Γύρη – γύρη όλοι.....

Γύρη – γύρη όλοι.....

Κωνσταντίνος Θ. Μπουχέλος

Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

ctbuchelos@yahoo.gr

Η γύρη, (ελληνιστί γύρις, αγγλιστί pollen).

Γιατί όμως pollen;  To ελληνικό ρήμα παλύνω, σημαίνει διασπείρω, διαχέω, πασπαλίζω (δηλαδή επικονιάζω)  palynology δε, είναι η επιστήμη της παλαιοβοτανικής με την οποία γίνεται ο  προσδιορισμός απολιθωμένων φυτών βάσει των κόκκων της γύρεως (οι γυρεόκοκκοι κάθε φυτικού είδους διαφέρουν στα χαρακτηριστικά τους).....

Η γύρη είναι το άρρεν στοιχείο της γονιμοποιήσεως των φυτών και βρίσκεται στους στήμονες των ανθέων. Στο μικροσκόπιο φαίνεται σαν μία πολύ λεπτή σκόνη από κόκκους, που διαφέρουν ανάλογα από το άνθος από το οποίο προέρχονται.
Υπάρχουν δύο είδη γύρεων, η ανεμόφιλες και η εντομόφιλες. Οι πρώτες μεταφέρονται με τον άνεμο, και δεν περιέχουν αρκετά θρεπτικά συστατικά και είναι υπεύθυνες για πολλές από τις ανοιξιάτικες αλλεργίες. Οι εντομόφιλες, μεταφέρονται από τις μέλισσες. ζυμώνονται από αυτές με το νέκταρ ώστε να γίνουν εύπλαστες και να αποκτήσουν τη μορφή σφαιριδίου με την οποία αποθηκεύονται στην κυψέλη.

Κάθε μέλισσα μεταφέρει, σε κάθε της ταξίδι, δύο τέτοιες σφαίρες με τα πίσω πόδια της, που μαζί ζυγίζουν περίπου 20mg. μία μέλισσα χρειάζεται κατά προσέγγιση μία περίπου ώρα για να συλλέξει αυτήν την ποσότητα η οποία περιέχει περίπου 4.000.000 γυρεόκοκκους. Κάθε γυρεόκοκκος έχει τη δυνατότητα να γονιμοποιήσει ένα άνθος και να παραχθεί ένας τουλάχιστον καρπός. Επίσης, η μέλισσα γνωρίζει να επιλέγει γύρες πλούσιες, αγνοώντας τις φτωχές σε θρεπτικά συστατικά.

Θεραπευτικές και θρεπτικές ιδιότητες:

Περιέχει τεράστια ποσότητα πρωτεϊνών, ανόργανων αλάτων και βιταμινών και όλα τα απαραίτητα αμινοξέα τα οποία ο οργανισμός μας δεν μπορεί να συνθέσει. Αν υποτεθεί ότι για την πρόσληψη αμινοξέων τρεφόμασταν μόνον με γύρη, τότε η γύρη μόνη της μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μας με μια δόση 15γρ. ημερησίως.

Η μελισσογύρη περιέχει ακόμα μια ποσότητα ενζύμων που είναι απαραίτητα για την αφομοίωση και απορρόφηση των τροφών από το πεπτικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού. Έχει υπολογιστεί πως η γύρη που συλλέγεται από τις μέλισσες περιέχει πάνω από 5000 ένζυμα και συνένζυμα απαραίτητα για το μεταβολισμό των τροφών και την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών από το πεπτικό σύστημα.

 και επίσης φυτικές ορμόνες οι οποίες είναι αβλαβής στον άνθρωπο ( και όχι σαν τις βλαβερές συνθετικές ορμόνες όπως είναι εκείνες των βιομηχανιών εργαστηρίων που κυκλοφορούν στα φαρμακεία και οι οποίες ορμόνες κανονίζουν και ρυθμίζουν την έκκριση που παράγουν στους άνδρες και στις γυναίκες οι ενδοκρινείς αδένες, με αυτή της την ιδιότητα ενισχύει και τον προστάτη σε περιπτώσεις  προστατίτιδος, αρχόμενης υπερπλασίας και καρκίνου.  

Η μελισσογύρη είναι εξαιρετικώς πολύτιμη σε περιπτώσεις κακοήθους αναιμίας. επιπλέον ρυθμίζει την εντερική λειτουργία και αποστειρώνει το πεπτικό σύστημα (και γι αυτό μερικοί της έδωσαν τον τίτλο "αστυνόμος εντέρων") αυξάνει την όρεξη, λιγοστεύει την αρτηριακή πίεση, αυξάνει την ικανότητα για εργασία, προωθεί τον πλουτισμό της αιμογλοβίνης, καταπραΰνει τα νεύρα και καταπολεμά την αϋπνία καθώς και την φλόγωση του προστάτη.

Είναι η πλουσιότερη φυσική τροφή σε πρωτεΐνες, βιταμίνες (καροτίνη και ρουτίνη), απαραίτητα αμινοξέα, ορμόνες, ένζυμα (φωσφατάση, αμυλάση, ιμβερτάση), μέταλλα, και ανάλογα με την φυτική προέλευση λιπαρά οξέα (αραχιδονικό, βεχενικό, καπρικό, καπροϊκό, καπρυλικό, λαυρικό, λινολεϊκό, παλμιτικό, στεατικό κ.ά.). Σάκχαρα: Περιέχει από 10 - 15% φρουκτόζη και γλυκόζη (ανάγοντα σάκχαρα ). Επειδή η γύρη που συλλέγεται με τα χέρια περιέχει μικρότερη ποσότητα, τα ανάγοντα σάκχαρα μάλλον προέρχονται από την δραστηριότητα των μελισσών επί του προϊόντος.

