Αρχές Οικολογίας στην Κηποτεχνία και την Διαχείριση πρασίνου

Αρχές οικολογίας

 
Έχει γίνει πεποίθηση ενός σημαντικού κομματιού της κοινωνίας ότι η βιολογική γεωργία είναι μια αναγκαιότητα για ποιοτικά τρόφιμα χωρίς να επιβαρύνουμε το περιβάλλον.

Η εμπειρία που έχουμε συγκεντρώσει από την βιολογική γεωργία μπορεί να μεταφερθεί και να εμπλουτιστεί και στην «συντήρηση» -η σωστή λέξη είναι διαχείριση – των κήπων και πάρκων στην πόλη.

Το περιβάλλον είναι ιδιαίτερα περίπλοκο και πολλοί παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψιν ώστε να μην οδηγηθούμε σε λάθος κινήσεις και ερμηνείες. Στην πόλη έχουμε επιπλέον ζητήματα σε σχέση με την ύπαιθρο όπως πολλές μικρές «πράσινες νησίδες», η μικρή δυνατότητα να παρέμβουμε σε μεγάλη κλίμακα π.χ όλους τους κήπους μιας συνοικίας παρά μόνο σε λίγους, η ατμοσφαιρική ρύπανση.

Η ευκολία χρήσεων της χημικής γεωργίας είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα στην χρήση των μεθόδων της βιολογικής διαχείρισης. Η νομοθεσία απαγορεύει τους ψεκασμούς με χημικά σκευάσματα σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μέτρών από κατοικημένες περιοχές για λόγους δημόσιας υγείας, οπότε πρακτικά απαγορεύεται η χρήση φυτοφαρμάκων, αλλά ο νόμος δεν τηρείται. Υπάρχει και η χρήση χημικών λιπασμάτων που επιβαρύνει το αστικό περιβάλλον, και έχουμε αρκετά υπολείμματα.

Ο σχεδιασμός της βιολογικής διαχείρισης των χώρων πρασίνου, καλό θα ήταν να ξεκινήσει απο την κατασκευή. Η έλλειψη πραγματικά «κηπαίου» εδαφικού υποστρώματος στις πόλεις οδηγεί σε χρήση χώματος εκσκαφών. Η επιλογή του εδαφικού υποστρώματος είναι δύσκολη διαδικασία και δεν μπορεί να είναι θέμα του χωματουργού που πάντα δηλώνει «έχω καλό χώμα».

Η κοκκομετρία, το PH, και η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία είναι καθοριστική για το μέλλον και η συμβουλή ενός γεωπόνου είναι απαραίτητη. Λύσεις είναι ο εμπλουτισμός με οργανικά στοιχεία, με άμμο, κατασκευή συστήματος αποστράγγισης όπου είναι αναγκαίο αλλά το τι χρειάζεται θα κριθεί από ειδικό.

Ο σχεδιασμός και η ποιότητα κατασκευής του αρδευτικού είναι σημαντικότατος. Πολλές δυσκολίες στην διαχείριση προβλήματα κυρίως μυκητολογικής φύσης οφείλονται στη υπεράρδευση και την έλλειψη ομοιομορφίας στο πότισμα. Κηπουροί θεωρούν ότι με λιγότερους εκτοξευτές κάνουν οικονομία. Στην πραγματικότητα η απόσβεση θα γίνει το πρώτο καλοκαίρι, ενώ με χρήση συστημάτων υπόγειου σταλλακτηφόρου η οικονομία είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Οι επιλογές των φυτών και ο συνδυασμός τους, είναι καθοριστικός για τα προβλήματα που θα παρουσιαστούν στο μέλλον. Η ομοιομορφία στο φυτικό υλικό αυξάνει την πιθανότητα προσβολών και είναι χρήσιμη η χρήση πολλών ειδών, κυρίως ενδημικών ή προσαρμοσμένη στο μεσογειακό κλίμα και όσο χρήσιμος και αν είναι η μετρημένη χρήση χλοοτάπητα. Η επιλογή του είδους του χλοοτάπητα απαιτεί ιδιαίτερη γνώση (έδαφος, κλίμα περιοχής, σκιάση, άνεμος).

