42.000 γήπεδα ποδοσφαίρου με τεχνητό χλοοτάπητα αναζητούν εναλλακτική λύση στο καουτσούκ μετά την απαγόρευση της ΕΕ

42.000 γήπεδα ποδοσφαίρου

 με τεχνητό χλοοτάπητα αναζητούν εναλλακτική λύση

στο καουτσούκ μετά την απαγόρευση της ΕΕ

 

       Υπάρχουν περισσότερα από 42.000 γήπεδα τεχνητού χλοοτάπητα στην Ευρώπη, μια αγορά που συνεχίζει να αυξάνεται.Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα: ο σχεδιασμός των περισσότερων από αυτά τα γήπεδαπροκαλεί μόλυνση από μικροπλαστικό και μπορεί να βλάψει την ανθρώπινη  υγεία.

        Τώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαγόρευσε τους κόκκους καουτσούκ που χρησιμοποιούνται ως υλικό πλήρωσης.

Ιανουάριος 2023.

        Ο Λούκας Πέρεζ, επιθετικός της Κάντιθ, ποδοσφαιρικής ομάδας που αγωνίζεται

στην πρώτη κατηγορία της Ισπανίας, αποχωρεί από τον σύλλογο. Παραιτείται από τον μισθό του ύψους ενός εκατομμυρίου δολαρίων και επιστρέφει στην πατρίδα του.

Ετοιμάζει τις βαλίτσες του για να επιστρέψει στην ομάδα της πατρίδας του -την Κορούνια - μια Deportivo σε χαμηλές u;eseiw  που επιβιώνει στην τρίτη κατηγορία.

Ο Λούκας επιστρέφει στη λάσπη.

        Στο ποδόσφαιρο, και σε πολλά άλλα αθλήματα, συνήθως γίνεται αναφορά στη γη

για να μιλήσουμε για αυτό το άθλημα μακριά από τον κόσμο των μεγάλων αστέρων, αυτό το ποδόσφαιρο χωρίς βιντεοδιαιτησία ή "μεγάλα δεδομένα", το ποδόσφαιρο των δρόμων της ζωής.

Η λάσπη.

Ωστόσο, η νοσταλγία συχνά επισκιάζει την πραγματικότητα.

         Το χωμάτινο ποδόσφαιρο έχει εξαφανιστεί από πολλά μέρη του κόσμου και έχει

αντικατασταθεί από το ποδόσφαιρο με τεχνητό χλοοτάπητα. Τα γήπεδα στα οποία παίζουν οι περισσότερες ομάδες, ανεξάρτητα από την κατηγορία τους, είναι κατασκευασμένα από πλαστικό.

        Μόνο στην Ευρώπη, η UEFA εκτιμά ότι υπάρχουν περισσότερα από 42.000 γήπεδα με τεχνητό χλοοτάπητα.

            Η αγορά τεχνητού χλοοτάπητα αναπτύσσεται σταθερά τα τελευταία χρόνια και

μια έκθεση της Data Bridge Market Research εκτιμά ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται με ρυθμό κοντά στο 20% μέχρι τουλάχιστον το 2028, φτάνοντας σε κύκλο εργασιών άνω των 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

 

Υπάρχει όμως ένα μεγάλο πρόβλημα.

        Όπως έχουν σχεδιαστεί, οι περισσότερες από αυτές τις επιφάνειες ρυπαίνουν

και βλάπτουν την υγεία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόλις πρότεινε, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης δέσμης μέτρων, την κατάργηση της χρήσης ορισμένων ρυπογόνων υλικών (όπως το καουτσούκ) στα γήπεδα ποδοσφαίρου και σε άλλες αθλητικές επιφάνειες με

τεχνητό χλοοτάπητα. Τα γήπεδα αυτά δεν απαγορεύονται καθαυτά, αλλά ο τρόπος σχεδιασμού και κατασκευής τους θα πρέπει να αλλάξει τα επόμενα χρόνια.

 

    Ο κανονισμός επηρεάζει ιδιαίτερα το ποδόσφαιρο, αν και ο τεχνητός χλοοτάπητας χρησιμοποιείται και σε άλλα αθλήματα, όπως το ράγκμπι, το χόκεϊ και το τένις.

Η περίπτωση του padel είναι ιδιαίτερη, καθώς τα γήπεδα με τεχνητό χλοοτάπητα που χρησιμοποιούνται σε αυτό το άθλημα δεν χρησιμοποιούν καουτσούκ ή άλλα ρυπογόνα υλικά για την απορρόφηση των χτυπημάτων (χρησιμοποιούν κυρίως άμμο), οπότε ο ευρωπαϊκός κανονισμός δεν τα επηρεάζει.