Η γύρη βοηθά την διανοητική λειτουργία, ενισχύει την συστολή της καρδιάς, έχει διουρητική δράση. διορθώνει την ισορροπία του μεταβολισμού και συμβάλλει όχι μόνο στη μείωση του βάρους αλλά και στην αύξηση της ταχύτητος μεταβολισμού της αιθανόλης, προστατεύει την όραση και πολλά άλλα. 

Η γύρη περιέχει μεγάλες ποσότητες ακετυλοχολίνης, η οποία παίζει ένα ποικίλο και σημαντικό ρόλο στις λειτουργικές ικανότητες του ολόκληρου οργανισμού με προκαλώντας αυξημένες εκκρίσεις αδρεναλίνης.

Ως αντιβιοτικό, έχει αποδειχθεί ότι είναι ιδιαίτερα δραστική σε αρκετές καλλιέργειες μικροβίων.

Xορήγηση:

Η ελληνική γύρη είναι εξαιρετικής ποιότητος, γιατί στον ευλογημένον αυτόν τόπο, φύονται πάρα πολλά αρωματικά φυτά με πάρα πολύ καλές ανθοφορίες.

Eίναι πολύ υγροσκοπική και για αυτό πρέπει να διατηρείται μέσα σε γυάλινα αεροστεγή δοχεία.

- ξεκινήστε με μικρές ποσότητες.
- μη ζεσταίνετε και μην εκθέτετε την γύρη στον ήλιο.
- κρατήστε την γύρη όσο περισσότερο μπορείτε κάτω από την γλώσσα, πριν την καταπιείτε.
- μπορείτε να την αναμείξετε με μέλι, γιαούρτι, δημητριακά, χυμούς μέχρι 20 γραμμάρια κάθε μέρα.

- αποθηκεύετε την φρέσκια γύρη πάντα στην κατάψυξη.

- Τα δισκία γύρης διατηρούνται έως και 3 έτη από την παραγωγή τους σε ξηρό και δροσερό μέρος.

Η χορήγηση γίνεται κατά προτίμηση το πρωί.

Καταναλώνεται αυτούσια, διαλυμένη σε χυμό ή αναμεμιγμένη με μέλι,

Eαν γίνεται παράλληλη χορήγηση βασιλικού πολτού, τότε η χορήγηση γύρης γίνεται μισή ώρα μετά τον βασιλικό πολτό.

Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να μην την δέχονται εύκολα, διότι τους προκαλεί «βαρύ» στομάχι και φούσκωμα. Για να αποφύγουμε όσο το δυνατόν αυτό, πρέπει να λαμβάνουμε τη γύρη στην αρχή σε μικρές δόσεις (ακόμα και κόκκο-κόκκο).

Οι αλλεργιογόνες ιδιότητες εξουδετερώνονται πάντα από το νέκταρ και τα ένζυμα που εκκρίνονται από τις μέλισσες. Αλλεργικές επιθέσεις προκαλούνται από την ανεμόφιλη γύρη, και όχι από τη γύρη που συλλέγεται από τις μέλισσες. Η γύρη μπορεί να χορηγηθεί με ασφάλεια από όλους, ακόμη και τα άτομα που είναι επιρρεπείς στις αλλεργίες, όπως η αλλεργική ρινίτις, καθώς και όσους υποφέρουν από συνήθεις παρενέργειες.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Campos Maria G. R. et al.  Pollen composition and standardisation of analytical methods. Journal of Apicultural Research and Bee World 47(2): 156–163 (2008)

Herbert, E W; Shimanuki, H (1978) Chemical composition and nutritive value

of bee collected and bee stored pollen. Apidologie 9(1): 33–40.

Iannuzzi, J. (1993) Pollen: food for honey bee and man? III. American Bee Journal

133(8): 557–563.

Kishimoto, A;  et al. The importance of bee-collected pollen in the diet: a study of its composition.

International Journal of Food Sciences and Nutrition 53(3): 217–224.

 Linskens, H F; Jorde, W. (1997) Pollen as food and medicine: a review. Economic Botany 51(1): 78–87

Nasser, S. et al;  Cost-effectiveness of specific immunotherapy in allergic rhinitis co-existing with asthma. Allergy. 2008 Dec;63(12):1624-9.

Rugendorff EW, Weidner W, Ebeling L, Buck AC. Results of treatment with pollen extract ( Cernilton N ) in chronic prostatitis and prostatodynia. Br J Urol . 1993;71(4):433-438.

Oliveira, K. C. L. (2006) Caracterizacao do polen apicola e utilizacao de vitaminas antioxidantes como indicadoras do processo de desidratacao”. Master Dissertation. Pharmaceutical Science School, University of Sao Paulo, Brazil.

Serra-Bonvehi, J; Gonell Galindo, J; Gomez Pajuelo, A. (1986) Estudio de la composicion y caracteristicas fisico-quimicas del polen de abejas. Alimentaria 63–67.

Solberg, Y; Remedios, G. (1980) Chemical composition of pure and bee collected pollen. Scientific Reports Agricultural University, Norway 59(18): 2–12

Stanley, R. G; Linskens, H. F. (1974) Pollen: biology, biochemistry, management. Springer-Verlag; Berlin, Heidelberg.

Talpay, B. M. (1984) Der pollen. Versuch einer standortbestimmung. Institut Für Honigfroschung Bremen: 1–8

Yasumoto, R; et al. (1995) Clinical evaluation of long term treatment using cernitin pollen extract in patients with benign prostatic hyperplasia. Clinical Therapeutics 17(1): 82–87.