ΚΕΡΑΣΙΑ

ΚΕΡΑΣΙΑ 

Παραγωγή: Κατά τη δεκαετία του 1990 φυτεύτηκαν αρκετές κερασιές στην Ελλάδα ώστε ο αριθμός τους να φτάσει τα 2 εκατ. δέντρα, ενώ τα τελευταία χρόνια φυτεύεται με πολύ γοργούς ρυθμούς και σε πυκνές φυτεύσεις. Η παραγωγή έχει επίσης αυξηθεί στους περίπου 40.000 tn και αυξάνεται κάθε χρόνο. Αρκετά Ελληνικά κεράσια εξάγονται με χρήση υπερσύγχρονων διαλογητηρίων – συσκευαστηρίων και καλύπτουμε πλήρως τις ανάγκες της ντόπιας αγοράς. Αντίθετα δεν καλύπτουμε τις ανάγκες μας σε μεταποιήσιμο κεράσι και βύσσινο (τα οποία παράγονται σε τεράστιες ποσότητες στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη). 

Άνθιση: γίνεται τα τέλη Μαρτίου και σπάνια έχουμε ζημιές από ανοιξιάτικους παγετούς, λόγω των επικλινών εδαφών που συχνά φυτεύονται οι κερασιές στη βόρεια Ελλάδα. 

Ποικιλίες: Πέραν των περιγραφόμενων ποικιλιών στο βιβλίο τα τελευταία έτη κυκλοφορούν στην Ελληνική αγορά και οι κάτωθι ποικιλίες: 

Sunburst: μεγάλος κόκκινος καρπός, αυτογόνιμη ποικιλία, ωρίμανση +18 έως +22 ημέρες από την B. Burlat (που ωριμάζει μέσα Μάιου), σχίζει και μαλακώνει. 

Επικονιαστές: Van, Durone 3. 

Ferovia: μεγάλος κόκκινος καρπός, ωρίμανση +23 έως +25 ημέρες από την B. Burlat. 

Επικονιαστές: Durone 3. Παραγωγικότητα όχι πάντα ικανοποιητική, αποσύρεται. 

Early Star: ωρίμανση μέσα Μάιου, πολύ σχίσιμο, χαμηλή παραγωγικότητα, μέτριος-μικρός καρπός. Lapins: μεγάλος κόκκινος καρπός, αυτογόνιμη ποικιλία, πολύ παραγωγική, απαιτεί καλό κλάδεμα, ωρίμανση +20 ημέρες από την B. Burlat (αρχές Ιουνίου), η πρώτη σε φυτεύσεις. 

Skeena: αυτογόνιμη, φυτεύεται πολύ. 

Ziraat 900: πολύ εμπορική. Μπακιρτζέικα: όψιμη, μεγάλος υψηλής ποιότητας καρπός, ελαφρά 

υπόξινος κατάλληλος για εξαγωγές. 

Germersdorfer: ωρίμανση αρχές Ιουνίου, πολύ παραγωγική, μεγάλος καρπός, πολύ σχίσιμο. Κυκλοφορούν πολλές ποικιλίες σε κάθε φυτώριο, πολλές με δικαιώματα χρήσης από συγκεκριμένους οίκους. 

Όλες οι ανωτέρω είναι εμβολιασμένες ποικιλίες στα κατωτέρω αναφερόμενα υποκείμενα. Για τη βυσσινιά όμως (και σε ορισμένες περιπτώσεις, ροδακινιά και βερικοκιά), επειδή είναι αυτογόνιμες, συζητιέται και εφαρμόζεται (σε άλλες χώρες και όχι την Ελλάδα) η φύτευση αυτόριζων φυτών από σπόρο. Ο σπόρος παράγεται σε μονοποικιλιακούς οπωρώνες, ώστε η σταυρογονιμοποίηση να είναι μηδαμινή, ή από μεμονωμένα δέντρα με πολύ καλά χαρακτηριστικά (δενδροκομικά και ποιότητας 

καρπού). 

Υποκείμενα: Τα σπορόφυτα άγριας κερασιάς και μαχαλεπίου δεν χρησιμοποιούνται πια στην Ελλάδα. Όλες οι ποικιλίες κερασιάς εμβολιάζονται σε νάνα υποκείμενα όπως το Maxma (Maxma 14 με 40-60% νανισμό, αντοχή στον καρκίνο και βαριά εδάφη, βραχεία ζωή δέντρων), και τα καλύτερα Gisela 5 (>50% νανισμό) και Gisela 6 (>70% νανισμό). Τέλος, με καλά χαρακτηριστικά τα νάνα Piku 1 και Piku 2. Όλα τα κλωνικά υποκείμενα πολλαπλασιάζονται κύρια με ιστοκαλλιέργεια και για ταχύτητα 

παραγωγής αλλά και για απαλλαγμένο από ιώσεις φυτωριακό υλικό. 

               Έτσι σε κατάλληλα υποκείμενα η κερασιά φυτεύεται σε αποστάσεις έως και ≤1 m επί της γραμμής και 3-4 m μεταξύ των γραμμών, μπαίνει σε καρποφορία γρήγορα (στο 3ο έτος), διαμορφώνεται σε κεντρικό άξονα, αδύναμο μονόκλωνο (slender spindle) και υποστηριγμένο Ύψιλον (σε άλλες χώρες) και συγκομίζεται σχετικά εύκολα. Ο κεντρικός άξονας βοηθά στην πυκνή φύτευση με πολύ νάνα υποκείμενα και χρειάζεται διαμόρφωση από τη φύτευση με τύφλωμα και χαραγές οφθαλμών και αφαίρεση ή ‘γύρισμα’ των κατακόρυφων βλαστών σε πιο οριζόντια θέση. 

            Σύντομα θα έχουμε έτοιμα φυτά με διαμορφωμένους πλάγιους βλαστούς όπως έχουμε σήμερα στη μηλιά και αχλαδιά (3-5 σχετικά οριζόντιοι πλάγιοι βλαστοί δημιουργούνται με την κατάλληλη χρονικά αφαίρεση φύλλων και εφαρμογή κυτοκινίνης κατά την πρώτη χρονιά ανάπτυξης του εμβολίου στο φυτώριο). 

Καρπόδεση: Απαιτείται υψηλό ποσοστό καρπόδεσης (25-30% των ανθέων να δώσουν καρπούς), γι’ αυτό και είναι ύψιστης σημασίας η ύπαρξη κατάλληλων επικονιαστών και κατάλληλες καιρικές συνθήκες κατά την άνθιση (η οποία και λαμβάνει χώρα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου). Αλλά αν έχουμε μεγάλη καρπόδεση συχνά έχουμε και μικρό μέγεθος καρπού. Το αραίωμα γίνεται έμμεσα με 

το κλάδεμα (απάλειψη βλαστών, βράχυνση βλαστών ή αραίωμα ροζετών) ιδιαίτερα προσεκτικά στις αυτογόνιμες ποικιλίες ή στα νάνα πολύ παραγωγικά υποκείμενα όπως τα Gisela 5 και 6 (απαιτούνται περίπου 200 cm2  επιφάνειας φύλλου ανά καρπό!). Χρήση γιββεριλινών (αμέσως μετά την άνθιση) και άλλων άγνωστης ταυτότητας ‘διεγερτικών’  γίνεται κατά κόρον για μεγαλύτερο μέγεθος καρπού. Οι γιββεριλίνες οψιμίζουν την ωρίμανση γι’ αυτό και αυξάνεται το μέγεθος του καρπού. Αλλά έχουν βρεθεί και να μειώνουν την άνθιση της επόμενης χρονιάς 

 Οι κυτοκινίνες δεν βοηθούν στο μέγεθος καρπού. Τέλος, το μέγεθος καρπού βελτιώνεται με τη σωστή αζωτούχο λίπανση. Η αζωτούχος λίπανση πρέπει να γίνεται μετά τη συγκομιδή (το καλοκαίρι) σε δόσεις με την άρδευση και όχι την άνοιξη. Επίσης, σημαντικό είναι να γίνουν δύο διαφυλλικοί 

ψεκασμοί με ουρία (5% στις αρχές Οκτωβρίου και 4% πέντε ημέρες μετά) για καλύτερη ανάπτυξη των οφθαλμών και μεγαλύτερη αντοχή στο ψύχος. 

Κλάδεμα: πρέπει να γίνεται στο φούσκωμα των οφθαλμών το Μάρτιο ή καλύτερα μετά τη συγκομιδή – προς το Σεπτέμβριο στις θερμές περιοχές της Ελλάδας ή Ιούλιο-Αύγουστο σε πιο ψυχρές περιοχές με ξηρό καιρό. Προσοχή με φειδώ την αζωτούχο λίπανση και άρδευση μετά το κλάδεμα, αν γίνει το καλοκαίρι, για να μη προκαλέσουμε δευτερογενή βλαστική ανάπτυξη και καθυστέρηση εισόδου στο

λήθαργο. Με το καλοκαιρινό κλάδεμα μειώνεται το μέγεθος του δέντρου, φωτίζονται καλύτερα τα καρποφόρα όργανα και μειώνονται οι ασθένειες ξύλου που ζημιώνουν τα δέντρα και οι ανάγκες σε αρδευτικό νερό. Οι κοπές βλαστών γίνονται αφήνοντας μικρό τακούνι από 5 έως 15 cm μήκος ανάλογα τη διάμετρο του βλαστού για να μην εισέρχονται μύκητες και βακτήριο ξύλου. Δεν κάνουμε απάλειψη όλων των ετήσιων βλαστών που βρίσκονται σε λάθος θέση για τη διαμόρφωση, αλλά αφήνουμε 10-20 cm σε αρκετούς από αυτούς, γιατί έχουν ανθοφόρους οφθαλμούς και δίνουν καλής 

ποιότητας κεράσια.

Διπλά κεράσια: χαρακτηριστικό ορισμένων ποικιλιών, λόγω υψηλών θερμοκρασιών το καλοκαίρι ή περιορισμένης άρδευσης. Το καλοκαίρι ψεκασμό   με καολίνη για μείωση θερμοκρασίας και επομένως διπλών κερασιών την επόμενη χρονιά! 

Διαμόρφωση εντατικού κερασεώνα σε μονόκλωνα δέντρα: απαιτούνται πάσσαλοι και σύστημα στήριξης κόστους με την εγκατάσταση του περίπου στα 460 €/στρέμμα. Αγορά 166 δέντρων το στρέμμα (1,5 m * 4 m) (4 €/δέντρο) και η φύτευση κοστίζουν περίπου 694 €/στρέμμα. Και εγκατάσταση αρδευτικού δικτύου περίπου 310 €/στρέμμα. Σύνολο (το ελάχιστο) 1464 €/στρέμμα (τιμές 2011). Αυτά τα δέντρα δεν γίνονται πάνω από 2,5 μέτρα ύψος και φυσικά μπορεί να εγκατασταθεί κάλυψη με αντιβροχικό δίχτυ (δες παρακάτω) αλλά και πλαστικό φύλλο, ώστε να δημιουργηθεί ένα είδος θερμοκηπίου που θα πρωιμίσει την παραγωγή στις σχετικά πρώιμες ποικιλίες. 

Σχίσιμο καρπών: Δεν έχει βρεθεί ικανοποιητική λύση στο πρόβλημα. Προτεινόμενες μερικής αποτελεσματικότητας λύσεις είναι η διατήρηση σταθερής εδαφικής υγρασίας (με κατάλληλη ποσότητα άρδευσης ανάλογα τις βροχοπτώσεις, θερμοκρασίες και μηχανική σύσταση εδάφους) και η διαφυλλική εφαρμογή ασβεστίου κοντά στη συγκομιδή. Το τελευταίο πρέπει να εφαρμοστεί ανά εβδομάδα τις τρεις τελευταίες εβδομάδες πριν τη συγκομιδή (χλωριούχο ασβέστιο – 35% Ca) με 3 κιλά χλωριούχο ασβέστιο στον τόνο. Μπορεί να διατηρήσει καλύτερα τη σκληρότητα καρπού αλλά 

και να μειώσει το τελικό μέγεθος του καρπού. Άρχισε η τοποθέτηση αντιβροχικών δικτύων πάνω από τα νάνα δέντρα που μειώνουν πάρα πολύ το σχίσιμο και προστατεύουν και από το χαλάζι. 

Ξηράνσεις κλάδων ή ολόκληρων δέντρων: Η κερασιά είναι ευαίσθητη σε αρκετά παθογόνα εδάφους και ξύλου όπως Phytophthora, Verticilium, Cytospora leucostoma και βακτήριο. Γι’ αυτό προσπαθούμε να στραγγίζει το έδαφος του κερασεώνα και να κλαδεύουμε πάντα με ξηρό καιρό τις εποχές που αναφέρθηκαν ανωτέρω. 

Διαλογή-Συσκευασία-Συντήρηση: γίνεται σε υπερσύγχρονα διαλογητήρια και συσκευαστήρια σε ψυχόμενους χώρους μετά από ταχεία υδρόψυξη και πριν από συντήρηση για έως λίγες ημέρες σε κοινή ψύξη (0 °C και 95% ΣΥ) ή ελεγχόμενη ή τροποποιημένη ατμόσφαιρα (3-10% O2 +10-12% CO2). Στην τροποποιημένη ατμόσφαιρα με υψηλό CO2, οι σήψεις σταματούν και η αναπνοή και γήρανση καθυστερούν σημαντικά, ώστε να έχουμε ασφαλή επιμήκυνση της ζωής των κερασιών κατά τη διακίνηση 

πηγη:ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ .

ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ 

ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ /ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑΣ 

Αναπλ. Καθηγητής Γιώργος Νάνος

 Ανάλογα άρθρα : Κλαδέματα οπωροφόρων

ΔΥΣΜΕΝΕΙΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΧΑΜΗΛΩΝ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΩΝ

Κέντρωμα δέντρων πως και πότε να γίνεται

 Πληροφορίες :ΒΙΟΠΡΑΣΙΝΟ