Νοσοκομείο "Γ. Παπανικολαου", Εξοχη Θεσσαλονίκης 2 Τμήμα
Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη
Πίνακας 2. Παρουσιάζεται η ευαισθησία των ασθενών σε
13 είδη γύρεων σε ποσοστά επί του συνόλου 1311 ασθενών με αναπνευστική
αλλεργία. Επίσης στον ίδιο πίνακα παρουσιάζεται η ποσοστιαία κατανομή της ευαισθησίας
στα δύο φύλα
|
Είδος γυρεοκόκκων |
Αριθμός |
% |
Άνδρες |
% |
Γυναίκες |
% |
|
Αγρωστώδη (Poaceae) |
530 |
40,4% |
282 |
52,8 |
245 |
46,2% |
|
Ελαιοειδή (Oleaceae) |
417 |
31,8% |
225 |
54,0% |
192 |
46,0% |
|
Χηνοποδιώδη (Chenopodiaceae) |
240 |
18,3% |
135 |
56,3% |
105 |
43,7% |
|
Σύνθετα (Compositae) |
198 |
15,1% |
112 |
56,6% |
86 |
43,4% |
|
Κνιδώδη (Urticaceae) |
201 |
15,3% |
108 |
53,7% |
93 |
46,3% |
|
Πεντάνευρο (Plantaginaceae) |
194 |
14,8% |
115 |
59,3% |
79 |
40,7% |
|
Κυπαρισσοειδή (Cupressaceae) |
166 |
12,7% |
91 |
54,8% |
75 |
45,2% |
|
Λεπτοκαρυά (Corylus spp.) |
126 |
9,6% |
73 |
58,0% |
53 |
42,0% |
|
Πευκώδη (Pinaceae) |
122 |
9,3% |
84 |
68,9% |
38 |
31,1% |
|
Λεύκη (Populus
spp.) |
111 |
8,4% |
63 |
56,7% |
48 |
43,3% |
|
Πλατανοειδή (Platanus spp.) |
107 |
8,2% |
68 |
63,6% |
39 |
36,4% |
|
Βαλανιδιά (Quercus spp.) |
99 |
7,6% |
52 |
53,0% |
47 |
47,0% |
|
Σημύδα (Betula
spp.) |
89 |
6,8% |
57 |
64,0% |
32 |
36,0% |
Αεροβιολογικές καταγραφές γύρεων στην περιοχή
Θεσσαλονίκης επί Ι5ετία. Σχέσεις με μετεωρολογικές παραμέτρους και κλινική τους
σημασία*
Δ.
ΓκιουΛέκας1, Α. ΔάμιαΛης1, Δ. Παπακώστα1, X.
ΜπαΛαφούτης2, Γ. Χατζηγεωργίου1, Δ. Πατάκας1 1 Πνευμονολογικη
Κλινική ΛΠΘ, Νοσοκομείο "Γ. Παπανικολαου", Εξοχη Θεσσαλονίκης 2 Τμήμα
Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη
Από την Διδακτορική Διατριβή του ΒΑΡΣΑΜΗ Β. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
Δασολόγου – Ιατρού αναφέρεται για τις παραμεσόγειες χώρες ότι: Η ελιά θεωρείται κατ’ εξοχήν αλλεργιογόνο είδος (Bousquet 1984, 1985, Βοβόλης κ.ά. 2001). Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές η συχνότητα ευαισθητοποίησης στη γύρη της ελιάς στις χώρες της Μεσογείου έχει αυξηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια και θεωρείται ότι είναι μεγαλύτερη και αυτής ακόμη των αγρωστωδών (Emperlin 1994).
Τα χηνοποδιώδη (Chenopodiaceae), με ποσοστό αεροβιολογικής παρουσίας 2,4% και δερματικής ευαισθησίας 18%, θεωρούνται είδη υψηλής αλλεργιογονικότητας.
Σύμφωνα με διεθνείς βιβλιογραφικές αναφορές, η δερματική ευαισθησία σε ασθενείς με γυρεοαλλεργία κυμαίνεται σε 25,27% (Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου, 1992). Η αλλεργιογόνος σημασία για τα είδη Chenopodium, για την Ελλάδα, δεν έχει εκτιμηθεί (Βοβόλης, κ.ά. 2001).
Τα κνιδώδη (Urticaceae) σημείωσαν μια αεροβιολογική παρουσία της τάξεως του 8% και ποσοστό δερματικής ευαισθησίας 17%, με σαφή υπεροχή των αρρένων σε σχέση με τα θήλεα άτομα. Για την περιοχή της Θεσσαλονίκης τα ποσοστά ήταν 14% και 19% αντίστοιχα (Γκιουλέκας κ.ά. 1992, 2001). Αλλεργιολογικά φαίνεται ότι η οικογένεια των κνιδωδών δημιουργεί ιδιαίτερα σημαντικό πρόβλημα για τις χώρες της μεσογείου, με υπεύθυνη κυρίως την παριετάρια (Parietaria) και ελάχιστα ή καθόλου την τσουκνίδα (Urtica).
Η γύρη των κνιδωδών είναι μία από τις σημαντικότερες αλλεργιογόνες γύρεις στην Ελλάδα και στις βόρειες παραμεσόγειες χώρες και ευθύνεται για μεγάλο ποσοστό εποχικών ρινίτιδων, επιπεφυκίτιδων και άσθματος (Apostolou and Yannitsaros 1977, Κουτσούκος κ.ά. 1979, Bousquet 1984, 1986, Χρυσανθόπουλος και Thompson 1988, Kontou-Fili 1995, Γρηγορέας και Βούρδας 1996, Γρηγορέας κ.ά. 1996, Βοβόλης κ.ά. 2001, Γκιουλέκας κ.ά. 2002).
Η ευαισθητοποίηση στην παριετάρια (Parietaria) ποικίλλει σε διάφορες μελέτες από 50%-80% των ασθενών με γυρεοαλλεργία στην Ιταλία και είναι μόνο 24% των ασθενών αυτών στην Ελλάδα (D’Amato 1989).
Για ορισμένες περιοχές της γείτονος Αλβανίας τα ποσοστά ευαισθητοποίησης κυμαίνονται από 34%-52% (Hoxha et al. 2002). Τα δύο γένη Parietaria και Urtica δεν παρουσιάζουν μεταξύ τους διασταυρούμενη αλλεργία (Βush 1989, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Η κυκλοφορία της γύρης αρχίζει από τα μέσα Φεβρουαρίου, παρουσιάζει τις υψηλότερες συγκεντρώσεις τον Απρίλιο και συνεχίζει να υπάρχει σε σημαντικές ποσότητες στην ατμόσφαιρα μέχρι και τα τέλη Αυγούστου.
Η δυνατότητα αναγνώρισης των ειδών του γένους Parietaria από τους ίδιους τους ασθενείς έχει ιδιαίτερη σημασία, διότι τα είδη αναπτύσσονται άφθονα σε κατοικημένες περιοχές και είναι εφικτή η καταπολέμησή τους με τη χρήση ζιζανιοκτόνων.
Το πεντάνευρο (Plantago), με μια αεροβιολογική παρουσία 3,2% και με ποσοστό δερματικής ευαισθησίας 15%, προκαλεί ήπια συμπτώματα γυρεοαλλεργίας την περίοδο της άνοιξης και του θέρους. Διεθνώς αναφέρονται μεγάλα ποσοστά ευαισθησίας σε ασθενείς με γυρεοαλλεργία, μέχρι και 30% (Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Η οικογένεια των συνθέτων (Asteraceae-Artemisia, Ambrosia) με μια μικρή αεροβιολογική παρουσία (0,9%), αλλά υψηλό ποσοστό δερματικής ευαισθησίας (14%) για την περιοχή έρευνας, έχει ιδιαίτερο αλλεργιολογικό ενδιαφέρον, για τις ΗΠΑ, αλλά και για τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης (Bush 1989, Black et al. 2000, Bοβόλης κ.ά. 2001, Rybnicek and Jaeger 2001). Προκαλεί έντονα εποχικά προβλήματα, λόγω της άφθονης παρουσίας των ειδών και της υψηλής αλλεργιογόνου εμβέλειας των γυρεόκοκκων.
