 | |
| Σκαθάρι σε φοίνικα στην Λεωδόρο Κύπρου (Αργυρούπολη) |
ΤΟΥ ΚΛΙΦ ΚΟΥΚ
Τελικά το κόκκινο σκαθάρι που προσβάλλει τα φοινικοειδή έφθασε και στο Νομό Χανίων, καθώς πέντε περιοχές δηλώθηκαν ως μολυσμένες-Πλατανιάς, Βουκολιές,Κολυμπάρι,Νέα Κυδωνία και η ίδια η πόλη των Χανίων. Αν κάνετε μια βόλτα στην πόλη θα συναντήσετε φοίνικες με εμφανή τα συμπτώματα της μόλυνσης, άλλους να στέκονται εκεί σε άθλια κατάσταση με στριμμένα τα φύλλα και άλλους καλυμμένους με ένα δίχτυ για να εμποδίσουν τα έντομα να ξεφύγουν και να μεταδώσουν την ασθένεια.
Αν και δεν είμαι ούτε γεωπόνος ούτε εντομολόγος, ήρθα σε επικοινωνία με ειδικούς και από την Ελλάδα και από το εξωτερικό που είχαν την καλοσύνη να με εφοδιάσουν με τις τεχνικές πληροφορίες πάνω σε διάφορες όψεις του προβλήματος που παρουσιάζω σ’αυτό το άρθρο.
Ο κύριος λόγος που γράφω αυτό το άρθρο είναι να προσπαθήσω να κάνω κατανοητό το πρόβλημα στους ανθρώπους που ίσως δεν έχουν ενημερωθεί επαρκώς για τη φύση αυτής της επιδημίας και για τους τρόπους με τους οποίους αυτή πρέπει να αντιμετωπιστεί.
 |
| Μολυσμένος φοίνικας που βρέθηκε το σκαθάρι (Αργυρούπολη) |
Τα παρακάτω δέκα σημεία είναι οι δέκα μύθοι σχετικά με το θέμα.
1)Η προσβολή των φοινικοειδών από το κόκκινο σκαθάρι είναι ένα πρόσφατο ελληνικό ή κρητικό φαινόμενο.
Η μόλυνση ξεκίνησε από την Ασία τη δεκαετία του 1980. Μέχρι το 1985 έφθασε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στην Αίγυπτο το1992,στην Ισπανία το 1994, στο Ισραήλ το1999, στην Κρήτη το 2005 και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας το 2006. Τώρα είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο.
2) Είναι εύκολο να αναγνωρίσει κανείς τα συμπτώματα και να ξέρει αν ένα δένδρο έχει προσβληθεί ή όχι.
Είναι αδύνατον να είναι κανείς απόλυτα σίγουρος ότι ένα εισαγόμενο δένδρο δεν έχει προσβληθεί.
Ενώ δεν είναι δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς τα δένδρα που έχουν ήδη προσβληθεί από τις κάμπιες του εντόμου (και επομένως είναι ήδη χαμένα ), είναι δύσκολο να αναγνωρίσει την παρουσία ώριμων εντόμων .Για κάποιο χρονικό διάστημα , το δένδρο φαίνεται να είναι υγιές ενώ το σκουλήκι δουλεύει μέσα του. Και γρήγορα τα φύλλα του δένδρου αρχίζουν και ανοίγουν προς τα κάτω σαν ομπρέλα..
3) Τα δένδρα προσβάλλονται μόνο ένα μέτρο από την κορυφή προς τα κάτω, πράγμα που σημαίνει ότι μόνο αυτό το μέρος του δένδρου πρέπει να κοπεί και να καταστραφεί.
Οι κάμπιες κινούνται στο εσωτερικό του δένδρου δημιουργώντας τούνελ και μεγάλες κοιλότητες. Μπορούν να βρεθούν σε οποιοδήποτε μέρος του, ακόμα και στη βάση του κορμού.
4) Διατίθενται χημικά που μπορούν να προστατεύσουν τα δένδρα από τη μόλυνση με λογικό οικονομικό κόστος και με ελάχιστο κόστος για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.`
Παρά τα μέτρα που πάρθηκαν, καμιά χώρα με την εξαίρεση ίσως του Ισραήλ δεν κατάφερε να αναχαιτίσει την εξάπλωση του σκαθαριού παρά μόνο προσωρινά. Παρά τη χρήση πολύ τοξικών εντομοκτόνων, πάνω από χίλια δένδρα καταστράφηκαν στη Γρανάδα της Ισπανίας και τα φοινικοειδή στη Νότια Ιταλία σχεδόν εξαφανίστηκαν. Και μέχρι σήμερα πάνω από 4000 δένδρα καταστράφηκαν στην Κρήτη.
Τέσσερα εντομοκτόνα που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα και αλλού , αν και έχουν απαγορευτεί για γεωργική χρήση εξαιτίας της υψηλής τοξικότητάς τους, πήραν ειδική άδεια από το Υπουργείο Γεωργίας για να χρησιμοποιηθούν στους φοίνικες. Είναι ακριβά και το κόστος της χρήσης είναι υψηλό (π.χ. 100 Ευρώ για κάθε δένδρο τρεις φορές το χρόνο.
΄Ενα από τα πιο ήπια εντομοκτόνα από άποψη τοξικότητας είναι το Imidacloprid. Αλλά ακόμη και αυτό το εντομοκτόνο μπορεί να μολύνει τα υπόγεια ύδατα και έχει απαγορευτεί σε διάφορες χώρες εξαιτίας της τοξικότητάς του στις μέλισσες.
Αν και διάφορα άτομα προσφέρουν ‘θεραπείες’, η πικρή αλήθεια είναι ότι κανένα από τα εντομοκτόνα που χρησιμοποιούνται για να θεραπεύσουν δένδρα που έχουν προσβληθεί δεν προσφέρει καμιά σιγουριά.
5) Από τα δένδρα που έχουν προσβληθεί μπορούμε να απαλλαγούμεθάβοντάς τα σε λογικό οικονομικό κόστος και ελάχιστο κόστος για το περιβάλλον.
Επειδή οι φοίνικες είναι μεγάλα και χυμώδη δένδρα, το να τους κάψουμε είναι μια δύσκολη και ακριβή διαδικασία, αφού πρέπει να καταστραφούν όλα τα μέρη τους. Αν τους θάψουμε αυτό πρέπει να γίνει σε βάθος πάνω από δύο μέτρα και αν αυτοί είχαν ψεκαστεί υπάρχει ο κίνδυνος να μετατραπούν σε χημικές ‘βόμβες’, μολύνοντας τα υπόγεια ύδατα. Το ανεξέλεγκτο κάψιμο και θάψιμο στα χωράφια δεν επιτρέπεται σύμφωνα με τους νόμους του κράτους αλλά και τους ευρωπαϊκούς.
Το κόστος να απαλλαγούμε από ένα μολυσμένο δένδρο εκτιμήθηκε το 2007 300 Ευρώ.
6) Οι Δήμοι και οι δημότες είναι καλά ενημερωμένοι για το πρόβλημα.
Αν ναι, γιατί οι Δήμοι της Κρήτης καταπιάστηκαν με τόσο ‘φιλόδοξα’ προγράμματα ;Πεντακόσιοι φοίνικες φυτεύτηκαν στο Ηράκλειο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες- και είναι σχεδόν σίγουρο ότι αυτοί ήταν η πηγή της μόλυνσης εκεί –εκατοντάδες φυτεύτηκαν στην παραλία στο Ρέθυμνο και στη Σούδα και έγιναν και καταστροφικές προσπάθειες να φυτευτούν φοίνικες στο Κουμ-Καπί και στη Νέα Χώρα.
Και γιατί εξακολουθεί να γίνεται εισαγωγή φοινίκων και αυτοί να χρησιμοποιούνται από τους Δήμους ως το βασικό είδος για τη διαμόρφωση χώρων;
7) Οι αποφάσεις που παίρνονται όταν αρχίζουν νέες δημόσιες ή δημοτικές μελέτες και οι σχετικές εργασίες λαμβάνουν σοβαρά υπόψη το συγκεκριμένο πρόβλημα της μόλυνσης καθώς και το πώς θα προστατευθεί η τοπική βιοποικιλία.
Η Κρήτη είναι ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός για πολλούς άλλους λόγους και όχι τόσο για τους φοίνικες της ,που μάλλον καταστρέφουν τον χαρακτήρα του νησιού. Αλλά εφόσον αυτοί μπορούν να εισαχθούν ως ώριμα δένδρα μέχρι 8 μέτρα ύψος, αποτελούν μια γρήγορη λύση που μπορεί να μεταμορφώσει αμέσως την πιο ανιαρή περιοχή και να της δώσει την αίγλη που κάποιοι νομίζουν ότι είναι αυτό που επιθυμούν οι τουρίστες.
Σπάνια λαμβάνεται υπόψη η τοπική βιοποικιλία και ακόμα πιο σπάνια δίνεται προτεραιότητα στα τοπικά φυτά και δένδρα σε σχέση με τα εισαγόμενα ακόμα και αν τα τοπικά θα μπορούσαν να επιλεγούν σένα λογικό ύψος , χαμηλότερο κόστος και χωρίς κανένα ρίσκο.
8) Οι πολίτες είναι καλά πληροφορημένοι για το ποσόν που δαπανάται από τους δήμους για να φυτέψουν τους φοίνικες, να τους θεραπεύσουν με χημικά σε τακτική βάση και να καταστρέψουν αυτούς που έχουν προσβληθεί.
Το εμπόριο των φοινίκων είναι πολύ προσοδοφόρο και έχει σχέση όχι μόνο μ’αυτούς που ασχολούνται με το να τους μεγαλώνουν, να τους μεταφέρουν και να τους φυτεύουν κάπου αλλού, αλλά επίσης με εκείνους που προσφέρουν ποικίλες ακριβές θεραπείες αλλά και με εκείνους που ασχολούνται με το να καταστρέφουν τα δένδρα που έχουν προσβληθεί.
΄Ενας μεγάλος φοίνικας μπορεί να στοιχίσει από 3000 μέχρι 5000 Ευρώ.Ο Δήμος του Ηρακλείου αγόρασε 500 φοίνικες προς 3000 Ευρώ τον καθένα. Μετά δύο χρόνια, οι φοίνικες αρρώστησαν, ο Δήμος πλήρωσε 300 Ευρώ για να τους βγάλει…και μετά φύτεψε καινούργιους.
9) Ο δημόσιος τομέας είναι πλήρως ενημερωμένος για το πρόβλημα και ελέγχει την εισαγωγή ,την ανάπτυξη και τη χρήση περισσότερων φοινίκων
Προφανώς ο G.A.T.T. (General Agreement of Transport and Trade ) η Διεθνής Συμφωνία Μεταφορών και Εμπορίου επίσημα απαγορεύει την εισαγωγή δένδρων και η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση έχει εκδώσει οδηγία για καραντίνα. Μεμονωμένες χώρες έχουν προσπαθήσει να κλείσουν τα σύνορα τους για εισαγωγές αλλά χωρίς αποτέλεσμα .Η αλήθεια είναι ότι αν μπεις στο ‘ Palm trees- Egypt’ θα δεις ότι εξακολουθούν να προσφέρονται φοίνικες προς αγοράν από πολλές εταιρείες χωρίς καμιά αναφορά για καραντίνα ή άλλους περιορισμούς.
10) Το Δημόσιο είναι πλήρως ενημερωμένο για την εκτεταμένη χρήση τοξικών χημικών και για τη διαδικασία καταστροφής των δένδρων που έχουν προσβληθεί και ελέγχει όλες αυτές τις δραστηριότητες για να προστατεύσει τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Το πρόβλημα είναι ότι λαμβάνονται αποφάσεις από τους τοπικούς άρχοντες που μπορεί να μην είναι καλά ενημερωμένοι σ’αυτούς τους τομείς και η ορθότητα των αποφάσεων τους μπορεί να εξαρτάται μόνο από το πόσο καλοί είναι οι σύμβουλοί τους. Και σε κάποιες περιπτώσεις οι σύμβουλοί τους μπορεί να έχουν σχέση με την ευρύτερη επιχείρηση – φοίνικες.
¨Οταν υπάρχει τόσο μεγάλο οικονομικό ρίσκο, υπάρχει και ο κίνδυνος οι αρχές να λάβουν βραχυπρόθεσμα μέτρα, αγνοώντας τις μακροπρόθεσμες συνέπειες που περιλαμβάνουν την επίδραση…των ψεκασμών…στην ανθρώπινη υγεία.
Πολυεθνικές χημικές εταιρείες ασκούν μεγάλη δύναμη και επιρροή για να πείσουν το κοινό ότι τα προϊόντα τους είναι και ασφαλή και αποτελεσματικά. Αλλά όταν οι συνέπειες θα γίνουν γνωστές στο μέλλον , ποιος θα αναλάβει την ευθύνη;
΄Όλες οι διαπιστώσεις συμφωνούν σένα πράγμα :την ανάγκη για μια καθαρή συντονισμένη δράση σόλο το νησί. Γιαυτό το λόγο συγκροτήθηκε μια Επιστημονική Επιτροπή στο Ηράκλειο φέτος , το 2010
Ενώ η επιτροπή αναφέρει κάποια αόριστα μέτρα για να προστατεύσει το κρητικό τοπίο , δεν ασχολείται ιδιαίτερα ούτε με τη θεραπεία με χημικά .αν και αυτά είναι το κύριο μέτρο που εφαρμόζουν οι Δήμοι και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις και τα μεμονωμένα άτομα προς το παρόν, ούτε με την απαγόρευση των εισαγωγών και της νέας φύτευσης ούτε με τα μέτρα που θα εξασφαλίσουν τον κατάλληλο τρόπο καταστροφής των μολυσμένων δένδρων..Επίσης δεν αναφέρει την ανάγκη για μια εκστρατεία που θα ενημερώνει το κοινό, τους Δήμους, και τους τουρίστες για πολύ πρακτικά ζητήματα , όπως ποια βήματα πρέπει να παρθούν σχετικά με τα δένδρα που έχουν προσβληθεί, όπως επίσης και για το κόστος όχι μόνο σε επίπεδο οικονομικό αλλά και σε επίπεδο περιβάλλοντος, υγείας, και φυσικού τοπίου της Κρήτης.
Ανάλογα άρθρα:
Ανάλογα άρθρα:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου