Bακτήριο είναι το αίτιο της ασθένειας καρκίνωσης που προκαλεί καρκινώματα (όγκους) σε νεαρούς βλαστούς και κλάδους ελιάς. Σύμφωνα με τους γεωπόνους του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Βόλου, οι προσβολές ευνοούνται από βροχερό καιρό και κυρίως μέσω πρόσφατων πληγών από παγετούς, το κλάδεμα, κλπ.
Οι ειδικοί συστήνουν στους ελαιοπαραγωγούς τις παρακάτω ενέργειες:
1) Αφαίρεση και καύση των προσβεβλημένων τμημάτων των δέντρων.
2) Αποφυγή κλαδέματος με βροχερό και υγρό καιρό.
3) Ψεκασμός των δένδρων μετά από το κλάδευμα καθώς και μετά από χαλάζι ή παγετό με βορδιγάλιο πολτό ή άλλα χαλκούχα σκευάσματα.
4) Τα εργαλεία για το κλάδευμα να απολυμαίνονται με εμβάπτιση σε κατάλληλο απολυμαντικό.
5) Σε περίπτωση εγκαταστάσεως νέου ελαιώνα πρέπει να φυτεύονται δενδρύλλια εντελώς υγιή που να προέρχονται από ελεγχόμενα φυτώρια
1) Αφαίρεση και καύση των προσβεβλημένων τμημάτων των δέντρων.
2) Αποφυγή κλαδέματος με βροχερό και υγρό καιρό.
3) Ψεκασμός των δένδρων μετά από το κλάδευμα καθώς και μετά από χαλάζι ή παγετό με βορδιγάλιο πολτό ή άλλα χαλκούχα σκευάσματα.
4) Τα εργαλεία για το κλάδευμα να απολυμαίνονται με εμβάπτιση σε κατάλληλο απολυμαντικό.
5) Σε περίπτωση εγκαταστάσεως νέου ελαιώνα πρέπει να φυτεύονται δενδρύλλια εντελώς υγιή που να προέρχονται από ελεγχόμενα φυτώρια
Βερτισιλλίωση
Αποτελεί τη σοβαρότερη ασθένεια της ελιάς, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει εγκατασταθεί σε σημαντικό αριθμό ελαιώνων και σε διάφορες περιοχές. Πρόκειται για φυτοπαθογόνο μύκητα εδάφους, με πολύ μεγάλο κύκλο ξενιστών, ο οποίος μολύνει τα δένδρα από τις λεπτές ρίζες και προκαλεί απόφραξη των αγγείων του ξύλου. Η ασθένεια ξεκινά με το μεταχρωματισμό των φύλλων και γίνεται τελικώς φανερή είτε με τη μορφή μεμονωμένων ξερών κλάδων στα μεγαλύτερης ηλικίας δένδρα (ημιπληγία), είτε με την πλήρη ξήρανση των νεαρών δένδρων (αποπληξία). Η ασθένεια μεταδίδεται κυρίως από τα μολυσμένα φύλλα της ελιάς ή άλλων ευπαθών ξενιστών και είναι σοβαρότερη όταν ο ελαιώνας συγκαλλιεργείται με άλλα ευπαθή στο μύκητα φυτά, όπως βαμβάκι, τομάτες, πατάτες κ.ά. ή γειτονεύει με ευπαθείς καλλιέργειες.