Στις ΗΠΑ σπουδαιότατη κλινική σημασία έχει το γένος Ambrosia (ragweed) και ιδιαίτερα τα είδη Ambrosia artemisiifolia (short ragweed) και Ambrosia trifida (giant ragweed). Τα είδη αυτά παράγουν αφθονότατη, εξαιρετικά αλλεργιογόνο γύρη από τα τέλη Ιουλίου μέχρι και τους μήνες Οκτώβριο-Νοέμβριο. Αναφέρονται ποσοστά θετικής δερματικής ευαισθησίας 21-26% σε ασθενείς με γυρεοαλλεργία και τα είδη συναγωνίζονται σε επίπτωση τα αγρωστώδη και τη σημύδα. Στη νότια Ευρώπη λόγω της μικρής εξάπλωσης των ειδών της οικογένειας, τα προκαλούμενα αλλεργικά συμπτώματα είναι περιορισμένα σε έκταση.
Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τα είδη αυτά καθώς και άλλα είδη του γένους Ambrosia (A. elatior, A. maritima, A. psilostachya, A. tenuifolia) βρέθηκαν στη Γαλλία (περιοχή Λυών), βόρειο Ιταλία αλλά κυρίως στην ανατολική Ευρώπη και στα Βαλκάνια, καθώς και στη χώρα μας (βλ. χάρτη Aμβροσίας στο παράρτημα). Στην Ελλάδα ισχυρά αλλεργιογόνα της οικογένειας των συνθέτων, πλην της αμβροσίας, είναι τα είδη του γένους Artemisia (A. absinthium, A. vulgaris). Άλλα είδη δυνητικά αλλεργιογόνα, χρήζοντα όμως διερεύνησης, ανήκουν στα γένη Taraxacum, Helianthus, Matricaria, Xanthium κλπ. (Βοβόλης κ.ά. 2001).
`Ο πλάτανος (Platanus) σημείωσε μια αεροβιολογική παρουσία 4,8% και ποσοστό δερματικής ευαισθησίας 12%. Η γύρη του θεωρείται μέτριας αλλεργιογονικότητας (Βοβόλης κ.ά. 2001) και η κυκλοφορία της στην ατμόσφαιρα εμφανίζεται τους μήνες Μάρτιο-Απρίλιο.
Τα είδη δρυός (Quercus) αποτελούν τη 2η ομάδα φυτικών taxa σε συγκέντρωση γύρης, με ποσοστό 19,2% και μεγάλη διακύμανση αεροβιολογικής παρουσίας για τα 2 έτη των καταγραφών.
Η κύρια πηγή προέλευσης της γύρης οφείλεται στο είδος Quercus coccifera, αλλά μεγάλο βαθμό συμμετοχής έχουν και τα είδη Quercus frainetto, Q. pubescens, Q. petraea και Q. ilex, τα οποία εμφανίζονται σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό στις δασικές φυτοκοινωνίες του νομού Χαλκιδικής.
Η άνθηση αρχίζει το 2ο 10ήμερο Μαρτίου, κορυφώνεται τους μήνες Απρίλιο-Μάιο και περατώνεται το 1ο 10ήμερο Ιουνίου.Το ποσοστό δερματικής ευαισθησίας ασθενών με γυρεοαλλεργία εκτιμήθηκε σε 11%. Για την περιοχή της Θεσσαλονίκης, τα ποσοστά αεροβιολογικής παρουσίας και δερματικής ευαισθησίας βρέθηκαν 24% και 7% αντίστοιχα, από τον καθηγητή Γκιουλέκα και τους συνεργάτες του (Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992). Έτσι, τα είδη δρυός, παρά την αφθονία της παραγόμενης γύρης, θεωρούνται είδη μικρής σχετικά κλινικής σημασίας, όπως και τα είδη οξιάς (Fagus) και καστανιάς (Castanea), τα οποία ανήκουν στην ίδια οικογένεια (Fagaceae) και εμφανίζονται υπό μορφή εκτεταμένων φυτοκοινωνιών στην περιοχή της Χαλκιδικής.
Τα είδη πεύκης (Pinus) της οικογένειας Pinaceae είχαν μια αεροβιολογική παρουσία της τάξεως του 9,3%, με μεγάλο βαθμό διακύμανσης για τα 2 έτη των καταγραφών. Το ποσοστό δερματικής ευαισθησίας εκτιμήθηκε σε 11%, με σαφή υπεροχή των αρρένων ατόμων σε σχέση με τα θήλεα άτομα, η οποία χρήζει διερεύνησης. Η κυκλοφορία της γύρης αρχίζει τον Μάρτιο, κορυφώνεται τους μήνες Απρίλιο-Μάιο και τερματίζεται τον Ιούλιο. Παρά τα υψηλά ποσοστά θετικών δερματικών δοκιμασιών, τα είδη πεύκης θεωρούνται ότι είναι είδη μικρής κλινικής σημασίας, οι δε εμφανιζόμενες περιπτώσεις αλλεργίας θα πρέπει να αποδοθούν σε γύρεις αγρωστωδών, η περίοδος ανθοφορίας των οποίων συμπίπτει με αυτήν των ειδών πεύκης (Bush 1989, Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Η οικογένεια Salicaceae, με τα είδη λεύκη (Populus) και ιτιά (Salix), με μικρή αεροβιολογική παρουσία (0,3%) και ποσοστό δερματικής ευαισθησίας 10%, πιθανόν να είναι σημαντικά αλλεργιογόνος, κυρίως λόγω της λεύκης, αλλά η πραγματική της κλινική σημασία δεν έχει μελετηθεί και εκτιμηθεί επαρκώς (Βοβόλης κ.ά. 2001).
Τα είδη Ulmus (φτελιά ή καραγάτσι) της οικογένειας Ulmaceae, με μια αεροβιολογική παρουσία 0,2% και ποσοστό δερματικής ευαισθησίας 6%, θεωρούνται είδη μικρού αλλεργιολογικού ενδιαφέροντος, λόγω της χαμηλής αντιγονικότητας της γύρης. Δίνουν συχνά ψευδώς θετικές ή διασταυρούμενες αντιδράσεις με είδη της οικογένειας Betulaceae και με τη λεύκη (Populus) (Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992, Βοβόλης κ.ά. 2001).
Εικόνα 6. Σπόροι λεύκας Getty
Images/seraficus
Οι σπόροι λεύκας συνδυάζονται κατά την πτήση για να σχηματίσουν λευκά
σύννεφα Από την τοποθεσία Achtung Allergiker: Pollenflug im April . https://www.mein-schoener-garten.de/social/achtung-allergiker-pollenflug-im-april-52072 Η οικογένεια Betulaceae, με εξαίρεση την σημύδα (Betula), περιλαμβάνει γένη (Alnus, Corylus, Carpinus, Ostrya) μικρής κλινικής σημασίας. Το γένος Betula παράγει άφθονη ισχυρή αλλεργιογόνο γύρη και θεωρείται για τις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, από τα πλέον σοβαρά αλλεργιογόνα, με υψηλά ποσοστά δερματικής ευαισθησίας (20-25%) (Bush 1989, Black et al. 2000, Γκιουλέκας και Χατζηγεωργίου 1992, Βοβόλης κ.ά. 2001). Για τη χώρα μας και την περιοχή έρευνας δεν δημιουργεί προβλήματα γυρεοαλλεργίας, λόγω της απουσίας ή της σπανιότητας του είδους, παρά το γεγονός ότι βρέθηκαν σχετικά υψηλά ποσοστά δερματικής ευαισθησίας (8%).
Ημερολόγιο γύρεων (Pollen Calendar) για τα φυτικά είδη από Διδακτορική Διατριβή του ΒΑΡΣΑΜΗ Β. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
Τα
κυπαρισσοειδή (Cupressaceae) κατέχουν την 3η θέση από πλευράς αεροβιολογικής
παρουσίας (ποσοστό γύρης 18,2%) και χωρίς διακυμάνσεις για τα 2 έτη των
καταγραφών. Το ποσοστό δερματικής ευαισθησίας βρέθηκεμικρό (5%)
για την περιοχή έρευνας. Τα αντίστοιχα ποσοστά αεροβιολογικής παρουσίας και δερματικής
ευαισθησίας για την περιοχή της Θεσσαλονίκης βρέθηκαν 24,3% και 13.5%, από τον
καθηγητή Γκιουλέκα και τους συνεργάτες του (Γκιουλέκας κ.ά. 2002). Η ανθοφορία
αρχίζει το 2ο 10ήμερο Ιανουαρίου, μεγιστοποιείται από τα μέσα Φεβρουαρίου μέχρι
και τον Μάιο και περατώνεται το 1ο 10ήμερο Ιουνίου. Για τις χώρες της κεντρικής
και βόρειας Ευρώπης τα κυπαρισσοειδή θεωρούνται σημαντικά αλλεργιογόνα (Bush 1989).
4. Θεραπεία - Προφυλάξεις
1.
Διάγνωση Αλλεργιών
Ορισμένες αλλεργίες είναι αρκετά εύκολο να εντοπιστούν, επειδή η παρουσία των συμπτωμάτων μετά την έκθεση σε ορισμένα αλλεργιογόνα διατηρούνται και δεν χάνονται εύκολα. Αλλά άλλες αλλεργίες είναι λιγότερο εμφανείς επειδή μπορεί να είναι παρόμοιες με άλλες καταστάσεις νόσησης. Η πιο κοινή μέθοδος που χρησιμοποιούν οι γιατροί για τον εντοπισμό συγκεκριμένων αλλεργιών είναι το τεστ δέρματος. Με ξύσιμο του δέρματος ή κάνοντας μια ένεση ακριβώς από κάτω του, ο γιατρός μπορεί να παρατηρήσει την αντίδραση του σώματός σας σε διάφορα αλλεργιογόνα. Αυτό το δερματικό τεστ δεν μπορεί να ταξινομήσει όλες τις αλλεργίες, ωστόσο καλύπτει μεγάλες κατηγορίες, όπως κοινές αναπνευστικές αλλεργίες, της πενικιλίνης, στα τρόφιμα και στα τσιμπήματα εντόμων.
Η
επίγνωση της αλλεργίας σας θα μπορούσε να αποτρέψει μια μελλοντική αλλεργική
αντίδραση που θα μπορούσε να είναι απειλητική για τη ζωή. Ως εναλλακτική
εξέταση, οι εξετάσεις αίματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε άτομα με δερματικές
παθήσεις, σε άτομα που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα ή σε άτομα που είναι
εξαιρετικά ευαίσθητα σε ένα συγκεκριμένο αλλεργιογόνο.
2.
Αντιμετώπιση Αλλεργιών
Διάφορα
φάρμακα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να εμποδίσουν τη δράση των αλλεργικών
μεσολαβητών ή για να αποτρέψουν την ενεργοποίηση των κυττάρων και τις
διαδικασίες αποκοκκίωσης. Αυτά περιλαμβάνουν αντιισταμινικά, γλυκοκορτικοειδή,
επινεφρίνη, σταθεροποιητές μαστοκυττάρων και αντιλευκοτριενικούς παράγοντες
είναι κοινές θεραπείες αλλεργικών ασθενειών.
Συνήθως χρησιμοποιούνται
επίσης αντιχολινεργικά, αποσυμφορητικά και άλλες ενώσεις που πιστεύεται ότι
επηρεάζουν τη χημειοταξία των ηωσινοφίλων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένας
αλλεργιολόγος μπορεί να συστήσει ανοσοθεραπεία (ενβολές αλλεργίας) για να
βοηθήσει στην απευαισθητοποίηση κάποιου με αλλεργία. Ωστόσο,
τα εμβόλια αλλεργίας είναι χρήσιμα μόνο για αλλεργιογόνα όπως η σκόνη, η
μούχλα, η γύρη, τα ζώα και τα τσιμπήματα εντόμων. Δεν
χρησιμοποιούνται για τροφικές αλλεργίες. Ωστόσο, δεν υπάρχει πραγματική
θεραπεία για τις αλλεργίες, αλλά είναι δυνατό να ανακουφιστούν τα συμπτώματα. Ο
μόνος πραγματικός τρόπος για να τα αντιμετωπίσετε είναι να μειώσετε ή να
εξαλείψετε την έκθεση σε αλλεργιογόνα.
3. Τι να κάνετε εάν έχετε αλλεργία στη γύρη;
Εκτός από τη γνώση των
χρόνων αιώρησης των κόκκων της γύρης, υπάρχουν φυσικά και άλλοι παράγοντες που
παίζουν ρόλο στο ερώτημα πόσο ψηλά είναι πραγματικά με ρύπανση το άμεσο
περιβάλλον με γύρη; Αυτό περιλαμβάνει τον καιρό. Μετά από μια βροχόπτωση
οι πάσχοντες από αλλεργίες μπορούν συνήθως να αναπνεύσουν βαθιά για λίγο. Η
βροχή κάνει έκπλυση της γύρη από την ατμόσφαιρα.
Πώς να αποφύγετε τα συμπτώματα
αλλεργίας
Ενώ δεν μπορείτε να αποφύγετε
εντελώς τη φύση κατά τη διάρκεια της εποχής αλλεργίας, υπάρχουν βήματα που
μπορείτε να ακολουθήσετε για να αποφύγετε τα συμπτώματα αλλεργίας
Ποιες
είναι οι συμβουλές για τον περιορισμό των επιπτώσεων στους πάσχοντες από
αλλεργίες;
Αρχικά, παρακολουθήστε την εξέλιξη των κινδύνων με τους
χάρτες ενημέρωσης Χαρτών Γύρεων (Pollen Calendar) κατά περιοχή που
δημοσιεύονται στους ιστότοπους, όπως αυτός του RNSA για τη Γαλλία. Τέλος,
υπάρχουν συμβουλές κοινής λογικής για τον περιορισμό της έκθεσης. Όπως
να ξεπλένετε τα μαλλιά σας το βράδυ, για να αποφύγετε να εισπνέετε όλη τη νύχτα
τη γύρη που κόλλησαν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Θα
πρέπει επίσης να αερίζετε το σπίτι σας πριν και μετά τη δύση του ηλίου, όταν η
γύρη είναι λιγότερο διασκορπισμένη στον αέρα.
Μπορείτε επίσης να στεγνώσετε
τα ρούχα σας σε εσωτερικούς χώρους και όχι σε εξωτερικούς χώρους, να κλείσετε
τα παράθυρα στο αυτοκίνητο και να αποφύγετε τα αθλήματα έξω σε περίπτωση ακίδας
γύρης.
Τι μπορώ να κάνω για να κάνω περπάτημα, ακόμα και αν έχω τις αλλεργίες;
Κατ' αρχάς, να πάρετε μια ακριβή διάγνωση για το τι προκαλεί τις αλλεργίες σας.
Είναι πολύ πιο εύκολο να αποφύγει μερικά συγκεκριμένα αλλεργιογόνα από το να ανησυχείτε για ό, τι υπάρχει εκεί έξω. Αν τα αλλεργιογόνα βρίσκονται μέσα στο σπίτι σας, να κάνετε καθαρισμό! Αν αλλεργίες σας οφείλονται στην εξωτερική γύρη ή σπόρια, μιλήστε με το γιατρό σας για το αν έχει νόημα για σας να πάρετε αντιισταμινικά πριν από ένα υπαίθριο περίπατο. Επίσης, δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα επίπεδα γύρης και τους κύκλους τους.
Τα
περισσότερα φυτά απελευθερώνουν τη γύρη τους, νωρίς το πρωί, και συχνά είναι
πιο διαδεδομένη στον αέρα γύρω στο μεσημέρι, καθιστώντας το βράδυ την καλύτερη
στιγμή για να περπατήσετε.
Επενδύστε σε ένα φίλτρο ποιότητας HEPA
Τοποθετείστε
ένα φίλτρο αέρα στο υπνοδωμάτιο σας και κρατήστε τα κατοικίδια ζώα
έξω από τον χώρο ύπνου σας για να εξασφαλίσετε ότι το σώμα σας έχει χρόνο για
να ξεκουραστεί και να επαναφορτιστεί κατά τη διάρκεια της νύχτας χωρίς
αλλεργίες.
5.
Κατάρτιση Ημερολογιακών Χαρτών Γύρεων (Pollen Calendar) κατά
περιοχή και η δυνατότητα ανακοίνωσης από τα ΜΜΕ, Δελτίου Κυκλοφορίας Γύρεων, με
απώτερο σκοπό τη μαζική και ατομική προφύλαξη των πασχόντων από γυρεοαλλεργία
1. Κατάρτιση
Ημερολογιακών Χαρτών Γύρεων (Pollen
Calendar)
Οι Γεωπονικές και Δασολογικές σχολές σε συνεργασία με τους
Δήμους να πραγματοποιήσουν χαρτογράφηση της βλάστησης και Κατάρτιση Ημερολογιακών
Χαρτών Γύρεων (Pollen Calendar). Αυτό είναι αναγκαίο λόγω της
αύξησης στις πόλεις των πασχόντων από αλλεργίες. Αυτό είναι πολύ σημαντικό
διότι θα βοηθήσει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
2. Δελτία
Ατμοσφαιρικής Κυκλοφορίας Γύρης & Σπορίων μυκήτων. Το παράδειγμα του Δήμου
Θεσσαλονίκης
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης – Τμήμα Περιβάλλοντος & Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή και η αρμόδια ερευνητική ομάδα του Α.Π.Θ. – Τμήμα Βιολογίας / Τομέας Οικολογίας, συνεργάζονται από τον Ιανουάριο του 2015 σε ένα πρόγραμμα συνεχούς παρακολούθησης της ποιότητας του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος της πόλης μας, ως προς τα φυσικά αεροαλλεργιογόνα που προέρχονται από τη γύρη και τα σπόρια μυκήτων. Στο πλαίσιο του προγράμματος εγκαταστάθηκε και λειτουργεί, στο κτίριο όπου στεγάζεται το Βιολογικό Τμήμα του Α.Π.Θ., ένας αεροβιολογικός σταθμός.
Είναι η πρώτη φορά που ένας Δήμος της χώρας μας εφαρμόζει
αντίστοιχο πρόγραμμα, σε αντίθεση με τις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες
του κόσμου, ακόμη και οικονομικά ασθενέστερες, που διατηρούν δίκτυα
αεροβιολογικών σταθμών και διοχετεύουν τις σχετικές πληροφορίες στο ευρύ κοινό
και στους αρμόδιους φορείς. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του
δελτίο ατμοσφαιρικής
κυκλοφορίας γύρης και σπορίων μυκήτων σε εβδομαδιαία βάση, το
οποίο διαμορφώνεται σύμφωνα με τα δεδομένα του αεροβιολογικού σταθμού. Στόχος
είναι η ενημέρωση κατοίκων και επισκεπτών της πόλης και κατά συνέπεια, η
πρόληψη ή ελάττωση της εμφάνισης αλλεργικών συμπτωμάτων (αλλεργικό βρογχικό
άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα κ.ά.) στα ευαισθητοποιημένα στους
συγκεκριμένους αλλεργιογόνους παράγοντες άτομα.
3. Συγκεντρώσεις
γύρης στην ατμόσφαιρα και covid-19
Τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας στη Γερμανία, στην οποία
συμμετείχαν 248 αεροβιολογικοί σταθμοί καταγραφής ανεμομεταφερόμενης γύρης από
όλο τον πλανήτη (συμπεριλαμβανομένου του αεροβιολογικού σταθμού που βρίσκεται
υπό την εποπτεία του Τμήματος Βιολογίας του Α.Π.Θ.), δείχνουν ότι συνολικές
συγκεντρώσεις γύρης στην ατμόσφαιρα άνω των 200 έως 250 γυρεόκοκκων ανά κυβικό
μέτρο, συνδέονται στατιστικά με εκδήλωση υψηλότερου αριθμού κρουσμάτων
covid-19. Σε αυτή την περίπτωση των υψηλών επιπέδων γύρης, συνιστάται η χρήση
της μάσκας ακόμη και στην ύπαιθρο, χωρίς καθόλου κόσμο.
Σύμφωνα με την καθηγήτρια του Τμήματος Βιολογίας του Α.Π.Θ.
