ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΛΕΩΝ: ΜΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΛΕΩΝ: 

ΜΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Φραντσέσκο Φερίνι,  1 Δεκεμβρίου 2024

    Οι σκληρές επιφάνειες και κυρίως η ασφαλτός  κυριαρχούν στις σύγχρονες πόλεις, προκαλώντας μια σειρά από περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα που απαιτούν επείγουσες λύσεις. Δρόμοι, πάρκινγκ και πλακόστρωτες αυλές συνεισφέρουν στο φαινόμενο των αστικών νησιών θερμότητας, επιδεινώνουν τις πλημμύρες και μειώνουν τη βιοποικιλότητα. Ωστόσο, κινήματα όπως το Depave, που ξεκίνησε στο Πόρτλαντ, αποδεικνύουν ότι η αφαίρεση αυτών των αδιαπέραστων επιφανειών μπορεί να μετατρέψει τους αστικούς χώρους σε πιο δροσερά, πράσινα και ανθεκτικά οικοσυστήματα.

Οι Προκλήσεις της Ασφάλτου

    Παρά το γεγονός ότι το ασφαλτικό υλικό είναι οικονομικό και λειτουργικό, έχει σημαντικά μειονεκτήματα. Οι αδιαπέραστες επιφάνειες εμποδίζουν την φυσική αποστράγγιση των όμβριων υδάτων, αυξάνοντας τον κίνδυνο πλημμύρας κατά τη διάρκεια έντονων βροχοπτώσεων. Επιπλέον, απορροφούν και συγκρατούν τη θερμότητα, συμβάλλοντας στην αύξηση των θερμοκρασιών στα αστικά κέντρα. Σε μερικές πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη, η άσφαλτος καλύπτει έως και το 61% της έκτασης, κάνοντάς πολλές περιοχές ακατοίκητες κατά τη διάρκεια των καυσώνων. Αυτά τα προβλήματα πλήττουν δυσανάλογα τις κοινότητες χαμηλού εισοδήματος, όπου η έλλειψη πράσινων χώρων επιτείνει τις κοινωνικές ανισότητες.

Το Κίνημα Depave: Ένα Θετικό Παράδειγμα

    Το κίνημα Depave, το οποίο ξεκίνησε το 2007, έχει αφαιρέσει την άσφαλτο από δεκάδες δημόσιους χώρους, μετατρέποντάς τους σε πράσινες περιοχές. Σε πόλεις όπως το Σικάγο, όπου οι θερμοκρασίες σε ορισμένες περιοχές ξεπερνούν αυτές των πιο δροσερών περιοχών κατά 8°C, τα έργα απο-ασφάλτωσης  στοχεύουν στη μείωση της θερμότητας, στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και στην πρόληψη των πλημμυρών. Σημαντικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τη δημιουργία κήπων βροχής, δέντρα με πυκνά φυλλώματα που παρέχουν σκιά και εκπαιδευτικές δομές για σχολεία, οι οποίες συνδυάζουν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα με τη συμμετοχή της κοινότητας.

Τα Οφέλη της Απο-ασφάλτωσης 

Η αντικατάσταση της ασφάλτου με πράσινους χώρους προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα: 

• Μείωση της αστικής θερμότητας: Το έδαφος και τα φυτά απορροφούν λιγότερη θερμότητα από την άσφαλτο, βοηθώντας στη μείωση των θερμοκρασιών.

• Βελτιωμένη διαχείριση των υδάτων: Πράσινες υποδομές όπως βιορυθμίσεις και διάτρητες επιφάνειες μειώνουν τον κίνδυνο πλημμυρών.

• Αύξηση της βιοποικιλότητας: Η εισαγωγή ντόπιων φυτών και κήπων για επικονιαστές στηρίζει την τοπική πανίδα.

• Βελτίωση της ποιότητας του αέρα: Η άσφαλτος εκλύει επιβλαβείς ουσίες, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια ακραίας ζέστης, τις οποίες οι πράσινοι χώροι βοηθούν να μειωθούν.

• Κοινωνική και ψυχολογική ευημερία: Οι πράσινοι χώροι μειώνουν το άγχος, βελτιώνουν την ψυχική υγεία και ενισχύουν την κοινωνική αλληλεπίδραση.

Εκπαίδευση μέσω Πράσινων Χώρων

        Τα σχολεία αποτελούν μια κρίσιμη ευκαιρία για την αστική μεταμόρφωση. Έργα όπως το Space to Grow στο Σικάγο έχουν αποδείξει ότι η μετατροπή των σχολικών αυλών σε πράσινους χώρους μπορεί να μειώσει τις θερμοκρασίες του εδάφους μέχρι και 30°C και να συλλέξει εκατομμύρια λίτρα βρόχινου νερού. Αυτές οι πρωτοβουλίες εκπαιδεύουν τις νέες γενιές για τη σημασία της βιωσιμότητας και παρέχουν ασφαλείς χώρους για παιχνίδι και μάθηση στην ύπαιθρο.

        Η   δεν είναι μόνο ένα περιβαλλοντικό ζήτημα, αλλά και ένα βήμα προς μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη. Στοχευμένες παρεμβάσεις μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής σε υποβαθμισμένες γειτονιές, μειώνοντας τις ανισότητες και καθιστώντας τις πόλεις πιο βιώσιμες για όλους. Ωστόσο, για να επεκταθούν αυτά τα έργα, είναι απαραίτητο να ξεπεραστούν εμπόδια όπως η έλλειψη χρηματοδότησης, οι παρωχημένοι πολεοδομικοί κανονισμοί και η κακή συνεργασία μεταξύ των τομέων.

    Η επένδυση στην απο-ασφάλτωση και το αστικό πράσινο είναι μια αποτελεσματική στρατηγική για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή. Ο επανασχεδιασμός των πόλεων με την εγκατάλειψη της κυριαρχίας της ασφάλτου σημαίνει μια εικόνα ενός μέλλοντος όπου η φύση και η αστικοποίηση συμβιώνουν σε αρμονία. Όπως λένε οι ακτιβιστές του κινήματος Depave: "Ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας με το τσιμέντο και να ξαναανακαλύψουμε το μεταμορφωτικό δυναμικό της φύσης στις πόλεις."

sites  : https://www.depave.org

           https://www.climatesolutions.org/depave

Τα δεντρα κάνουν ζημιά στις Πόλεις??

Τα δεντρα κάνουν ζημιά στις Πόλεις??  

σκιτσο του Α. Πεφάνη

 Τα δέντρα στην πόλη συχνά επικρίνονται άδικα. Εδώ θα παραθέσουμε  μερικές ψευδείς πεποιθήσεις που πρέπει να διαλυθούν προκειμένου να ενισχυθεί ο ουσιαστικός ρόλος τους.

Μύθος 1: «Τα δέντρα γεμίζουν τους δρόμους σκουπίδια»

Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα δέντρα αποτελούν πηγή βρωμιάς λόγω των πεσμένων φύλλων και ανθέων. Στην πραγματικότητα, αυτά εμπλουτίζουν το έδαφος και αυξάνουν τη βιοποικιλότητα. Ο αστικός καθαρισμός μπορεί εύκολα να χειριστεί τη συγκομιδή φύλλων και φρούτων χωρίς να θυσιάστούν τα ίδια τα  δέντρα, τα οποία επίσης δεσμέουν αποτελεσματικότερα και περισσότερο από καθετι άλλο τα αιωρούμενα σωματίδια που μειώνει στις πολεις μας το προσδοκιμο της ζωής των ανθρώπων κατα 3 χρόνια. Στην Αθήνα είμαστε εκτός ορίων πανω από 250 ημέρες το χρόνο!!! 

Μύθος 2: «Τα δέντρα είναι επικίνδυνα»

Τα δέντρα μπορούν να αποτελέσουν κίνδυνο εάν δεν φροντίζονται σωστά, αλλά με σωστή διαχείριση, όπως κλάδεμα και επιθεωρήσεις, οι κίνδυνοι ελαχιστοποιούνται. Σήμερα  που διαθέτουμε προηγμένα εργαλεία, αυτά  μάς επιτρέπουν να αξιολογούμε τη σταθερότητα των δέντρων και να παρεμβαίνουμε άμεσα.

Μύθος 3: «Τα δέντρα προσελκύουν ανεπιθύμητα ζώα»

Τα δέντρα πιστεύεται ότι προσελκύουν αρουραίους και ενοχλητικά έντομα, αλλά η παρουσία τους ειδικά των πρώτων  σχετίζεται περισσότερο με τη διαχείριση αποβλήτων μας παρα με τα φυτά.  Τα δέντρα, από την άλλη πλευρά, ευνοούν, προσελκύουν και αποτελούν ενδιαίτήματα για χρήσιμα είδη όπως τα πουλιά και τα έντομα επικονίασης, τα οποία είναι απαραίτητα για το αστικό οικοσύστημα και την αναπτυξη της βιοποικιλότητας.

Μύθος 4: «Τα δέντρα είναι μια ακριβή πολυτέλεια»

Η διαχείριση του αστικού πρασίνου έχει κόστος, αλλά τα οφέλη υπερτερούν των εξόδων. Τα δέντρα μειώνουν τη ρύπανση, τη ζέστη του καλοκαιριού, μειώνουν σημαντικά το κόστος υγείας των πολιτών  ενώ αυξάνουν την αξία των ακινήτων, φέρνοντας θετική οικονομική απόδοση.

Μύθος 5: «Τα δέντρα δεν χρησιμεύουν στις πόλεις»

Τα δέντρα φιλτράρουν τον αέρα, παράγουν οξυγόνο, μειώνουν το στρες, αναβαθμίζουν αισθητικά, βιοκλιματικά περιοχές  και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής. Απορροφούν CO₂ και βοηθούν στη διαχείριση των ομβρίων υδάτων, καθιστώντας τις πόλεις πιο βιώσιμες και ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή.

        Τα δέντρα δεν αποτελούν πρόβλημα, αλλά βασικό πόρο για υγιείς και βιώσιμες πόλεις. Η επένδυση στο αστικό πράσινο σημαίνει τη διασφάλιση ενός καλύτερου και πιο βιώσιμου μέλλοντος για όλους