Το δέντρο ο φίλος μας

 

 

Μ. Καπάνταης Δασολόγος- Περιβαλλοντολόγος                                                      

τ. Δ/ντης Πρασίνου

 

Το δέντρο ο φίλος μας

Δεν υπερασπιζόμαστε τη φύση, είμαστε η φύση που υπερασπίζεται τον εαυτό της.

Εικόνα 1. Από την τοποθεσία La Terra salvata dagli alberi

1. Το πράσινο που μας σώζει 

       Ο κόσμος μας αλλάζει γρήγορα, ενώ οι φιλοδοξίες μας και οι προκλήσεις  μας ορίζουν με τη σημασία τους. Σε αυτό το πλαίσιο, ο σχεδιασμός  τοπίου μπορεί να παίξει τεράστιο ρόλο. 

     Πώς φανταζόμαστε  να είναι ο  κόσμος; 

     Ποιο το εύρος των δυνατοτήτων του τοπίου που δεν έχουμε ανακαλύψει ακόμα; 

    Τι είναι για έναν κόσμο να βρίσκεται σε μια κρίση  μη αρχιτεκτονική; Καλούμαστε να προτείνουμε εννοιολογικές ιδέες για τον δημόσιο χώρο που θα κατοικείται  στις μελλοντικές πόλεις μας.

       Τι θα γινόταν αν επαναεφεύραμε το δίκτυο δρόμων όχι σε μια γειτονιά, αλλά σε ολόκληρη την πόλη;

     Ο πολεοδομικός σχεδιασμός μετά το COVID έχει τη μεγάλη πρόκληση να μετατρέψει τις πόλεις μας σε υγιείς πόλεις. Και αυτό είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα που απαιτεί ολοκληρωμένες μελέτες  από όλους τους κλάδους και φυσικά με έντονη παρουσία  των Γεωτεχνικών. Υγιεινοί δημόσιοι χώροι που δημιουργούν θετική αλλαγή στις κοινότητες μέσω της δημιουργίας αναζωογονητικών τοπίων και δημόσιων ζωντανών τοπίων.

      Ονειρευόμαστε μια πράσινη, ανθρώπινη, βιώσιμη πόλη όπου μέσα από  τη φύση ανακτάμε δρόμους, δημοσιους χώρους,  γειτονιές... ένας πιλότος  της φύσης όπου θα μας οδηγεί από έναν μικρόκοσμο της, και  θα συνδέει τους λόφους με την πόλη.

     Φανταστείτε το σαν ένα μεγάλο τοπίο, Η φύση παίρνει τη θέση του ανθρώπου ως συνέπεια μέτρων κοινωνικής απομόνωσης για τον Covid-19 και μας καλεί να ανακτήσουμε την ευαισθητοποίηση του εθισμού μεταξύ των ειδών.

      Οι δημόσιοι χώροι αποτελούν σημαντικό πλεονέκτημα για τις πόλεις μας. Παρέχουν στους ανθρώπους πολλές ευκαιρίες να έρθουν μαζί και να αλληλεπιδράσουν με την κοινότητα. Πολλοί θεωρούν τη συμπερίληψη και την ποικιλομορφία ως αξία για τη διατήρηση και την προστασία του δημόσιου χώρου.

     Ο μελλοντικός δημόσιος χώρος θεωρώ ότι είναι μέρος αποτελεσμάτων από μια  σειράς μελετών με θέμα «Πόλεις του αύριο», είναι αυτός που θα προσεγγιστεί και που θα αναπτυχτεί για να επαναπροσδιορίσει την αστική ζωή μέσα από μια ποικιλία από έννοιες και ιδέες δημιουργικού σχεδιασμού.    

    Τι είδους ρόλος μπορούμε να παίξουμε οι Γεωτεχνικοί  ως μελετητές- σχεδιαστές στον επαναπροσδιορισμό της αστικής ζωής; Πώς μπορούμε να παράγουμε νέα εμπνευσμένα οράματα για να ξεκινήσουμε μια συζήτηση σχετικά με εναλλακτικά μοντέλα αστικής διαβίωσης;

   Ο μελλοντικός δημόσιος χώρος στοχεύει να απαντήσει σε αυτές τις ερωτήσεις με ιδιαίτερη έμφαση στις μελλοντικές πόλεις και αμφισβητώντας τη  σημερινή κατάσταση  του δημόσιου χώρου. Το εξερευνητικό μας ταξίδι θα ξεκινήσει με  ένα θέμα, όπου αν ηταν  ερευνητικό  πρόγραμμα θα το ονομάζαμε  Ζώντας Μαζι - Living Together.

 

2. Ορίστε στόχους για τη φύση

  Είναι ιδιαίτερα  σημαντικό να προβούμε σε μια στρατηγική ανάλυση για τον εντοπισμό για το τι είναι σημαντικό για την προστασία που διατηρεί την ανάπτυξη των φυσικών συστημάτων και των ανθρώπινων κοινοτήτων. Δεδομένου ότι η πυκνότητα είναι  ανθρώποι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, είναι σκόπιμο και απαραίτητο να τεθούν στόχοι για το επίπεδο λειτουργικού ανοιχτού χώρου που πρέπει να έχει μια συγκεκριμένη πόλη κατά κεφαλήν και να διασφαλιστεί ότι αυτός ο ανοιχτός χώρος κατανέμεται δίκαια σε δημογραφικές και οικονομικές κατηγορίες. 

    Οι μητροπολιτικές περιοχές, έχουν ήδη αναπτύξει περιφερειακά σχέδια διατήρησης που τους βοηθούν να προστατεύσουν στρατηγικά σημαντικές περιοχές. Αυτοί οι τύποι προσεγγίσεων μπορούν να εφαρμοστούν σε πυκνούς αστικούς οικισμούς για να βοηθήσουν στην προστασία και την αποκατάσταση φυσικών συστημάτων και να προσφέρουν ευκαιρίες ανοιχτού χώρου σε περισσότερους κατοίκους της πόλης. Οι φυσικές περιοχές και τα χαρακτηριστικά είναι απαραίτητα για την πράσινη αστική υποδομή.

3. Ακολουθήστε μια βιοφιλική προσέγγιση

    Το κίνημα Biophilic Cities ή βιοφιλικές πόλεις υπογραμμίζει τη σημασία της καθημερινής επαφής με τη φύση, ως στοιχείο της αστικής ζωής και της ανάγκης για δημόσια υγεία, εκτός από την ηθική ευθύνη ότι οι πόλεις πρέπει να διατηρήσουν την παγκόσμια βιοποικιλότητα και να προωθήσουν τον κοινό βιότοπο για τη μη ανθρώπινη ζωή και τους ανθρώπους. 

    Από ένα παγκόσμιο κίνημα έως και μια τοπική δράση με αρχές βιοφιλίας έχουν σαν στόχο  την επέκταση της πρόσβασης στη φύση στις πόλεις, ενώ μετριάζει τη δυνατότητα εκτοπισμού των κατοίκων χαμηλού εισοδήματος που συχνά συνοδεύουν τις περιβαλλοντικές επενδύσεις σε πόλεις. Το πράσινο θα πρέπει να είναι για όλους, όχι μόνο για τους πλούσιους, αν θέλουμε πόλεις υγιείς και οικονομικά βιώσιμες.

4. Επενδύστε στη φύση

     Η υπεράσπιση της τάσης  για περισσότερη φύση στις πόλεις περιλαμβάνει ένα επιχείρημα για περισσότερα επενδύσεις, και αυτό το άρθρο δεν αποτελεί εξαίρεση. Θα δώσει την ευκαιρία στις αστικές περιοχές (και στις αγροτικές περιοχές) να έχουν ένα πιο κατάλληλο επίπεδο επενδύσεων που πλησιάζει στην κάλυψη των αναγκών για πάρκα και ανοιχτούς χώρους για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές γενιές.                                                                   

      Συμπερασματικά, εάν ένας κόσμος μετά το COVID μπορεί να κινηθεί προς περισσότερη ανθρωποκεντρική επένδυση κοινωνικής υποδομής, με φιλόδοξους στόχους για τη φύση στις πόλεις και τον βιοφιλικό σχεδιασμό, τότε οι οικονομικές μας επενδύσεις στη φύση θα ανταμειφθούν με λιγότερο πολυσύχναστες και πιο ανθεκτικές πόλεις, οι οποίες ελπίζω επίσης να θα οδηγήσουν σε μια πιο δίκαιη και υγιή χώρα. Το αστικό τοπίο, μπορεί να θεωρηθεί και η διαδικασία διαπραγμάτευσης μεταξύ πολιτισμού και φύσης.     

     Η περιβαλλοντική συνιστώσα στις πόλεις από την οπτική γωνία της οικολογίας του τοπίου: είναι   ένα σύνθετο διασυνδεδεμένο ψηφιδωτό     που μεταβάλεται από το «γκρι στο πράσινο» - είναι αυτό το μοντέλο μας για τις πόλεις του μέλλοντος;        

       Μέτρα όπως η φύτευση δέντρων στην πόλη, η δημιουργία πάρκων ή το πρασίνισμα των στεγών, ενισχύουν τον αστικό χώρο με πολλούς τρόπους. Προωθούν την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον, συμβάλλουν στην προστασία του κλίματος και προσφέρουν επίσης χώρους συνάντησης, συναθροισης και κοινωνικοποίησης. 

      Αλλά τι ακριβώς σημαίνει «πράσινο»; Ποιες έννοιες και μέσα μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες για την εφαρμογή κατάλληλων μέτρων; Ποια συμβολή μπορεί να προσφέρει η πράσινη υποδομή στην ανθεκτικότητα του κλίματος; Ποιο «πράσινο» χρειαζόμαστε; Και ποιος πραγματικά επωφελείται από αυτό;

     Πρέπει να συζητήσουμε και να αναζητήσουμε τρόπους ακόμη και με (διεθνείς) ειδικούς για το αστικό μας μέλλον, να επεκτείνούμε το δίκτυό μας και με άλλες ειδικότητες επιστημόνων και αφήσουμε  τον εαυτό μας να εμπνευστεί, για να σχεδιάσει και να εφαρμόσει τα δικά μας μέτρα. Πρόκειται για κατάλληλες μεθόδους όπου με αποτελεσματικό σχεδιασμό  στη συνέχεια  μπορούν να γίνουν πολιτικά βήματα. Η επέκταση και διατήρηση του αστικού πρασίνου είναι σημαντικός στόχος για τον προγραμματισμό του κάθε Δημοτικού και Περιφερειακού προϋπολογισμού.                                                                                                                          

    Ο Francesco Ferrini καθηγητής Δεντροκομίας στο πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας με άρθρα του στην ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini, προσεγγίζει το θέμα μέσα από το Δέντρο στην πόλη. Περιγράφει τις ιδιότητες και τις λειτουργίες του και προσδιορίζει τη σχέση του με τον κάτοικο της πόλης που την χαρακτηρίζει φιλική, συγκεκριμένα AMICO ALBERO η ο Φίλος το Δέντρο.