Αν υποθέσουμε ότι ο σχεδιασμός, η προετοιμασία και η κατασκευή είναι άριστα αυτό δεν συνεπάγεται ότι δεν έχουμε προβλήματα. Τα φυτά είναι βιολογικό υλικό και είναι δυνατό να έχουμε ασθένειες, και έχουν απαιτήσεις σε τροφή.

Σε περίπτωση έντονης εντομολογικής προσβολής χρησιμοποιούμε εκχυλίσματα φυτών και σκευάσματα βιολογικής γεωργίας – υπάρχουν πλέον και στο εμπόριο – και όχι εντομοκτόνα ευρέως φάσματος που καταστρέφουν και τα ωφέλιμα έντομα. Οι μυκητολογικές προσβολές είναι πιο δύσκολες στην καταπολέμηση και απαιτείται η συμβουλή έμπειρου στην βιολογική γεωργία γεωπόνου.

Το νερό είναι καθοριστικός παράγοντας στην ανάπτυξη των κήπων και πάρκων. Στην χώρα μας αν και τα προβλήματα λειψυδρίας είναι μπροστά μας έχουμε την κακή συνήθεια να χρησιμοποιούμε πόσιμο νερό στους κήπους και τα πάρκα μας. Η χρήση υποβαθμισμένων νερών, βιολογικών καθαρισμών, πηγαδιών έχουν ελάχιστο κόστος, το ίδιο αποτέλεσμα, και ταχύτατη η απόσβεση πιθανού κόστους καθαρισμού τους.

Όλα τα φυτικά υπολείμματα, - φύλλα, κομμένο χλοοτάπητα, κομμένα ζιζάνια. προϊόντα κλάδευσης, ακόμα και φυτικά υπολειμμάτων τροφών από την κουζίνα, - μπορούν σε μια γωνιά του κήπου να κομποστοποιηθούν και να αντικαταστήσουν μερικώς τα λιπάσματα, ενώ είναι πολύ χρήσιμα στους λάκκους φύτευσης γιατί μειώνουν την ανάπτυξη ζιζανίων, την κατανάλωση νερού αφού συγκρατούν υγρασία.

Τα χημικά λιπάσματα τα αντικαθιστούμε με οργανικά , όπου όχι μόνο δεν μολύνουν τον υδάτινο ορίζοντα, αλλά συχνά παρεμποδίζουν την ανάπτυξη μυκήτων.

Οι κατασκευές στον κήπο – πλακοστρώσεις, αναβαθμίδες, πάγκοι, κ.τ.λ καλό είναι να κατασκευάζονται από φυσικό υλικό -ξύλα, πέτρα-οι πλάκες να είναι στο χώμα και όχι μόνιμα μονοπάτια με υπόβαση μπετόν.

Οι σταθερές κατασκευές από μπετόν μας εμποδίζουν να κάνουμε πιθανές αλλαγές στο μέλλον, μας δεσμεύουν για τις νέες ανάγκες που πιθανόν να έχουμε και δεν απορροφούν το νερό της βροχής. Εκατό τετραγωνικά πλακόστρωσης «παράγουν» ένα κυβικό νερού που πρέπει να αποχετευτεί σε μία βροχούλα των 10mm Τα φυσικά υλικά είτε επαναχρησιμοποιούνται είτε ανακυκλώνονται

Στο εξωτερικό είναι συχνότατη η χρήση φυσικών υλικών για διαδρόμους όπως φύκια, κελύφη όστρακων, υπολείμματα ξυλεργοστασίων, συμπιεσμένο χώμα, σανίδες εμποτισμένες, τραβέρσες τραίνων επαναχρησιμοποιούμενες. πέτρες, τούβλα κ.α.

Είναι θέμα επιβίωσης να μειωθούν όσο μπορούν τα χημικά και οι νέες καλλιεργητικές τεχνικές να περάσουν στην πράξη. Ήδη κάποιοι Δήμοι κάνουν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση και επιστήμονες γεωπόνοι με συνεργεία διαχέιρησης κήπων κάνουν προσπάθειες προς την βιολογική διαχείριση των κήπων.

Κ. Τάτσης
Γεωπόνος

Για περισσότερα κλικ  http://www.topiodomi.gr/