Δυστυχώς πλέον είναι πολύ συχνό φαινόμενο..... έτσι δεν είναι; Πολύ συχνά βλέπουμε εικόνες στα κανάλια σχετικά με τις τοπικές πλημμύρες σε όλη την χώρα. Φυσικά δεν είναι μόνο στην χώρα μας αλλά πρόσφατα είδαμε ανάλογες εικόνες στην Ιταλία ενώ σύμφωνα με την Υπηρεσία Περιβάλλοντος του Ηνωμένου Βασιλείου, περισσότερα από 5 εκατομμύρια σπίτια κινδυνεύουν να πλημμυρίσουν μόνο στην Αγγλία. Οι καταστροφές είναι τεράστιες σε υποδομές, σε επιχειρήσεις και σε νοικοκυριά.
Ακόμα κι αν δεν έχει υποστεί τις συνέπειές της πλημμύρας κάποιος ποτέ, μπορεί να κατανοεί την ζημιά στους ανθρώπους των οποίων τα σπίτια βλέπουμε στην τηλεόραση, με έπιπλα που επιπλέουν και την λάσπη να έχει κατακλύσει τα πάντα. Αλλά αν το σκεφτούμε ειλικρινά: είμαστε όλοι υπεύθυνοι….Άλλοι παραπάνω άλλοι λιγότερο. Όλοι συμβάλλουμε σε αυτές τις πλημμύρες. Από την συμμετοχή μας στην παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα, από τις στέγες πάνω από τα κεφάλια μας μέχρι τους δρόμους που οδηγούμε, από πεζοδρόμια έως εμπορικά κέντρα και τους χώρους στάθμευσης, από σχολεία έως επιχειρηματικά πάρκα - όλες οι αδιαπέραστες επιφάνειες που κάνουν την καθημερινή μας ζωή, στα ρέματα που τα έχουμε εγκιβωτίσει ή μετατρέψει σε οδούς, έτσι ώστε να αποτρέπουν την απορρόφηση του νερού της βροχής όπου πέφτει….. αφού έχουμε τσιμεντώσει σχεδόν τα πάντα!
Τα συστήματα αποχέτευσης που έχουν σχεδιαστεί για να απομακρύνουν τα νερά της βροχής στις πόλεις, μπορεί να έκανε στη δουλειά όταν σχεδιάστηκαν για πρώτη φορά, αλλά έχουν αδυναμία πλέον από την αύξηση του μεγέθους της κάθε πόλης, τις προκλήσεις των μεγαλύτερων πληθυσμών, της αυξημένης αστικοποίησης και ανάπτυξης των σκληρών υλικών παντού, και του μεταβαλλόμενου κλίματος.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι αναζητούν όλο και περισσότερο βιώσιμες λύσεις για την απάντηση: λύσεις που μπορούν να φιλοξενήσουν αλλαγές χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο το μέλλον. Οι τέσσερις πυλώνες της βιώσιμης αποστράγγισης που περιγράφονται από το Susdrain είναι :
o Ποσότητα, (νερού που δύναται να δεσμευτεί)
o Ποιότητα, (της παρέμβασης)
o Ευκολία (και οικονομικότητα αυτής)και
o Βιοποικιλότητα.
Χρειαζόμαστε βιώσιμα συστήματα αστικής αποστράγγισης (SuDS) - λύσεις που αντικαθιστούν έργα με σκληρά υλικά με σχεδιασμό που βασίζεται στη φύση - για την αντιμετώπιση των επικείμενων προκλήσεων όπως :
· Κακής ποιότητας του νερού, (που δέχονται οι τελικοί αποδέκτες που τα SuDS-Αειφόρα Αποχετευτικά Συστήματα ομβρίων- βελτιώνουν σημαντικότατα)
· της Κλιματικής Αλλαγής (διότι με τα SuDS έχεις παράλληλα και ενέργειες που μειώνουν το φαινόμενο)
· των μικρών προϋπολογισμών αφού είναι οικονομικές λύσεις σε σχέση με την δημιουργία νέων αγωγών ομβρίων
Αυτό δεν σημαίνει την αναπαραγωγή ενός «σκληρού» συστήματος μεταφοράς νερού με κάτι «πιο μαλακό», παρόλο που ορισμένοι το θεωρούν έτσι, αφού κάποιες λύσεις SuDS χρησιμοποιούν παλαιές μεθόδους μεταφοράς για τη μεταφορά βρόχινου νερού σε μια περιοχή εξασθένησης που μπορεί να είναι μια φυσική λύση όπως σε ένα ρέμα, λίμνη(μπορεί να είναι και τεχνιτή λύση) ή στην θάλασσα. Φυσικά, μια λύση που έχει σχεδιαστεί για την ανακούφιση πλημμύρας πρέπει να εκτελεί το κύριο καθήκον της χρησιμοποιώντας όλους τους τεχνολογικές λύσεις. Για αυτό, ο σχεδιαστής πρέπει να έχει εμπιστοσύνη που προέρχεται από τους αριθμούς.
Ο υπολογισμός της ροής και του όγκου που απαιτείται για τη διαχείριση της απορροής μπορεί να οδηγήσει σε μια προφανή λύση «Αγωγός προς ένα αποδέκτη» αλλά αν αυτό είναι η μόνη λύση μπορεί να οδηγήσει στο να γίνει ο «αποδέκτης»- όπως σήμερα- και αυτός να μην αντέξει όλο τον όγκο που θα δεχθεί μεταφέροντας εκεί το φαινόμενο της πλημμύρας .