1η Δημοσίευση: Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ 22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ 

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΟ ΝΕΡΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΡΟΣ, 

ΟΧΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ.

 

 

       Οι πόλεις εδώ και πολύ καιρό αντιμετωπίζουν το νερό ως απόβλητο, σαν κάτι που πρέπει να «αφαιρεθεί» γρήγορα, και η τεράστια στεγανοποίηση του εδάφους έχει  εμποδίσει το νερό της βροχής να κάνει ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο: επιστροφή στο έδαφος και γέμισμα του υδροφόρου ορίζοντα,  για να αποκαταστήσουν το φυσικό υδρολογικό κύκλο. Αλλά ακριβώς όπως η κατασκευή νέων αυτοκινητοδρόμων δεν λύνει την κυκλοφοριακή συμφόρηση, έτσι και η απλή αύξηση της χωρητικότητας των παραδοσιακών «γκρίζων» συστημάτων αποχέτευσης των όμβριων υδάτων αποδεικνύεται οικονομικά, και οικολογικά, μη βιώσιμη.                                                  

    Ετσι με ένα μεταβαλλόμενο κλίμα, που έχει σαν αποτέλεσμα την επακόλουθη αύξηση της συχνότητας και της έντασης των μετεωρολογικών γεγονότων, με ολοένα και πιο επαναλαμβανόμενες έντονες καταιγίδες, καθώς και καύσωνες και  περιόδους ξηρασίας, η πίεση που μας ασκείτε για την προστασία από τους κινδύνους πλημμύρας, τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτων και την κατασκευή πιο ανθεκτικών αστικών περιοχών αυξάνεται ραγδαία και είναι  τόσο επείγων ο χαρακτήρας αυτής της πρόκλησης, που απαιτεί από εμάς να κάνουμε γρήγορες επιλογές με στόχο την καλύτερη χρήση των πόρων μας.

     Τόσο η κινητικότητα των μεταφορών όσο και η διαχείριση των όμβριων υδάτων βασίζονται στον φυσικό χώρο του δρόμου. Μια προσεκτική προσέγγιση μεταφράζεται σε αντικρουόμενες σχεδιαστικές προτεραιότητες και χρονοδιαγράμματα κατασκευής. Οι δρόμοι και τα πεζοδρόμια που διαταράσσουν τη φυσική υδρολογία και την μετατρέπουν με μια αδιαπέραστη επιφάνεια από άσφαλτο και σκυρόδεμα, πρέπει να επανεξεταστούν με σκοπό τη χρήση αυτών των υποδομών για βιώσιμη διαχείριση των  όμβριων υδάτων. Αντί να ανταγωνίζονται ο τομέας των μεταφορών και των υποδομών και ο τομέας διαχείρισης των υδάτινων πόρων για τον οδικό χώρο,  για τον οδικό χώρο,  πρέπει να συνεργαστούν για την ενίσχυση των όμβριων υδάτων και την ενσωμάτωσή τους στην αστική οικολογία. 

     Είναι πλέον καιρός να επανεξετάσουμε τη λειτουργία των δρόμων στις πόλεις όχι μόνο ως διαδρόμους κινητικότητας και δημόσιους χώρους, αλλά ως μέρος του φυσικού οικοσυστήματος. Με τον μετασχηματισμό των αστικών περιοχών, τη γήρανση των υποδομών και την αλλαγή του κλίματος, η βιώσιμη διαχείριση των όμβριων υδάτων αποτελεί βασική πρόκληση για τις ανθεκτικές πόλεις.Ιστορικά, οι δρόμοι έχουν διαμορφώσει ένα αδιαπέραστο στρώμα, διαταράσσοντας τους υδρολογικούς κύκλους και απαιτώντας δαπανηρές υποδομές για τη διαχείριση της απορροής των όμβριων υδάτων και την προστασία της ποιότητας του εδάφους και των επιφανειακών υδάτων. 

    Καθώς οι πόλεις αντιμετωπίζουν τα μετεωρολογικά γεγονότα με αυξανόμενη συχνότητα, διάρκεια και ένταση, καθώς επίσης και πιο επίμονες συνθήκες ξηρασίας, ήρθε η ώρα να ζητήσουμε περισσότερα από τους δρόμους μας. Οι δρόμοι μπορούν και πρέπει να είναι ο σύνδεσμος που συνδέει τις βροχές με τη ζωή του αστικού οικοσυστήματος. Οι Γεωτεχνικοί μελετητές, οι Μηχανικοί μελετητές και οι κάθε ειδικότητας επιστήμονες στο μέλλον, πρέπει να έχουν ως στόχο να αντιμετωπίζουν τους δρόμους ως μέρος του οικολογικού ιστού των πόλεων. Να ενσωματώσουν την πράσινη υποδομή παράλληλα με το σχεδιασμό υποδομής δρόμων για τα κάθε λογής οχήματα, μαζί με ποδηλατικές και πεζοδρομημένες διαδρομές. Σκεφτόμαστε τους δρόμους ως οικοσυστήματα, μπορούμε να χτίσουμε πόλεις που είναι πιο ανθεκτικές, βιώσιμες και διασκεδαστικές περιοχές για να μπορούμε να ζήσουμε. 

     Οι πόλεις ορίζονται από το νερό. Οι πλωτές οδοί καθορίζουν τα όρια της πόλης, καθορίζουν την ανάπτυξη και παρέχουν βασικούς πόρους για τους ανθρώπινους πληθυσμούς και το δομημένο περιβάλλον. Ωστόσο, τα μοντέλα ανάπτυξης έχουν πολύ συχνά αφαιρέσει το νερό από τις αστικές περιοχές, διοχετεύοντας το νερό της βροχής από το ανθρώπινο περιβάλλον και περιορίζοντας έτσι τις φυσικές λειτουργίες των υπηρεσιών οικοσυστημάτων με μεγάλο οικονομικό κόστος (σκεφτείτε πόσα ποτάμια έχουν ταφεί ή έχουν γίνει υπόγεια κανάλια ). Το ξέρω. Το ξέρω........

   Στο παρελθόν, πράγματι τα νερά της βροχής αντιμετωπίζονταν ως απόβλητα και η  διαχείρισή τους μέχρι και ως σήμερα σημαίνει ότι αυτά έπρεπε να αποστραγγίζονται το συντομότερο δυνατό μετά από μια βροχή. Αυτή η προσέγγιση απαιτούσε ακριβές «γκρίζες» υποδομές που αποτελούνται από σκυρόδεμα και μεταλλικούς σωλήνες, υδρορροές, δεξαμενές και εγκαταστάσεις επεξεργασίας για να μεταφέρουν το συντομότερο δυνατό το νερό σε τοπικά υδάτινα σώματα, και όχι να το κρατούν και να το διαχειρίζονται ως πόρος. Πρόκειται για το σύστημα των γκρίζων υποδομών, το οποίο οδήγησε στη μεταφορά μολυσμένου νερού σε αποχετευτικά συστήματα και κοντινά ποτάμια και με το οποίο ενδέχεται να αυξηθεί ο κίνδυνος πλημμύρας. Σε πόλεις όλης της χώρας, τα γκρι συστήματα υποδομής υποσυντηρούνται και συχνά έχουν φτάσει στο τέλος της χρήσιμης ζωής τους. Η αντικατάσταση αυτών των ξεπερασμένων υποδομών μπορεί να είναι μια απαγορευτικά δαπανηρή πρόταση. Αυτή η «ενιαία» προσέγγιση για τη διαχείριση του νερού της βροχής δεν είναι πλέον δυνατή ή επιθυμητή. 

   Σε μια εποχή κλιματικής αλλαγής, αστικοποίησης και ολοένα και συχνότερων και έντονων καταιγίδων και παρατεταμένων και καταστροφικών ξηρασιών, οι πόλεις πρέπει τώρα να αντιμετωπίζουν τα νερά της βροχής ως πόρο που πρέπει να αξιοποιηθεί και όχι ως σπατάλη για διαχείριση. Οι δρόμοι αντιπροσωπεύουν τόσο ένα εμπόδιο στη φυσική υδρολογία όσο και μια τεράστια ευκαιρία για μια καλύτερη προσέγγιση στη διαχείριση των όμβριων υδάτων, αλλά υπάρχει ανάγκη για πιο λεπτές και πιο ολιστικές εργασίες, διασφαλίζοντας ότι οι δρόμοι όχι μόνο συλλέγουν και διεισδύουν στο έδαφος το νερό της βροχής, αλλά και να συνειδητοποιήσουμε τα πιθανά οφέλη για την υγεία, την ασφάλεια και την κινητικότητα του αστικού σχεδιασμού.

       Οι ολοκληρωμένες στρατηγικές σχεδιασμού αφορούν την ποιότητα του νερού και τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς, καθώς και τη διαχείριση της κυκλοφορίας, την πρόσβαση ποδηλάτων και πεζών, την ασφάλεια, την αστικοποίηση και τις αισθητικές και περιβαλλοντικές βελτιώσεις όπως η ποιότητα του αέρα, η μείωση των επιπτώσεων από τους καύσωνες, η δημόσια υγεία, η κοινοτική ανάπτυξη και η ισότητα.                                                                                                        Οι δρόμοι μπορούν να αλλάξουν. Αλλά η ώρα για δράση είναι τώρα!                                                  Τις επόμενες δύο ημέρες θα αναλύσουμε πώς η αστική βλάστηση και, ιδιαίτερα τα δέντρα, μπορούν να αντιπροσωπεύσουν έναν πρωταρχικό πόρο για τη διαχείριση της έντονης βροχόπτωσης.