 

*Το πρόβλημα έγκειται στο καουτσούκ*

 

        Καθημερινά, εκατομμύρια άνθρωποι παίζουν σε γήπεδα με τεχνητό χλοοτάπητα

που χρησιμοποιούν κόκκους καουτσούκ ως υλικό πλήρωσης. Αυτό το μαλακό υλικό πλήρωσης καθιστά τα γήπεδα πιο ανθεκτικά και ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες, καθώς και συμβάλλει στην απορρόφηση των κραδασμών και την πρόσφυση, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA).Και οι κόκκοι κατασκευάζονται ως επί το πλείστον από πεταμένα ελαστικά, τεμαχισμένα σε μικρότερα κομμάτια.

 

        Αυτό το κοκκώδες υλικό περιέχει συχνά χημικές ουσίες που είναι δυνητικά επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία, όπως πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες ή μέταλλα.

        Επιπλέον, οι κόκκοι συμβάλλουν επίσης στη ρύπανση από μικροπλαστικά, καθώς μπορούν να εξαπλωθούν στο περιβάλλον από τα γήπεδα μέσω του νερού της

βροχής ή των αθλητικών παπουτσιών και των ρούχων, αναφέρει ο ECHA. Ο οργανισμός εκτιμά ότι κάθε χρόνο, μόνο στην Ευρώπη, περίπου 16.000 τόνοι μικροπλαστικών που παράγονται από αυτές τις επιφάνειες από καουτσούκ καταλήγουν στο περιβάλλον.

 

        Στην πραγματικότητα, το κοκκώδες υλικό πλήρωσης από καουτσούκ είναι *η μεγαλύτερη πηγή εκπομπών μικροπλαστικών* (εντός εκείνων που προστίθενται σκόπιμα στα προϊόντα, όπως συμβαίνει και με τα καλλυντικά με πλαστικές μικροσφαιρίδια).

        Αυτή είναι η άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έχει απαγορεύσει τη

χρήση τους στην τελευταία δέσμη κανόνων της για τη μείωση της μικροπλαστικής ρύπανσης. Ωστόσο, προκειμένου να δοθεί χρόνος στους ιδιοκτήτες να αναζητήσουν

εναλλακτικές λύσεις, η απαγόρευση θα εφαρμοστεί σε οκτώ χρόνια.

 

"Μέχρι το 2015, όταν άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες μελέτες σχετικά με την τοξικότητα αυτού του τύπου υλικού, το μερίδιο αγοράς του υλικού πλήρωσης από ελαστικό από τεμαχισμένα ελαστικά ξεπερνούσε το 90%", εξηγεί ο Salvador Navarro, επικεφαλής του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFET4C, το οποίοσυντονίζεται από την εταιρεία Green World Compounding (GWC), με έδρα την πόλη Alhama της Μούρθια, και έχει ως στόχο την ανάπτυξη μιας κυκλικής και ασφαλούς λύσης για γήπεδα συνθετικού χλοοτάπητα.

 

"Ο ευρωπαϊκός κανονισμός αναφέρεται μόνο στα μικροπλαστικά, σωματίδια κάτω

των 5 χιλιοστών. Με άλλα λόγια, αφήνει λίγο ανοιχτή την πόρτα για τη χρήση αυτού του είδους υλικού πλήρωσης, αρκεί να μην είναι μικροπλαστικό και να μην διασπάται σε μικροπλαστικό", προσθέτει ο Navarro.

"Επιπλέον, υπάρχει και μια άλλη μεταβλητή: επιτρέπεται η χρήση σωματιδιακής ύλης εφόσον μπορεί να αποδειχθεί ότι η ποσότητα υλικού που διαρρέει στο περιβάλλον είναι το πολύ 7 γραμμάρια ανά τετραγωνικό μέτρο.Αυτό ανοίγει την πόρτα για τη χρήση συστημάτων περιορισμού στις αθλητικές εγκαταστάσεις που διατηρούν το πληρωτικό υλικό στο σύστημα".

 

Ποιες είναι οι εναλλακτικές λύσεις από τη χρήση καουτσούκ σε τεχνητό

χλοοτάπητα;

 

        Οι μηχανικές ιδιότητες του καουτσούκ, το χαμηλό του κόστος και το γεγονόςότι χρησιμεύει ως δεύτερη ζωή για τα μεταχειρισμένα ελαστικά το έχουν καταστήσει μια ευρέως χρησιμοποιούμενη λύση τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, η ανάγκη να μειωθεί η ρύπανση από μικροπλαστικά και, ταυτόχρονα, να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα υγείας που μπορούν να προκαλέσουν οι ουσίες που προέρχονται από το καουτσούκ έχει πολλαπλασιάσει τις προσπάθειες για την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων.

 

"Στο έργο LIFE4 TC, προτείνουμε ένα σύστημα που αποτελείται από έναν χλοοτάπητα που έχει αναπτυχθεί για να χρησιμοποιεί σωματίδια μεγαλύτερα από 5 χιλιοστά, ένα σύστημα αποστράγγισης που εμποδίζει τη διαφυγή των σωματιδίων στο περιβάλλον και ένα υλικό πλήρωσης με βάση το ecolastene, ένα υλικό που έχουμε αναπτύξει στο GWC", λέει ο Navarro.

"Είναι κατασκευασμένο από ανακυκλωμένο πλαστικό γεωργικής προέλευσης με μέγεθος σωματιδίων μεγαλύτερο από πέντε χιλιοστά και δεν υποβαθμίζεται με τη χρήση ή την υπεριώδη ακτινοβολία.

        Επιπλέον, προσθέτει, διευκολύνει την ανακύκλωση του τεχνητού χλοοτάπητα στο τέλος της ωφέλιμης ζωής του και συνεπάγεται τη χρήση κατά τέσσερις φορές λιγότερων υλικών από ό,τι στην περίπτωση του καουτσούκ.

 

        Ενώ το ecolastene είναι η συνθετική εναλλακτική λύση, έχουν εμφανιστεί και άλλες λύσεις βιολογικής προέλευσης. Για παράδειγμα, η ισπανική ομάδα ποδοσφαίρου της πρώτης κατηγορίας Betis χρησιμοποιεί φελλό ως υλικό πλήρωσης σε όλες τις τεχνητές εγκαταστάσεις χλοοτάπητα στην αθλητούπολή της.

        Στην περίπτωση αυτή, το κύριο μειονέκτημα σε σύγκριση με το καουτσούκ είναι ότι τα γήπεδα χρειάζονται περισσότερη συντήρηση και η διάρκεια ζωής του. φελλού είναι μικρότερη.

 

"Το νερό είναι το μεγάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα", καταλήγει ο Salvador Navarro.

"Αν δεν υπάρχει τεχνητός χλοοτάπητας, δεν μπορεί να υπάρξει αθλητισμός με γρασίδι, η ποσότητα νερού που θα χρειαζόταν για την άρδευση όλων αυτών των γηπέδων θα το καθιστούσε μη βιώσιμο.

Έτσι, η λύση του τεχνητού χλοοτάπητα εξακολουθεί να φαίνεται να είναι η καλύτερη εναλλακτική λύση για ένα ποδόσφαιρο που δεν θέλει να επιστρέψει στη λάσπη των απαρχών του.

Αλλά χωρίς μικροπλαστικά.

Mετάφραση : Μιχάλης Αναστασιάδης 

πηγή: https://www.bbva.com/es/sostenibilidad/la-ue-prohibe-el-caucho-en-los-campos-de-cesped-artificial-de-futbol-y-padel-motivos-y-alternativas/?fbclid=IwAR2Ih_RJI54VAXKQcd2KnYhAiumsBV1MT4QZCStMfm212-MxQyUBIk7KBeM

 

  

 Ο μύθος του Φοίνικα και η αναγέννηση μέσα από τις φλόγες

        Η σχέση της φωτιάς με τα μεσογειακά οικοσυστήματα. Θα δούμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι έβλεπαν τη φύση να επανέρχεται μετά από τη φωτιά και την θεώρησαν ως ένα από τα 3 βασικά στοιχεία του σύμπαντος (τα άλλα το νερό και ο αέρας). Έτσι μάλλον εμπνεύσθηκαν το μύθο του αναγεννημένου Φοίνικα μέσα από τις φλόγες. Πιστέψτε με δεν πρόκειται για μύθο, αλλά είναι μια πραγματικότητα, απλά δεν αφορά πουλί, αλλά φυτά. Θα σας εξηγήσω με όσο πιο απλά λόγια γίνεται, πως μέσα από τις στάχτες του καμένου δάσους αναγεννιέται ένα νέο υγιέστερο και δυνατότερο δάσος.