Ακόμη και «επιτυχημένα» συστήματα SuDS - δηλαδή εκείνα που μειώνουν τον κίνδυνο πλημμύρας και πληρούν τους κανονισμούς για τα κτίρια - έχουν δεχθεί κριτική ότι είναι αντιαισθητικά, πιθανά να μολύνουν και μερικές φορές επικίνδυνα, θέτοντας κίνδυνο πνιγμού στα παιδιά (πχ αν σχεδιαστεί μια αστική λίμνη αυτό το επιχείρημα χρησιμοποιείται ως αντίρρηση στο σχεδιασμό εφαρμογών).
Παράλληλα κάθε SuDS έχει μία αντοχή και δυνατότητα, ακόμα και κατασκευές αστικών λιμνών (δείτε άρθρο Συλλογή και χρήσεις νερού) ενώ παράλληλα πρέπει να προβλεφθεί και μία ροή υπέρβασης αυτών. Ένας σχεδιαστής θα πρέπει να υπολογίσει και την αξία της γής που δεσμεύεται ως προς την οικιστική ανάπτυξη.
Κοιτάζοντας πιο ολιστικά το πρόβλημα και τη λύση του για την ενσωμάτωση άλλων, φυσικών κατασκευών σε ένα σχέδιο αποχέτευσης ομβρίων, οι μελετητές μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τους πόρους και να δημιουργήσουν πιο βιώσιμες λύσεις.
Η επιβράδυνση της ροής παρεμποδίζοντας την απορροή πλησιέστερα στην πηγή της, μειώνει φυσικά τον όγκο του νερού που φτάνει σε ένα σημείο εξασθένησης - μειώνοντας την απαιτούμενη ποσότητα της γης για μία λίμνη η για ένα ρέμα, και αυξάνοντας την πίεση των υποδομών στην πορεία ώστε να μην προκαλούνται πλημμυρικά φαινόμενα.
Τα ερωτήματα που υπάρχουν και είναι και βασικές πληροφορίες για τον σχεδιασμό και προγραμματισμό ανάλογων έργων ώστε να έχουμε μια αξιολόγηση κινδύνου πλημμύρας ώστε να υπάρχει στρατηγική αποστράγγισης είναι:
o Ποιοι είναι οι υπολογισμοί? Πως υπολογίζουμε τις δυνατότητες των SuDS?
o Τι γίνεται όταν υπάρχει υπέρβαση των δυνατοτήτων αποστράγγισης?
o Πού πηγαίνει η περίσσεια νερού και σε τι χρονικό διάστημα απαιτείται να επανέλθει στην αρχική κατάσταση
o Τι κοστίζουν?
Ένα εμπόδιο στο σχεδιασμό με πρόσθετες SuDS δομές έγκειται στους υπολογισμούς. Είναι πολύ πιο εύκολο να υπολογίσουμε με λύσεις «αγωγού προς αποδέκτη» -, αυτό που κάνουν οι Υδραυλικοί Μελετητές Μηχανικοί εδώ και χρόνια ακολουθώντας αυτό το μοντέλο.
Το αναπτυσσόμενο SuDS μέσο χρησιμοποιείται τόσο ως στάδιο επεξεργασίας για την απομάκρυνση και των ρύπων(που δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα στις κλασσικές λύσεις)όσο και ως έλεγχος της ροής. Αυτό το τελευταίο χαρακτηριστικό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση σε ορισμένους ανθρώπους που είναι πιο συνηθισμένοι να ελέγχουν τη ροή που βρίσκονται στο τέλος ενός συστήματος -όπως ο έλεγχος στομίου στο τέλος μιας δεξαμενής- παρά στην αρχή.
Χρησιμοποιώντας το έδαφος ως έλεγχο ροής, μπορούμε να υπολογίσουμε πόσο γρήγορα θα περάσει το νερό της καταιγίδας μέσω του κάθε συστήματος SuDS και συνεπώς, θα μειώσει την απαιτούμενη ποσότητα τελικής αποθήκευσης. Αυτό παρουσιάζει ένα τεράστιο όφελος και επίσης έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο υπολογισμού των απαιτήσεων αποστράγγισης. Είναι σημαντικό να προσδιορίσουμε τον βαθμό παρακολούθησης, τη διείσδυση στο έδαφος, τη αύξηση του χρόνου που θα φτάσει η μικρότερη ποσότητα στον τελικό αποδέκτη. Έτσι μειώνεται όχι μόνο η ποσότητα, αλλά και το φαινόμενο μια πλημμύρας αφού η ποσότητα ύδατος αυτή έρχεται καθαρή δηλαδή χωρίς ρύπους και αργότερα.
Απαιτείται λοιπόν κάποια νέα σκέψη: ένας τρόπος προσέγγισης της μηχανικής σε συνδιασμό με την Αρχιτεκτονική τοπίου με την ενσωμάτωση της φυσικής μηχανικής στον πρακτικό, βιώσιμο σχεδιασμό αποστράγγισης-αποχέτευσης ομβρίων. Έτσι δημιουργούνται καινοτόμες λύσεις που βασίζονται στη φύση που ενθαρρύνουν την αειφορία και τη βιοποικιλότητα, ενώ επιτυγχάνουν τον πρωταρχικό στόχο της μείωσης του κινδύνου πλημμύρας, επιλύοντας πολλά προβλήματα στην πορεία.
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε τα έργα παραδείγματα Greener Grangetown, Keighley και τους Kenmont Gardens ή ανακαλύψτε περισσότερα σχετικά με τις λύσεις διαχείρισης των ομβρίων υδάτων. Θα βρείτε πολλές χρήσιμες πληροφορίες σε αυτό το σύντομο βίντεο και με οδηγίες και παραδείγματα στους μελετητές στους υπολογισμούς σχεδίασης SuDS, μπορείτε να κατεβάσετε τον οδηγό υδραυλικής μοντελοποίησης.
ΜcS Γεωπόνος
kt@topiodomi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου