Η αντοχή των Φοινικοειδών σε ανέμους και οι συνέπειες του κακού κλαδέματος.
Μ. Αναστασιάδης, Γεωπόνος ΓΠΑ MSc, στην ΤΥ ΕΚΠΑ.
Δημοσιεύθηκε στην Ομάδα FB «Ασφάλεια Λειτουργικών Δένδρων»: https://www.facebook.com/groups/tree.risk.assessment.Greece
Τα περισσότερα Φοινικοειδή έχουν τεράστια αντοχή στους ανέμους, διότι το πρότυπο και η φυσιολογία της ανάπτυξής τους είναι τέτοια. Έτσι, πολλά είδη επιβιώνουν σε περιοχές με Τυφώνες (δηλαδή ανέμους > 118 km/h, 12 Μποφόρ και πάνω) (Duryea & Kampf, 2021).
Τούτο το επιτυγχάνουν με τις εξής τέσσερις προσαρμογές:
α) ισχυρό ριζικό σύστημα. Οι πυκνές θυσσανώδεις ρίζες των φοινικοειδών συμπλέκονται πολύ ισχυρά με τα κολλοειδή του εδάφους, δημιουργώντας ουσιαστικά μια ενιαία μάζα (Sterken 2021, Stubbs et al 2019). Και επειδή εκ της κατασκευής τους τα ριζίδια έχουν μεγάλες αντοχές θλίψης και τάσης, το ριζικό τους σύστημα θεωρείται πολύ ισχυρό (τόσο ώστε οι εκριζώσεις ώριμων φυτών να είναι σπάνιες ακόμα και σε συνθήκες τυφώνων).
β) κορμό που δεν αποτελείται από ξύλο, αλλά από ένα πυκνό πλέγμα ελαστικών ινών εντός σπογγώδους παρεγχύματος, που τους προσδίδει χαρακτηριστικά ιξωδοελαστικού υλικού (έτσι, υφιστάμενα άνεμο τα λεπτά φοινικοειδή γέρνουν και επανέρχονται στην αρχική τους θέση, εφόσον δεν έχει διαρρηχθεί η συνοχή του ψευδοκορμού με τρόπο που να διασπά τον ινώδη ιξωδοελαστικό μανδύα του) (Sterken 2021, Stubbs et al2019, βλ. εικ. 3).
γ) απουσία πλάγιων βλαστών και φύλλων (και έτσι απουσία σημαντικής αντίστασης στον άνεμο),
δ) ελαστική πρόσφυση των φύλλων ώστε να μετακινούνται στην κατεύθυνση του ανέμου, μειώνοντας την αντίσταση της κορυφής στον άνεμο (βλ. εικ. 4).
Έτσι, η κίνηση και κάμψη του φυτού στον άνεμο, αποτελεί φυσιολογική προσαρμογή που δείχνει ακριβώς την ανθεκτικότητά του σε αυτούς και όχι ένδειξη ότι δεν είναι στατικώς ασφαλές.
Το κακό κλάδεμα
Συχνά τα φοινικοειδή κλαδεύονται πολύ αυστηρά, «για λόγους ασφαλείας», αφήνοντας ελάχιστο αριθμό φύλλων στην κορυφή. Τέτοιες εργασίες γίνονται από άσχετους με τη φυσιολογία και τις εξελικτικές προσαρμογές των φοινικοειδών. Η πρακτική αυτή δημιουργεί πάρα πολλά προβλήματα στην υγεία και ευημερία του φυτού:
α) είναι πιθανό να προκληθούν πληγώσεις μέσα από τις οποίες να εισέλθουν ασθένειες στον κορμό,
β) όταν γίνονται εκτός της ψυχρότερης εποχής του έτους, μπορεί να προκαλέσουν προσβολή από το Κόκκινο Ρυγχωτό Σκαθάρι των Φοινικοειδών, η οποία είναι καταστροφική,
γ) αδυνατίζει σημαντικά το φυτό επειδή τα παλαιότερα πράσινα φύλλα είναι αυτά τα οποία κυρίως παρέχουν ενέργεια (σάκχαρα από τη φωτοσύνθεση) αλλά και διότι τα νέα φύλλα τροφοδοτούνται με όλα τα θρεπτικά στοιχεία και ιχνοστοιχεία που είχαν τα παλιά φύλλα που γερνούν,
δ) καθιστά ευάλωτη την καρδιά με το κορυφαίο μερίστωμα («μάτι»), σε παγετούς και,
ε) αντίθετα από το προσδοκώμενο, αδυνατίζει την κορυφή σε περίπτωση ισχυρών ανέμων, διότι είναι τα παλαιά και ισχυρότερα φύλλα τα οποία καλύπτουν και προστατεύουν την καρδιά και τα νεότερα φύλλα από τις ισχυρές ριπές (μάλιστα στις ΗΠΑ το 2004 είχε διαπιστωθεί ότι σε φοίνικες κλαδεμένους αυστηρά ήταν πολύ πιθανότερο να κοπεί η κορυφή σε περίπτωση τυφώνα) (Broschat 2020).
Δηλαδή, η κακή αυτή πρακτική αδυνατίζει το φυτό και το στρεσάρει, αναγκάζοντάς το να υπερ-εργαστεί για την αναπλήρωση θρεπτικών στοιχείων του φυλλώματος, μειώνοντας τα ετήσια αποθέματα ενέργειας, ενδεχομένως μειώνοντας πρόσκαιρα τη στατική θωράκιση του μανδύα των ινών της περιφέρειας του κορμού, μειώνοντας την προστασία της καρδιάς από παγετούς και μειώνοντας την ανθεκτικότητά της κορυφής σε ριπές ανέμων.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, η ελάχιστη αποδεκτή πρακτική κλαδέματος των φοινικοειδών από τους επαγγελματίες Πρασίνου είναι αυτή που φαίνεται στις παρακάτω εικόνες, όπως δίδεται στο σχετικό με τα Κλαδέματα Πρότυπο των ΗΠΑ (ANSI A300 P.1).
Βιβλιογραφία - Πηγές
ANSI A300 (Part 1) – 2008 Pruning.
Aucouturier, A. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Washingtonia_filifera,_Auckland-NZ,_hand_drawing_Axel_Aucouturier.jpg
Broschat, T.K. (2020), Pruning Palms, ENH 1182, Environmental Horticulture Department, UF/IFAS Extension.
Duryea M.L. & Kampf, E. (2021), Selecting Tropical and Subtropical Tree Species for Wind Resistance, FOR120, School of Forest, Fisheries, and Geomatics Sciences, UF/IFAS Extension
Sterken, P. (2021), The quest for a unified theory on biomechanical palm risk assessment through theoretical analysis and observation, Scientific reports, 11(1), 1-18.
Stubbs, C.J., Cook, D.D., & Niklas, K.J. (2019), A general review of the biomechanics of root anchorage, Journal of Experimental Botany, 70(14), 3439-3451.
Rich, P.M. (1986), Mechanical architecture of arborescent rain forest palms, Principes, 30(3), 117-131.
Rich, P.M. (1987), Mechanical structure of the stem of arborescent palms, Botanical Gazette, 148(1), 42-50.
Thomas, R., & De Franceschi, D. (2013), Palm stem anatomy and computer‐aided identification: The Coryphoideae (Arecaceae), American Journal of Botany, 100(2), 289-313.
Αλλα άρθρα Του Μ.Αναστασιάδη & με συμμετοχη αυτού:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου