7 ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΛΑΘΗ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΟΤΑΝ ΕΠΙΛΕΓΟΥΝ ΔΕΝΔΡΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΤΑ ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ

7      ΣΥΝΗΘΙΣΜΈΝΑ  ΛΑΘΗ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΟΤΑΝ ΕΠΙΛΕΓΟΥΝ ΔΕΝΔΡΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΤΑ ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ

«Τα  δένδρα είναι ποιήματα,  που η γη γράφει πάνω στον ουρανό». 

      Με αυτόν τον τρόπο ο Λιβανο-Αμερικάνος ποιητής, καλλιτέχνης και συγγραφέας Khalil Gibran, σκιαγραφεί  με εύγλωττο τρόπο τον ορισμό του για τα δένδρα, μία από τις πιο θαυμαστές μορφές ζωής στην Γη.

     Με πάνω από 23.000 διαφορετικά είδη και αποτελώντας τους παλαιότερους ζωντανούς οργανισμούς στον πλανήτη, τα δένδρα μας συναρπάζουν με το μεγαλείο, την απεραντοσύνη και την γοητεία τους.

The oldest living organisms in the world. “Old Danish tree” by Guyon Morée. Licensed under CC BY-SA 2.0 via Flickr

Εάν είστε κάποιος από τους τυχερούς εκείνους ανθρώπους που δημιουργούν έργα τέχνης χρησιμοποιώντας τα δένδρα, μόλις φτάσατε στο κατάλληλο μέρος. Εδώ θα σας βοηθήσουμε να βρείτε απάντηση στις ακόλουθες ερωτήσεις: Πως επιτυγχάνουμε την καλύτερη σχεδιαστική λύση όταν διαλέγουμε τα δένδρα που θα φυτεύουν? Ποιά είναι τα ποιό κοινά λάθη που θα πρέπει να προσέχουμε και πώς να τα αποφύγετε. Μάθετε κάτι καινούργιο μαζί μας.

1.        Παραβλέποντας τις βασικές λειτουργίες των δένδρων

              Η λίστα μας με τα λάθη ξεκινάει με μία από τις ποιο γενικές απόψεις σχετικά με τον σχεδιασμό της φύτευσης των δένδρων. Πως η βλάστηση που βρίσκεται γύρω και μέσα στον αστικό τοπίο, επηρεάζει την πόλη ως σύστημα? Αυτή η ερώτηση αφορά τις ποικίλες λειτουργίες των δένδρων και την συνεργική τους δράση.

           Οι τρεις βασικές λειτουργίες των δένδρων που φυτεύονται στα πάρκα είναι η μηχανική , η οικολογική και η αισθητική. Καλύπτουν μία πληθώρα οφελειών, περιλαμβάνοντας την κυκλοφορία αέρα, την ακουστική, το φως, τον έλεγχο της διάβρωσης του εδάφους, το κλίμα και τον έλεγχο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τον οπτικό προσανατολισμό.

Σε αυτό το εμπνευσμένο άρθρο του  Agmarie Calderon Alonso,(  http://landarchs.com/the-forest-man-of-india-shows-us-the-power-of-one/ ) παρακολουθούμε την καταπληκτική ιστορία του Jadav Payeng, όπου μας δείχνει πως ένα και μόνο άνθρωπος μπορεί να αναπτύξει ένα ολόκληρο δάσος, όπου τα δένδρα  από την μία παλεύουν με την εξαφάνιση και από την άλλη παρέχουν κατοικία για τα ζώα.

       Εάν αναρωτιέστε πώς να αποφύγετε αυτήν την παράλειψη  σκεφτείτε το παράδειγμα του Payeng. Θυμηθείτε το εντυπωσιακό τελικό αποτέλεσμα, και μην ξεχνάτε ποτέ ότι τα δένδρα είναι εκπληκτικά και ότι εκπληκτικά πράγματα μπορούν να χτιστούν χρησιμοποιώντας τα.

2.        Άγνοια των μορφολογικών χαρακτηριστικών των δένδρων

         Το δεύτερο ελάττωμα  κάποιων αρχιτεκτόνων τοπίου και ιδιαίτερα αρχιτεκτόνων -που κακώς εμπλέκονται αφού δεν γνωρίζουν καθόλου την φυσιολογία των φυτών-  σχετίζεται με κάποια κενά πάνω στις γνώσεις τους γύρω από τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των δένδρων. Αυτό αφορά όχι μόνο την διακοσμητική αξία των δένδρων αλλά επίσης και την ασφάλεια, την επαρκή αλληλεπίδραση ανάμεσα στα είδη των φυτεύσεων, το χτισμένο περιβάλλον και τους ανθρώπους. Το ύψος του δένδρου, το σχήμα της κόμης και η πυκνότητα, το ριζικό σύστημα, το μέγεθος, η μορφή και τα χρώματα των φύλλων και των λουλουδιών, είναι μερικές από τις πιο σημαντικές κατηγοριοποιήσεις.    

         Ο επιδέξιος συνδυασμός ή οι δημιουργικές αντιθέσεις των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κάθε δένδρου είναι το κλειδί για την δημιουργία αρμονικών τοπίων.

       Ένα καλό παράδειγμα επιτυχημένης επιλογής δένδρων αποτελεί η περίπτωση των σχεδίων δενδροφυτεύσεως στους δρόμους. Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιούνται  πχ. μόνο είδη τα οποία έχουν βαθύ  ριζικό σύστημα, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι πιθανές ζημιές που μπορεί να προκληθούν στα πεζοδρόμια στο μέλλον. Δείτε το περιεκτικό άρθρο με τίτλο «Διαλέγοντας αστικά δένδρα: Ένας βασικός οδηγός », της Julia Lycchese. (http://landarchs.com/choosing-urban-trees-essential-guide/ )

ΔΕΙΤΕ: Συντήρηση δένδρων σε δρόμος κατοικημένων περιοχών. ( https://www.youtube.com/watch?v=qcIcIehOJ5s )

Όσον αφορά την αισθητική ποιότητα,  αυτός ο εκκεντρικός σχεδιασμός μίας κατοικίας στην Ταϊλανδή προσφέρει μία δυναμική στρατηγική σχεδιασμού φύτευσης δένδρων. Παραπέρα λεπτομέρειες αποκαλύπτονται από τον Gerard de Silva στο άρθρο του. (http://landarchs.com/what-lies-behind-the-high-concrete-wall-and-gate-of-t-residence-in-bangkok/ )

T.Residence. Photo courtesy of LOKOH= Co., Ltd.

          Πιθανόν  η αποφυγή αυτών των μειονεκτημάτων να έχει να κάνει με την εμπειρία και την τύχη, αλλά μέχρι τότε οι νέοι αρχιτέκτονες τοπίου πρέπει να κάνουν κάθε φιλότιμη προσπάθεια να μελετήσουν τα δένδρα και την μορφολογία τους, καθώς είναι το θεμελιώδες υλικό με το οποίο δουλεύουν.

3.        Παραμελώντας τις Περιβαλλοντικές Ανάγκες των Δένδρων

          Η λίστα μας συνεχίζει με ένα αφενός προφανές, αφετέρου συχνό λάθος που κάνουν οι σχεδιαστές., την παραμέληση των περιβαλλοντικών απαιτήσεων των δένδρων. Αυτό είναι γεγονός είτε πρόκειται για εποχιακά φυτά, είτε για θάμνους είτε για δένδρα. Το στρες ωστόσο αποτελεί για τα δένδρα τη μεγαλύτερη βλάβη, καθώς απώλειες και προβλήματα μπορούν να προκύψουν εάν αυτά αντιμετωπίζονται αμελώς. 

          Οι περιβαλλοντικές συνθήκες, είναι κρίσιμες για τη σωστή ανάπτυξη των δένδρων και την εξέλιξή τους. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν, βιώσιμες, υγιείς και οπτικά όμορφες συστάδες δένδρων, με την μέγιστη συμφωνία μεταξύ περιβαλλοντικών απαιτήσεων και συνθηκών.

       Εάν για παράδειγμα, επιλέξετε Fraxinus excelsior για μία ιδιαίτερα μολυσμένη βιομηχανική ζώνη, θα έχετε την σιγουριά ότι το δένδρο είναι ανθεκτικό στα καυσαέρια και θα ζήσει ανενόχλητο εκεί.  Εάν όμως ένα δένδρο δεν προσλαμβάνει αρκετό φως και έχει φυτευτεί σε «φτωχό» έδαφος(είναι πολύ συχνό να ξεχνάμε εντελώς αυτόν τον πιο σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη φυτικού υλικού), αυτό πιθανόν να οδηγήσει στην μείωση και της ζωτικότητάς του αλλά και της αντοχής του στον αέρα. Έτσι και σε αυτήν την περίπτωση παρουσιάζεται πάλι η πολυπλοκότητα  των δένδρων και ότι τα καλύτερα αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν μόνο εάν αυτή η πολυπλοκότητα δεν ξεχνιέται ούτε για ένα λεπτό.

Hyllie Plaza. Photo credit: Kasper Dudzik

               Ένα εξαιρετικό παράδειγμα συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις της οξιάς σε τεχνητό περιβάλλον παρουσιάζεται στο άρθρο της Dianna Ispa όπου επανεξετάζει την Hyllie Plaza, των Thorbjörn Andersson and Sweco  architects.  (http://landarchs.com/the-incredible-hyllie-plaza-is-lit-by-a-digital-sky/ )

4.        Παραβλέποντας τα βιολογικά χαρακτηριστικά των δένδρων.

          Ένας ακόμη βασικός παράγοντας είναι η φαινολογία των δένδρων. Οι δύο βασικές κατηγοριοποιήσεις σύμφωνα με τα βιολογικά χαρακτηριστικά των δένδρων είναι ο δείκτης ανάπτυξης και η διάρκεια ζωής τους. Το πρώτο είναι το πιο ζωτικό για την ομαδοποίηση των δένδρων και την πιθανότητα να εξασφαλίσουμε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα με ταχέως αναπτυσσόμενα δένδρα σε μικρή χρονική περίοδο. Το δεύτερο χαρακτηριστικό – μακροζωία – μπορεί να επηρεάσει και από οικονομικής αλλά και από αισθητικής απόψεως. Η φαινολογία των δένδρων καλύπτει επίσης κατηγοριοποιήσεις όπως το φύλλωμα, η άνθηση και η πτώση των φύλλων. Όλοι αυτοί οι αναντικατάστατοι παράγοντες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τον σχεδιασμό και την συντήρηση των δένδρων.

              

              

Sugar Beach; credit: www.claudecormier.com

Μία σωστή πρόταση βρίσκεται στο έργο των Claude Cormier + Associes. Τα παρακάτω δύο άρθρα της Tania Ramos Gianone και Rose Buchanan παρουσιάζουν εμπνευσμένες αποδόσεις πάνω στις επιλογές στον σχεδιασμό της φύτευσης των δένδρων.

·        Sugar Beach: The Design That Makes Your Teeth Hurt

(http://landarchs.com/sugar-beach-design-makes-teeth-hurt/  )

·        How Place d’Youville is Teaching us That Artificial is Not Fake!

(http://landarchs.com/how-place-dyouville-is-teaching-us-that-artificial-is-not-fake/ )

Δύο ακόμα έργα που συμπεριλαμβάνον εποχικό ενδιαφέρον, μπορούμε να δούμε στα άρθρα της Yuliya Georgieva και Amir Schlezinger:

·      The Magic of Foundation Jeantet Produces a Timeless Design

(http://landarchs.com/the-magic-of-foundation-jeantet-produces-a-timeless-design/ )

·                  Contemporary Japanese Garden in The English Countryside (http://landarchs.com/contemporary-japanese-garden-english-countryside/ )

Cherry trees at Foundation Jeantet. Credit: ©agenceter

5.        Δημιουργία απερίσκεπτων συνδυασμών

         Εμβαθύνοντας στα βιολογικά ζητήματα των διαφόρων ειδών των δένδρων, πηγαίνουμε πίσω στον χρόνο, όταν από το 1928-1930, ο Dr. Boris P. Tokin, ένας Ρώσος βιοχημικός από το Πανεπιστήμιο του Leningrad επινόησε τον όρο «phytoncides»/φυτοτοξικότητες . Ο Tokin  ανακάλυψε ότι κάποια φυτά παράγουν και αποβάλουν, βιολογικά δραστικές ουσίες που τα προφυλάσσουν από συγκεκριμένους μικροοργανισμούς, έντομα και ζώα. Μετά από μεγάλη έρευνα και πειραματισμό, οι επιστήμονες κατέληξαν ότι τα “phytoncides”  είναι ένας από τους παράγοντες που επηρεάζουν την ανοσία των φυτών και την αλληλεπίδραση μεταξύ των οργανισμών στους βιότοπους.

         Αυτός είναι ο λόγος που οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διάφορων ειδών των δένδρων σε κάποιες περιπτώσεις είναι ανταγωνιστικές ενώ σε άλλες περιπτώσεις είναι αμοιβαία

επωφελείς.

                Ευνοϊκοί συνδυασμοί δένδρων περιλαμβάνουν, για παράδειγμα ομάδες από βελανιδιές, ερυθρελάτες με λεύκες, κερασιές με οξιές, φράξους και γαύρους. Κάποιες ακατάλληλες ομάδες περιλαμβάνουν συνδυασμούς με σημύδες και λευκές φτελιές, φράξους με σημύδες και πεδινές φτελιές.

            Δώστε στον εαυτό σας τον χρόνο που χρειάζεστε για να διαλέξετε τα ιδανικά είδη δένδρων. Όταν ολοκληρώσετε την λίστα σας επιβεβαιώστε την επιλογή σας. Εάν συνεχίζεται να αισθάνεστε αβέβαιοι ζητήστε την συμβουλή κάποιου έμπειρου επαγγελματία. Λίγος περισσότερος χρόνος για την προετοιμασία είναι σίγουρα καλύτερο από το να παρουσιαστούν   μακροπρόθεσμα μελλοντικά προβλήματα.

6.        Ξεχνώντας ότι τα δένδρα αποτελούν σημεία πληροφοριών.

         Επιστρέφοντας πίσω στην σχεδιαστική διαδικασία, η διάταξη των δένδρων δεν μπορεί να αγνοηθεί είτα αυτά χρησιμοποιούνται σε δενδροστοιχίες , είτε σε διακοσμητικές συστάδες, είτε ως τοπόσημα μέσα στην συνολική σύνθεση, τα δένδρα είναι τα πιο εξέχοντα στοιχεία που δημιουργούν την χωρική οργάνωση κατά τον  σχεδιασμό τοπίου. Τα δένδρα μπορούν να οριοθετήσουν  ή να ενοποιήσουν επιμέρους χώρους ενός πάρκου. Μπορούν να διευκολύνουν την εμπειρία των ανθρώπων όπως επίσης και να τους καθοδηγήσουν. Εάν σχεδιασθούν με συγκεκριμένο στόχο, οι συστάδες των δένδρων, μπορούν να διαμορφώσουν την οπτική αντίληψη, στρέφοντας το βλέμμα των επισκεπτών σε συγκεκριμένες θεάσεις ή σε κομβικά σημεία μέσα ή έξω από την περιοχή του πάρκου.   

Ο σχεδιασμός εντυπωσιακών γραφικών και εμπνευσμένων τοπίων, που δεν περιλαμβάνει την παραπάνω χρήση των δένδρων είναι αδιανόητος. Έτσι εάν θέλετε να αποφύγετε αυτό το ατόπημα κατά τον σχεδιασμό, φανταστείτε τον εαυτό σας στο τοπίο. Φανταστείτε που περπατάτε, τι βλέπετε και τι αισθάνεστε ενώ περιηγείσθε στο μελλοντικό σας έργο.

23̊ Estate. Photo courtesy of Shma CO., Ltd.

           Για να δείτε πως δημιουργούνται δραματικά τοπία μέσα από ένα επιδέξιο σχέδιο φύτευσης δένδρων, διαβάστε σχετικά με αυτά τα δύο έργα που αναλύονται από τον Harkyo Hutri Baskoro και την Katrina Elpos.

·      23̊ Estate Takes Care of Erosion in the Most Beautiful Way Possible

( http://landarchs.com/23%CC%8A-estate-takes-care-of-erosion-in-the-most-beautiful-way-possible/  )

·      How Bassil Mountain Escape Creates a Dramatic and Memorable Feeling

(http://landarchs.com/how-bassil-mountain-escape-creates-a-dramatic-and-memorable-feeling/ )

Bassil Mountain Escape. Photo courtesy of

 VLADIMIR DJUROVIC LANDSCAPE ARCHITECTURE

7.        Παύση της μελέτης πάνω στα δένδρα

          Ένα τελευταίο σημείο που πρέπει να κρατάνε οι αρχιτέκτονες τοπίου στο νου τους είναι να μην σταματάνε ποτέ να εξερευνούν τον κόσμο των δένδρων. Με αυτόν τον τρόπο, κάποιος μπορεί να εμπλουτίζει τις γνώσεις του αδιάκοπα, ενώ παράλληλα εξελίσσει την ευχέρεια και τον σεβασμό του για το επάγγελμα της αρχιτεκτονικής τοπίου. 

Κάποια από τα πιο εκπληκτικά δεδομένα σχετικά με τα δένδρα, που κάθε αρχιτέκτονας τοπίου θα έπρεπε να γνωρίζει είναι συγκεντρωμένα στα δύο ακόλουθα άρθρα των Ashley Penn και Erin Tharp.

·      8 Amazing Facts About Trees That You Didn’t Know

( http://landarchs.com/8-amazing-facts-trees-didnt-know/)

·      8 Awesome Reasons to Use Trees in The Landscape That You Didn’t Know!

  (http://landarchs.com/8-awesome-reasons-use-trees-landscape-didnt-know/  )

This could save your life; credit: Lorenzo Tonello / shutterstock.com, modification by SDR

          Κλείνοντας, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν πρέπει ποτέ να υποτιμάμε την σπουδαιότητα των δένδρων. Μόνο εάν τιμάμε το μεγαλείο των δένδρων στο έπακρο θα είμαστε σε θέση να σχεδιάσουμε εντυπωσιακά τοπία. Και ένα μόνο πράγμα είναι σίγουρο αυτή η προσοχή που θα δώσετε θα σας ξεπληρώσει όταν τα σχέδια σας αποδώσουν καρπούς.

 

Άρθρο της Velislava Valcheva
Μετάφραση : Στελλα Μεξη

Πηγή :  http://landarchs.com/7-common-mistakes-people-make-when-selecting-trees-and-how-to-avoid-them/