κ. Δέσποινα Βώκου, συνεργάτιδα του Δήμου Θεσσαλονίκης στο “πρόγραμμα συνεχούς
παρακολούθησης της ποιότητας του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος της πόλης μας, ως
προς τα φυσικά αεροαλλεργιογόνα που προέρχονται από τη γύρη και τα σπόρια μυκήτων”: «Φαίνεται ότι η γύρη, σε ό,τι αφορά
τους αναπνευστικούς ιούς, έχει μια αρνητική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό,
που αφορά στη μείωση της δυνατότητας αποτελεσματικής απόκρισης του αμυντικού
του συστήματος. Άρα, όταν έρχεται ο ιός, ίσως προσβάλλει ευκολότερα τον
οργανισμό σε σχέση με τις συνθήκες κατά τις οποίες δεν θα υπήρχε γύρη».
Η κ. Βώκου διευκρινίζει ότι το γεγονός αυτό δεν αφορά μόνο
όσους έχουν αλλεργίες και ούτως ή άλλως γνωρίζουν ότι πρέπει να προστατεύονται:
«Οι άνθρωποι που δεν έχουν αλλεργίες
δεν ξέρουν ότι και οι ίδιοι είναι επιρρεπείς σε αυτό το φαινόμενο. Όλοι
επηρεαζόμαστε σε ένα βαθμό από αυτή την επίδραση της γύρης στην άμυνά μας.
Μάλιστα, η ομάδα της Γερμανίας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν είναι απαραίτητο
η γύρη να είναι αλλεργιογόνος, ώστε να μειώσει την αμυντική αντίδραση του
οργανισμού, καθώς αντίστοιχη επίδραση έχει και η γύρη από φυτά που δεν έχουν
τέτοιες αλλεργιογόνες ιδιότητες».
Γνωρίζοντας πλέον τα παραπάνω, στο εβδομαδιαίο δελτίο
ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας γύρης προστίθεται, από τις 12 Απριλίου 2021, μία
ακόμη πληροφορία: οι ημέρες που η συνολική συγκέντρωση γύρης είναι άνω των 200
γυρεόκοκκων ανά κυβικό μέτρο.
Οι τοπικοί μετεωρολογικοί σταθμοί σε όποιες πόλεις
υπάρχουν, μπορεί να παρέχουν αναφορές γύρης, ιδιαίτερα ορισμένα κανάλια στο δελτίο ενημέρωσης για τον καιρό θα ήταν ενδιαφέρον
και χρήσιμο να αναφέρουν ακόμη και πληροφορίες για
την γύρη, ώστε να
μπορείτε να προετοιμαστείτε πριν φύγετε από το σπίτι.
ΠΗΓΕΣ
All You Need to Know About Allergies
National Association of State Foresters
Achtung Allergiker: Pollenflug im April https://www.mein-schoener-garten.de/social/achtung-allergiker-pollenflug-im-april-52072
Αεροβιολογικές
καταγραφές γύρεων στην περιοχή Θεσσαλονίκης επί Ι5ετία. Σχέσεις με
μετεωρολογικές παραμέτρους και κλινική τους σημασία Δ. ΓκιουΛέκας1, Α.
ΔάμιαΛης1, Δ. Παπακώστα1, X. ΜπαΛαφούτης2, Γ. Χατζηγεωργίου1, Δ. Πατάκας1
1 Πνευμονολογικη Κλινική ΛΠΘ, Νοσοκομείο
"Γ. Παπανικολαου", Εξοχη Θεσσαλονίκης
2 Τμήμα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας
ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΑΣΙΚΗΣ ΒΟΤΑΝΙΚΗΣ – ΓΕΩΒΟΤΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΦΥΤΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΩΝ ΤΥΠΩΝ ΓΥΡΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ Ν. ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΚΑΙ Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
ΒΑΡΣΑΜΗΣ Β.ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΑΣΟΛΟΓΟΣ– ΙΑΤΡΟΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2003
Δελτία Ατμοσφαιρικής Κυκλοφορίας Γύρης & Σπορίων μυκήτων. Το παράδειγμα του Δήμου Θεσσαλονίκης
Ανάλογα Άρθρα