Επειδή δεν υπάρχουν χημικά μέσα για τη θεραπεία της ασθένειας, συνιστάται η αυστηρή τήρηση των παρακάτω καλλιεργητικών μέτρων για τον περιορισμό διάδοσης της ασθένειας: 1) κοπή και καύση των προσβεβλημένων κλάδων με τα πρώτα συμπτώματα εκδήλωσης της ασθένειας. Τα μολυσμένα δένδρα συχνά αναβλαστάνουν από τη βάση και δίνουν νέα κλαδιά χωρίς συμπτώματα, ενώ είναι συχνό το φαινόμενο της ανάρρωσης,
2) αποφυγή των οργωμάτων,
3) άρδευση με σταγόνες και αποφυγή της κατάκλυσης και των αυλακιών,
4) καταστροφή των ζιζανίων,
5) χρησιμοποίηση υγιών δενδρυλλίων για την εγκατάσταση ενός ελαιώνα,
6) αποφυγή φυτέματος εκεί όπου προηγήθηκε καλλιέργεια ευπαθών στην ασθένεια φυτών (πατάτα, τομάτα, βαμβάκι κ.ά.),
7) αποφυγή συγκαλλιέργειας ή γειτνίασης με ευπαθή στην ασθένεια φυτά,
8) εφαρμογή ηλιοαπολύμανσης σε εγκαταστημένους ελαιώνες.
Βερτιτσίλιο
ΑπάντησηΔιαγραφήΠροκαλών οργανισμός: Verticillium dahliae
Ο μύκητας σχηματίζει μικροσκοπικά μαύρα μικροσκληρώται πο αντέχουν σε αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες και επιβιώνουν για πάνω από 12-14 χρόνια.
Φάσμα προσβαλλομένων: Το Verticillium dahliae προσβάλλει ευρύ φάσμα μονοετών και πολυετών φυτών (εκτός των εσπεριδοειδών και των σαρκωδών καρπών). Το φάσμα περιλαμβάνει το αβοκάντο, ελαιόδεντρο, η φυστικιά, η δαμασκηνιά, τα φυτώρια βελανιδιάς, τα καλλωπιστικά φυτά (Acer, Catalpa και Koelreuteria), η κερασιά και άλλα πυρηνόκαρπα.
Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Η Verticillium dahliae είναι διαδεδομένη σ’ όλο τον κόσμο. Η σπουδαιότητά της έγκειται στο ότι τα φύλλα και τα κλαδιά μαραίνονται με αργό ρυθμό και στο τέλος ξεραίνονται. Επιπλέον τα δέντρα καταστρέφονται πλήρως ύστερα από επαναλαμβανόμενες επιθέσεις για αρκετά χρόνια.
Συμπτώματα και παραλλαγές της ασθένειας:
Η εξέλιξη των συμπτωμάτων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το βοτανικό είδος του προσβληθέντος ξενιστή. Τα συμπτώματα iστα προσβεβλημένα κλαδιά της ελιάς εμφανίζονται πρώτα στα φύλλα που χάνουν το ασημοπράσινο γυαλιστερό τους χρώμα και μετατρέπονται σε θαμπά γκρί κι έπειτα σε καφ. Ο ρυθμός της εμφάνισης συμπτωμάτων στα ξυλώδη φυτά ποικίλει, από αργή πρόοδο μέχρι αιφνίδια καπτάπτωση. Επιπλέων, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν σε μεμονωμένα κλαδιά, σ’ ένα τμήμα της στεφάνης του δέντρου ή σε ολόκληρο το δέντρο. Σε κάποιες περιπτώσεις, η ασθένεια προχωρεί αργά σε μια περίοδο μηνών ή χρόνων, με αποτέλεσμα τη σταδιακή φυλλόρροια και τη νέκρωση των κλαδιών. Τα προσβεβλημένα δέντρα μαραίνονται και νεκρώνονται.
Ένα άλλο σύμπτωμα είναι ο αποχρωματισμός των νεύρων, ή η προσβολή των ιστών του δέντρου που μεταφέρουν τα υγρά του. Το σύμπτωμα θα το εντοπίσουμε απομακρύνοντας προσεκτικά το φλοιό από ένα πρόσφατα μαραμένο κλαδί. Η προσβολή μπορεί να γίενι κατευθείαν στο φλοιό του ξυλώδους μέρους ή να εμφανιστεί βαθύτερα, στους ιστούς μεταφοράς υγρών. Μπορεί να καταστεί απαραίτητο να κόψουμε τα εξωτερικά στρώματα αυτών των ιστών για να εντοπίσουμε έναν ενδεχομένως βαθύτερα εγκατεστημένο αποχρωματισμό. Ο αποχρωματισμός των ιστών είναι σε πράσινο της ελιάς, σκούρο πράσινο, έως ανοιχτό και σκούρο καστανό.
Τα συμπτώματα του Verticillium dahliae εξελίσσονται μέσα στην αναπτυξιακή περίοδο αλλά είναι συνηθέστερα στα τέλη της άνοιξης ή το καλοκαίρι.
Κύκλος ασθένειας: Η μόλυνση από Verticillium μέσω πολλαπλασιαστικού υλικολύ (μικροσκληρώτια) μπορεί να εισέλθει μες από ανέπαφες ρίζες ή ριζίδια στα πλάγια της πλευρικής ρίζας, ή από τραύματα που δημιουργούν είτε οι νηματοειδείς, είτε οι καλλιεργητικές πρακτικές. Ο μύκητας προχωρεί μες από τα κύτταρα στην επιδερμίδα, στους ιστούς και την εσωτερική στιβάδα, και φτάνει στον ξυλώδη ιστό χωρίς φανερή ζημιά στις ρίζες. Τα κονίδια που παράγονται σχηματίζουν αποικίες. Μόνο στο τελευταίο στάιδο της ασθένειας, όταν οι ιστοί είναι πλέον ετοιμοθάνατοι, εμφανίζεται η ουσιώδης ανάπτυξη του μήκητα προς τα έξω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑφού βρεθεί στο αγγειακό σύστημα, ο μύκητας μπλοκάρει τους ιστούς που μεταφέρουν τα υγρά και έτσι παρεμποδίζει την πρόσβαση του νερού στα διάφορα τμήματα του φυτού, με αποτέλεσμα το μαρασμό. Αν το δέντρο είναι ζωηρό, μπορεί να αντέξει και να περιορίσει το μύκητα σε συγκεκριμένα τμήματα του αγγειακού συστήματος, και να παραγάγει νέα αγγεία για την κίνηση του νερού. Η επαναλαμβανόμενη επίθεση της ασθένειας όμως, θα οδηγήσει τελικά στη νέκρωση του δέντρου.
Η εξέλιξη της ασθένειας επηρεάζεται πολύ από τη θερμοκρασία του εδάφους και του αέρα. Το πότισμα ή το βρόχινο νερό επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα του δέντρου να ανταπεξέλθει στην ασθένεια λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας του εδάφους στις θερμές περιόδους.
Αντιμετώπιση:
Ο καλύτερος τρόπος αποφυγής της προσβολής από την ασθένεια αυτή είναι η πρόληψη και η εξυγίανση. Τα ευάλωτα δέντρα δεν πρέπει να φυτεύονται σε περιοχές όπου η ασθένεια εμφανίστηκε κάποτε. Πρέπει να απομακρύνονται από το δέντρο τα μαραμένα κλαδιά. Αν το κλάδεμα δεν εξουδετερώσει το μύκητα, θα βοηθήσει ωστόσο στη ζωηρότητα του δέντρου και θα επιταχύνει την εμφάνιση του μύκητα, ώστε να παρασχεθεί θεραπεία.
Μεταξύ των προτεινόμενων καλλιεργητικών μέτρων για την προστασία από την ασθένεια είναι τα χημικά μέτρα εναντίον νηματοειδών και ζιζανίων, η απομάκρυνση των νοσούντων δέντρων, και η προσεχτική χρήση λιπασμάτων αζώτου
Μπορεί να προσβάλλει και την αμυγδαλια? Ευχαριστώ
ΑπάντησηΔιαγραφήΟχι ο ίδιος μύκητας
ΑπάντησηΔιαγραφή