ΤΑ ΦΘΗΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ ΑΚΡΙΒΑ

                                       Του δρος ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Φ. ΚΟΝΤΟΔΗΜΑ

Η αθρόα εισαγωγή φοινικοειδών για καλλωπιστική χρήση στις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου την τελευταία δεκαετία έχει ήδη οδηγήσει σε σοβαρή οικονομική ζημιά χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Κύπρος.

Ηδη από την προηγούμενη δεκαετία ο κόκκινος ρυγχωτός  κάνθαρος (Rhynchophorus ferrugineus Coleoptera, Curculionidae) εμφανίστηκε σε χώρες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Ιορδανία, όπου η καλλιέργεια της χουρμαδιάς (Phoenix dactylifera) είναι μεγάλης οικονομικής σημασίας. Μόνο το Ισραήλ, δαπανώντας πάνω από 6.000.000 ευρώ και χρηματοδοτώντας επίσης τις χώρες με τις οποίες συνορεύει, κατόρθωσε να ελέγξει το πρόβλημα τηρώντας αυστηρά τους κανόνες του φυτοϋγειονομικού ελέγχου (= απαγόρευση εισαγωγής ή μετακίνησης φοινικοειδών από περιοχές που έχουν προσβολή, καταστροφή προσβεβλημένων φυτών, ανάρτηση δικτύου παγίδων).

Στη συνέχεια, όμως, το Rhynchophorus ferrugineus εξαπλώθηκε στις χώρες της Βόρειας Μεσογείου, λόγω των εισαγωγών φοινικοειδών, προσβάλλοντας κατά κανόνα τον καλλωπιστικό κανάριο φοίνικα (Phoenix canariensis).

Εκτός όμως από τον κόκκινο ρυγχωτό, έκαναν την εμφάνισή τους στην Ευρώπη κι άλλοι σοβαροί εχθροί των φοινικοειδών:

• Η πεταλούδα Paysandisia archon (Lepidoptera: Castniidae), που είναι έντομο της Νεαρκτικής Ζώνης (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη, Ουρουγουάη) και έχει ήδη εντοπιστεί σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Αγγλία.

Pseudophilus testaceus

• Το κολεόπτερο Pseudophilus testaceus (Coleoptera: Cerambycidae), το οποίο κατάγεται από την Ασία. Ενα άτομο ανευρέθη το 2006 στη χώρα μας, ευτυχώς χωρίς να παρατηρηθούν άλλες προσβολές.

• Το κολεόπτερο Diocalandra frumenti (Coleoptera: Curculionidae), έντομο με καταγωγή από τη Νοτιοανατολική Ασία και την Ωκεανία, έχει ήδη εντοπιστεί σε Αφρική, και Ν. Αμερική και ανευρέθη και στην Ισπανία.

Εκτός αυτών, σοβαρές απειλές αποτελούν και τα έντομα Rhynchophorus palmarum (Coleoptera, Curculionidae - ιθαγενές της Kεντρικής και Nότιας Αμερικής) και Oryctes spp. (Coleoptera, Scarabeidae - ιθαγενές της Ασίας).

Στη χώρα μας ήδη το Rhynchophorus ferrugineus έχει προκαλέσει ζημιές πάνω 500.000 ευρώ, ενώ πληθαίνουν οι προσβολές τόσο από τον κόκκινο ρυγχωτό κάνθαρο όσο και από το Paysandisia archon. Προς το παρόν, οι προσβολές είναι μόνο σε καλλωπιστικά φοινικοειδή και δεν έχουν επεκταθεί στις φυσικές συστάδες του ενδημικού είδους Phoenix theophrasti

Ως εκ τούτων, καθίσταται άμεση η ανάγκη:

• Nα εφαρμοστούν αμέσως οι περιορισμοί στις εισαγωγές φοινικοειδών, όπως αυτοί περιγράφονται στην πρόσφατη (26/4/2007) εγκύκλιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (κάτι που έπρεπε να γίνει από το 2005). • Tα αρμόδια υπουργεία να χρηματοδοτήσουν πρόγραμμα εκρίζωσης των εντόμων που απειλούν τα φοινικοειδή, στηρίζοντας τις προσπάθειες των επιστημόνων των περιφερειακών κέντρων φυτοπροστασίας, των δήμων, των νομαρχιών και των ερευνητικών ιδρυμάτων (κάτι που επίσης έπρεπε να γίνει από το 2005 και θα στοίχιζε τότε πολύ λιγότερο). Η μη λήψη άμεσων μέτρων θα μεγιστοποιήσει την οικονομική ζημιά, ενώ απειλεί και τη βιοποικιλότητα της πατρίδας μας (Phoenix theophrasti) ή με άλλα λόγια το κύρος της ως πολιτισμένης χώρας. 

Ο δρ Δημήτριος Χ. Κοντοδήμας είναι εντομολόγος στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και γραμματέας της Ελληνικής Εντομολογικής Εταιρείας.

Πηγή: www.biogaia.org.gr/RPWsite/files/oiko-products.pdf

www.bioprasino.gr