        Θα αναφερθούμε στο θαυμαστό τρόπο που επιβιώνουν οι θάμνοι στις φωτιές και αύριο θα μιλήσουμε για το πώς τα καταφέρνουν τα πεύκα. Ας δούμε λοιπόν πως!

    Τα μεσογειακά φυτά πρώτα από όλα έπρεπε να εξασφαλίσουν την επιβίωσή τους, από την ίδια τη φωτιά, προκειμένου να επιτύχουν τη συνέχειά τους. Για να το πετύχει αυτό η μεσογειακή βλάστηση ανέπτυξε ειδικούς μηχανισμούς επιβίωσης από τις φλόγες των δασικών πυρκαγιών. Οι πρώτοι μελετητές αυτής της συμπεριφοράς βλέποντας ότι αυτό που έπονταν ήταν καλύτερο από το προηγούμενο, έφθασαν (όχι αδικαιολόγητα) στο ακραίο συμπέρασμα ότι τα μεσογειακά είδη επιθυμούν τη φωτιά. Έτσι δόθηκε σ΄ αυτά η ονομασία "πυρόφιλα". Η λέξη αυτή αντικαταστάθηκε αργότερα από τη λέξη "πυρόφυτα", για να αποφευχθούν πιθανές παρεξηγήσεις αλλά και να επισημανθεί το γεγονός ότι τα φυτά αυτά μπορούν να ανταπεξέλθουν μιας δασικής πυρκαγιάς, χάρη στους μηχανισμούς αντοχής που διαθέτουν απέναντι στη φωτιά, αλλά και της ταχύτατης φυσικής αναγέννησής τους μετά από αυτήν.

            Τα πυρόφυτα είδη διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες τα παθητικά και τα ενεργητικά πυρόφυτα.

Τα παθητικά πυρόφυτα

Τα παθητικά πυρόφυτα εμφανίζουν απλά υψηλό βαθμό αντοχής στις φλόγες και τις υψηλές θερμοκρασίες της φωτιάς, ως αποτέλεσμα ποικίλων μηχανισμών (μηχανικών, φυσικοχημικών κ.ά.), όπως είναι για παράδειγμα:

• Η φελλοφόρος δρυς ή η μαύρη πεύκη με τον παχύ φλοιό που δύσκολα καίγεται και προστατεύει το κάμβιο από υπερθέρμανση,

• Το αρμυρίκι και διάφορες δρύες που παρουσιάζουν χαμηλή ευπάθεια στη φωτιά, λόγω υψηλής περιεκτικότητας μεταλλικών στοιχείων στο ξύλο τους,

• Η κουκουναριά που με τη φυσική αποκλάδωση απομακρύνει τα κλαδιά της από το έδαφος και τις έρπουσες πυρκαγιές,

• Διάφορα γεώφυτα και φτέρες που φυλάσσουν τα αναπαραγωγικά τους όργανα κάτω από το έδαφος.

Τα ενεργητικά πυρόφυτα

Τα ενεργητικά πυρόφυτα είναι αυτά που ο μηχανισμός αναπαραγωγής τους ενεργοποιείται αμέσως μετά τη φωτιά. Ο μηχανισμός αυτός οδηγεί στη φυσική αναγέννηση της βλάστησης

• Είτε μέσω της βλαστητικής οδού (ριζοβλάστηση και πρεμνοβλάστηση), όπως συμβαίνει στο πουρνάρι, στην κουμαριά, στο δεδρώδες ρείκι, στην άρκευθο και στους περισσότερους μεσογειακούς θάμνους.

• Είτε μέσω των σπόρων που προστατεύονται (συνήθως μέσα στους κώνους ή μέσα στο έδαφος) κατά τη διάρκεια της φωτιάς, για να ελευθερωθούν αμέσως μετά και να οδηγήσουν στην αναγέννηση της καμένης έκτασης, όπως συμβαίνει με τα κωνοφόρα είδη της μεσογειακής βλάστησης, δηλαδή τη χαλέπιο και την τραχεία πεύκη καθώς και με τα λαδάνια.

        Αξίζει εδώ να αναφερθούμε αναλυτικότερα στο μηχανισμό προσαρμογής των μεσογειακών ειδών στις συνθήκες που διαμορφώνονται στις πυρόπληκτες περιοχές, σε ότι αφορά τους αείφυλλους θάμνους και τα κωνοφόρα είδη.

Προσαρμογή των θάμνων

Τρία είναι τα στοιχεία που ενδιαφέρουν το θέμα μας:

    1. Οι θάμνοι της μεσογειακής βλάστησης περιέχουν συνήθως αιθέρια έλαια και αρωματικές ουσίες κατά κανόνα εύφλεκτες. Στις μεγάλες ζέστες τα αέρια αυτά εξατμίζονται στον περιβάλλοντα χώρο και δημιουργούν ένα εκρηκτικά αναφλέξιμο αέριο μίγμα. Είναι δηλαδή σαν τις αναθυμιάσεις σε βενζινάδικο.

2. Οι μεσογειακοί θάμνοι διαθέτουν οφθαλμούς οι οποίοι βρίσκονται σε λήθαργο για δεκαετίες και ενεργοποιούνται όταν το φυτό έχει χάσει το υπέργειο τμήμα του (από φωτιά ή κοπή). Οι οφθαλμοί αυτοί βρίσκονται προστατευμένοι μέσα σε ένα μόρφωμα από σκληρό άκαυτο ξύλο μεταξύ του υπέργειου τμήματος του θάμνου και του ριζικού συστήματος. Το μόρφωμα αυτό (ρόζος) προστατεύει και τους οφθαλμούς, αλλά και το ριζικό σύστημα από την πυρκαγιά. Το χαρακτηριστικό αυτό το χρησιμοποιούν οι κατασκευαστές της πίπας των καπνιστών.

3. Τα θρεπτικά συστατικά των θάμνων αποθηκεύονται στο πλούσιο ριζικό σύστημα. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα είδη οι μεσογειακοί θάμνοι τα αποθησαυριστικά τους στοιχεία δεν τα αποθηκεύουν στους ετήσιους κλαδίσκους, αλλά τα στέλνουν κάτω στη ρίζα. Γι’ αυτό και παραμένουν θάμνοι. Δηλαδή αυξάνουν υπόγεια προς τα κάτω αντίθετα με τα δένδρα. Αυτό γίνεται ώστε όταν καούν να έχουν διαθέσιμη ενέργεια για να εκπτύξουν νέα παραβλαστήματα και νέο φύλλωμα (μέχρι να αρχίσουν να φωτοσυνθέτουν ξανά).

        Έχουμε λοιπόν τη φωτιά που ενισχύουν τα αιθέρια έλαια και οι αρωματικές ουσίες, τους οφθαλμούς που ενεργοποιούνται μετά τη φωτιά και τη διαθέσιμη αποθηκευμένη τροφή για την πρώτη έκπτυσση των νέων πρεμνοβλαστημάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα από την επόμενη μιας πυρκαγιάς να αρχίζει η πρεμνοβλάστηση και η δημιουργίας νέας ζωής.

        Από μετρήσεις που πραγματοποιήσαμε στους διάφορους θάμνους που κάηκαν σε διάφορες εποχές του χρόνου διαπιστώσαμε ότι οι θάμνοι αποκτούν το 70-80% του αρχικού τους μεγέθους μόλις τη δεύτερη βλαστητικά περίοδο. Αυτό σημαίνει ότι το έδαφος παραμένει γυμνό και χωρίς προστασία μόλις για ένα ή δύο χρόνια. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων έγιναν αποδεκτά διεθνώς και πολλές παρόμοιες εργασίες βασίζονται σε αυτά.

        Το εκπληκτικό είναι ότι οι θάμνοι που «ενοχοποιούνται» για το φαινόμενο της αλληλοπάθειας (η δηλητηρίαση του εδάφους με ανασταλτικές ουσίες για την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος των νέων φυτών), όπως η σουσούρα, πρεμνοβλαστάνουν με καθυστέρηση δύο ή τριών χρόνων μετά τη φωτιά, δίνοντας έτσι τον απαραίτητο χρόνο ριζοβλάστησης των φυταρίων της πεύκης και άλλων ειδών.

Ταξός-Ιταμός

Ο Ίταμος

Κειμενο του Παύλου Κωνσταντινίδη

Δασολόγου Ερευνητή ΙΔΕ

    Στη Σιθωνία βρίσκεται ένα από τα γηραιότερα δένδρα της Ευρώπης ο Ίταμος, που έδωσε το όνομα και σε ολόκληρο τον ορεινό όγκο της χερσονήσου. Βρίσκεται σε ένα μικρό πλάτωμα της βουνοκορφής σε υψόμετρο περίπου 810 μ. Συγκρίνοντας την ταχύτητα αύξησης του πάχους και της σημερινής διαμέτρου υπολογίζουμε ότι η ηλικία του πρέπει να είναι μεταξύ 2000 και 2300 ετών. Είναι πιθανόν στην εποχή του Μέγα Αλέξανδρου να ήταν μικρό δενδράκι. Έχει κηρυχτεί Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης.

    Το φυτό αυτό είναι γνωστό ως Τάξος ο ραγώδης (Taxus baccata), ήμερο έλατο, καρκαριά, δένδρο του θανάτου. Κατατάσσεται στα κωνοφόρα είδη, αποτελεί όμως μια ειδική περίπτωση αφού οι καρποί που σχηματίζει δεν είναι κώνοι. Είναι είδος σκιόφυτο και καταλαμβάνει την πρώτη θέση από άποψη αντοχής στη σκιά από όλα τα ελληνικά είδη των δασικών δέντρων.

    Ο Ίταμος αναφέρεται σε πολλούς αρχαίους Ευρωπαϊκούς λαούς. Οι Κέλτες τον θεωρούσαν ότι αποτελεί το πιο ισχυρό δέντρο για προστασία ενάντια στο κακό.

    Ο ελληνολάτρης γερμανός φυσιοδίφης Χέλμουτ Μπάουμαν στο έργο του «Η Ελληνική χλωρίδα στο μύθο, την τέχνη και τη λογοτεχνία» αναφέρει για τον Ίταμο: «... Ο ίταμος ήταν αφιερωμένος στις Ερινύες, τις χθόνιες θεότητες της εκδίκησης, που τιμωρούσαν τις ανθρώπινες ασέβειες με το δηλητήριο αυτού του δέντρου». Η θεά Άρτεμις χρησιμοποιούσε βέλη ποτισμένα σε δηλητήριο ίταμου. Με εντολή της μητέρας της Λητούς, σκότωσε με αυτά τα βέλη τα παιδιά της Νιόβης, η οποία καυχιόταν για την πολυτεκνία της (΄Ομηρος Ιλ. 11.24.607). Η Άρτεμις λατρευόταν, σ΄ ένα ναό, που βρισκόταν μέσα σ΄ ένα μεγάλο δάσος από ίταμους στο αρκαδικό βουνό Αρτεμίσιο.

    Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη το φυτό που το ονομάζει «σμίλαξ» αναδίδει δηλητηριώδης ατμούς, κι όποιος κοιμηθεί η καθίσει να φάει κάτω από αυτό μπορεί και να πεθάνει. Τον περιγράφει ο Θεόφραστος ως «μίλος» στο «Περί φυτών ιστορίες». Το ξύλο του δένδρου είναι ιδιαίτερα σκληρό και χρησιμοποιείτο πολύ από τους αρχαίους Έλληνες για την κατασκευή όπλων, μουσικών οργάνων και ξύλινων αγαλμάτων.

    Είναι ιδιαίτερα τοξικό φυτό. Το ξύλο, ο φλοιός, οι τρυφεροί βλαστοί, τα σπέρματα και οι βελόνες περιέχουν μια δηλητηριώδη αλκαλοειδή ουσία, την ταξόλη, που έχει παραλυτική επίδραση στην καρδιά. Αντίθετα το κόκκινο περίβλημα των καρπών, που είναι ζελατινώδες με πολύ γλυκιά γεύση, δεν είναι δηλητηριώδες και καταναλώνεται ολόκληρο από τα πτηνά και με αυτόν τον τρόπο διασπέρνουν τα σπέρματά του. Γι αυτό το δημώδες όνομά του είναι «δέντρο του θανάτου». Σήμερα, η ταξόλη κυκλοφορεί με την εμπορική ονομασία Paclitaxel (πακλιταξέλη)

        Στο Μεσαίωνα θεωρήθηκε το «πράσινο όπλο» γιατί από το ξύλο του κατασκευάζονταν τα πιο ισχυρά και αριστοτεχνικά τόξα, δόρατα, τσεκούρια, ακόντια και άλλα πολεμικά όπλα της τότε εποχής. Συνέπεια της τεράστιας ζήτησης που για πολεμικούς σκοπούς (για την κατασκευή τόξων) είχε η ξυλεία του ίταμου σχεδόν εκλείψει από τα δάση της Κεντρικής Ευρώπης, στα μέσα του 16ου αιώνα.