Εικόνα 2. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini,  

2η Δημοσίευση: Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ 23 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΏΣΕΩΝ 

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ

      Τα τελευταία 15-20 χρόνια έχει σημειωθεί, και όχι μόνο στη χώρα μας, αύξηση του μέσου όρου της βροχής που πέφτει κατά τη διάρκεια ακραίων φαινομένων. Είναι πλέον σαφές ότι, ενώ η αναμενόμενη αλλαγή του κλίματος είναι πιθανό να προκαλέσει αύξηση των ξηρών και θερμών περιόδων, ορισμένες όμως περιοχές θα έχουν μείωση των μέσων βροχοπτώσεων και, αυτό ιδίως στη λεκάνη της Μεσογείου, αλλά παράλληλα με αύξηση της συχνότητας των μεγάλων ποσοστών όγκου βροχής σε κάθε βροχόπτωση. Αυτό θα αυξήσει την πιθανότητα πλημμυρών μικρής και μεγάλης κλίμακας και, ως εκ τούτου, θα αυξήσει τη διάβρωση και τη ρύπανση των λεκανών απορροής. 

    Ενώ η αλλαγή του κλίματος και η αλλαγή των καθεστώτων βροχόπτωσης, θα επηρεάσουν όλα τα αγροτικά, προαστιακά και αστικά οικοσυστήματα, υπάρχουν όμως μοναδικές προκλήσεις που θα επηρεάσουν μόνο τις αστικές περιοχές, λόγω του υψηλού ποσοστού της κάλυψης του εδάφους στο δομημένο περιβάλλον. Σε αυτό το πλαίσιο, οι πράσινες υποδομές (π.χ. πράσινοι χώροι,  πράσινες στέγες, κήποι βροχής και φυτείες δέντρων, όπου είναι δυνατόν) μπορούν να μετριάσουν σημαντικά την απορροή των όμβριων υδάτων σε αστικές περιοχές με τη σύλληψη, αποθήκευση, εξάτμιση και τη διαπνοή του νερού, που διαφορετικά θα εισερχόταν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. στα συστήματα αποχέτευσης και, ως εκ τούτου, από εκεί σε ποτάμια, σε λίμνες ή απευθείας στη θάλασσα. Τέτοιες στρατηγικές διαχείρισης αποτελούν μια λύση για τον μετριασμό της απορροής των όμβριων υδάτων, παρέχοντας παράλληλα πρόσθετα οφέλη στα οικοσυστήματα, συμπεριλαμβανομένου του καθαρισμού του αέρα, της μείωσης του φαινομένου της θερμικής νησίδας κ.λ.π.           

     Αν και με την αύξηση κάθε είδους φυτικής κάλυψης μπορεί να προσφέρει το οικοσύστημα οφέλη για την υγεία και το αστικό περιβάλλον, η αύξηση της φυτοκάλυψης με δένδρα μπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύτιμη, δεδομένης της υψηλής περιεκτικότητας σε φύλλα και της μεγάλης έκτασης που καταλαμβάνουν αυτά, της χωρητικότητας αποθήκευσης νερού, των ποσοστών εξατμισοδιαπνοής και της ικανότητας δέσμευσης άνθρακα. Η μέση φυτοκάλυψη από δένδρα, όπως ήδη αναφέρθηκε και σε άλλα σχόλια από αυτή τη σελίδα, είναι, στις περισσότερες ιταλικές πόλεις αρκετά χαμηλή, σε σύγκριση με εκείνη άλλων χωρών, παρά τα επανειλημμένα και τεκμηριωμένα πολλά οφέλη του αστικού πρασίνου από τις διαδικασίες των διαφόρων οικοσυστημάτων και για την ανθρώπινη υγεία. Δυστυχώς, λόγω της περιορισμένης «πράσινης κουλτούρας» της χώρας μας και του μικρού προϋπολογισμού που αφιερώνεται συνήθως στη φύτευση δέντρων, υπάρχουν επίσης περιορισμένα παραδείγματα προγραμματισμένων εκστρατειών φύτευσης δέντρων, που στοχεύουν στην αύξηση της κάλυψης σε αστικές περιοχές.

         Ωστόσο, σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτιμάται ότι περίπου το 50% του νερού που πέφτει σε φυτεμένες επιφάνειες ανακτάται και δεν απομακρύνεται αμέσως από την επιφανειακή απορροή. Η επίτευξη αυτών των στόχων σε μελλοντικές επιφάνειες  πρασίνου από δέντρα, θα είχε ως αποτέλεσμα την τοπική ανακύκλωση σημαντικού μέρους του νερού από τη βροχόπτωση, που δεν θα μεταφερόταν αμέσως στα συστήματα αποχέτευσης και έτσι να χαθεί από το οικοσύστημα.

Ταυτόχρονα, σε περιβάλλοντα με περιορισμούς στο νερό κατά τη θερινή περίοδο, όπως σε πολλά μέρη στη χώρα μας (και όχι μόνο, όπως συνέβη φέτος), ο στόχος είναι η μεγιστοποίηση των λειτουργιών του οικοσυστήματος προς όφελος του αστικού οικοσυστήματος, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τη χρήση νερού, καθώς είναι σημαντικό να γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό το αστικό πράσινο ανταγωνίζεται άμεσα με τους ανθρώπινους πληθυσμούς για αυτόν τον πρωτογενή πόρο.

      Όσον αφορά τα οφέλη που παρέχονται στη διαχείριση των όμβριων υδάτων, παρόλο που η συγκράτηση από το φύλλωμα της κόμης των αστικών δέντρων μπορεί να επιβραδύνει την πορεία του νερού της βροχής  προς το σύστημα αποχέτευσης, τα μεγαλύτερα οφέλη έγκειται στην ικανότητά τους να συλλέγουν το νερό και να το απελευθερώνουν πίσω στην ατμόσφαιρα μέσω της εξατμισοδιαπνοής.                                                                                                                            

   Μερικά από τα πιο κοινά είδη δένδρων έχουν αποδειχθεί ότι «διαχειρίζονται» μεγάλους όγκους νερού, αλλά η ικανότητά τους να ξεκινήσουν γρήγορα την εξατμισοδιαπνοή μετά από μια καταιγίδα, δεν έχει μελετηθεί ακόμη και θα ήταν ενδιαφέρον να μετρήσουμε τους ρυθμούς πρόσληψης νερού, αυτού που  ρέει στο φύλλωμα στην κόμη και κατά μήκος των κορμών μεγάλων και μικρών δέντρων σε αστικές περιοχές, για να εκτιμηθεί ποια είδη μπορεί να είναι πιο επιτυχημένα στον μετριασμό της απορροής των όμβριων υδάτων.

Εικόνα 3. Από την τοποθεσία Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα 

Συγκεκριμένα, πρέπει να απαντήσουμε στις ακόλουθες ερωτήσεις:

1. Ποια είδη και σε ποιές τάξεις μεγέθους, αυξάνουν ταχύτερα την απορρόφηση του νερού μετά από έντονο συμβάν βροχής; 

2. Ποια είδη έχουν  τη μεγαλύτερη συνολική ροή χυμών εσωτερικά στον κορμό τους μετά από ένα συμβάν βροχής;

3. Διαφέρουν οι «οδηγοί» αυτής της ροής μικροκλιματικά,  για τα μεγάλα και τα μικρά δέντρα;

4. Ποια είδη μεγιστοποιούν τη ροή κατά μήκος κλαδιών, μίσχων και στελεχών;

Εικόνα 4. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini,. Κατασκευή ρείθρου κατά μήκος οδού που φέρει βλάστηση με φυτά διαφόρων μεγεθών, το εδαφικό υπόστρωμα είναι διαπερατό  για απορρόφηση του νερού της βροχής

Εικόνα 5. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.  Κατασκευή παρτεριού κατά μήκος οδού με κενά για τη συλλογή του νερού της απορροής , που φέρει φυτά  και το εδαφικό υπόστρωμα είναι διαπερατό  για απορρόφηση του νερού της βροχής

Η μελετητική και κατασκευαστική  αντιμετώπιση της μείωσης της απορροής από το νερό της βροχής στη χώρα μας

Εικόνα 6. Κατασκευή πεζοδρομίου με υπερυψωμένα περιθώρια γύρω από τα δέντρα. Εμποδίζετε η συλλογή του νερού της βροχής από τη λεκάνη του δέντρου, αποτέλεσμα και η μείωση της απορροής. Φωτογραφία Μ. Καπάνταης

 

Εικόνα 7. Κατασκευή παρτεριών με υπερυψωμένα περιθώρια. Εμποδίζετε η συλλογή του νερού της βροχής, αποτέλεσμα και η μείωση της απορροής. Φωτογραφία Αρχείο Δήμου Νίκαιας – Ρέντη.

3η Δημοσίευση: Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ 24 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΏΣΕΩΝ 

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ

 

    Τα δέντρα γενικά, παραμελούνται στο σχεδιασμό, αλλά όμως αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των αστικών υποδομών, είναι  δε σε θέση να ελέγχουν τις υδρολογικές διεργασίες, να ρυθμίζουν την ποιότητα του αέρα και του νερού, να μειώνουν το φαινόμενο της  αστικής θερμικής νησίδας  (UHI) και να απορροφούν το CO₂. Οι υπεύθυνοι και οι εργαζόμενοι που επιβλέπουν τη διαχείριση της απορροής των όμβριων υδάτων, αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τη σημασία των δέντρων ως εργαλείο για τον περιορισμό των επιπτώσεων της περίσσειας του νερού και, με αυτόν τον τρόπο, και τη μείωση του κόστους κατασκευής των παραδοσιακών υποδομών ελέγχου  των όμβριων υδάτων. Η χρηματική αξία των δένδρων από τη διαχείριση των όμβριων υδάτων, υπολογίστηκε με βάση το κόστος που αποφεύχθηκε για τη διαχείριση της περίσσειας νερού και της ζημιάς που αυτό θα προκαλούσε.  

    Οι Mc Pherson et al. (2005) ανέφεραν ότι, σε ορισμένες πόλεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, η επένδυση σε αστικά δέντρα μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 13 $ και 65 $ ανά δέντρο ετησίως, στο κόστος φύτευσης και διαχείρισης.Σε αντάλλαγμα, τα κέρδη που παράγονται από τις υπηρεσίες οικοσυστήματος που σχετίζονται με την διαχείριση της πλεονάζουσας ποσότητας των υδάτων κυμαίνονται μεταξύ 1,37 $ και 3,09 $  ανά δολάριο που επενδύονται, χρήματα που διαφορετικά θα είχαν επενδυθεί στην παραδοσιακή διαχείριση των όμβριων υδάτων.

    Άλλη μελέτη, υπολόγισε την αξία των αστικών δασών στις Ηνωμένες Πολιτείες σε περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια, από την άποψη της διαχείρισης των όμβριων υδάτων (και του μετριασμού των επιπτώσεων) των καταιγίδων (American Forests 1996). Αυτές οι μελέτες καταδεικνύουν τη σημασία των δέντρων, ως ένα σύστημα ελέγχου στην προέλευση του πόρου, ικανό να επεξεργάζεται το νερό της βροχής στο επίπεδο της περιοχής, μειώνοντας τη συνιστώσα απορροής στον υδρολογικό κύκλο.

    Η συγκράτηση η η χωρητικότητα αποθήκευσης του νερού της βροχής από το δέντρο, έχει ταξινομηθεί σε τρία κλάσματα:                                                                   

• ένα κλάσμα της «ακαθάριστης» βροχόπτωσης που πέφτει, 
• δεύτερο το μέρος που εκτρέπεται και συγκρατείται από τα φύλλα, κλαδιά, και 
• τον κορμό και το τρίτο μέρος που αποθηκεύεται και εξατμίζεται. Η συγκράτηση η η χωρητικότητα αποθήκευσης του νερού της βροχής από το δέντρο, αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ της ακαθάριστης βροχόπτωσης (πάνω από την κόμη) και της καθαρής βροχόπτωσης (που πέφτει και ρέει κάτω από την κόμη).

    Προηγούμενες μελέτες σχετικά με την ποσότητα συγκράτησης η τη χωρητικότητα αποθήκευσης του νερού της βροχής, που διεξήχθησαν κυρίως σε φυσικές δασικές περιοχές, αναφέρουν ένα ευρύ φάσμα τιμών από τα ξυλώδη μέρη και της κόμης του δέντρου.  

      Η ποσότητα συγκράτησης η χωρητικότητα αποθήκευσης του νερού της βροχής από το δέντρο, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δομή του αστικού δάσους (π.χ. είδος, μέγεθος, πυκνότητα), τη δομή της κόμης (π.χ. περίοδος ανάπτυξης φυλλώματος, περιοχές φύλλων και μίσχων, ικανότητα αποθήκευσης επιφανείας) και από τους μετεωρολογικούς παράγοντες (π.χ. ποσότητα υετού, διάρκεια, ένταση, συχνότητα, θερμοκρασία, άνεμος, υγρασία). Στα αστικά πλαίσια, οι επιτόπιες παρατηρήσεις και οι πειραματικές μετρήσεις των διαδικασιών παρακολούθησης των βροχοπτώσεων, είναι εξαιρετικά αναγκαίες και πρέπει να γίνουν καλύτερα κατανοητές.

    Οι διαδικασίες παρακολούθησης των αστικών δέντρων είναι κάπως διαφορετικές από εκείνες που είναι γνωστές για τα φυσικά δάση, λόγω διαφόρων παραγόντων, όπως το φαινόμενο της ανάπτυξης των άκρων του δέντρου, η απομόνωση (μεγαλύτερες αποστάσεις μεταξύ ατόμων), η πυκνότητα φυλλώματος, οι υψηλότερες θερμοκρασίες , η διείσδυση του ανέμου και η σχετική βροχόπτωση. Αυτά τα χαρακτηριστικά καθορίζουν την ικανότητα αποθήκευσης η τη χωρητικότητα αποθήκευσης για κάθε δασική περιοχή ή για  ένα μόνο δέντρο και ελέγχουν τον ρυθμό η  την ταχύτητα εξατμισοδιαπνοής.

 

Εικόνα 8. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.  

 

 

 

4η Δημοσίευση: Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ 25 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΏΣΕΩΝ 

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ

       Όπως όλοι πρέπει να γνωρίζουμε μέχρι τώρα, τα δέντρα προσφέρουν ορισμένα οφέλη στην ύπαρξή μας και ότι είναι δύσκολο αυτά να απαριθμηθούν, επίσης ενώ η αρχική επένδυση για τη φύτευση και τη συντήρηση δέντρων σε αστικές περιοχές μπορεί να φαίνεται υψηλή, πρέπει να στοχεύει εν αναμονή των τεράστιων και μακροχρόνιων μελλοντικών οφελών. Ωστόσο, υπάρχει πάντα και ένα μεγάλο εάν......

     Τα οφέλη από τους πληθυσμούς των δέντρων, ειδικά από τους αστικούς, συνδέονται με τη βέλτιστη διαχείριση των ίδιων, επειδή όμως, η κακή διαχείριση μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικό έμμεσο κόστος και να καθορίσει επίσης αναποτελεσματικές ενέργειες, όπως ζημίες που προκλήθηκαν από την πτώση  τους, από παρασιτικές προσβολές, από αρνητικές αλληλεπιδράσεις υπόγεια με τις αστικές υποδομές. και άλλα προβλήματα σε διάφορες περιοχές.  Επομένως, τα αστικά δέντρα απαιτούν προσεκτική και σεβαστή διαχείριση της φυσιολογίας τους, όχι μόνο για να αποτρέψουν  προβλήματα στις αστικές υποδομές, αλλά και για να διασφαλίσουν ότι μπορούν να εκτελέσουν τις λειτουργίες τους στο μέγιστο. 

       Η προληπτική διαχείριση (δηλ. η Συστηματική) θα πρέπει επίσης να μας οδηγήσει σε πιο καλύτερα αποτελέσματα  από την αντιδραστική (δηλαδή, την στιγμή που έχουμε την κρίση) διαχείριση των δέντρων.                                                                                                                Η κατανομή πόρων διαχείρισης (π.χ. χρόνος, χρήμα, ανθρώπινο δυναμικό) κάτω από το βέλτιστο  επίπεδο, συνεπάγεται ανταλλαγή η αντιστάθμιση: δυνητικά λιγότερο υγιή δέντρα που μπορεί να έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής ή ωφέλιμη ζωή και επίσης να τα οδηγήσουμε να αποδώσουν  χαμηλότερο καθαρό όφελος.

Το ερώτημα στη συνέχεια που δημιουργείται: Ποιο είναι το βέλτιστο επίπεδο διαχείρισης; 

    Η βιβλιογραφία μέσω των μελετών που έχουν εκπονηθεί, παρέχει μερικά παραδείγματα, σχετικά με την  εμπλοκή στους ρυθμούς ανάπτυξης και στην απόδοση, του κλαδέματος και της διαχείρισης παρασίτων, και πολλά από αυτά δείχνουν, ότι το κόστος της μη διατήρησης των δέντρων οδηγεί σε απώλεια καθαρών οφελών, καθώς οι υπηρεσίες οικοσυστήματος που παρέχονται από σωστά φυτεμένα και διαχειριζόμενα δέντρα λείπουν, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η απόδοσή τους. Συνεπώς, η σχέση κόστους-οφέλους ή οι αναλύσεις καθαρού οφέλους επιτρέπουν την ορθολογική λήψη αποφάσεων και επιτρέπουν στους πράσινους διαχειριστές να ελέγχουν κατά πόσον οι επιλογές που έγιναν όσον αφορά τη διαχείριση των δένδρων έχουν επίσης σημαντική οικονομική απόδοση. Τούτου λεχθέντος, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η επιβλαβής τεχνική κλαδέματος, το topping η αφαίρεση της κορυφής του δέντρου, είναι μία από τις χειρότερες πρακτικές και ότι οι επιπτώσεις της είναι καταστροφικές για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των δέντρων, όπως εξηγείται στην παρακάνω εικόνα.Καλώ, λοιπόν, αυτούς που ασκούν ή, ακόμη χειρότερα, υποστηρίζουν το topping, να απαντήσουν σε μερικές απλές ερωτήσεις οι οποίες, δηλώνω, ότι περιορίζονται μόνο στη διαχείριση των βροχοπτώσεων, διότι πιστεύω, έχουν διαπιστώσει, ότι οι άλλες επιδράσεις που καθορίζουν τη μορφο-φυσιολογία των δέντρων είναι, καθιερωμένες. σε άλλες παραμέτρους, όχι μόνο κλιματικές.

1. Πιστεύετε, ότι κατά τη διάρκεια εκδήλωσης μιας έντονης βροχής, ποια χωρητικότητα πρέπει να έχει ένα δέντρο, που συγκρατεί η έχει την ικανότητα να αναχαιτίσει  το νερό από τις βροχοπτώσεις με το φύλλωμά της κόμης του;

2. Ποια θα είναι η μείωση της ταχύτητας της απορροής μέσω του φυλλώματος της κόμης του;                                                                                                                 

3. Πώς θα επηρεαστεί η απορροή κατά μήκος των κλάδων και του μίσχων;                 4. Πώς θα επηρεαστεί το ποσοστό απορροής στα κανάλια συλλογής;                                         5. Ποια θα είναι η μείωση του δυναμικού διαβρωτικής;

Εικόνα 9. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini. 

Εικόνα 10. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.  

5η Δημοσίευση: 26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΏΣΕΩΝ 

                  ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ                            

 ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΕΤΕ «ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ» ΧΩΡΟΥΣ 

ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ;

        Αν νομίζετε ότι δεν είναι καλύτερα να απολαύσετε (ή να κάνετε τους πελάτες, τους τουρίστες, τους θεατές, τους επισκέπτες, κ.λ.π.) να απολαμβάνουν τη θέα μιας άγονης έκτασης της ασφάλτου, χωρίς  ίχνος απόχρωσης της σκιάς  και μάλιστα στο καυτό κλίμα των καλοκαιρινών ημερών (πάντα όλο και πιο ζεστό και αυτό θα συμβαίνει πιο συχνά, ανεξάρτητα από το τι σκέφτονται ορισμένοι σχολιαστές  γι 'αυτό, σε αυτή τη σελίδα), τα δέντρα είναι μια απαραίτητη ανάγκη για χώρους στάθμευσης στη χώρα μας και όχι μόνο. Είναι στην πραγματικότητα μια σημαντική λύση για τη διαχείριση της περίσσειας του νερού της βροχής. Για αυτόν τον λόγο, μιλάμε όλο και πιο συχνά για τους χώρους στάθμευσης ως πράσινες υποδομές για τον μετριασμό των ισχυρών βροχοπτώσεων.                                                                                                                             

     Ο όρος «πράσινος χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων», αναφέρεται σε μια σειρά μέτρων και τεχνικών των χώρων στάθμευσης, για τη συμβολή τους στη  μείωση της στεγανοποίησης του εδάφους που, εκτός από την παροχή ανώτατου ορίου για τη δημιουργία τους, ελαχιστοποίηση του μεγέθους, προώθηση του κοινόχρηστου χώρου στάθμευσης κ. λ. π., προβλέπουν επίσης τη χρήση αυτών ως βιολογικών περιοχών κατακράτησης για την επεξεργασία βρόχινων υδάτων. Αυτές οι περιοχές πρέπει να έχουν διαπερατό ή ημι-διαπερατό δάπεδο, πορώδη σχεδίαση για τη μείωση του όγκου της απορροής των όμβριων υδάτων και την «ενεργή» παρουσία δέντρων. Αυτό, εκτός από τη βελτίωση της αισθητικής εμφάνισης του χώρου στάθμευσης, ταυτόχρονα αυξάνει την αποτελεσματικότητά του στη βελτίωση της ποιότητας του νερού με το φιλτράρισμα των ρύπων.                                                                    Πλεονεκτήματα των πράσινων χώρων στάθμευσης όσον αφορά τη διαχείριση απορροής των νερών της βροχής:

• Βελτίωση της ποιότητας του νερού
• Αύξηση της υπόγειας παροχής νερού
• Προώθηση προς πλήρωση του υδροφόρου ορίζοντα
• Απομάκρυνση ιζημάτων και άλλων ρύπων

    Ενώ είναι αλήθεια ότι, σε σύγκριση με τους παραδοσιακούς χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων, το κόστος εγκατάστασης για την πράσινη στάθμευση μπορεί να είναι υψηλότερο, ειδικά αν το υποκείμενο έδαφος η δάπεδο πρόκειται να αντικατασταθεί από ένα υπόστρωμα ειδικά σχεδιασμένο για να το καταστήσει κατάλληλο για γρήγορη διείσδυση του νερού, αλλά σταδιακά, κατά τη διάρκεια του χρόνου λειτουργίας του, η θετική πτυχή είναι ότι το σύστημα διαχείρισης,  αποθήκευσης (προσωρινό) και ίσως η επαναχρησιμοποίηση του βρόχινου νερού, βοηθά στην επίτευξη σημαντικής εξοικονόμησης κόστους, που απορρέει από τις πιθανές ζημιές που θα προκύψουν σε περίπτωση πλημμύρας ή σε σύγκριση με αυτές που θα είχαν με τα παραδοσιακά συστήματα διαχείρισης απορροής του νερού.  

      Αυτό συμβαίνει επειδή οι πράσινοι χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, όπως αναφέρθηκε, μειώνουν την απορροή και βελτιώνουν την ποιότητα του νερού και, κατά συνέπεια, η ανάγκη για ένα συμβατικό σύστημα διαχείρισης νερού μπορεί να εξαλειφθεί ή, σε κάθε περίπτωση, να περιοριστεί.                                   

        Όταν αυτές οι πράσινες υποδομές είναι καλά σχεδιασμένες, μπορούν να εξαλείψουν εντελώς την απορροή σε περίπτωση συμβάντων ήπιας έντασης και έχουν τη δυνατότητα να συγκρατήσουν  έως και το 50-80% σε περίπτωση γεγονότων μεγαλύτερης έντασης βροχόπτωσης. Είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να μιλήσουμε για πράσινους χώρους στάθμευσης χωρίς να σκεφτούμε τα δέντρα που θα συμπεριληφθούν στην υποδομή. Δεν είναι όλα τα δέντρα κατάλληλα για το σκοπό αυτό.

       Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πράγματα που δεν πρέπει να κάνουμε όταν πρόκειται για δέντρα για πλακόστρωτες περιοχές σε μεσογειακές περιοχές ή σε περιοχές με πολύ ζεστά καλοκαίρια, όπως οι ηπειρωτικές. Κατά την εξέταση των δέντρων για πλακόστρωτες περιοχές, συχνά παραβλέπουμε την προφανή προσέγγιση: βασίζουμε την επιλογή μας στην προσαρμοστικότητα στις συνθήκες στάθμευσης.

      Μία μικρή λιθόστρωτη επιφάνεια μη ασφαλτοστρωμένη,  προσφέρει περιορισμένη αδιαπέραστη περιοχή και μειωμένο όγκο εξερευνήσιμου εδάφους (και, επομένως, με περιορισμένη διαθεσιμότητα νερού και θρεπτικών ουσιών), επομένως είναι απαραίτητο να επιλέξετε είδη με υψηλή ανοχή σε αυτές τις συνθήκες. Αν και όλα τα δέντρα  είναι σε θέση να εκπληρώσουν τις λειτουργίες που απαιτούνται από αυτά (π.χ. όχι μόνο αισθητική, αλλά και περιβαλλοντική βελτίωση), η επιλογή των ειδών που θα χρησιμοποιηθούν για το χώρο στάθμευσης δεν είναι αυτόματη. Η βασική προϋπόθεση είναι η βαθιά γνώση των μορφολογικών, φυσιολογικών και αισθητικών χαρακτηριστικών των φυτικών ειδών.

Δεν υπάρχει υποχρεωτική τυπολογία του τέλειου δέντρου, ωστόσο, ορισμένες προϋποθέσεις είναι απολύτως απαραίτητες, όπως:

- Τακτικό και παχύ φύλλωμα. 

- Μια ορισμένη αντίσταση στους ρύπους. 

- Απουσία ογκώδους και βαρέων καρπών. 

- Απουσία φυτικών οργάνων ελκυστικών για τα πουλιά. 

- Απουσία παραγωγής ουσιών που λερώνουν.

- Μη υπερβολική διακύμανση της στάσης και του μεγέθους από το ένα άτομο στο άλλο.

Άλλες απαιτήσεις που θα προτιμήσουμε : 

- Μια ορισμένη στιβαρότητα.

- Μια ορισμένη στερεότητα των μηχανικών ιστών.

- Ένα μη υπερβολικό φυτικό σθένος που να αναγκάζει σε συχνό κλάδεμα, με ελάχιστη αφαίρεση του χώρου, τη διέλευση, τη στάση και την απελευθέρωση των οχημάτων.

Εικόνα 11. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.  

Εικόνα 12. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.  

Εικόνα 13. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.

  

Εικόνα 14. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.  

6η Δημοσίευση: 29 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ 

                  ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ   

Η ΓΗ ΣΩΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ -ΜΠΟΡΟΥΝ ΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΧΩΡΟΙ 

ΝΑ ΑΠΟΤΡΕΨΟΥΝ ΤΟ ΑΓΧΟΣ;

 

       Επιστημονικές εκδόσεις, εξειδικευμένες ιστοσελίδες  και ορισμένοι από τους μεγαλύτερους οργανισμούς παγκοσμίως, συμφωνούν ότι μέχρι το 2060, περισσότερο από το 66 % του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει σε αστικές περιοχές και σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες εκτιμάται ότι αυτό θα φτάσει σε ποσοστά άνω των 90 %. Αυτό θα αυξήσει ορισμένες στρεσογόνες τυπικές συνθήκες των συστημάτων, συμπεριλαμβανομένου του χρόνιου εργασιακού στρες, αυξάνοντας το πρόβλημα στον παγκόσμιο πληθυσμό.

    Από την άλλη πλευρά, είναι εξίσου αλήθεια ότι οι μεγάλες πόλεις προσφέρουν πλεονεκτήματα όπως η πρόσβαση σε υπηρεσίες και, τουλάχιστον δυνητικά, μεγαλύτερη δυνατότητα οικονομικής ανάπτυξης, μερικές φορές επίσης καλύτερη ευθύνη και οφέλη σε κοινωνικό επίπεδο και σε επίπεδο υγείας. Ωστόσο, η ευεξία και η υγεία μπορούν να επηρεαστούν από λιγότερες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και μεγαλύτερα ψυχολογικά στρες που μπορούν να μειώσουν την παραγωγικότητα ενός ατόμου, να οδηγήσουν σε απουσία από την εργασία και σε ένα σύνολο προβλημάτων σε ατομικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο ατόμου στην κοινότητα.

     Αν και οι μελέτες για το θέμα αυτό δεν είναι πολλές και δεν είναι εύκολες, λόγω της δυσκολίας να υπάρχουν ομοιόμορφες συνθήκες εκπόνησης, αυτές που έχουν παρουσιάσει τονίζουν πώς η πρόσβαση σε χώρους πρασίνου συμβάλλει στην αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, της κοινωνικής επαφής και επιτρέπει στους ανθρώπους να ανακάμψουν από τις δυσκολίες της εργασίας. Διαπιστώθηκε επίσης ότι η παρουσία χώρων πρασίνου γύρω από περιοχές που ανήκουν σε οικιστικές ζώνες ή σε άλλες που βρίσκονται αμέσως κοντά, αντιστοιχούσε σε λιγότερη πίεση της εργασίας στους ανθρώπους και επίσης σε λιγότερο αγχωτικές συνθήκες για όσους ταξιδεύουν για να πάνε στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο ή να πάνε στην εργασία. 

     Το πράσινο και η έκθεση σε αστικά περιβάλλοντα μέσω των θετικών επιπτώσεων στη σωματική υγεία, χάρη στις αυξημένες ευκαιρίες πρόσβασης σε αθλήματα και αναψυχή, έχουν οδηγήσει σε μείωση του ψυχικού στρες. Η αναψυχή και η ανάκαμψη από το άγχος είναι, στην πραγματικότητα, πιο δυνατές και πιο γρήγορες όταν υπάρχουν περισσότεροι χώροι πρασίνου, εξισορροπώντας το άγχος που σχετίζεται με το σχολείο, το χώρο εργασίας ή το πανεπιστήμιο. Περαιτέρω μελέτες θα μπορούσαν να συμβάλουν στην εφαρμογή καλύτερων μέτρων στον αστικό σχεδιασμό που θα επιτρέπουν καλύτερους χώρους εργασίας και συνθήκες διαβίωσης.

7η Δημοσίευση: 30 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020                                                      Η ΓΗ ΠΟΥ ΣΩΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ

Η ΓΗ ΠΟΥ ΣΩΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ
ΔΕΝΤΡΑ

      Η φύτευση δέντρων είναι το πιο ανιδιοτελές πράγμα που μπορούμε να κάνουμε. Είναι μια πράξη πίστης πιο καθαρή από την τεκνοποίηση των παιδιών (Thornton Niven Wilder) και .... αν υπάρχει κάποιος που μπορεί να κάθεται στη σκιά σήμερα, είναι επειδή κάποιος άλλος φύτεψε ένα δέντρο πριν από πολύ καιρό (Warren Buffett).Και αν κάποιος θα καθίσει κάτω από τη σκιά ενός δέντρου σε 30 χρόνια είναι επειδή κάποιος το φύτεψε σήμερα (Francesco Ferrini).                                                 

    Αυτό είναι η πραγματική βιωσιμότητα. Μην σκέφτεσαι το παρόν, αλλά το μέλλον. Γι' αυτό υποστηρίζω την ανάγκη ανανέωσης των δέντρων τώρα. Υπάρχει χρηματοδότηση, υπάρχει ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο και πρέπει να σκεφτούμε πώς θα είναι η πόλη σε 30 χρόνια, όταν ίσως δεν θα είμαι εκεί πια, αλλά θα υπάρχουν τα παιδιά μου και, ίσως, τα εγγόνια μου. Μια πιο πράσινη, πιο ανθεκτική, πιο περιεκτική και χωρίς αποκλεισμούς πόλη. Το να σκέφτεσαι μόνο το παρόν δεν είναι βιωσιμότητα, είναι εγωισμός.

Εικόνα 15. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.  

8η Δημοσίευση: 6 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020   

Η ΓΗ ΠΟΥ ΣΩΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ - ΦΥΤΕΥΟΥΜΕ ΔΕΝΤΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΑΣ... 

αλλά ας το κάνουμε με σύνεση

      Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι καύσωνες προκαλούν το θάνατο σε περίπου 12.000 ανθρώπους ετησίως, ενώ η έκθεση σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης προκαλεί έως και 3 εκατομμύρια θανάτους το χρόνο (αλλά γίνεται λόγος ακόμη και για περισσότερες από 6 εκατομμύρια απώλειες). Πολλοί από αυτούς τους θανάτους συμβαίνουν σε μεγάλα αστικά κέντρα, ιδίως σε αναπτυσσόμενες χώρες, όπου η μετατόπιση του πληθυσμού προς τις αστικές περιοχές λαμβάνει χώρα με σχεδόν «συντριπτικό» τρόπο και επηρεάζει κυρίως τις πιο αδύναμες ομάδες (ηλικιωμένους, άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες κ.λ.π.).                                                                                                   

      Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) αναφέρει ότι υπάρχει μια θεμελιώδης δράση που μπορούν να αναλάβουν οι τοπικοί πολιτικοί ηγέτες για τη μείωση τόσο της ρύπανσης όσο και των κυμάτων του καύσωνα: «ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΝΑ ΦΥΤΕΥΣΟΥΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΔΕΝΤΡΑ». Η φύτευση δέντρων έχει διπλή επίδραση λόγω του γεγονότος ότι η δενδροφύτευση η φυτική βλάστηση γενικά, εξασφαλίζει το φυσικό δροσισμό του περιβάλλοντος αέρα, αλλά λειτουργεί επίσης ως φυσικό φίλτρο, καθώς οι πράσινες περιοχές είναι σε θέση να μειώσουν τα επίπεδα σωματιδίων (PMx) στα γύρω 30 μέτρα έως και 25%, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις και πολύ περισσότερο.         

      Άλλες στρατηγικές είναι  όπως: οι βιομηχανικοί  καθαριστές,  τα όρια στην κυκλοφορία των αυτοκινήτων, η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων ή τα μέσα ήπιας (μη μηχανοκίνητης) κινητικότητας και η χρήση δομικών υλικών ανοιχτού χρώματος και με χαρακτηριστικά τους είναι κατάλληλα για τη μείωση της ρύπανσης (φωτοκαταλυτικό δάπεδο, αντιρρυπαντικά πάνελ), ασφαλώς έχουν έναν απαραίτητο ρόλο να διαδραματίσουν και μπορούν να ληφθούν ως μελλοντικές πολιτικές επιλογές, αλλά αφορούν μόνο τους καύσωνες ή τη ρύπανση και όχι και τα δύο ταυτόχρονα.                                                                     

      Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι τα δέντρα αντιπροσωπεύουν την πιο κερδοφόρα στρατηγική και ότι, αν και τα στερεά εμπόδια με και χωρίς την εφαρμογή φωτοκαταλυτικού χρώματος είναι ένα καινοτόμο υλικό με σημαντικές προοπτικές χρήσης,  επί του παρόντος είναι 20 φορές ακριβότερα από τα δέντρα και ότι η ποιότητα του αέρα στα πεζοδρόμια μπορεί να βελτιωθεί έως και 7,4%, αλλά αυτό έχει σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στις συγκεντρώσεις ΝΟ2 (23,8%) στο δρόμο. Τα φωτοκαταλυτικά χρώματα στις επιφάνειες των κτιρίων, από την άλλη πλευρά, παράγουν μια ελάχιστη περιβαλλοντική μείωση (1,2%) και που είναι ανεπαρκής οικονομικά στρατηγική (100 φορές ακριβότερη από τα δέντρα). 

       Έτσι, αν και η βελτίωση των τεχνολογιών και των υλικών θα οδηγήσει σύντομα σε ανώτερη απόδοση για αυτό το είδος της λύσης,  είναι σαφές ότι η αύξηση της φυτοκάλυψης με δέντρα και η αιτιολογημένη και στοχοθετημένη χρήση των φραγμών από θάμνους είναι η καλύτερη στρατηγική για την υπεράσπιση μας από τη ρύπανση.                                                                                                                               

   Εάν δεν ληφθούν μέτρα, οι οικονομικές, περιβαλλοντικές και υγειονομικές επιπτώσεις, από την αύξηση των θερμοκρασιών και την αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα συνεχίσουν να εντείνονται.  Το 2016, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) εκτίμησε ότι «η ατμοσφαιρική ρύπανση θα μπορούσε να προκαλέσει από 6 έως 9 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως έως δε το 2060 και να κοστίσει το 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ - περίπου 2,6 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ - ως αποτέλεσμα των ημερών ασθένειας, του ιατρικού κόστους και της μειωμένης γεωργικής παραγωγής, εάν δεν ληφθούν μέτρα».                                                                

    Τα δέντρα είναι σίγουρα ένα κρίσιμο κομμάτι του πάζλ που θα χαρτογραφήσει το μέλλον μας και θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως στρατηγική από όλα τα είδη των ηγετών, από υπηρεσιακούς παράγοντες αλλά  και από τους φορείς χάραξης πολιτικής σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, η μαζική φύτευση από μόνη της δεν θα επιλύσει πλήρως τα προβλήματα που σχετίζονται με την αύξηση των θερμοκρασιών, την αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση και την αλλαγή του κλίματος, εάν αυτό δεν γίνει με συντονισμένο και προγραμματισμένο τρόπο. Στην πραγματικότητα, απαιτούνται ακριβείς βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες στρατηγικές δασοκομίας, ιδιαίτερα στοχευμένες και σε συγκεκριμένες περιοχές, προκειμένου να βελτιωθεί η υγεία και η ευημερία μιας πόλης παρά μιας συγκεκριμένης ομάδας πολιτών.

Φωτοκαταλυτικό δάπεδο ( pavimentazioni fotocataliche)

Οι κάτοικοι των αστικών μας κέντρων, μικρών ή μεγάλων, βιώνουν από πρώτο χέρι την ταλαιπωρία που συνδέεται με την εκθετική αύξηση της κυκλοφορίας των οχημάτων, η οποία τα έχει χαρακτηρίσει αυτά τα τελευταία χρόνια. Οι πιο εμφανείς συνέπειες αυτού του φαινομένου είναι η υψηλότερη συγκέντρωση ρύπων, όπως τα οξείδια του αζώτου (NOx), τα οξείδια του θείου (SOx), τα πολυσυμπυκνωμένα αρωματικά, το βενζόλιο και το PM10 (η λεγόμενη λεπτή σκόνη) και τα πολλά προβλήματα υγείας, τα οποία επηρεάζουν τον καθένα, αλλά ειδικά εκείνους που από τη φύση τους είναι πιο αδύναμοι και πιο εκτεθειμένοι: οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά και οι ασθενείς. Σε πολλές περιπτώσεις, οι δημόσιες διοικήσεις αναγκάζονται να περιορίζουν περιοδικά την κυκλοφορία για τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας και να περιορίζουν την αύξηση της ρύπανσης. Ωστόσο, είναι ενεργειών που εξαντλούν την επίδρασή τους όταν ξαναρχίσει η κυκλοφορία.

     Χάρη στο φωτοβολταϊκό τσιμέντο της Tal Active® της Italcementi, η PAVER έχει αναπτύξει μια σειρά μπλοκ αυτο-κλειδώματος, BioTi Ecopav®, που εκμεταλλεύεται τις ιδιότητες της φωτοκατάλυσης. Στην πραγματικότητα, υπό τη δράση του ηλιακού φωτός, ουσίες με φωτοκαταλυτική δράση διεγείρουν το σχηματισμό αντιδραστηρίων με έντονη οξειδωτική δράση ικανή να αποσυνθέσει μερικούς από τους ρύπους που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα.. Η μέγιστη δράση κατά της αιθαλομίχλης εκφράζεται όταν τοποθετούνται μεγάλες επιφάνειες στερεού BioTi Ecopav®, σε περιοχές με υψηλή ρύπανση. Το ενεργό στρώμα των μπλοκ, το επιφανειακό, δεν χάνει τις δυνατότητές του με το πέρασμα του χρόνου, καθώς η αρχή ενεργεί μόνο ως ενεργοποιητικός παράγοντας της διαδικασίας και παραμένει διαθέσιμη για νέους κύκλους φωτοκατάλυσης. Αναμιγνύεται με τσιμέντο στην κατασκευή αυτοσυσσωματωμένων μπλοκ, μετατρέπει τα οξείδια του αζώτου * και του θείου αντίστοιχα σε μη τοξικά θειικά και νιτρικά άλατα, και στη συνέχεια ξεπλένονται από τη δράση του νερού της βροχής. Η δράση κατά της αιθαλομίχλης του BioTi Ecopav®, σε συνδυασμό με τις πολλές επίσημες διαθέσιμες λύσεις, επιτρέπει τη χρήση της τόσο στις μητροπολιτικές αρτηρίες με έντονη κυκλοφορία όσο και στους δρόμους μεγάλης αρχιτεκτονικής και αστικής αξίας, αλλά πάνω απ 'όλα σε αυτήν την «ιστορική» ζώνη δρόμου, χαρακτηριστική των ιταλικών πόλεων, συχνά ανοίγει σε κυκλοφορία οχημάτων. Το BioTi Ecopav® μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία κυκλικών κόμβων, ολόκληρων οδικών αξόνων, πεζοδρομίων και χώρων στάθμευσης κατά μήκος της συρόμενης περιοχής, ποδηλατοδρόμων και πεζών. Τα μπλοκ BioTi Ecopav® διασφαλίζουν τα ίδια μηχανικά χαρακτηριστικά και χαρακτηριστικά απόδοσης μπλοκ που κατασκευάζονται με παραδοσιακά μίγματα τσιμέντου, επομένως μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν στις πιο σοβαρές συνθήκες εφαρμογής. Μπορείτε να φτιάξετε ολόκληρο το φάσμα των paver χαλαζία φινιρίσματος με φινίρισμα BIOTI .

 

Εικόνα 16. Από την τοποθεσία Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini.  

 

9^η Δημοσίευση: 7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020                                                                                                     

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΕΝΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ

     Οι πόλεις είναι δυναμικές οντότητες που πρέπει να διατηρήσουν τα αστικά περιβάλλοντα ζωτικά και βιώσιμα και για να τα καταστήσουν και να τα διατηρήσουν σε αυτές τις καταστάσεις, θα αντιμετωπίζουν ολοένα και μεγαλύτερες προκλήσεις  .  

                                                                                      

 Λοιπόν, πώς θα είναι η πόλη του μέλλοντος;

Το όραμα για την πόλη του μέλλοντος προβλέπει κυρίως να  θεωρηθεί αυτή, ως ένα σύστημα που θα «εξυπηρετεί», πρώτον, τους ανθρώπους που ζουν εκεί. Η πόλη είναι ένα κέντρο φυσικών, κοινωνικών και ΤΠΕ δικτύων. Ένα πολύπλοκο σύστημα στο οποίο οι διασυνδεδεμένοι παράγοντες αποτελούν  τα θεμέλια και στο οποίο οι συνδέσεις αλλάζουν συνεχώς για να το καταστήσουν βιώσιμο και μελλοντικά προστατευμένο και διατηρήσιμο. 

       Με άλλα λόγια, το «Μαθαίνοντας και κάνοντας» είναι θεμελιώδες και δεν θα ξεχνάμε, ωστόσο, τα μαθήματα που έχουμε λάβει.                                                                           

      Μια βιώσιμη, υγιής και ασφαλής πόλη για το μέλλον είναι μια πόλη που θα διατηρήσει την ισορροπία μεταξύ ανταγωνιστικότητας, κλίματος και περιβάλλοντος. Και για να είναι πραγματικά ζωτική και βιώσιμη, μια πόλη απαιτεί ένα λειτουργικό δίκτυο όλων των αστικών ροών - όπως οι ροές υλικών, ενέργειας και κυκλοφορίας. Αυτό το δίκτυο βασίζεται στη γνώση και την κατανόηση δεδομένων και πληροφοριών και στην ποιότητα και την ποσότητα αυτών των ροών. Σε τελική ανάλυση, οι ροές και οι διεργασίες της πόλης αλληλοσυνδέονται, πράγμα που σημαίνει ότι αλληλοεπηρεάζονται. Αυτό απαιτεί επίσης στενή συνεργασία και συν-δημιουργία με όλους τους αστικούς φορείς. 

      Μια βιώσιμη πόλη κινείται συνεχώς, αναζητώντας τη σωστή ισορροπία.                                                                                                    Ποια είναι τα εργαλεία που βοηθούν τις πόλεις να βελτιώσουν τη λήψη αποφάσεων και να τις κάνουν πραγματικά βιώσιμες;

    Ένα εργαλείο, κατά την άποψή μου, είναι η δημιουργία μιας Ισχυρής κοινής πλατφόρμας για την καταπολέμηση της παραδοσιακής μεθόδου της δυνατής επιθυμίας της υπερκατανάλωσης και της μη βιώσιμης ανάπτυξης, την οποία θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «Urban Strategic Platform» η «Αστική Στρατηγική Πλατφόρμα». Η πλατφόρμα αυτή θα πρέπει να προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πακέτο για την εξισορρόπηση της «βιώσιμης αστικής τριάδας» που περιλαμβάνει τον αστικό σχεδιασμό, την ποιότητα του περιβάλλοντος και τις μεταφορές.

      Όταν μιλάμε για τον αστικό σχεδιασμό η για πολεοδομικό σχεδιασμό και την ποιότητα του περιβάλλοντος, δεν μπορούμε να μην αναφερόμαστε στις πράσινες υποδομές ως το κύριο εργαλείο για τη μείωση του CO₂ και της ποιότητας του αέρα και ως πάροχοι πολλών άλλων υπηρεσιών οικοσυστήματος. Και πάνω απ όλα αυτό το κύριο συστατικό τους: τα δέντρα.                                                                                                                            

    Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα δέντρα και τα αστικά δάση γενικά, βρίσκονται στο επίκεντρο των διαδικασιών του «αστικού μεταβολισμού»: είναι η μόνη πιθανότητα που έχουμε να  μειώσουμε την εντροπία του «συστήματος της πόλης» (Ferrini and Fini, 2017). Σε αντίθεση με τα φυσικά οικοσυστήματα, τα αστικά οικοσυστήματα ουσιαστικά στερούνται μηχανισμών αυτοελέγχου (ανατροφοδότησης) που μπορούν να κάνουν διορθώσεις για τον περιορισμό των αποβλήτων. Μόνο η ανθρώπινη δράση, μέσω του βιώσιμου σχεδιασμού που προβλέπει την ποσοτική αύξηση των πρασίνων περιοχών, αλλά και την προσεκτική κατανομή τους εντός του αστικού ιστού και τη διαχείριση ως σωστή και περιορισμένης επίδρασης, μπορεί να αντισταθμίσει την διασκορπισμένη τάση (εντός) της πόλης.                                                                                      Η φύτευση δέντρων σε αστικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική (καθώς, εκτός από την άμεση μείωση των εξωτερικών παραγόντων που προκαλούνται από τον αστικό μεταβολισμό (π.χ. CO₂), είναι σε θέση για το σκοπό αυτό να προκαλέσει μια θετική ανατροφοδότηση που οδηγεί, μέσω της  βελτίωσης του μικροκλίματος, στη μείωση των απαραίτητων πόρων για την τροφοδότηση του ίδιου του μεταβολισμού (π.χ. μείωση των εισροών ενέργειας για τον καλοκαιρινό κλιματισμό) και, συνεπώς, για μεγαλύτερη βιωσιμότητα της πόλης.

Σκέψεις, σκέψεις, σκέψεις…………………..

Εικόνα 17. Από την τοποθεσία  Cecilia Binelli

     Η διατήρηση και η αύξηση των χώρων πρασίνου είναι αποφασιστικής σημασίας για την καταπολέμηση της ρύπανσης. Εντός της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αλλαγή που σηματοδοτεί τον δρόμο στην ευρωπαϊκή πολιτική ατζέντα και θεσπίζει μια βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς στρατηγική για τη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής των ανθρώπων, καθώς και της φροντίδας της φύσης. Η ρύπανση από τον αέρα και τον θόρυβο, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως οι καύσωνες και η έκθεση σε επικίνδυνες χημικές ουσίες, προκαλούν μείωση της υγείας στην Ευρώπη. Οι περιβαλλοντικές ελλείψεις στο περιβάλλον συμβάλλουν στο 13% των καταγεγραμμένων θανάτων, σύμφωνα με μια γενική εκτίμηση για την υγεία και το περιβάλλον που δημοσιεύθηκε σήμερα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΧ). 

      Η βελτίωση της υγείας και της ευημερίας των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πιο σημαντική σήμερα από ποτέ, όταν η προσοχή εστιάζεται επί του παρόντος στην αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19. Η πανδημία είναι ένα απόλυτο παράδειγμα των πολύπλοκων δεσμών μεταξύ του περιβάλλοντος, των κοινωνικών μας συστημάτων και της υγείας μας. 

    Ένα σημαντικό ποσοστό του βάρους των ασθενειών στην Ευρώπη εξακολουθεί να αποδίδεται στην ανθρώπινη ρύπανση του περιβάλλοντος, σύμφωνα με την έκθεση του ΕΟΧ «Υγιές περιβάλλον, υγιεινή ζωή: πώς το περιβάλλον επηρεάζει την υγεία και την ευημερία στην Ευρώπη» [Medium υγιές περιβάλλον, υγιεινή ζωή: η επίδραση του περιβάλλοντος στην υγεία και την ευημερία στην Ευρώπη]. Η έκθεση, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τις αιτίες θανάτου και ασθενειών, υπογραμμίζει το βαθμό στον οποίο η ποιότητα του περιβάλλοντος της Ευρώπης παίζει καθοριστικό ρόλο στον καθορισμό της υγείας μας και της ευεξία. Υπογραμμίζει πώς η κοινωνική στέρηση, οι ανθυγιεινές συνήθειες και οι δημογραφικές αλλαγές στην Ευρώπη επηρεάζουν την περιβαλλοντική υγεία, χτυπώντας τους πιο ευάλωτους με ιδιαίτερη μολυσματικότητα.                   

     «Υπάρχει μια προφανής σχέση μεταξύ της κατάστασης του περιβάλλοντος και της υγείας του πληθυσμού. Όλοι πρέπει να καταλάβουμε ότι φροντίζοντας τον πλανήτη μας όχι μόνο σώζουμε οικοσυστήματα, αλλά και ζωές, ειδικά εκείνες των πιο ευάλωτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιστή σε αυτήν την προσέγγιση και μέσω της νέας στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα, το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία και άλλες μελλοντικές πρωτοβουλίες βρίσκεται σε καλό δρόμο για τη δημιουργία μιας πιο ανθεκτικής και υγιούς Ευρώπης για τους πολίτες της Ένωσης και από τρίτες χώρες », λέει ο Virginijus Sinkevicius, Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας.

     «Ο COVID-19 υπήρξε ένα νέο σήμα συναγερμού που μας οδήγησε να συνειδητοποιήσουμε αμέσως τη σχέση μεταξύ των οικοσυστημάτων μας και της υγείας μας, καθώς και στην ανάγκη αντιμετώπισης των γεγονότων: τον τρόπο που ζούμε, καταναλώνουμε και παράγουμε είναι επιβλαβείς για το κλίμα και επηρεάζουν αρνητικά την υγεία μας. Ξεκινώντας με τη στρατηγική «Farm to Table» για μια βιώσιμη και υγιεινή διατροφή και ακολουθώντας το μελλοντικό ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου, έχουμε αποκτήσει μια σταθερή δέσμευση για την προστασία της υγείας των πολιτών και του πλανήτη μας », λέει. Στέλλα Κυριακίδη, Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων.

    «Ενώ υπάρχουν βελτιώσεις στην κατάσταση του περιβάλλοντος στην Ευρώπη και σαφής εστίαση στην Πράσινη Συμφωνία για ένα βιώσιμο μέλλον, η έκθεση δείχνει ότι απαιτούνται ισχυρά μέτρα για την προστασία των πιο ευάλωτων ατόμων στην κοινωνία, όπως η φτώχεια που συνδέεται συχνά με μια ζωή σε κακές περιβαλλοντικές συνθήκες και κακή υγεία. Η αντιμετώπιση αυτών των συνδέσεων πρέπει να αποτελεί μέρος μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την επίτευξη μιας πιο περιεκτικής και βιώσιμης Ευρώπης », λέει ο Hans Bruyninckx, Εκτελεστικός Διευθυντής του ΕΟΧ.

Κύρια συμπεράσματα

      Η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει μια από τις κύριες περιβαλλοντικές απειλές για την υγεία στην Ευρώπη, προκαλώντας περισσότερους από 400.000 πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο στην ΕΕ. Αυτό ακολουθείται από την ηχορύπανση, που είναι υπεύθυνη για 12.000 πρόωρους θανάτους, ακολουθούμενη από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ιδίως των κυμάτων καύσωνα.

    Το βάρος της ρύπανσης και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ποικίλλουν σε ολόκληρη την Ευρώπη, με σαφείς διαφορές μεταξύ χωρών στην ανατολική και δυτική ήπειρο. Το υψηλότερο ποσοστό εθνικών θανάτων που οφείλονται στο περιβάλλον καταγράφεται στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (27%) και το χαμηλότερο στην Ισλανδία και τη Νορβηγία, με 9%.

     Οι κοινότητες που χαρακτηρίζονται από κοινωνική στέρηση γενικά πρέπει να αντιμετωπίσουν ένα τριπλό φορτίο φτώχειας, χειρότερης ποιότητας περιβάλλοντος και χειρότερης υγείας. Οι φτωχότερες κοινότητες εκτίθενται συχνά σε υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης και θορύβου, καθώς και σε υψηλές θερμοκρασίες, ενώ οι προϋπάρχουσες υγειονομικές συνθήκες αυξάνουν την ευπάθεια στους κινδύνους για την υγεία του περιβάλλοντος. Απαιτούνται ειδικά μέτρα για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών των πιο ευάλωτων ατόμων στην Ευρώπη.

      Οι άνθρωποι εκτίθενται σε πολλαπλούς κινδύνους ανά πάσα στιγμή, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση του αέρα, των υδάτων και του θορύβου, εκτός από τις χημικές ουσίες, οι οποίες συνδυάζουν και σε ορισμένες περιπτώσεις δρουν από κοινού με επιπτώσεις στην υγεία. Οι πόλεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε αυτούς τους πολλαπλούς κινδύνους, ενώ έχουν λιγότερη πρόσβαση σε χώρους πρασίνου ή υδρόβια οικοσυστήματα.

     Οι τρέχουσες έρευνες εξετάζουν τις σχέσεις μεταξύ της τρέχουσας πανδημίας COVID-19 και των περιβαλλοντικών διαστάσεων. Ο ιός που ευθύνεται για το COVID-19 θεωρείται ότι έχει «πηδήξει μεταξύ ειδών», από ζώα σε ανθρώπους, μια απρόβλεπτη συνέπεια της πίεσης που αυξάνει την κατανάλωση στα φυσικά μας συστήματα. Σε σχέση με τον αντίκτυπο του COVID-19 στις κοινότητες, τα αρχικά στοιχεία δείχνουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση και η φτώχεια θα μπορούσαν να συνδεθούν με υψηλότερα ποσοστά θανάτου. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την αποσαφήνιση αυτών των αλληλεπιδράσεων, βάσει μιας αρχικής αξιολόγησης της έκθεσης.Καλύτερη ολοκλήρωση των πολιτικών, περισσότεροι χώροι πρασίνου και μπλε είναι ουσιαστικό μέρος της λύσης.

    Η έκθεση τονίζει ότι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση των περιβαλλοντικών και υγειονομικών πολιτικών είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών κινδύνων, την προστασία των πιο ευάλωτων και τη μεγιστοποίηση των οφελών που προσφέρει η φύση στην υποστήριξη της υγείας και της ευημερίας.

          Η υγιής φύση είναι ένας βασικός μηχανισμός για τη δημόσια υγεία, τη μείωση των ασθενειών και την προώθηση της ευημερίας και της υγείας. Οι οικολογικές λύσεις προσφέρουν τριπλό όφελος για την υγεία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Τα υδρόβια οικοσυστήματα, γνωστά ως γαλάζιοι-μπλέ χώροι και ποιοτικοί χώροι πρασίνου στις αστικές περιοχές προάγουν την υγεία και την ευημερία, παρέχουν περιοχές για σωματική δραστηριότητα, χαλάρωση και κοινωνική ένταξη και παρέχουν μεγαλύτερα οφέλη για τις φτωχές κοινότητες. Οι χώροι πρασίνου και μπλε δροσίζουν πόλεις κατά τη διάρκεια των καταιγίδων, ανακουφίζουν τις πλημμύρες, μειώνουν την ηχορύπανση και προάγουν την αστική βιοποικιλότητα. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, πολλοί εμπειρογνώμονες έχουν δει μια επανεκτίμηση των οφελών ψυχικής υγείας και ευεξίας της πρόσβασης σε χώρους πρασίνου και μπλε, ειδικά σε αστικές περιοχές.

     Εντός της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αλλαγή που σηματοδοτεί τον δρόμο στην ευρωπαϊκή πολιτική ατζέντα και θεσπίζει μια βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς στρατηγική για τη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής των ανθρώπων, καθώς και της φροντίδας της φύσης, αφήνοντας κανέναν πίσω.

Κλείνω με κάτι από την Πολιτική Οικονομία…………………. 

Στον 18ο αιώνα, τον καιρό της γέννησης της Πολιτικής Οικονομίας, οι πρώτοι οικονομολόγοι υποστήριζαν ότι ο κύριος στόχος της οικονομικής πολιτικής έπρεπε να είναι η μεγιστοποίηση της ευτυχίας των πολιτών μιας κοινωνίας.

Εικόνα 17. Από την τοποθεσία La Terra salvata dagli alberi Τα δέντρα ανήκουν σε όλους, τα δέντρα είναι για όλους.

ΠΗΓΕΣ

• Ιστοσελίδα Arboricoltura Urbana-Arboriculture and Urban Forestry di Francesco Ferrini,           Πρότυποι τίτλοι άρθρων τουFrancesco Ferrini,                                              
• AMICO ALBERO 22 AGOSTO 2020- ALBERI E GESTIONE DELLE PRECIPITAZIONI - PRIMA PARTE: L'ACQUA DEVE ESSERE UNA RISORSA, NON UN PROBLEMA.                                                                             
• AMICO ALBERO 23 AGOSTO 2020 - ALBERI E GESTIONE DELLE PRECIPITAZIONI PARTE SECONDA                                                     
• AMICO ALBERO 24 AGOSTO 2020 – ALBERI E GESTIONE DELLE PRECIPITAZIONI PARTE TERZA                                                                                       
• AMICO ALBERO 25 AGOSTO 2020 – ALBERI E GESTIONE DELLE PRECIPITAZIONI                                                                                                                   
• AMICO ALBERO 26 AGOSTO 2020 – ALBERI E GESTIONE DELLE PRECIPITAZIONI                                                                                                                OVVERO SI POSSONO COSTRUIRE PARCHEGGI “VERDI”??                                         
• LA TERRA SALVATA DAGLI ALBERI 29 AGOSTO 2020 - GLI SPAZI VERDI POSSONO ALLEVIARE GLI STRESS INCLUSO QUELLO DA LAVORO?                                                                                                                                                          
• LA TERRA SALVATA DAGLI ALBERI - 30 AGOSTO 2020 LA TERRA SALVATA DAGLI ALBERI 6 SETTEMBRE 2020 – PIANTIAMO ALBERI PER COLTIVARE IL NOSTRO FUTURO...ma facciamolo saggiamente                   
•  IL RUOLO DEGLI ALBERI NELLA PIATTAFORMA STRATEGICA URBANA

• The Value of Green Urban Assets and the True Costs of Development Martin Westerman, Seattle.  12 August 2020 
• AMJA Asociación Multisectorial de la Jardinería Andaluza
• Asociación Española de Parques y Jardines Públicos

Επεξεργασία εικόνων με ελληνικούς υπότιτλους Μ. Καπάνταης

ΑΝΑΛΟΓΑ ΑΡΘΡΑ;

• Νομοθεσία για Κοπή δένδρων σε κοινόχρηστους χώρους

Topping trees is a crime against nature- Η καρατόμηση των δέντρων είναι έγκλημα κατά της φύσης

• Αστοχίες δέντρων στην πόλη
• Το δέντρο
• Δέντρων κλαδέματα: Μια πονεμένη ιστορία
• Σκοτώνει τα δέντρα το άσκοπο κλάδεμα
• Τα δέντρα στους δρόμους κάνουν τους ανθρώπους πιο υγιείς
• 7 Τρόποι με τους οποίους τα δέντρα και η βλάστηση, είναι ουσιαστικής σημασίας για τις πόλεις και την Υγεία μας
• Δέντρων κλαδέματα: Μια πονεμένη ιστορία
• Ανεμορριψίες, Δέντρα και άνεμος
• Τι γίνεται το Φθινόπωρο στα δέντρα?
• Επιχώσεις δέντρων: θάνατος σε 1 εικόνα
• 16 από τα Εντυπωσιακότερα Δέντρα στον Κόσμο

• ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΕΝΔΡΩΝ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΠΑΣΣΑΛΟΥ
• Κέντρωμα δέντρων πως και πότε να γίνεται
• Γιατί το φυσικό δέντρο είναι πιο «πράσινο» από το πλαστικό
• Το δέντρο ο φίλος μας
• Η πίεση στα δέντρα από τους ισχυρούς ανέμους Η Δενδροκομία στις πόλεις μετά από ακραία καιρικά φαινόμενα συνέπεια της κλιματικής αλλαγής 
• Συζητώντας τα βασικά για την διαχείριση των Ριζών