Να σώσουμε τη Γη

Βίνσεντ Βαν Γκόγκ, «Σταροχώραφο με Κυπαρίσσια»

Να σώσουμε τη Γη – Πατρίδα

«Ολόκληρο το οικοσύστημα του πλανήτη, που ας σημειωθεί δεν αποτελείται μόνο από το περιβάλλον, κρούει ήδη τον κώδωνα του κινδύνου. Για να συνεχιστεί η ζωή στη γη είναι απαραίτητο για άλλη μια φορά να θέσουμε σε αμφισβήτηση τη θέληση για δύναμη και τη δικτατορία της αγοράς και να ακολουθήσουμε την κατεύθυνση της οικολογίας, ενάντια στην ισχυρή συμμαχία των κατεστημένων συμφερόντων και στην κυρίαρχη αντίληψη και νοοτροπία» (Ζακ Ρομπέν)

Οι παραπάνω διαπιστώσεις – με έντονα στοιχεία προτροπών – καθιστούν πασίδηλη την αξία των εκδηλώσεων της 22ης Απριλίου ως παγκόσμιας Ημέρας της Γης.

Μια ημέρα που εκτός από τα μηνύματα των πολιτικών και τις διακηρύξεις των οικολογικών οργανώσεων αναδεικνύει την ανάγκη ευαισθητοποίησης των πολιτών σε θέματα προστασίας του οικοσυστήματος. Ενός οικοσυστήματος που πλήττεται βάναυσα άλλοτε από την ανθρώπινη άγνοια κι άλλοτε από την ανθρώπινη αλαζονεία που πολλές φορές αγγίζει τα όρια της «ύβρεως» με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου.

Ο προβληματισμός για τις πληγές του πλανήτη και η αγωνία – φόβος της ανθρωπότητας γέννησαν την Οικολογία με όλες τις αποχρώσεις της (πολιτική, κοινωνική….).

Η έννοια της Οικολογίας

Η οικολογία ως επιστημονικός κλάδος, αλλά και ως όρος έλκει την καταγωγή της από τον Έρνεστ Χέκελ, ένθερμο οπαδό του Δαρβίνου και ξεκινά από το 1866. Ο όρος εμφανίζεται για πρώτη φορά στο βιβλίο του Χέκελ Generelleder Organismen, ως υποκατάστατο της έννοιας «βιολογία». Το περιεχόμενό της αρχικά ήταν περιορισμένο «….η οικολογία είναι η επιστήμη της οικονομίας, του τρόπου ζωής, των ζωτικών εξωτερικών σχέσεων των οργανισμών….».

Ετυμολογικά ο όρος απορρέει από τις λέξεις «οίκος» και «λόγος» και σημαίνει την επιστήμη του οικιστικού περιβάλλοντος. Έκτοτε ο όρος εμπλουτίστηκε με σημείο αναφοράς τους όρους λειτουργίας του οικοσυστήματος και τη θέση – σχέση του ανθρώπου με αυτό. Σιγά – σιγά άρχισε να συνειδητοποιείται από όλους ότι το ανθρώπινο είδος είναι στενά συνδεδεμένο με το σύμπαν. Ο προβληματισμός για την «κοσμολογική αρχή του ανθρώπου» βρήκε έκφραση στη «Θεωρία της Γαίας».

Η θεωρία της Γαίας

Ο εισηγητής της «Θεωρίας της Γαίας» Σερ Τζέιμς Λάβλοκ (1960…) έγραφε σχετικά «Μια πολύπλοκη οντότητα η οποία περιλαμβάνει τη βιόσφαιρα της Γης, την ατμόσφαιρα, τους ωκεανούς και το έδαφος. Η συνολική δομή συνιστά ένα σύστημα ανάδρασης ή ένα κυβερνητικό σύστημα το οποίο αναζητά το βέλτιστο δυνατό φυσικό και χημικό περιβάλλον για τη ζωή σε αυτόν τον πλανήτη».

Σύμφωνα, λοιπόν, με τη «Θεωρία της Γαίας» ανήκουμε ως είδος σε ένα μεγαλύτερο σύνολο. Η ζωή μας, δηλαδή, εξαρτάται από τη σχέση μας προς τη Γη και από τη συμπεριφορά μας προς αυτήν. Μέσα από ένα πλέγμα αμοιβαίων αλληλεπιδράσεων οργανικών και ανόργανων στοιχείων συντηρείται και επιβιώνει ο άνθρωπος ως ζωή στον πλανήτη Γη, που πήρε το όνομά της από την αρχαία θεά, τη Γαία, το αρχέτυπο της Μητέρας – Γης.

Η διδαχή της φύσης

Απόρροια όλων των παραπάνω είναι πως η φύση με τον τέλειο προγραμματισμό, την αυστηρή πειθαρχία και την άτεγκτη λειτουργία των φυσικών νόμων διδάσκει, εμπνέει, διαπαιδαγωγεί και εξασφαλίζει τους όρους επιβίωσης του ανθρώπου. Από τη σταθερή εναλλαγή των εποχών έως και την ανάπτυξη του πιο μικρού λουλουδιού αναδύεται μια τέλεια εσωτερική πειθαρχία και προγραμματισμός της φύσης που αναγκάζει και τον άνθρωπο να προσαρμοστεί στις επιταγές της.

Τους κανόνες λειτουργίας του οικοσυστήματος ο άνθρωπος τους αφομοίωσε ασυνείδητα και τους εσωτερίκευσε ως τρόπο ζωής. Η ίδια η φύση και η χωρίς παρεκκλίσεις λειτουργία της ενέπνευσε και έσπρωξε ιστορικούς, οικονομολόγους και κοινωνιολόγους στην ανεύρεση αντίστοιχων νόμων στην οικονομία (φυσιοκράτες), στην κοινωνία ή στην ιστορία του ανθρώπου πάνω στη γη.

Εκείνο το στοιχείο, όμως, που διείδαν οι απλοί άνθρωποι και η επιστήμη ήταν η αιτιοκρατία. Τίποτα στο φυσικό περιβάλλον δεν υπάρχει και δεν λειτουργεί αναιτιολόγητα. Έτσι η ίδια η φύση υποχρέωσε τον άνθρωπο να ανιχνεύει την αιτία κάθε φαινομένου, ανοίγοντας έτσι την πύλη του ορθολογισμού και της λογικής ερμηνείας.

Εάν όλα τα παραπάνω έχουν συνειδητοποιηθεί, τότε καθίσταται αναγκαίος ο σεβασμός προς τη φύση, γιατί αυτός συνιστά μια suigeneris «ηθική» – Γεωηθική που διαχέεται ως συμπεριφορά και στον άνθρωπο – συνάνθρωπο.

«Ο πραγματικός σεβασμός για τον άνθρωπο περνά μέσα από το βαθύ σεβασμό της φύσης. Η πίστη στη μοναδικότητα και ταυτόχρονα μοναχικότητα του ανθρώπου, είναι μια πίστη απάνθρωπη» (Εντγκάρ Μορέν)           

Η Οικολογική Συνείδηση

Η θέση αυτή εμπεριέχει και συμπυκνώνει το βαθύτερο περιεχόμενο της Οικολογικής Συνείδησης. Ως έννοια και περιεχόμενο η Οικολογική Συνείδηση περιλαμβάνει τη γνώση σχετικά με τους όρους και νόμους λειτουργίας του οικοσυστήματος.

Ο άνθρωπος, δηλαδή, πέρα από τη γνώση της προσωπικής του ταυτότητας και της ίδιας του της ύπαρξης (ατομική συνείδηση) συνειδητοποιεί και την αναγκαιότητα συνύπαρξής του με τους άλλους συνανθρώπους του ως μέλος μιας ευρύτερης κοινωνικής ομάδας (κοινωνική συνείδηση). Οι προηγούμενες μορφές συνείδησης δεν αναιρούν ούτε αλλοιώνουν τη σημασία της οικολογικής συνείδησης.

Αυτό σημαίνει πως το άτομο συνειδητοποιεί ότι δεν υφίσταται μόνο ως ατομική ή κοινωνική ύπαρξη αλλά ότι αποτελεί ταυτόχρονα και αναπόσπαστο στοιχείο ενός ευρύτερου και πολύπλοκου συνόλου, του οικοσυστήματος. Η ζωή του ανθρώπου, δηλαδή, συνιστά έκφραση των ποικίλων αλληλεπιδράσεων των επιμέρους στοιχείων του φυτικού και ζωικού βασιλείου της Γης.

« Η οικολογία και η πνευματικότητα συνδέονται πλήρως, επειδή η βαθιά οικολογική συνειδητοποίηση είναι τελικά πνευματική συνειδητοποίηση» (Fritjof Capra)

Μέσα σε αυτές τις αλληλεπιδράσεις ο άνθρωπος συνειδητοποιεί τον κυρίαρχο ρόλο του, αλλά αποδέχεται και την «ταπεινότητά» του μπροστά στη νομοτέλεια της φύσης. Δεν διεκδικεί όπως παλιά το ρόλο του τιμωρού της φύσης αλλά του προστάτη.

Το δέος προς τη Μητέρα – Γη που έτρεφε ο πρωτόγονος λόγω άγνοιας επιστρέφει στις μέρες μας ως σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον. Ένας σεβασμός, όμως, που πηγάζει από τη γνώση των φυσικών νόμων και τη συνειδητοποίηση του ρόλου του ανθρώπου έναντι αυτών.

Με άλλα λόγια η «οικολογική συνείδηση» αισθητοποιεί την αγωνία αλλά και την ευθύνη του σύγχρονου ανθρώπου για το μέλλον του πλανήτη αλλά και την αποδοχή της «μηδαμινότητάς» του μπροστά στη νομοτέλεια των φυσικών νόμων. Είναι, λοιπόν, μια συνείδηση που στοχεύει στην προστασία του πλανήτη από την αλαζονική συμπεριφορά του ανθρώπου που διακονεί άκριτα την επιστήμη και την τεχνολογία.

Το χρέος

Οι θρήνοι για την καταστροφή του οικοσυστήματος δεν αρκούν, ούτε ωφελούν. Απαιτείται μια ανατροπή και μια επαναξιολόγηση των σχέσεων μας με τον άνθρωπο, τα άλλα έμβια όντα και με την ίδια τη φύση, τη Μητέρα Γη.

Τα λόγια του ΕντγκάρΜορέν συγκλονίζουν και παραμένουν πάντα επίκαιρα:

«Ένας πλανήτης για Πατρίδα; Ναι, αυτές είναι οι ρίζες μας μέσα στο σύμπαν. Γνωρίζουμε πια ότι ο μικρός χαμένος πλανήτης είναι κάτι περισσότερο από ένας κοινός δεσμός για όλα τα ανθρώπινα όντα. Είναι το σπίτι μας…. είναι η μήτρα μας και περισσότερο ακόμη είναι η Γη – Πατρίδα μας. Γνωρίζουμε πια ότι μέσα στους ήλιους θα καιγόμαστε και μέσα στο διάστημα θα παγώναμε. Σίγουρα, μπορούμε να φύγουμε, να ταξιδέψουμε, να αποικίσουμε άλλους κόσμους όμως αυτοί, πολύ ζεστοί ή πολύ παγωμένοι, δεν έχουν ζωή. Εδώ, στο σπίτι μας, υπάρχουν τα φυτά μας, τα ζώα μας, οι νεκροί μας, οι ζωές μας, τα παιδιά μας. πρέπει να διαφυλάξουμε, πρέπει να σώσουμε τη Γη – Πατρίδα».(«Γη – Πατρίδα»)

Θα πρέπει, επομένως, να υιοθετηθεί μία πιο ολιστική αντίληψη για τη ζωή του πλανήτη που θα πρεσβεύει την ταυτότητα συμφερόντων ανθρώπου και φύσης «Άνθρωπος και φύσις ενότης αδιαίρετος» (Μάρκος Αυρήλιος)

Και επειδή η φύση είναι «Όλον», η θέληση για την σωτηρία της θα πρέπει να αποτελέσει ένα οικουμενικό αίτημα – ιδεώδες.

Η ανάγκη των σύγχρονων κοινωνιών συνεπώς θα πρέπει να είναι η αναγνώριση αξιών, που θα προϋποθέτει τον σεβασμό για όλες τις μορφές της ζωής και το δικαίωμα για μια ζωή αξιοπρεπή, με τοποθέτηση του κοινού καλού πάνω και πέρα από το ατομικό συμφέρον. (Άνθρωπος και Γαία, Βασίλη Χλέτσου).

Σε διαφορετική περίπτωση επανέρχεται εφιαλτικά το ερώτημα που έθεσε ο Βολταίρος.

«Θα αφήσουμε αυτόν τον κόσμο ακριβώς έτσι όπως τον βρήκαμε: ανόητο, άδικο και κακό;»

*Χρήσιμα βιβλία:   

1. «Οικολογικοποίηση της σκέψης»

2. «Γη – Πατρίδα» (ΕντγκαρΜορέν)
3. «Άνθρωπος και Γαία» (Βασίλης Χλέτσος).
4. «ΙΔΕΟπολις» (Ηλίας Γιαννακόπουλος, Εκδόσεις Λιβάνη)

* Το παρόν άρθρο αποτελεί μερική διασκευή του κειμένου «Μητέρα Γη: Γεω-ηθική» από το βιβλίο «ΙΔΕΟπολις».

* Αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα της Γης 22 Απριλίου

πηγή :https://www.thessalonikiartsandculture.gr

Έργο Πεζοδρόμησης με συλλογή και αποστράγγιση βρόχινου νερού

Bletchley, Κυκλικός κόμβος Brunel

Τοποθεσία: Bletchley, Milton Keynes

       Ο γενικός σχέδιασμός που έγινε από  το συμβούλιο του  Milton Keynes  ήταν να αναπτυχθεί εκ νέου και να αναγεννηθεί, η περιοχή μέσα και γύρω από το  κέντρο του Bletchley με βάση τις ευκαιρίες που δημιουργούνται από την ανάπτυξη σιδηροδρομικών ανατολής-δύσης(έργο που αναλήφθηκε Bletchley Fixing the Links) και της νέας οικιστικής ανάπτυξης της περιοχής,  με μια σειρά έργων για την αναβάθμιση και  τις συνδέσεις πεζών και ποδηλατών μεταξύ του σιδηροδρομικού σταθμού Bletchley και του κέντρου της πόλης.

       Σύμφωνα με το NPPF (Εθνικό Πλαίσιο Πολιτικής Σχεδιασμού), η ανάπτυξη του κέντρου της πόλης Bletchley θα επιτρέψει σε νέα καταστήματα, υπηρεσίες και εγκαταστάσεις να εξυπηρετήσουν τον πληθυσμό των  νέων κατοικημένων περιοχών που θα αναπτυχθούν στο  παραπάνω Σχέδιασμό.

      Προτάθηκε ένας δημόσιος χώρος υψηλής ποιότητας,  για την σύνδεση των κτιρίων με τον δημόσιο χώρο για την αύξηση της προσβασιμότητας   των πεζών παρέχοντας έτσι μια ακμάζουσα και ασφαλέστερη προοπτική για τους χρήστες. Τα σχέδια περιείχαν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα υψομετρικά, τις γειτονικές κατασκευές, και τα όρια  του χώρου, τα δέντρα, τη φύτευση και άλλα υπάρχοντα χαρακτηριστικά της Περιοχής.

       Η ποιότητα του των μαλακών και σκληρων υλικών στην κατασκευή  ήταν μια θεμελιώδης συνεισφορά στην τελική αξία του αποτελεσματός.   Ελήφθη επίσης προσεκτική μέριμνα για το πράσινο  όχι μονο για να εχουμε περισσότερο κήπο,  για να  σκιαστεί η στάθμευση στο δρόμο,  για να μειώθεί η επιβάρυνση  στο περιβάλλον, αλλα και γιανα διευκολυνθεί η κυκλοφορία οχημάτων, ανθρώπων,  να διευθετηθούν τα όμβρια ακόμα και από τους δρόμους. Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε  στην  συντήρηση  και στο πως το αποτέλεσμα να λειτουργεί μακροπρόθεσμα χωρίς να επηρεάζεται η ποιότητα και τα  χαρακτηριστικά του.

         Η GreenBlue Urban μπήκε στην ομάδα για να παρέχει υποστήριξη σχεδιασμού και τεχνική συμβολή στον σχεδιασμό του δεντρώνα. Το έργο άνοιξε μια εξαιρετική ευκαιρία για να συνδυάσει τη φύτευση δέντρων με τις βέλτιστες πρακτικές στον αστικό σχεδιασμό με επικέντρωση  στην διαχείρηση του νερού. Χρησιμοποιώντας το νέο σύστημα δέντρων RootSpace,  όπου χρησιμοποιήθηκαν  μεγάλοι όγκοι μη συμπιεσμένου εδάφους, με υποστήριξη  και  υψηλή αντοχή στο πεζοδρόμιο,  ενώ παράλληλα  επιτρέπει τη διασπορά και δεσμέυση  πλημμυρών και τον αερισμό στο έδαφος.

            Ένα από τα βασικά κριτήρια επιτυχίας για τη μακροχρόνια αποστράγγιση  νερού στο έδαφος,   είναι η διατήρηση της μη συμπιεσμένης δομής του εδάφους. Αυτό σημαίνει ότι οι μακρο πόροι καθώς και οι μικρο πόροι, τόσο κρίσιμοι για τη μεταφορά και αποθήκευση νερού και του αέρα στο έδαφος,  θα προστατεύονται. Η σύνθεση και η εγκατάσταση του εδάφους είναι επομένως ένας τομέας στον οποίο το GreenBlue προσφέρει υποστήριξη και παρέχει καθοδήγηση, καθώς είναι θεμελιώδες τόσο για την υγεία των δέντρων όσο και για την απόδοση της διαχείρησης των ομβρίων.

Διαχείριση νερού Πλημμυρών / Βιώσιμα συστήματα αποχέτευσης και αποστράγγισης

          
          Η παραδοσιακή αποχέτευση των ομβρίων υδάτων δεν υπολόγιζε  τη μαζική αστικοποίηση στο σχεδιασμό της, αλλά τα προηγμένα συστήματα  GreenBlue Urban  ...

           Στο συγκεκριμένο έργο  Bletchley, η σχεδιάση των λάκκων φύτευσης  δέντρων, με μια αρθρωτή, κλιμακωτή κατασκευή ζώνης ανάπτυξης ρίζας επέτρεψε τη σύνδεση των χώρων των  δέντρων, κάτω από το έδαφος και μπορεί να συγκρατήσει μεγάλο όγκο νερού καταιγίδας.   Σε αυτό το έργο, το σύστημα έχει οκτώ δέντρα και έχει ελάχιστη συνδυασμένη χωρητικότητα νερού 19.511 λίτρα. Αυτό σημαίνει 2438 λίτρα δέσμευση  πλημμυρικού νερου ανά δέντρο.

      Αυτή η ποσότητα  νερού είναι πιθανότατα πολύ μεγαλύτερη λόγω απορρόφησης , αλλά η τρέχουσα μεθοδολογία υπολογισμού εξασφαλίζει ένα βασικό όγκο στον οποίο μπορούν να βασίζονται οι σχεδιασμοί. Η ποσότητα αυτή   δεν επιμετρά την δεσμευση νερού από την κόμη των  δέντρων (το οποίο μπορεί να αντιπροσωπεύει το 70% της πρώτης ώρας ενός συμβάντος βροχής) ή τη διήθηση και κορεσμό του εδάφους, η οποία είναι μεταβλητό σε σχεση με την θεση και το είδος του εδάφους.

       

        Όπως συχνά υπενθυμίζουμε στους μελετητές ένα από τα υπέροχα πράγματα σχετικά με τη χρήση δέντρων σε αυτήν την εφαρμογή είναι ότι κάθε χρόνο το δέντρο μεγαλώνει, ο όγκος της κόμης  αυξάνεται  με αποτέλεσμα και η ικανότητα παρακολούθησης και δεσμέυσης  νερού βροχοπτώσης αυξάνεται!

      Ο Μίλτον Κινς ολοκλήρωσε επιτυχώς αυτό το σχήμα και εγκατέστησε αυτό που μπορεί αναμφισβήτητα να περιγραφεί ως ένα πραγματικά πολύπλευρο παράδειγμα πράσινης και μπλε υποδομής. Εάν κάποιος θεωρήσει τα πολλαπλά οφέλη που αποφέρουν τα δέντρα στον αστικό χώρο, ιδίως στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, στην αύξηση της αξίας των ακινήτων και σε πολλά άλλα οφέλη για την υγεία και την κοινωνική συνοχή, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς κάτι άλλο που θα μπορούσε να φέρει την ισοδύναμη αξία και όφελος για τον αστικό χώρο.

Bletchley, Brunel Roundabout

Location: Bletchley, Milton Keynes

Milton Keynes Councils’ Master Plan was to redevelop and regenerate land in and around Bletchley Town Centre building on the opportunities created by the development of east-west rail and the work undertaken in the Bletchley Fixing the Links project a series of works to up-grade the pedestrian and cyclist links between Bletchley Rail Station and the town centre.

In line with the NPPF (National Planning Policy Framework), development of Bletchley town centre would enable new shops, services and facilities to serve the population of the proposed new residential areas identified in Plan.

A high quality public realm was proposed to develop the relationship of buildings to the public realm to increase pedestrian activity thus providing a thriving and safer outlook.  The plans held detailed information relating to ground levels, adjoining developments and site boundaries to trees, planting and other existing features on site and surrounding areas.

The quality of hard and soft landscape was a fundamental contribution to the value of the development. Not just to soften the landscape and shield street parking, careful consideration was taken regarding the daily burden to the environment such as the movement of vehicles, people, storm water and road gritting. Reflection was also given to the practicality of maintenance over the long term without affecting the quality and visual features.
   

GreenBlue Urban were brought into the team to provide design support and technical input to the tree pit design. The project opened an excellent opportunity to combine tree planting with best practice in water sensitive urban design. By utilising the new RootSpace tree system, large volumes of uncompacted soil could be provided, with a high strength air deck support allowing flood dispersion and air replenishment to the soil zone.

One of the key success criteria for allowing long term water attenuation within soil, is to maintain uncompacted soil structure. This means that the macro pores as well as the micro pores, so critical to water and air transport and storage within the soil, are protected. Soil composition and installation are therefore an area that GreenBlue offer support and give guidance on, as it is fundamental to both tree health and SUDS performance.

      With the Bletchley project tree pit design, a modular, scalable root zone construction allowed tree pits to be linked below ground and can accommodate a large volume of storm water. In this project, the system has eight trees, and has a minimum combined storm water capacity of 19,511 litres. Thats a staggering 2438 litres of attenuation per tree.

         

         This water capacity is likely to be significantly more, but current calculating methodology ensures a baseline figure which engineers can rely on. The figure does not allow for tree canopy interception (which can account for 70% of the first hour of a rain event) or ground percolation and recharge, which is site variable

      As GreenBlue often remind clients one of the wonderful things about using trees in this application is that every year the tree grows, canopy volume expands, and rainfall interception capacity increases!
   
         Milton Keynes have successfully completed this scheme and installed what could arguably be described as a truly multi role example of green and blue infrastructure. If one considers the multiple benefits trees bring to urban space, not least in improving air quality, increasing real estate values and many other health and social economic benefits, it is difficult to imagine anything else that could bring the equivalent value and benefit to the urban realm.

Council: Milton Keynes

Contractor: Ringway Jacobs Ltd

Sub Contractor: Smith Construction Group Ltd

Πηγή : https://www.greenblue.com/gb/case-study/bletchley-brunel-roundabout/

      

Μετάφραση : Κωνσταντίνος Τάτσης   sales@topiodomi.gr 

ΑΝΑΛΟΓΑ ΑΡΘΡΑ:

DRAINAGE at landscape- ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ

Συλλογή και χρήσεις νερού

Τι είναι η Πράσινη υποδομή για διαχείριση νερού;

ΕΡΓΑ ΜΕ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΥΔΑΤΩΝ ΣΤΗ ΚΗΠΟΤΕΧΝΙΑ

Δημιουργήσετε μια λίμνη με υδρόβια φυτά σε εσωτερικό χώρo

Πανέμορφοι κήποι με νερό

ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΡΟΧΙΝΟΥ ΝΕΡΟΥ

Συλλογή και χρήσεις νερού

Παρτέρια -Ζαρτινιέρες Απορροής και συλλογής νερού Βioswales

ΓΙΑΤΙ ΠΛΗΜΜΥΡΙΖΕΙ Η ΑΘΗΝΑ ;

Ανοιχτή επιστολή ενός γυρίνου προς την Περιφερειάρχη Αττικής κα Δούρου

Τι είναι η Πράσινη υποδομή για διαχείριση νερού;

Η Μαδρίτη πρασινίζει για να γλιτώσει από τους καύσωνες

ΠΩΣ Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ «ΦΙΛΤΡΑΡΕΙ» ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΠΗΓΩΝ

Κηποτεχνική ιστορία λοφου Φιλοππάπου

Κηποτεχνική ιστορία λόφου Φιλοπάππου Α'

         Ο λόφος του Φιλοπάππου είναι ο μεγαλύτερος χώρος πρασίνου στο δήμο της Αθήνας με έκταση περίπου 700 στρέμματα. Επι δημαρχίας Μπέη και με διευθυντή Πρασίνου το Δημήτρη Παπαδήμα, έγιναν έργα στο λόφο, με σεβασμό στο φυσικό και ιστορικό χαρακτήρα, φυτευσεις, μονοπάτια, χώροι με τραπεζοκαθίσματα, τοποθετήθηκαν όργανα γυμναστικής, λίμνη, εργα αποτροπής της διάβρωσης κλπ. Έργα που παρότι δεν έχουν συντηρηθεί, όσα κατάφεραν να επιβιώσουν στη φθορά του χρόνου, επιτελούν τους αρχικούς στόχους για τους οποίους κατασκευάστηκαν.

Σταυρουλα Κατσογιαννη
Αρχιτέκτων Τοπίου

       Για να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στο πως δημιουργήθηκαν όλα αυτά πρέπει να θυμηθούμε:

      Ότι τα έργα ξεκίνησαν το 1980 περίπου (περισσότερα θα μπορεί να πει ο κ. Παπαδήμας) και κορυφώθηκαν την εποχή του 1984-89 με αφορμή την αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού που αντί να είναι στο ταμείο ανεργίας, αξιοποιήθηκε και παρήγαγε.

Στον Λόφο Φιλοπάπου η Διεύθυνση Κηποτεχνίας - Πρασίνου διέθετε:

       Ενα συνεργειο από οικοδόμους και βοηθούς οι οποίοι δυο ή τρεις φορές την εβδομάδα πηγαίναν με φορτηγό στον Υμητό, εκεί όπου γινόταν η διάνοιξη των δασικών δρόμων και φόρτωναν με τα χέρια, χρησιμοποιώντας κασμάδες και παραμίνες για να αποσπάσουν τα βράχια που έκριναν ότι είναι κατάλληλα, μερικές φορές ένας εκσκαφέας - φορτωτής τους βοηθούσε όταν συλλέγαν πέτρες για βραχόκηπους. Με την μεταφορά του υλικού στον λόφο, ξεκινούσε η επεξεργασία της πέτρας για χρήση στην κατασκευή τοιχείων αντιστήριξης, οριοθέτησης των βασικών μονοπατιών, λιθόστρωσης κάποιων άλλων και την δημιουργία συλλεκτήριων αγωγών απορροής επιφανειακών υδάτων. 

            Παράλληλα ένα συνεργείο αποτελούμενο από έναν βασικό επαγγελματία υδραυλικό, τον Στρατο Γιαννακάκη, έναν μόνιμο βοηθό και κατά περίσταση 2-3 εργάτες εκσκαφής τάφρων, τοποθέτούσε:

• Χαλύβδινο δίκτυο υδροδότησης2", 1" με καθαρό πόσιμο νερό ΕΥΔΑΠ
• Χαλύβδινο δίκτυο 4" 3", 2", με νερό άρδευσης, με την χρήση βασικής δεξαμενής αποθήκευσης νερού (περιοχή με το γλυπτό κατσίκι στο νησί της λίμνης) και με την χρήση δεξαμενής διανομής στην κορυφή του λόφου, που διένεμε το νερό σε τρία δίκτυα άρδευσης με διαφορετική κατευθυνση το κάθε ένα, διαιρούμενο σε δευτερεύοντες και τριτευοντες αγωγούς.
• Ένα χαλύβδινο δίκτυο για διέλευση καλωδίων φωτισμού. 

             Συνεργείο κηπουρών με αποστολή την ανάδειξη φυσικών θέσεων και αξιοποίηση τους με ενίσχυση της φύτευσης με φυτά αττικής χλωρίδας όπως κίστους, ασφάκες, ρίγανη , θυμάρι, σπάρτα, κυπαρίσια, πεύκα, βελανιδιές, αλλά και εδαφοβελτιωτικά φυτά όπως η μηδική η χρήση της οποίας δεν ξέρω αν ακόμη έχει αξιολογηθεί,  κλπ. Σε κάποιες περιπτώσεις γινόταν επιχωμάτωση όπου χρειαζόταν. 

      Βέβαια μετα τα χρόνια το προσωπικό διαρκώς μειωνόταν και οι βασικοί συντελεστές σιγά σιγά συνταξιοδοτήθηκαν ή χρησιμοποιήθηκαν σε άλλες τοποθεσίες.

Αξίζει για την ιστορία, να αναφέρουμε  τους:

Παπαδήμα Δημήτριο, Διευθυντή της Διεύθυνσης Κηποτεχνίας - Πρασίνου, οραματιστή, οργανωτή και ψυχή του όλου εγχειρίματος, που αποτέλεσε το παράδειγμα οργάνωσης συνεργείων αυτεπιστασίας

Τον εργοδηγό Γεωπόνο κ. Καρακατσιώτη που εργάστηκε έως το 1985

Τον συνταξιούχο πλέον συνάδελφο κ. Μυλωνά Γεώργιο, έναν συνάδελφο με μοναδικές ικανότητες να απομιμείται το φυσικό ανάγλυφο, των βουνών, αργότερα έγινε προϊστάμενος Αλσών Λόφων και κοιμητηρίων της υπηρεσίας.

Τους εργοδηγούς της εποχής εκτέλεσης του βασικού έργου 1983 -1990  εκλειπόντα μηχανολόγο μηχανικό Βαλιανάτο Μιχάλη, 

την συνταξιούχο πλέον Τεχνολόγο Γεωπόνο Βελισσαροπούλου Κατερίνα και 

τον Θέο Γεώργιο, σημερινό προϊστάμενο του τμήματος Σχεδιασμού -Προγραμματισμού  ..κλπ της Δ/νσης Πρασίνου και Αστικής Πανίδας.

         Από το εργατοτεχνικό προσωπικό, θυμάμαι σχεδόν όλους όσους ήταν μέχρι το την εκτέλεση του βασικού έργου, είναι όλοι τους αξιόλογοι, απλώς δεν είναι της παρούσας η αναλυτική παρουσίαση.

Όσο για το αποτέλεσμα, μπορώ να σημειώσω τα βασικά στοιχεία,

    Ο λόφος πήρε χαρακτήρα φροντισμένου χωρου περιπάτου, τα μονοπάτια με τις ραμπόσκαλες, τους λιθόστρωτους διαδρόμους, τα πέτρινα γεφύρια αλλά και τα γεφυράκια με κορμούς άγριας καστανιά και βελανιδιάς είχαν τη θέση τους,

          Η λειψιδρία του 1992 επέφερε σημαντικές ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο. Με τον εκλειπόντα συνάδελφο Γεωπόνο Δημήτρη Κοτζιά, επιλέξαμε μια θέση για διάνοιξη γεώτρησης, μέσα στο χώρο της αρχαίας οδού "Κοίλης" και μετά από άδεια της εφορίας αρχαιοτήτων, πραγματοποιήθηκε η εκτέλεση της παραγωγικής γεώτρησης με πολύ καλής ποιότητας νερό, η οποία έλυσε το ζήτημα και για όσο διάστημα λύνονται τα ηλεκτρολογικά ζητήματα αυτοματισμού και προγραμματισμού της λειτουργίας των αντλιοστασίων τα πράγματα καλά πάνε. Επειδή όμως όλοι ξέρουμε τι γίνεται με τους ανευθυνουπεύθυνους των υπηρεσιών του Δήμου, η λειτουργία της υδροδότησης καθίσταται προβληματική για το 80% του χρόνου.

     Η Δημιουργία καταράκτη στην νότια πλευρά, στο νταμάρι του λόφου,  με πανέμορφο ρυάκι συλλογής του ύδατος το οποίο αφού διερχόταν κάτω από πέτρινα και ξύλινα γεφυράκια, κατέληγε σε ανοιχτή λιμνοδεξαμενή, με αντλητικό συγκρότημα ανατροφοδότησης του νερού στον καταράκτη, εντέχνως φιλοτεχνισμένη με φυτά και βράχους, η οποία στην πορεία φιλοξένισε χελώνες βατράχους αλλά και ψάρια. Παρά το γεγονός ότι η η εκτέλεση ήταν ολοκληρωμένη και επιτυχής και το αποτέλεσμα άρεσε, θεωρώ, έχω την άποψη, πως σε ένα περιβάλλον πετρώδες, το οποίο διαφημίζεις ως χώρα, είναι σε αντιδιαμετρική κατευθυνση να "πηγάζουν" νερά από την κορυφή του νταμαριού.

        Η δενδρώδης μηδική είναι φυτό που αρχικά χρησιμοποιήθηκε, αργότερα επεκτάθηκε απο μόνη της και μετά από είκοσι χρόνια, ειδικά τους φθινοπωρινούς μήνες και μέχρι τέλος Μαίου έκανε έντονη την παρουσία της. Σε αρκετά σημεία είχε βελτιώσει το έδαφος με την δημιουργία φυλλοχώματος κάτω από την σκέπη των κλαδιών της, και εκεί έβλεπες μια σημανυική βελτίωση στην χλωρίδα και την πανίδα. Προσωπικά πιστεύω ότι είναι φυτό που εξαιρουμένων των ιστορικών περιοχών, θα πρέπει να φυτεύεται στις πετρώδεις και ανυδρες πλαγιές της Νοτιοδυτικής Αττικής, της ανατολικές πλαγιες της Αργολίδας, με σκοπό την σταδιακή βελτίωση των εδαφών και τον εμπλουτισμό της χλωρίδας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της δυνατότητας που έχει η μηδική, είναι η περιοχή της Πολυτεχνούπολης και της Πανεπιστημιούπολης του Ζωγράφου. Το 2006 που έκανα μια περιήγηση στους χώρους πρασίνου μακράν των κτηριακών εγκαταστάσεων, διαπίστωσα την επίδραση της μηδικής στην βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους, της χλωρίδας και πανίδας, 

Υπήρξαν και λιγότερο επιτυχεις παρεμβάσεις όπως:

Από την Δ/νση Αρχιτεκτονικού στην διαμόρφωση ενός διαδρόμου με κατεύθυνση από το λιθόστρωτο του κεντικού δρόμου του πικιώνη προς το θέατρο Δώρα Στρατου. Ευτυχώς δεν ολοκληρώθηκε, και μπορεί στο μέλλον να το επαναφέρει κάποιος σε χαρακτήρα που να αρμόζει σε δασική κατασκευή.

         Πάντοτε, σε ένα τέτοιο έργο η βασική εννοια είναι να σχεδιάσεις, ταυτόχρονα να υλοποιήσεις και να ελέγξεις, έτσι ώστε, να έχεις πάντα αντικείμενο προς εκτέλεση, υλικά και μέσα προς χρήση, και προσωπικό πλήρως αποσχολημένο. Και βεβαια να λειτουργεις με σύνεση και αποτελεσματικότητα.

         Η σημερινή εποχή είναι πολύ διαφορετική, η απαίτηση της χρήσης συντεταγμένων ΕΓΣΑ 87, για την αποτύπωση, την περιγραφή, την φύτευση, την συντήριση, έχει υπερδακαπλασιάσει το  σχεδιαστικό κόστος, χωρίς να έχει αποτραπεί η εκτέλεση λαθών. Απλώς βρισκουν χώρο "περισσότερα έξοδα".

            Τα παραπάνω που σας περιέγραψα, τα παρακολούθησα να εξελίσσονται από κοντα, από τον Ιούλιο 1985 έως το 1995, όντας υπάλληλος (εργοδηγός) του γραφείου πρασίνου του 3ου Δημοτικού Διαμερίσματος του Δήμου και κάποιες φορές αντικαθιστώντας συναδέλφους που βρισκόταν σε κανονική άδεια και από το 1995 έως το 2008 που ασχολήθηκα στον τομέα της άρδευσης του πρασίνου του Δήμου. 

Αναλυτικότερα για το θέμα του Φιλοπάππου, θα μπορούσαν να δώσουν οι πρωταγωνιστές της εξέλιξης.

Νέλλας Ηλίας
 Τεχν Γεωπόνος 
Δήμος Αθηναίων  

Κορωνοϊός: Υγειονομική βόμβα

Κορωνοϊός: Υγειονομική βόμβα

Πλατείες, δρόμοι, νησίδες και πεζοδρόμια γέμισαν με μάσκες, γάντια, και αντισηπτικά μαντιλάκια 

Κατερίνα Αλαφογιάννη Δασολόγος Ε.Δ.Ε.

 

Σήμερα, περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε πόλεις, καθιστώντας αυτές ασφαλέστερες για τη διαμονή μας από μια μακροπρόθεσμη πρόκληση ή απειλή. Στη διάρκεια  όλης της ιστορίας τους, οι καταστροφές έχουν διαταράξει τη ζωή στις πόλεις. Οι ακραίες και μεταβαλλόμενες. καιρικές συνθήκες, οι σεισμοί και οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που προκαλούνται από απειλές ή ακόμη και  που προκαλούνται από τον ίδιο τον άνθρωπο, ασκούν όλο και περισσότερο πίεση στον πληθυσμό και την ευημερία των πόλεων.  Μία από αυτές τις απειλές σήμερα στη χώρα μας και στην Αθήνα είναι η πανδημία του κορωνοϊού.

Το υπουργείο Υγείας  επιβάλλει μέτρα προστασίας και απαιτούν τη μείωση των επαφών και την παραμονή μας στο σπίτι. Η απαιτούμενη «κοινωνική απόσταση» αν και δύσκολα μπορεί να διατηρηθεί, σε κάθε περίπτωση σημαίνει πάνω απ' όλα φροντίδα από τη μόλυνση και μια χωρική απόσταση από την κοινωνία. Η πανδημία COVID19 έχει τεράστιο αντίκτυπο στην καθημερινή μας ζωή. Οι πολίτες κυκλοφορούν φορώντας γάντια και μάσκες για την προστασία τους από τη μόλυνση του κορωνοϊού.

Σε μία σιωπηλή Αθήνα λόγω της κρίσης του κορωνοϊού, στρατηγικά μέρη πρασίνου κάνουν αισθητή την παρουσία του. Στις περισσότερες τοποθεσίες, σε όλα τα μέρη της πόλης, το πράσινο έχει ήδη ανθίσει εξωφρενικά. Έχει αναζωογονηθεί από τη μείωση των ρύπων και έχει καθαριστεί στα κλειστά πάρκα από τις ακαθαρσίες των σκύλων και τα σκουπίδια . Στις λεωφόρους άλλαξαν χρώμα τα μαυρισμένα από το καυσαέριο φυτά και είναι έτοιμα να υποδεχθούν τις προκλήσεις της άνοιξης. 

Κορωνοϊός: Υγειονομική βόμβα

Οι πλατείες, δρόμοι, νησίδες, πάρκα και πεζοδρόμια γέμισαν με μάσκες, γάντια, και αντισηπτικά μαντιλάκια. Είναι λυπηρό και επικίνδυνο που σε αυτά τα σημεία επιλέγουν να ξεφορτωθούν τα υλικά προστασίας μίας χρήσης, καθώς και άλλα προστατευτικά έναντι του κορωνοϊού, δεκάδες πολίτες Παρά τις εκκλήσεις των αρχών να μην απορρίπτουν όπου βρουν όλα τα παραπάνω υλικά λόγω διασποράς του ιού, καθώς και πέραν της προφανούς περιβαλλοντικής ρύπανσης, επιβαρύνουν και το αποχετευτικό σύστημα της πόλης.

Χαρακτηριστικές είναι οι εικόνες που δημοσιεύουμε σήμερα από την κατάσταση που επικρατεί σε διάφορους χώρους πρασίνου. Αυτές οι εικόνες μας δείχνουν ότι για κάποιους οι κανόνες υγιεινής διαρκούν για λίγο. Στον επόμενο χρόνο, ορισμένοι ασυνείδητοι και ανεύθυνοι επιδεικνύουν συμπεριφορά που βάζει σε κίνδυνο τους συνανθρώπους τους αλλά και τους ίδιους τελικά. 

Την προσοχή των πολιτών κρούουν τον κώδωνα οι φορείς υγείας στους οποίους τονίζουν την αναγκαιότητα να μην απορρίπτουν τα χρησιμοποιημένα γάντια και τις μάσκες μιας χρήσεως στους συμβατικούς κάδους των σύμμεικτων απορριμμάτων και ούτε ασφαλώς στους δρόμους της περιοχής, ούτε στους  μπλε κάδους της ανακύκλωσης.

 

Εικόνα 1. Κορωνοϊός: Υγειονομική βόμβα. Πεδίο Άρεως πριν το κλείσιμο από τις αρχές λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Εδώ φαίνονται τα προβλήματα από τα σκουπίδια που προκαλούνται  κυρίως από παραβατικές συμπεριφορές.

Οι πολίτες πρέπει να αντιληφθούν τη κρισιμότητα της κατάστασης και πόσο υψίστης  σημασίας είναι ο ρόλος τους στον περιορισμό διασποράς της νόσου. Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ πρέπει να τηρούνται από όλους μας για να μπορέσει η χώρα γρήγορα να ξεπεράσει το πρόβλημα χωρίς αλλά θύματα από τη νόσο. Οφείλουμε να τηρούμε τα μέτρα προστασίας λόγω κορωνοϊού όχι μόνο για εμάς, αλλά και για τον συνάνθρωπό μας. Αυξημένο υλικό διαπιστώθηκε σε περιοχές όπου υπάρχει τραπεζικό κατάστημα, συναλλαγές σε σούπερ μάρκετ, φαρμακεία κ.λ.π.

Με τη βροχή, τα συγκεκριμένα προστατευτικά υλικά μίας χρήσης καταλήγουν μέσα στους αγωγούς της αποχέτευσης και των όμβριων υδάτων. Τα προϊόντα αυτά δεν διασπώνται και, σε συνδυασμό με λίπη και λάδια, μπορεί να προκαλέσουν φραγμό στα φρεάτια, στις σωληνώσεις κ.λ.π. 

Πρέπει να γίνουν εκστρατείες ενημέρωσης των πολιτών από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τις Περιφέρειες, τους Δήμους διότι φαίνεται ότι κάποιοι ασυνείδητοι δυστυχώς συνεχίζουν να επιδεικνύουν επικίνδυνη συμπεριφορά προς τους εργαζόμενους πρασίνου και καθαριότητας των  Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) καθώς και των εργαζομένων  στα συνεργεία καθαρισμού και συντήρησης του πρασίνου, οι οποίοι έρχονται σε επαφή με τα συγκεκριμένα υλικά, κατά την εκτέλεση των εργασιών τους. Η συμπεριφορά όμως όπως και η καθημερινότητά μας γίνεται επικίνδυνη.

 

Εικόνα 2. Κορωνοϊός: Υγειονομική βόμβα

Επισημαίνουμε ότι οι εργαζόμενοι στο χώρο εργασίας τους-παρά τα πρόσθετα μέτρα ασφάλειας και υγιεινής - έρχονται σε άμεση επαφή με τα υλικά αυτά (γάντια και μάσκες), με αποτέλεσμα να εγείρονται πρόσθετοι κίνδυνοι για την υγεία τους.

Οι εργαζόμενοι μέσα σε αυτές τις πολύ δύσκολες συνθήκες δίνουν καθημερινά τη δική τους μάχη, ώστε να κρατήσουν την πόλη καθαρή, πράσινη και ελκυστική αισθητικά . Πρέπει να σεβαστούμε όλοι και ειδικά τώρα ας διαχειριστούμε με τη μεγαλύτερη δυνατή υπευθυνότητα τα απορρίμματά μας, ώστε να τους βοηθήσουμε κι εμείς με τη σειρά μας να συνεχίσουν υγιείς την εργασία τους.

 

Εικόνα 3. Κορωνοϊός: Υγειονομική βόμβα. Λ.  Κηφισίας παράδρομος

Εικόνα 4,5.  Κορωνοϊός: Υγειονομική βόμβα.Λ.Κύμης-Λ.Κηφισιίας

 

Εικόνα 6. Παράδρομος Κηφισίας και Σπ.Λούη, καθαρισμένος ,άραγε για πόσο.

Τι βλέπεις από το παράθυρό σου; Πριν από τον περιορισμό, τι ξέρατε πραγματικά για εκείνο το παλαιόδεντρο, τα βιολετί λουλούδια που αψηφούν το σκυρόδεμα πεζοδρομίων; Πόση σημασία δίνατε στη βεράντα σας;

Η φύση είναι παντού γύρω μας, αλλά μάλλον δεν το είχαμε καταλάβει.

Πολύ μελάνι έχει ήδη χυθεί για την περιγραφή των αιτίων και των συνεπειών της, αλλά ίσως το λιγότερο που έχει ειπωθεί είναι για το πώς μας έχουν κάνει να χάσουμε την ύπαιθρο. Με αυτό εννοώ τόσο το πάρκο της πόλης κοντά στο σπίτι σας  όσο και το περιαστικό δάσος

Κληρονομιά του νεωτερισμού και της στρεβλής ανάπτυξης: Με την πανδημία του κορωνοϊού, μαθαίνουμε αργότερα ότι μια χαλαρή και πράσινη πόλη είναι απαραίτητη για την ευημερία μας. 

Ηλιοφάνεια, άνοιξη, οι αρχικοί περιορισμοί κάνουν ανάγκη  για κίνηση στον καθαρό αέρα, η κατάσταση φαίνεται αφόρητη. 

Πυκνές πολυώροφες πόλεις δεν είναι απαραίτητα ένα υγιές περιβάλλον για τους ανθρώπους. Ωστόσο, το αστικό τοπίο είναι ο τόπος όπου ζουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Πάνω από το πενήντα 50 % του παγκόσμιου πληθυσμού σήμερα, Έτσι, οι πόλεις μπορούν και πρέπει να συμβάλουν σημαντικά στην υγεία και την ευημερία πολλών ανθρώπων.

Τα μεταβαλλόμενα δημογραφικά στοιχεία της πόλης φέρνουν σε πρώτο πλάνο τη γήρανση του πληθυσμού με αυξανόμενα ποσοστά χρόνιων παθήσεων υγείας. ευκαιρία να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες του πληθυσμού, η πυκνότητα και η παροχή χώρου πρασίνου στο πλαίσιο μιας προτεινόμενης ανάπτυξης. 

Σύζευξη υγείας και αποκατάστασης, αναψυχής και χαλάρωσης, προσωπικός ανακλαστικός χώρος και εκδηλώσεις κοινωνικής συγκέντρωσης, προσπάθεια να εμβολιάσουμε ένα ολιστικό πρόγραμμα σχεδιασμού χρησιμοποιώντας τη μεταφορά του τοπίου. Ένα «θεραπευτικό δάσος», παρέχοντας τη βιοφιλικά οφέλη ενός φυσικού περιβάλλοντος. 

Υγεία και ευεξία – χώροι τοπίου, ανέσεις και προγράμματα που στηρίζουν και βοηθούν την ευημερία, την αποκατάσταση και την αποκατάσταση των ανθρώπων. 

Υπάρχει διαδεδομένη αναγνώριση ότι η φύση, και η έκθεση σε πράσινα φυσικά μέρη είναι καλό για όλους μας. Κοιτάζοντας πίσω πάνω από το «τόξο της ανθρώπινης προόδου» η ιστορία μας χαρτογραφεί τις προόδους στην κατανόηση και την εφαρμογή της υγειονομικής περίθαλψης στην κοινωνία. Αλλά, απομακρυνόμενοι από την οικεία σχέση που είχαν οι άνθρωποι με τον φυσικό κόσμο, βασιζόμαστε περισσότερο σε εξελιγμένες και συνθετικές ιατρικές θεραπείες. Ενώ τα οφέλη αυτών των προόδων για τα άτομα και την κοινωνία είναι αδιαμφισβήτητα, υπάρχει αυξανόμενη πεποίθηση ότι θα πρέπει επίσης να επανασυνδεθούμε με τις πιο λεπτές θεραπευτικές και θεραπευτικές αξίες της φύσης. 

Κορωνοϊός και δημόσιος χώρος

Η πανδημία του κορωνοϊού συνιστά μια κρίση, μια κρίσιμη κατάσταση. Όπως όλες οι κρίσιμες καταστάσεις συγχρονίζει τις έγνοιες και την καθημερινότητα όλων μας. Συγχρονίζει αυτιά και μάτια με τη φωνή των ιθυνόντων και των υπευθύνων για τη διαχείρισή της.

  Στις κρίσιμες καταστάσεις (εξεγέρσεις, συρράξεις, πολιτικές, οικονομικές κρίσεις…) οι πολίτες βγαίνουν συνήθως έξω, στον δημόσιο χώρο, εκφράζονται. Ανάλογα με το είδος της κρίσης στρέφονται εναντίον του «εχθρού». Τώρα, με εξαίρεση κάποιες ομάδες, τους ανθρώπους της Υγείας κατά πρώτον, μένουμε σπίτι. Δεν ψάχνουμε τον αόρατο εχθρό, θέλουμε να μη μας βρει. 

Η δεύτερη συνέπεια αφορά τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Σε πολλές κρίσεις, κυρίως πολιτικές, στρεφόμαστε στο μέλλον. Όλα φαίνονται δυνατά, γινόμαστε οραματιστές. Στην πανδημία συμβαίνει το αντίθετο. Στρεφόμαστε στους εαυτούς μας, στο παρόν. Ζούμε στον ρυθμό της διασποράς του ιού και των απωλειών που επιφέρει. Στον ρυθμό τού μη μας βρει το κακό, να περάσει και βλέπουμε.     

   Εικόνα 7.   Κλειστό Πεδίο Άρεως   -   Η αναζωογόνηση της βλάστησης  είναι εμφανής   

Να μην ακρωτηριαστεί ο δημόσιος χώρος

Στους μεγάλους κινδύνους τείνουμε να παραιτηθούμε από σχέδια και όνειρα. Η στροφή στο παρόν αποτυπώνεται σε στάσεις και αντιλήψεις. Σε φοβίες, είτε τις καλλιεργεί ο επίσημος λόγος είτε όχι. Μένουμε σπίτι, αλλά σύμφωνα με έρευνες πολύ περισσότεροι από τους μισούς συμπατριώτες μας φοβούνται ότι θα πέσουν θύμα του κορωνοϊού. Η δυσπιστία για τους άλλους είναι χαραγμένη σε βλέμματα όταν διασταυρωνόμαστε στον δρόμο, ωσάν ο άλλος να είναι πρόξενος του κακού. Ακόμη και μεταξύ φίλων δυο φευγαλέες κουβέντες από μακριά. Παρεπόμενο της στάσης αυτής είναι η απόσυρση από τον δημόσιο χώρο, η αποδυνάμωση του δημόσιου διαλόγου. Όλα αυτά συνοψίζονται στη φράση «δεν είναι για τώρα» με την οποία ακυρώνεται κάθε επιχείρημα για το παρόν και το μέλλον. Κατανοητό εφόσον προέχει η «σωτηρία από τον αόρατο εχθρό», το «να κερδίσουμε χρόνο». Αλλά και προβληματικό έως επικίνδυνο εφόσον εξοβελίζεται ο λόγος ο ίδιος, η ανταλλαγή, πόσο μάλλον το διαφορετικό, η υποψία κριτικής. Να περάσει η πανδημία αλλά χωρίς να ακρωτηριαστεί περαιτέρω ο δημόσιος χώρος, η δημοκρατία. 

Δανείστηκα ένα απόσπασμα από το άρθρο «Κορωνοϊός και δημόσιος χώρος» του Παντελή Κυπριανού καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών για να εκθέσω τη διαφορά των παρκών,αλσών και των κοινόχρηστων χώρων πρασίνου πριν τον κορονοϊό και μετά  λόγω της πανδημίας.

Εικόνα 8.    Κλειστό Πεδίο Άρεως   

Να κλείσω παραφράζοντας τον Henrik Ibsen

"Η μεγάλη αμαρτία η ασυγχώρητη, είναι όταν σκοτώνεις έναν άνθρωπο από την αδιαφορία.."