Η έννοια του Δημόσιου χώρου συναρτάται με το συλλογικό δικαίωμα των πολιτών για μια βιώσιμη πόλη με το δικαίωμα να είναι προσβάσιμος για όλους τους χρήστες τη πόλης, ενισχύοντας έτσι την κοινωνική συνύπαρξη και συμβίωση στον αστικό ιστό .
Μόνο στην Ελλάδα ο δημόσιος χώρος προκύπτει συμπτωματικά, ως περίσσευμα από την ανοικοδόμηση, κι όχι ως αποτέλεσμα συγκεκριμένων παρεμβάσεων. Η ταυτότητά του συντίθεται από ένα μωσαϊκό χώρων, όπως πλατείες, χώροι παραμελημένοι και αναξιοποίητοι, που δεν ενδείκνυται ως χώροι συνεύρεσης των πολιτών .
Άλλοτε με το πρόσχημα ενίσχυσης της δημόσιας ασφάλειας και της κοινωνικής συμβίωσης προωθούνται κατασταλτικές πολιτικές και μέτρα επιτήρησης του δημόσιου χώρου . Έτσι βλέπουμε να εκδιώκονται άνεργοι , άστεγοι ,πόρνες ,μη-εξουσιοδοτημένοι αγοραπωλητές και να αυξάνονται η καταχρηστική συμπεριφορά της αστυνομίας . Άλλοτε προβάλλεται ως «δημοκρατική » απάντηση η ανάγκη για μεταρρύθμιση του ποινικού κώδικα για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που όμως επι της ουσίας ενισχύεται ο κοινωνικός αποκλεισμός ο στιγματισμός και η τιμωρία των Ευάλωτων κοινωνικά ομάδων . ‘Ολα αυτά βαφτίζονται «κοινωνική συμβίωση στην πόλη » .
Στην πραγματικότητα συνιστούν μια πρακτική « εκκαθάρισης» που επιχειρούν δημιουργήσουν ένα δημόσιο χώρο « καθαρό και αποστειρωμένο» ,ευχάριστο για τον πολίτη –καταναλωτή και τους τουρίστες .Εξαφανίζοντας τους «δυσάρεστους» χρήστες του δημόσιου χώρου που διαταράσσουν τα εμπορικά και οικονομικά συμφέροντα και χαλούν την αισθητική και ευημερούσα εικόνα της πόλης .
Μια δημοκρατικότερη απάντηση εδώ θα μπορούσε να είναι : Αντι για μηχανισμούς καταστολής και ελέγχου ,γιατί δεν προσπαθούμε να επιλύσουμε τις πραγματικές αιτίες των κοινωνικών προβλημάτων ;
Η έννοια του Δημοτικού κήπου ή αστικού αγρού : Προέκυψε σε μια παρόμοια εποχή οικονομικής κρίσης . Στη Λειψία της Γερμανίας το 1870 από ένα γιατρό ορθοπεδικής κλινικής (Daniel Schreber) ως θεραπευτική κηπουρική για παιδιά . Την ιδέα υιοθέτησαν και οι γονείς και εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι 100 κήποι από δραστήριες δημοτικές αρχές . Τέθηκαν οι πρώτοι κανονισμοί διαχείρισης και σήμερα εξελίχθηκαν σε αστικούς αγρούς που προσφέρουν άσκηση ,θεραπεία , εκπαίδευση , βιολογικά κηπευτικά , απασχόληση και ευκαιρίες αγροτικής επιχειρηματικότητας στην πόλη .
Οι όποιες τοπικές πρωτοβουλίες για κήπους είναι βιώσιμες κυρίως όταν ενθαρρύνονται από δραστήριες Δημοτικές αρχές που συναντώνται με τους πολίτες στην ανάγκη για να δημιουργήσουν ευκαιρίες για αναψυχή , για πολιτισμική συνύπαρξη και κοινωνική συμβίωση ,να ομορφύνουν γειτονιές , να ενισχύσουν μορφές κοινωνικής οικονομίας , να υποκινήσουν τα κινήματα πόλης και να στείλουν ένα δυνατό μήνυμα για σεβασμό των δημοσίων χώρων από τις κατασκευαστικές εταιρείες και τους εργολάβους .
Ο Δήμος μπορεί να δημιουργήσει έναν Φορέα Διαχείρισης του κήπου που να τον πλαισιώνουν πολίτες που μπορούν να εγγυηθούν την βιωσιμότητα του φορέα με όρους κοινωνικής οικονομίας και να ενθαρρύνουν την συμμετοχή των πολιτών : Ο φορέας εν συνεχεία επιλέγει τα αγροτεμάχια που μπορούν να εγκατασταθούν οι κήποι ,να έχουν εύκολη πρόσβαση , με υποδομές και σχετική υποστήριξη αρχικά για το ξεκίνημα .
Παρέχει την αναγκαία εκπαίδευση αξιοποιώντας σεμινάρια κηπουρικής για άσχετους , για ανέργους, για ΕΚΟ και σε συνεργασία με εκπαιδευτές ενηλίκων .
Συντάσσει κανόνες λειτουργίας και προδιαγραφές για την παραγωγή που είναι υποχρεωτικές για τους συμμετέχοντες . Σε συνεργασία με τεχνικούς συμβούλους γεωπόνους δημιουργεί εκπαιδευτικό υλικό ,ηλεκτρονικά αρχεία και τράπεζα τοπικών ποικιλιών .
Δημιουργεί θέσεις 50 - 100 τ.μ τις κοστολογεί και τις ενοικιάζει συμβολικά με ανοικτή πρόσκληση. Αν δημιουργηθεί μεγάλη λίστα αναμονής των ενδιαφερομένων αναζητεί νέους ελεύθερους χώρους για να προσθέσει αγροτεμάχια .
Δεν είναι ένδειξη φτώχειας να παράγει κάποιος λαχανικά στο μπαλκόνι η σε ενοικιασμένο αγροτεμάχιο ή στην αυλή του . Είναι ότι καλύτερο μπορεί να προσφέρει στον εαυτό του . Είναι μια αίσθηση εξοχής δίπλα του . Είναι μια ευκαιρία να μοιραστείς να συμμετάσχεις και να συναντήσεις παραγωγικά τους συμπολίτες σου .
Οι τοπικές πρωτοβουλίες για δημοτικούς κήπους και όσων εξ αυτών εξελιχθούν σε αστικούς αγρούς με οργανωμένη παραγωγική βάση ,θα κριθούν κατά πόσο θα συμβάλουν στο να διαμορφωθεί ένα άλλο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης .Απο το πώς θα αποκτήσουν το πολιτικό βάρος εκείνο που θα κάνει σεβαστό τον δημόσιο χώρο και αξία πολύτιμη για την κοινωνική συμβίωση και την αναβάθμιση της ζωής μας σε εποχές οικονομικά και κοινωνικά δύσκολες.
Παπακωνσταντινου Δημήτρης
Γεωπόνος- Μέλος των Οικολόγων Πράσινων
☼
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου